Свет
Преживеаните од Аушвиц: Омразата создава повеќе омраза, такво нешто би можело повторно да се случи

Огромен пораст на антисемитизмот, екстремизмот и омразата предизвикува страв дека историјата ќе се повтори и ги загрижува преживеаните од Аушвиц кои се собраа на 80-годишнината од ослободувањето, споделувајќи ги своите застрашувачки спомени од „фабриката за убивање, полна со крици, плач , смрдеа и голи тела.
Бината на комеморацијата, која траеше два и пол часа, многу подолго од планираното, беше поставена во шатор подигнат над влезот на поранешниот логор Аушвиц II-Биркенау. Таму имаше и товарен вагон, денес симбол на депортациите, а потоа и превозно средство со кое луѓето се превезуваа во Аушвиц.
На сцената излегоа четворица преживеани.
Авторката и научник Това Фридман (86), која ги опишува сопствените трауми во својата книга „Ќерката на Аушвиц“, била пренесена во логорот кога имала само пет години.
„Денес имаме обврска не само да запомниме, туку и да предупредуваме и поучуваме дека омразата создава повеќе омраза, убивањето повеќе убиства. Екстремизмот и антисемитизмот што се шират меѓу народите се шокантни“, предупреди таа.
„Тука сум да потврдам и да ветам дека нема да дозволиме историјата да се повтори“, нагласи.
Таа сподели дел од своите сеќавања за нечовечкото страдање од кампот каде што била депортирана како девојче.
„Татко ми беше испратен во Дахау, а мајка ми и јас во Аушвиц. Гладна, жедна и преплашена, ја држев мајка ми за рака“, рече таа, сеќавајќи се на крикот, плачот, небото исполнето со чад, страшната смрдеа и голите жени кои, како што рече, ги следи до ден-денес.
„Мислев дека сите ќе умреме, дека е нормално да умрат еврејски деца“, рече таа.
Новинарот и историчар Маријан Турски (98), сега шеф на Меѓународниот совет за Аушвиц, бил испратен во логорот во 1944 година.
„Денес сме сведоци на огромно зголемување на антисемитизмот, каков што доведе до холокаустот“, рече тој.
Сеќавањето на злосторствата извршени во име на нацистичките идеи за расна супериорност стана акутно политичко прашање во последниве години со подемот на екстремно десничарските партии низ Европа. На местото на најголемото масовно убиство во историјата на човештвото, Турски предупреди: „Говорот на омраза често завршува со крвопролевање“.
Доктор Леон Вајнтрауб (99) живеел во гетото во Лоѓ кога бил одвоен од семејството и испратен во Аушвиц во 1944 година.
„Постои само еден вид човек: хомо сапиенс, така што теоријата на расите како основен принцип на нацистичката теорија не е во ред“, рече тој.
„Ме боли кога гледам униформи слични на нацистите и нивните слогани, ме боли што ова се случува без никакви последици, што се пропагира идеологија која уби милиони“, рече тој.
Додаде дека е повреден од „идеологиите и ставовите кои промовираат непријателство, кои ги дефинираат антисемитизмот и хомофобијата како вредности“.
„Ги повикувам сите да се спротивстават на ваквите ставови што доведоа до геноцидот што го одбележуваме денес“, рече тој, упатувајќи посебен апел до младите: „Бидете чувствителни на сите изрази на нетолеранција кон оние кои се различни – без разлика дали е бојата на кожата, религијата или различната сексуална ориентација“.
Пензионираната фармацевтка Жанина Иванска била испратена во Аушвиц со превоз во 1944 година, откако била принудена да го напушти својот дом за време на Варшавското востание против нацистите.
„Каде што сме ние, беше изграден Биркенау… Таму почна машината за убивање. Таму почна да работи фабриката за убивање“, се сеќава таа.
Кога Аушвиц беше ослободен, „светот веруваше дека тоа не може да се повтори. А сепак, имаше луѓе кои предвидуваа дека е невозможно овие работи да не се повторат“, рече таа.
