Свет
Излегуваат детали за клучниот договор меѓу Украина и САД

Киев се согласи со условите на договорот за минерали за ретки земји со САД и украинскиот претседател Володимир Зеленски би можел да го потпише веќе задутре во Вашингтон, а Европејците ќе се состанат денеска во Брисел за да се обидат да влијаат на решавање на конфликтот во Украина. Нови детали од договорот излегоа во текот на ноќта.
Што вели договорот?
Извор запознаен со содржината на нацрт-договорот рече дека договорот не вклучува никакви американски безбедносни гаранции ниту, пак, продолжување на испораките на оружје, но наведува дека САД сакаат Украина да биде слободна, суверена и безбедна, пренесува „Ројтерс“.
Друг извор изјави за „Ројтерс“ дека идните испораки на оружје сè уште се разговараат меѓу Вашингтон и Киев.
„Украинска правда“: Суровини во замена за поддршка
Украинскиот онлајн-портал „Украинска правда“ објави дека е постигнат договор за американски пристап до суровини во земјата погодена од конфликтот во замена за поддршката од Вашингтон додавајќи дека видел нацрт-договор, пренесува ДПА.
Висок украински функционер синоќа за АФП изјави дека Американците ги „отстранија сите клаузули што не ни одговараат, особено онаа за 500 милијарди долари“, со која минералите требаше да ги донесат во САД.
Приходите ќе одат во заеднички фонд
Истиот извор изјави за АФП дека Вашингтон ќе развие рудно богатство со Украина, а приходите од тоа ќе одат во нов фонд со кој заеднички ќе управуваат Украина и САД.
„Слушнав дека доаѓа в петок. Тоа е сосема во ред за мене. Тој би сакал да го потпише со мене и го разбирам тоа – тоа е голема работа, многу голема работа“, им рече Доналд Трамп на новинарите во вторникот во Белата куќа.
„Белата куќа предложи посета на Зеленски“
Изворот, кој сакаше да остане анонимен, изјави за „Ројтерс“ дека Белата куќа предложила посета на Зеленски. Официјални лица од двете страни се согласија со нацрт-договорот за минерални суровини и советуваа тој да биде потпишан, рече изворот.
Состанокот во Белата куќа може да му даде можност на Зеленски директно да му го претстави на Трамп случајот за континуирана американска поддршка за Украина откога американскиот претседател минатата недела го обвини Киев за почнување на војната.
Американскиот претседател побара од Украина да му дозволи пристап до минералните суровини како компензација за помошта од милијарди долари доделена на Украина од администрацијата на неговиот претходник Џо Бајден.
Клучни минерали
Украина има наоѓалишта на 22 од 34 минерали идентификувани од Европската Унија како критични суровини, според украинските податоци. Тие вклучуваат индустриски и градежни материјали, феролегури, благородни и обоени метали и некои ретки земни метали.
Украинските резерви на графит, клучна компонента во батериите на електричните возила и нуклеарните реактори, претставуваат 20 отсто од светските ресурси.
Во пресрет на евентуалното потпишување на договорот в петок во Вашингтон лидерите на 27-те членки на Европската Унија в среда ќе се сретнат на вонредна видеоконференција на тема Украина.
Што сакаат Русите?
Во исто време руските сили продолжуваат со нападите.
Русија, која окупира речиси 20 отсто од територијата на Украина, инсистира дека ќе ги прекине непријателствата само кога мировните преговори ќе дадат резултат што ја задоволува. Таа бара Украинците да се откажат од можното членство во НАТО и да отстапат пет региони, кои целосно или делумно ги окупирала.
„Балансиран став“
Од телефонскиот разговор меѓу Доналд Трамп и неговиот руски колега Владимир Путин на 12 февруари Европејците се обидуваат да подготват одговор на овие разговори од кои досега беа исклучени. Францускиот претседател Емануел Макрон во Белата куќа инсистира на безбедносни гаранции за да се спречи Русија повторно да нападне во иднина.
Паралелно со средбата во Вашингтон пукнатините меѓу Европејците и Американците се материјализираа на спектакуларен начин во Обединетите нации, каде што САД, заедно со Русите и Севернокорејците, гласаа против резолуцијата со која се потврдува поддршката за Украина и нејзиниот територијален интегритет.
Ова беше можност Кремљ во вторникот преку портпаролот Дмитриј Песков да ја поздрави целосно балансираната позиција на САД и да каже дека не гледа знак на рамнотежа меѓу Европејците.
Макрон: Крајот на војната можен за неколку недели
Макрон се обиде да влијае на позицијата на Доналд Трамп во понеделникот, а британскиот премиер Кир Стармер ќе се обиде да го стори тоа в четврток.
„Ние цениме дека нашите партнери се подготвени не само да продолжат туку и да ја зголемат поддршката за нашата земја и нашиот народ“, рече Зеленски во вторникот вечерта по телефонскиот разговор со Макрон.
Со доаѓањето на власт на 20 јануари републиканскиот милијардер ја промени американската политика кон Украина. Војната во Украина може да заврши за неколку недели, увери Трамп во понеделникот.
Набргу доаѓа нова американско-руска средба
Нова средба меѓу руски и американски дипломати е планирана за крајот на неделата, според Москва. Првите средби меѓу министрите за надворешни работи Сергеј Лавров и Марко Рубио се одржаа во Саудиска Арабија на 18 февруари.
Во меѓувреме, Обединетото Кралство и Франција работат на план за распоредување европски сили во Украина откога ќе се постигне мировен договор за да се одврати Русија од понатамошни напади.
А Трамп рече дека верува оти е потребна некаква форма на мировни сили во Украина доколку се постигне договор за ставање крај на конфликтот. Американскиот претседател во понеделникот рече дека Москва ќе прифати такви мировни сили, но Кремљ следниот ден го негира тоа.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Eди Рама го слави четвртиот мандат, Бериша повика на отпор

