Свет
„Ројтерс“ со детали за планот за ставање крај на војната во Украина

Русија би се откажала од помали делови од Украина, а Киев би препуштил поголеми делови од истокот на земјата – тоа е рамката на мировниот предлог за кој на самитот на Алјаска разговарале рускиот претседател Владимир Путин и американскиот претседател Доналд Трамп, тврдат извори на Ројтерс запознаени со размислувањата на Москва.
Овој опис на средбата се појави еден ден откако Путин и Трамп се сретнаа во воена база на Алјаска, што беше прва средба на американски претседател и шефот на Кремљ од почетокот на војната во Украина.
Зеленски оди во Вашингтон
Украинскиот претседател Володимир Зеленски утре патува во Вашингтон за да разговара со Трамп за можно завршување на војната.
Трамп изјави дека на самитот не е постигнат прекинот на огнот на кој се надеваше, но во интервју за „Фокс њуз“ рече дека со Путин разговарале за пренос на територии и безбедносни гаранции за Украина, и дека „во голема мера се согласиле“.
„Мислам дека сме многу блиску до договор,“ рече Трамп, додавајќи: „Украина мора да се согласи. Можеби ќе каже ‘не’.“
Според два извора, понудата на Путин засега се темели на разговори меѓу европски, американски и украински лидери, но не е јасно дали станува збор за почетна позиција или за практично финална понуда. Трамп во саботата за својот разговор го информирал Зеленски и европските лидери.
Украинска територија за мир
Путинската визија за договор исклучува прекин на огнот пред постигнување севкупен договор, што е спротивно на барањето на Киев.
Според руската понуда, Украина целосно би се повлекла од Доњецк и Луганск, а за возврат Русија би се согласила да ги замрзне фронтовските линии во јужните региони Херсон и Запорожје, тврдат извори.
Киев претходно ја отфрли секоја идеја за повлекување од Доњецк, каде украинските сили се добро утврдени и каде градот служи како клучна одбранбена бариера.
Русија би вратила делови од Харков и Суми
Изворите тврдат дека Москва била подготвена да врати релативно мали делови територии што ги држи во северниот Суми и североисточниот Харков – вкупно околу 440 квадратни километри. За споредба, Украина контролира околу 6.600 квадратни километри од Донбас, кој ги опфаќа Доњецк и Луганск и кој Русија го смета за своја територија.
Путин би барал и барем формално признавање на руската власт врз Крим, кој го анектираше во 2014 година. Не е јасно дали тоа признавање би требало да дојде само од САД или и од сите западни земји и Украина.
Санкции, НАТО и безбедносни гаранции
Москва очекува укинување на барем дел од санкциите. Изворите не можеа да потврдат дали тоа се однесува на американските или европските мерки.
Путин би го блокирал влезот на Украина во НАТО, но бил отворен за идеја за безбедносни гаранции. Трамп во саботата на европските лидери им спомнал можност за „член 5 надвор од НАТО“ – некаква гаранција по моделот на правилото на НАТО дека напад врз една членка е напад врз сите.
Влезот во НАТО е стратешка цел на Украина, запишана и во уставот на земјата.
Јазик и Руската православна црква
Според изворите, Русија би барала и официјален статус на рускиот јазик во делови или во цела Украина, како и право Руската православна црква слободно да делува.
Украинската служба за безбедност ја обвини црквата поврзана со Москва дека помага на руската агресија преку ширење пропаганда и криење шпиони, што црквата го негира тврдејќи дека ги прекинала врските со Москва. Украина донесе закон за забрана на верски организации поврзани со Русија, но тој сè уште не стапил на сила.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Фото) Вечерашниот небесен спектакл нема да се повтори сè до 2029 година

Љубителите на астрономијата и набљудувачите на ноќното небо вечерва имаа можност да уживаат во небесен феномен.

The ‘Blood Moon’ is seen during a total eclipse event over the city center in Prague, Czech Republic, 07 September 2025. Lunar eclipses, the opposite of solar eclipses, happen when the Earth is positioned between the full moon and sun. The red glow that is created earns these types of eclipses the title of ‘blood moon.’ EPA/MARTIN DIVISEK
Во ноќта помеѓу 7 и 8 септември се случи целосно затемнување на Месечината, познато и како „крвава месечина“, видливо за повеќе од седум милијарди луѓе низ целиот свет, што го прави највидливото затемнување во повеќе од една деценија.

The ‘Blood Moon’ is seen during a total eclipse event over the city center in Prague, Czech Republic, 07 September 2025. Lunar eclipses, the opposite of solar eclipses, happen when the Earth is positioned between the full moon and sun. The red glow that is created earns these types of eclipses the title of ‘blood moon.’ EPA/MARTIN DIVISEK
Што е „крвава месечина“?
Овој небесен феномен се случува кога Земјата поминува директно помеѓу Сонцето и Месечината, фрлајќи ја својата сенка врз Месечината. Иако е во сенката на Земјата, Месечината не исчезнува целосно, туку добива црвеникава нијанса. Оваа боја е резултат на расејувањето на сончевата светлина од атмосферата на Земјата, слично на тоа како кога зајдисонцата изгледаат црвени.

The ‘Blood Moon’ is seen during a total eclipse event over the city center in Prague, Czech Republic, 07 September 2025. Lunar eclipses, the opposite of solar eclipses, happen when the Earth is positioned between the full moon and sun. The red glow that is created earns these types of eclipses the title of ‘blood moon.’ EPA/MARTIN DIVISEK
Како и каде да се гледа затемнувањето?
Спектаклот е видлив низ Северна и Јужна Америка, Европа, Африка и делови од Азија. Фазата на целосно затемнување овој пат трае еден час и 27 минути, што обезбедува доволно време за уживање во спектаклот.

