Свет
Русија ќе се повлекува од договорот за конвенционални вооружени сили во Европа

Русија изрази намера да се повлече и формално да се повлече од договорот за конвенционални вооружени сили во Европа (ЦФЕ), договор за воена транспарентност, кој во моментот е суспендиран во земјата, пренесува РТ.
Рускиот претседател Владимир Путин го назначи заменик-министерот за надворешни работи, Сергеј Рјабков, да ја надгледува процедурата на повлекување во рускиот парламент. Назначувањето беше објавено денеска како дел од редовните соопштенија од Кремљ. Рјабков ќе ја претставува владата во двата дома на парламентот во врска со предложеното повлекување, се вели во документот.
ЦФЕ беше еден од темелите на обидот за намалување на тензиите меѓу Варшавскиот пакт и НАТО во последните денови на СССР.
Договорот за конвенционални вооружени сили беше потпишан на 19 ноември 1990 година во Париз, а стапи во сила во 1992. Негови првични потписници беа 16 држави членки на НАТО и 6 држави од варшавскиот пакт.
Со договорот се воспоставија ограничувања за големината на распоредените конвенционалните вооружени сили и се дефинира бројката на конвенционалното вооружување во Европа, односно се ограничуваше количеството тешко вооружување на просторите од Атлантскиот Океан до Урал. Освен тоа, договорот наметна и повеќе механизми за транспарентност, како верификациските инспекции на терен.
По распадот на варшавскиот пакт и СССР, се загуби рамнотежата поради проширувањето на НАТО на сметка на поранешните земји сојузнички на СССР и неговите составни делови.
Москва го потпиша адаптираниот договор, кој не беше ратифициран од мнозинството европски држави, но во 2007 година делумно го суспендира наведувајќи го како причина фактот дека новите членки на НАТО не ги почитуваат ограничувањата на своите армии во согласност со ЦФЕ, а во 2015 година целосно се повлече од механизмите на договорот.
Претходно во февруари, Русија го суспендира своето учество во новиот СТАРТ, последниот билатерален договор со САД за намалување на нуклеарното вооружување.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Британскиот министер за надворешни работи: Ситуацијата на Блискиот Исток останува опасна

Американскиот државен секретар Марко Рубио вчера се сретна со британскиот министер за надворешни работи Дејвид Лами и разговараше по телефон со австралискиот министер за надворешни работи и со францускиот и италијанскиот министер за надворешни работи за војната меѓу Израел и Иран.
Рубио разговараше по телефон со австралиската колешка Пени Вонг и францускиот и италијанскиот колега Жан-Ноел Баро и Антонио Тајани, а американскиот Стејт департмент соопшти дека Рубио и министрите за надворешни работи се согласиле дека „Иран никогаш не смее да развива или да стекнува нуклеарно оружје“.
Лами, исто така, го објави ова на мрежата Икс, додавајќи дека ситуацијата на Блискиот Исток „останува опасна“ и дека „постои можност во следните две недели да се постигне дипломатско решение“. Воздушната војна меѓу Иран и Израел, која започна на 13 јуни, кога Израел го нападна Иран, предизвика тревога во регионот кој веќе е во очај од почетокот на израелската воена офанзива во Газа во октомври 2023 година.
The situation in the Middle East remains perilous. We are determined that Iran must never have a nuclear weapon. Meeting with @SecRubio and @SteveWitkoff in the White House today, we discussed how a deal could avoid a deepening conflict. A window now exists within the next two… pic.twitter.com/UKAOsnDAm8
— David Lammy (@DavidLammy) June 19, 2025
Претседателот Доналд Трамп ќе одлучи во следните две недели дали САД ќе влезат во војната, соопшти вчера Белата куќа. Трамп го држи светот во неизвесност околу своите планови, почнувајќи од предлагање брзо дипломатско решение до сугестии дека Вашингтон би можел да се приклучи на борбата на страната на Израел.
Израел, единствената земја на Блискиот Исток за која се верува дека има нуклеарно оружје, го нападна Иран за да го спречи Техеран да развие сопствено нуклеарно оружје. Иран, кој вели дека неговата нуклеарна програма е мирна, возврати со свои напади врз Израел. Иран е страна на Договорот за неширење на нуклеарно оружје, додека Израел не е.
Во израелските воздушни напади во Иран загинаа 639 лица, објави новинската агенција „Активисти за човекови права“. Израел вели дека најмалку дваесетина израелски цивили се убиени во иранските напади. Министрите за надворешни работи на Велика Британија, Франција, Германија и Европската унија треба да се сретнат со министерот за надворешни работи на Иран денес во Женева за да се обидат да го деескалираат конфликтот.
Свет
Русија: Убиството на врховниот лидер на Иран би ја отворило Пандорината кутија

