Свет
Радикалните десничари со закани пред инаугурацијата на новиот претседател: „Трамп или војна“

Предупредувачки знаци биле видливи со недели, денови и часови пред приврзаниците на Трамп да влезат во Конгресот. Десничарските групи на социјалните мрежи повикувале на граѓанска војна, атентати врз политичари и напади врз полицијата, а екстремистите сега сè повеќе повикуваат на насилство пред инаугурацијата на Џо Бајден, пишува Си-ен-ен.
„Трамп или војна. Толку е едноставно“, „Ако не знаете како да пукате – мора да научите. Веднаш“, „Ќе упаднеме во владините згради, ќе убиваме полицајци, ќе убиваме чувари, вработени и агенти и ќе бараме пребројување на гласовите“ – ова се само неколку откриени објави кои повикуваат на насилство.
Приврзаниците на претседателот Трамп упаднаа во зградата на Конгресот во средата и ја прекинаа седницата за да спречат потврда на победата на поранешниот американски потпретседател Бајден на претседателските избори. Во немирите загинаа пет лица, вклучително и еден полицаец, а експертите предупредуваат дека повиците за насилство само се засилуваат пред инаугурацијата на Бајден, закажана за 20 јануари.
„Забележуваме преписки од поборниците за надмоќ на белата раса, десничарски екстремисти, сите се чувствуваат охрабрени од моментот“, вели Џонатан Гринблат, извршен директор на Лигата против клевета (АДЛ).
„Очекуваме насилството да се влоши пред да стане подобро“, предупредува тој.
Во средата Трамп прво ги повика приврзаниците да тргнат на Капитол, а по упадот во Конгресот ги замоли да останат смирени и да си одат дома, но ги повтори обвинувањата за наводна кражба на претседателските избори. Републиканските лидери, вклучително и потпретседателот Мајк Пенс и лидерот на мнозинството во Сенатот, Мич Меконел, остро ги осудија немирите, но се чини дека тоа немаше влијание врз радикалната десница.
„Трамп ќе положи заклетва за втор мандат на 20 јануари“, напишал на интеренет еден негов симпатизер, само ден откако толпата упадна во Капитол.
„Не смееме да им дозволиме на комунистите да победат. Дури и ако треба да го запалиме Вашингтон до темел“, додадва тој во објавата.
Џон Скот-Рајлтон, истражувач во „Ситизен лаб“, група од Универзитетот во Торонто, која ја надгледува кибер-безбедноста, вели дека е страшно загрижен за денот на инаугурацијата.
„Иако пошироката јавност беше згрозена од она што се случи во Конгресот, во одредени преписки меѓу десничарите, она што се случи се смета за успех“, изјавил тој за Си-ен-ен.
Тајната служба соопшти дека планот за инаугурацијата на Бајден е подготвуван веќе подолго време.
„Инаугурацијата на претседателот на Соединетите држави е основен елемент на нашата демократија. Безбедноста на сите оние кои учествуваат во претседателската инаугурација е од најголема важност“, порачаа од таму.
Сепак дел од американските медиуми предупредуваат дека во деновите и седмиците пред нападот на Конгресот, како и сега, имало многу знаци за протести кои може да се претворат во немири.
„Адвенс демокраси“, непартиско тело за надзор, тогаш предупреди на бројни објави на социјалните мрежи кои поттикнуваат на насилство.
На пример, шест дена пред немирите, имало 1.480 објави на профили кои се однесуваат на теоријата на заговор „QAnon“, поврзани со настанот и содржеле насилна реторика. Во извештајот се наведува дека на „Парлер“, мрежа слична на „Твитер“, можеле да се прочитаат повеќе објави со изјави како „војната започнува денес“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Полицијата го идентификуваше напаѓачот во Манчестер: уште тројца уапсени