„Ако луѓето тогаш беа толку нехумани, тоа може да се повтори“, додаде.
Осумдесетгодишнината од ослободувањето на Аушвиц, концентрационен логор и логор на смртта изграден од нацистите во окупирана Полска, беше одбележана во присуство на околу педесет преживеани и повеќе од 50 државни делегации од целиот свет.
Шефовите на држави и влади, кралеви и претставници на меѓународни организации ги слушаа оние кои беа жртви на едно од најголемите злосторства во историјата на човештвото и кои денес се совест на светот.
Директорот на Музејот и меморијалниот центар Аушвиц, Пјотр Цивински, зборуваше за важноста на сеќавањето.
„Меморијата е свесност за фактите, токму она што ни е очајно потребно денес… Меморијата е клучот за разбирање на денешниот свет и за дизајнирање на утрешниот“, рече тој.
На 27 јануари 1945 година, војниците на Црвената армија го ослободија Аушвиц и пронајдоа околу 7.000 преживеани таму, а ОН одлучија да го прогласат тој датум за Меѓународен ден на сеќавање на холокаустот.
Повеќе од 1,1 милион луѓе, од кои еден милион Евреи, умреле во гасни комори или од глад, студ и болести во Аушвиц. Заедно со Евреите беа егзекутирани Полјаци, Роми и руски затвореници.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
(Видео) Рама покажа како во Албанија се уриваат дивоградби посакувајќи успешна недела

Албанскиот премиер Еди Рама на „Фејсбук“ објави видео од акција за уривање на дивоградби, со порака дека продолжува битката против бесправната градба која, како што рече, ги загрозува и нагрдува заедничките простори.
„По секоја цена ќе го напишеме последното поглавје од борбата со градбите без дозвола или спротивно на издадените дозволи“, порача Рама, посакувајќи им на граѓаните успешна недела.
Свет
Акции во духовни центри во Шпанија: Пронајдена ајахуаска, отров од жаби

Шпанската полиција уапси три лица и заплени 11 литри ајахуаска, 117 кактуси Сан Педро и неколку шишиња со отров од крастава жаба. Акциите беа извршени на две рурални имоти кои служеле за организирање профитабилни духовни ретрити, каде на учесниците им биле ветувани астрални патувања, јавува „Гардијан“.
Полицијата на Цивилната гарда почнала истрага пред пет месеци во општината Педрегер, провинција Аликанте, по пријава од поранешен клиент. Откриено е дека центарот, кој онлајн се рекламирал како наградуван и меѓународно признат духовен центар, организирал одмори со традиционална медицина, кои биле особено популарни кај посетителите од Европа.
„Пакетите од три и пет дена чинеле во просек по 1.000 евра и вклучувале сместување, поддршка и супстанци кои се конзумираат“, соопшти полицијата. Ретритите собирале групи од по 20 луѓе, кои ги следеле шест лица вработени како водичи за „астралните патувања“.
Таквите собири се одржувале неколку пати неделно, па истражителите проценуваат дека групата во последната година заработила стотици илјади евра. Поголемиот дел од уплатите биле во кеш, непријавени, а парите се префрлале на многу банкарски сметки во различни земји со цел да се сокрие потеклото.
Опасни услови и забранети супстанции
Во моментот на рацијата во центарот биле присутни 16 лица. Цивилната гарда извести дека центарот немал потребна опрема за справување со можни случаи на труење, а подготовките биле правени во „импровизиран, примитивен лабораториски простор без основни хигиенски мерки“.
Портпаролот на Цивилната гарда изјави дека ајахуаска, кактус Сан Педро и отровот од жабата се забранети супстанци во Шпанија, додавајќи дека нивната консумација не е одобрена бидејќи иако се со природно потекло, може да бидат исклучително опасни за човечкото здравје. Полицијата објави фотографии од голема просторија исполнета со душеци, канти и марамчиња каде се одвивале „астралните патувања“.