Промената на режимот во Иран е „неприфатлива“ и атентатот врз врховниот лидер на земјата „би ја отворил Пандорината кутија“, изјави Кремљ.
Во ретко интервју за странски медиум, портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, за „Скај њуз“ изјави дека Русија ќе реагира „многу негативно“ доколку ајатолахот Али Хамнеи биде убиен.
Коментарите доаѓаат во време кога американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека ќе одлучи во рок од две недели дали САД ќе се приклучат на израелската воена кампања против Техеран, откако претходно шпекулираше на социјалните мрежи за можноста за атентат врз иранскиот лидер.
„Ситуацијата е исклучително напната и опасна не само за регионот, туку и за глобално ниво“, рече Песков во интервју во Санкт Петербург.
„Проширувањето на составот на учесниците во конфликтот е потенцијално уште поопасно. Ова би довело само до нова рунда конфронтација и ескалација на тензиите во регионот.“
Ова се најсилните изјави на Кремљ досега во врска со израелско-иранскиот конфликт, кој предизвика стравувања во Москва дека Русија би можела да го изгуби својот најблизок сојузник на Блискиот Исток.
Русија ги продлабочи врските со Иран по инвазијата на Украина, а двете земји потпишаа стратешко партнерство во јануари.
„Промената на режимот во Иран е незамислива. Треба да биде неприфатлива, дури и зборувањето за тоа треба да биде неприфатливо за сите“, рече Песков, осврнувајќи се на Вашингтон.
Но, Песков одби да каже како Русија конкретно би реагирала доколку Хамнеи биде убиен, велејќи дека тоа би предизвикало реакција „одвнатре, од Иран“.
„Ова би довело до будење на екстремистичките чувства во Иран, а оние кои зборуваат за убиство на Хамнеи треба да го имаат тоа предвид. Тоа ќе ја отвори Пандорината кутија“, рече тој.
Владимир Путин досега понуди да посредува во конфликтот, но безуспешно. Претседателот Трамп во среда изјави дека му рекол на рускиот претседател да „посредува во својот конфликт“, осврнувајќи се на војната на Русија во Украина.
Песков негираше дека зборовите на Трамп се навредливи.
„Секој има свој јазик. Претседателот Трамп има свој уникатен начин на изразување и свој уникатен јазик. Ние сме доста толерантни и очекуваме другите да бидат толерантни кон нас“, рече тој.
Свет
Фрлена граната врз резиденцијата на норвешкиот амбасадор во Тел Авив

Синоќа беше фрлена граната врз резиденцијата на норвешкиот амбасадор во Израел во Тел Авив, но никој не беше повреден, изјави израелскиот министер за надворешни работи Гидеон Саар.
„Пред кратко време разговарав со норвешкиот амбасадор во Израел, Пер Егил Селваг, во чиј двор вечерва беше фрлена граната. Остро го осудувам ова сериозно и опасно злосторство“, напиша Саар на мрежата Икс.
Израелското Министерство за надворешни работи не одговори веднаш на барањето за коментар. Во Осло, норвешкото Министерство за надворешни работи соопшти дека имало експлозија во резиденцијата.
„Во инцидентот не се повредени членови на персоналот на амбасадата“, се вели во соопштението, без да се прецизира што ја предизвикало експлозијата. Израелската полиција соопшти дека имало „мала материјална штета“ и дека е во тек истрага.