Премиерот на Албанија, Еди Рама обезбеди четврти мандат откако неговата Социјалистичка партија победи на изборите во Албанија во неделата, покажаа вчера официјалните резултати. Опозицијата тврди дека изборите се украдени.
Со преброени 96 отсто од гласовите, Социјалистичката партија имаше 52 отсто од гласовите и 82 места во 140-члениот парламент. Нејзиниот главен опозициски ривал, централно-десничарската Демократска партија на Сали Бриша, освои 34 отсто од гласовите и 52 пратенички места.
Резултатите ќе го прошират мнозинството на Социјалистичката партија и ќе му дадат на Рама удобно водство за формирање влада. Тие, исто така, ќе му овозможат да продолжи со напорите за исполнување на ветувањето за влез на Албанија во Европската унија до 2030 година, иако многу експерти сметаат дека временската рамка е премногу оптимистичка со оглед на неопходните реформи, особено кога станува збор за искоренување на корупцијата.
„Ова е најскромното искуство во мојот живот и доаѓа во историски момент за Албанија… како идна членка на Европската унија“, изјави Рама за Политико.
Меѓународните набљудувачи се сомневаа во регуларноста на изборите, а албанското специјално обвинителство соопшти дека истражува 39 случаи поврзани со изборите, главно за купување гласови, објави Ројтерс. Не е прецизирано кои партии се под сомнеж.
Бериша, поранешен претседател и премиер, ги отфрли изборните резултати и повика на протест на 16 мај, денот кога лидерите од цела Европа треба да се соберат на самитот во Тирана.
„Никогаш нема да ги прифатиме овие избори – никогаш“, рече Бериша на вчерашната прес-конференција, на која упати обвинувања за нерегуларности, но без јавно да презентира докази.
Бериша продолжи со острата реторика карактеристична за изборната кампања, нарекувајќи го Рама „нарко-диктатор“. Во изјава за Ројтерс, партијата на Рама ги отфрли обвинувањата за изборна измама и го нарече Бериша „стар, безнадежен поранешен комунистички политичар“.
Осумдесетгодишниот Бериша тврди дека Албанија не е ни блиску до подготвеност за прием во ЕУ. Поранешниот личен лекар на покојниот диктатор Енвер Хоџа, по професија кардиолог, водеше кампања по моделот на американската, под надзор на консултанти донесени од Вашингтон Сепак, тоа не му помогна да го порази Рама.
„Да мислиш дека можеш да станеш Трамп е исто како да ангажираш фризер во Холивуд и да мислиш дека ќе станеш Бред Пит“, рече Рама.
Рама (60), познат по своето присуство на социјалните мрежи, во понеделникот објави фотографии и пораки од Европската куќа во Тирана, каде што интензивно се подготвуваат за самитот на европската политичка заедница, објави Политико.
Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен и претседателот на Европскиот совет Антонио Коста доаѓаат во Албанија на шестото издание на самитот, иницијатива што ја покрена францускиот претседател Емануел Макрон за да ги соберат земјите од ЕУ и земјите кои не се членки на ЕУ за да разговараат за безбедноста, економската соработка и регионалната стабилност. На самитот ќе бидат и претставници на земјите кои се надеваат на членство во ЕУ, како Украина и Грузија.
„Голема чест е да го пречекаме целиот наш демократски континент во Тирана – вклучувајќи ја Украина и мојот драг пријател Володимир Зеленски“, рече Рама.
Рама, кој е на власт од 2013 година, беше фаворит на овие избори, делумно благодарение на влијателната мрежа што ја изгради за време на неговите 12 години на власт, неодамнешниот период на постојан економски раст, но и длабоко поделена опозиција, според Ројтерс.
Свет
Зеленски: Подготвени сме на се’ утре во Турција

Украинскиот претседател Володимир Зеленски во своето вечерашно обраќање рече дека Украина е подготвена за секаков формат на мировни преговори и дека не се плаши од средби или разговори.
„Подготвени сме за секаков формат на преговори и не се плашиме од средби. Утре – во Турција“, рече Зеленски.
Тој додаде дека се уште чека потврда за тоа кој ќе дојде од Русија на преговорите, по што ќе одлучи за следните чекори на Украина: „Чекам кој ќе пристигне од Русија. Потоа ќе одлучам што понатаму“.
Свет
Макрон: Ако Русија не се согласи на прекин на огнот, ќе следат нови санкции

Францускиот претседател Емануел Макрон изјави дека е подготвен да го поддржи воведувањето нови санкции против Русија во наредните денови доколку Москва не се согласи на прекин на огнот. Тој ги спомена финансискиот сектор и индустријата за нафта и гас како можни цели на санкции.
„Нашата намера е да воведеме нови санкции против Русија во наредните денови“, рече Макрон во вечерното интервју за телевизијата TF1.
Коментарите на Макрон уследија по слични пораки од Лондон, Берлин и Варшава – сите три земји најавија нови мерки во сабота доколку Русија не се согласи на 30-дневен безусловен прекин на огнот, кој требаше да стапи на сила на почетокот на оваа недела.
Германскиот канцелар Фридрих Мерц, исто така, вчера предупреди дека европските сојузници ќе воведат „значително заострување на санкциите“ доколку Владимир Путин го отфрли примирјето, наведувајќи ги енергетските и финансиските пазари како клучни сектори. Францускиот министер за надворешни работи Жан-Ноел Баро во понеделникот изјави дека Европската комисија е задолжена да подготви предлози за нови санкции токму во тие области.