Уапсени се двајца мажи и една жена, за кои се сомнева дека се лидери на групата, додека уште пет лица што работеле како „духовни водичи“ се под истрага. Сите се сомничат за кривични дела трговија со дрога, перење пари и припадност на криминална организација. Полицијата исто така заплени 945 таблети Риталин и разни билни производи, кои се испратени на лабораториска анализа.
Иако Цивилната гарда не извести дека некој физички бил повреден, предупредија: „Ајахуаска, кактус Сан Педро и отровот од жаба се природни производи кои може да бидат многу штетни за луѓето, а нивните ефекти се тешко предвидливи бидејќи зависат од различни фактори, како метаболизмот на поединецот и применетата количина. Ризикот се зголемува кога отровните супстанци ги користат лица без медицинска обука и кога се произведуваат на домашен начин.“
Што е ајахуаска?
Ајахуаска е силен психоделичен напиток кој се користи со векови во духовни и ритуални практики на домородните племиња од Амазонија, особено во Перу, Бразил, Колумбија и Еквадор.
Тој делува на психата и телото, предизвикувајќи интензивни визии, емотивни и интроспективни искуства, но и физички реакции како повраќање и дијареја. Може да предизвика тешки психички реакции, да ги влоши менталните болести, да биде опасно во комбинација со одредени лекови и во непрофесионални услови. Во многу земји е забранета или строго регулирана поради присуството на ДМТ.
Регион
(Видео) Црна Гора: Пожарникар повреден при експлозија, повеќе семејства евакуирани по пожарите

Денеска низ Црна Гора се регистрирани повеќе големи пожари, а во Горни Рогами неколку семејства се евакуирани откако огнот се приближил до нивните домови. Во текот на гаснењето дошло до експлозија во која е повреден еден пожарникар.
Пожарите ги гаснат пожарникари, хеликоптер и ер трактори, како и припадници на Армијата на Црна Гора.
Во Пипери гори, а густ чад се шири над Подгорица. Повеќе од 20 возила на Службата за заштита се на терен и се обидуваат да ги заштитат куќите.
Najavih juče požare. Lako je zaključiti. Kada je 35°C i više uz vjetar, svaka iskra je novi požar.
Buljarica danas. pic.twitter.com/F3Y5EL7mKz— Stanko Đuričić (@stankodjuricic) August 11, 2025
Командирот на Службата за заштита и спасување на Подгорица, Никола Бојановиќ, изјави за агенцијата МИНА дека сите расположливи екипи се испратени на терен.
Според неговите зборови, ситуацијата е прилично критична во Пипери.
Od Pipera požar se širi ka Podgorici uz jak sjeverni vjetar. Ko ima kuće na potezu od Pipera ka PG valjalo bi da ode i brani kuće. Naravno da to ne može uraditi vatrogasna sa svojim kapacitetima. Naravno da o tome ne misli Vlada, jer je ona na godišnjem odmoru. pic.twitter.com/ZBsrYyltml
— Stanko Đuričić (@stankodjuricic) August 11, 2025
При гаснење пожар во местото Рогами денеска во Црна Гора дошло до експлозија во која е повреден пожарникар, соопшти вршителот на должност командир на Службата за заштита и спасување на Главниот град, Никола Бојановиќ.
Тој истакна за порталот „Стандард“ дека пожарникарот има полесни повреди.
Како што посочи, укажана му е лекарска помош и неговата состојба е стабилна.
Црногорскиот електродистрибутивен систем соопшти дека, по барање на Пожарникарската служба, е исклучен далекуводот DV 10 kV „Пипери“ поради пожар во близина на трасата, па без струја останале повеќе села и населби.
Бојановиќ истакна дека во меѓувреме добиле дојава дека пожар избувнал и во подгоричката населба Мало Брдо, каде гори една куќа.
Гори и во Кучи, Буљарица, Чањ и Бијело Поље.
Iznad Čanja u Crnoj Gori jutros se rasplamsao požar. Vatrogasne sirene se čuju u celom naselju. Vatra je prema nezvaničnim informacijama krenula u nedelju, a tokom noći se rasplamsala. pic.twitter.com/7H7N2iOySi
— Razglas news (@razglasnews) August 11, 2025