Полицијата за борба против тероризмот потврди дека напаѓачот во утринскиот напад врз синагогата во Манчестер е 35-годишниот Џихад ал Шами, британски државјанин од сириско потекло.
„Врз основа на она што го знаеме во моментов, нашите евиденции не укажуваат на какви било претходни антитерористички истраги во врска со ова лице“, соопшти полицијата.
Тие додадоа дека три лица – двајца мажи на возраст од 30 години и една жена на возраст од 60 години – се уапсени и се приведени под сомнение за извршување, подготовка и поттикнување терористички акти.
Двајца мртви на местото на настанот, тројца тешко повредени
Полицијата потврди дека двајца мажи се прогласени за мртви на местото на нападот, додека тројца други мажи се во болница со сериозни повреди. Еден од нив претрпел убодна рана, друг бил удрен од автомобил вклучен во нападот, а трет подоцна сам отишол во болница со повреда за која се сомнева дека ја здобил додека полицијата го запирала напаѓачот.
Европа
(Видео) Орбан: Посилни сме од Русија; Туск: Ми се допаѓа кога ги користи моите аргументи

Унгарскиот премиер Виктор Орбан повтори дека Европската Унија не треба да се плаши од Русија бидејќи е посилна од неа во однос на капацитетите. „Вистинската опасност е економската стагнација и губењето на конкурентноста“, рече Орбан.
Додека полскиот премиер Доналд Туск разговараше со група полски новинари на маргините на состанокот на Европската политичка заедница во Копенхаген, еден од нив реши да му постави прашање на Орбан, кој беше во близина и даваше коментари на унгарските новинари.
„Кој претставува главна закана за Европа“, извика новинарот, очекувајќи коментар од унгарскиот политичар.
Туск потоа му рече на Орбан: „Ова е провокација“.
Сепак, Орбан остана смирен и му одговори на новинарот: „Вистинската опасност? Економска стагнација и губење на конкурентноста“.
„Не Русија?“, праша потоа полскиот новинар.
😅Best dialogue at the Copenhagen summit!
– Orban: “We all spend more on armaments than Russia, so why are we afraid? We are stronger than them.”
– Tusk (tugging Orban by the sleeve): “I love it when he uses my arguments.” pic.twitter.com/7YF9Hs3Wfs
— NEXTA (@nexta_tv) October 2, 2025
„Ние сме посилни од Русија. Направете некои споредби и засновајте го вашето мислење на факти. Имаме повеќе од 400 милиони луѓе, а Русија има околу 130. Погледнете го европскиот БДП, толку е голем. Русија е толку мала. Сè заедно, 27 земји, трошиме повеќе за војската отколку Русите. Па зошто се плашиме? Ние сме посилни од нив“, нагласи Орбан.
„Ми се допаѓа кога ги користи моите аргументи“, се вмеша Туск. Орбан додаде дека европските земји мора „да се обединат и заедно да ги бранат своите интереси“.
Пред неколку дена, Орбан изјави дека Русија „веќе ја добила“ војната против Украина, иако е воено и економски слаба. Орбан, исто така, рече дека руските беспилотни летала ќе бидат соборени ако влезат во унгарскиот воздушен простор.
Свет
(Видео) Хамас испали пет ракети врз израелскиот град Ашдод

Пет ракети беа испукани од северниот дел на Појасот Газа кон крајбрежниот град Ашдод во ноќта за Јом Кипур, во напад за кој подоцна одговорност презеде терористичката организација Хамас, објави „Тајмс оф Израел“.
Во меѓувреме, еден офицер беше сериозно ранет, а двајца војници беа полесно повредени во напад врз воен пункт во централна Газа денес, соопшти војската.
Video from today's launch of rockets by the resistance in Gaza from the devastated north of Beit Hanoun at Ashdod, north of occupied Palestine. pic.twitter.com/rt5M1OK04k
— Abubaker Abed (@AbubakerAbedW) October 1, 2025
Според Израелските одбранбени сили (ИДФ), четири од ракетите испукани кон Ашдод беа пресретнати од противвоздушен оган, додека една падна на отворено. Немаше извештаи за повредени или штети.
🚨 BREAKING: The Global Sumud Flotilla is being intercepted by the Israeli navy.
So close to Gaza, yet so far.
The criminal entity will not allow a single vessel to reach the starving. Even mercy is blockaded.
A state so terrified of compassion it blockades bread & medicine.… pic.twitter.com/bMduEvJe8j
— Hala Jaber (@HalaJaber) October 1, 2025
Нападот се случил на Јом Кипур, најсветиот ден во еврејскиот календар, додека израелската морнарица се подготвуваше да ги пресретне групата бродови што се обидуваа да ја пробијат поморската блокада на Газа од страна на Израел. На крајот, Израелските одбранбени сили соопштија дека ниту еден брод не стигнал до брегот на Газа.