The ‘Blood Moon’ is seen during a total eclipse event over the city center in Prague, Czech Republic, 07 September 2025. Lunar eclipses, the opposite of solar eclipses, happen when the Earth is positioned between the full moon and sun. The red glow that is created earns these types of eclipses the title of ‘blood moon.’ EPA/MARTIN DIVISEK
За разлика од затемнувањата на Сонцето, набљудувањето на затемнувањето на Месечината не бара никаква посебна опрема и е целосно безбедно за очите. Сепак, двогледот или телескопот можат да го подобрат искуството и да откријат повеќе детали на површината на Месечината.

People watch a lunar eclipse in Dubai, United Arab Emirates, 07 September 2025. EPA/ALI HAIDER
Можност што не треба да се пропушти
Експертите претходно истакнаа дека ова е единствена можност за набљудување на вселенските феномени. „Ова е небесен настан за сите. Тоа е шанса да го видиме нашиот сончев систем во акција од нашиот сопствен двор“, рече д-р Алфонс Стерлинг од Центарот за вселенски летови „Маршал“ на НАСА.

The ‘Blood Moon’ total lunar eclipse rises above the Kremlin in Moscow, Russia, 07 September 2025. Lunar eclipses, the opposite of solar eclipses, happen when the Earth is positioned between the full moon and sun. The red glow that is created earns these types of eclipses the title of the ‘Blood Moon.’ EPA/MAXIM SHIPENKOV
Низ историјата, „крвавите месечини“ биле гледани со страхопочит и биле поврзани со пророштва и важни настани во народните преданија и суеверието. Следното целосно затемнување на Месечината толку широко видливо нема да се случи до 2029 година.

The ‘Blood Moon’ total lunar eclipse is seen in downtown Moscow, Russia, 07 September 2025. Lunar eclipses, the opposite of solar eclipses, happen when the Earth is positioned between the full moon and sun. The red glow that is created earns these types of eclipses the title of the ‘Blood Moon.’ EPA/MAXIM SHIPENKOV

The ‘Blood Moon’ total lunar eclipse is seen in downtown Moscow, Russia, 07 September 2025. Lunar eclipses, the opposite of solar eclipses, happen when the Earth is positioned between the full moon and sun. The red glow that is created earns these types of eclipses the title of the ‘Blood Moon.’ EPA/MAXIM SHIPENKOV

A lunar eclipse seen from Lahore, Pakistan, 07 September 2025. EPA/RAHAT DAR

A combo picture of a lunar eclipse as seen from Peshawar, Khyber Pakhtunkhwa (KPK) province, Pakistan, 07 September 2025. EPA/BILAWAL ARBAB

The blood moon rises behind the cross and rooster of two churches’ steeples during a total lunar eclipse in Bottens, Switzerland, 07 September 2025. EPA/LAURENT GILLIERON

A lunar eclipse on the Blood Moon as seen from Bishkek, Kyrgyzstan, 07 September 2025. EPA/IGOR KOVALENKO

The ‘Blood Moon’ total lunar eclipse rises above the Kremlin in Moscow, Russia, 07 September 2025. Lunar eclipses, the opposite of solar eclipses, happen when the Earth is positioned between the full moon and sun. The red glow that is created earns these types of eclipses the title of the ‘Blood moon’. EPA/MAXIM SHIPENKOV
Регион
Над 126.000 луѓе присуствуваа на 111 собири против блокадите во Србија

Директорот на српската полиција Драган Васиљевиќ изјави дека на 111-те собири „Граѓани против блокади“, чие одржување го пријави Центарот за социјална стабилност, денеска имало вкупно 126.399 луѓе.
Тој рече дека сите собири поминале без инциденти, но дека во Шабац и Чачак имало ненајавени паралелни собири на луѓе кои се обиделе да го спречат одржувањето.
„На ненајавениот собир во Шабац, сообраќајот бил затворен, граѓаните (против блокади) биле запрени од група луѓе… Таму можело да се случат инциденти, јас лично разговарав (со организаторот на собирот) и ги замолив да ја променат рутата. Разговарав и со претседателот Александар Вучиќ. Морам да напоменам дека на регистрираниот собир биле над 4.200 луѓе, додека на ненајавениот собир имало околу 400, значи десетпати помалку. Организаторите го прифатија мојот предлог за промена на рутата, поради што им се заблагодарувам за разбирањето“, рече директорот на полицијата.
Свет
Илјадници вработени во лондонското метро штрајкуваат со глад поради платите

Илјадници вработени во лондонското метро денеска почнаа серија штрајкови поради платите и условите за работа, а синдикатот за железница, поморство и транспорт соопшти дека членовите, вклучувајќи ги машиновозачите, сигналистите и работниците за одржување, ќе учествуваат во штрајкови во различни периоди до четврток.
Транзитниот оператор „Транспорт за Лондон“ објави дека од имало прекин во системот за испорака на услуги и дека се очекува малку или воопшто да нема возови да сообраќаат од понеделник до четврток .
Компанијата вели дека им понудила на вработените зголемување на платите од 3,4 проценти, но синдикатот се уште инсистира на намалување на работната недела од 35 часа на 32 часа, што компанијата вели дека не може да си го дозволи.