Свет
Руски генерал го повикал шефот на американската армија: го предупреди за хиперсонични проектили

Началникот на Генералштабот на руската војска минатата недела го повика американскиот претседател на Здружениот Генералштаб за да ги предупреди Соединетите држави дека Русија ќе изврши пробно лансирање на хиперсонични ракети во источниот Медитеран, додавајќи дека бродовите на американската морнарица треба да се држат настрана од областа за вежби од безбедносни причини.
Минатата среда, генералот Валери Герасимов го повика генералот Ц.К. Браун, началникот на Здружениот Генералштаб на американската армија, за да му го пренесе ова предупредување и да разговара за Украина, односно за начините како да се избегнат можните погрешни пресметки меѓу САД и Русија.
Тестирањето на руската хиперсонична ракета беше извршено во источниот дел на Средоземното Море, област каде американската морнарица има три амфибиски бродови со 2.200 маринци, како и разорнувачи кои обезбедуваат ракетна одбрана на Израел.
Информациите за првиот разговор меѓу двајцата највисоки воени лидери беа објавени дури вчера, еден ден откако руското Министерство за одбрана објави дека руски воени бродови во областа лансирале хиперсонични ракети во меѓународни води.
Сепак, деталите за предупредувањето на Герасимов до Браун не се официјално објавени.
„Началникот на Здружениот Генералштаб, генерал Ц.К. Браун, Џуниор, разговараше телефонски со началникот на рускиот Генералштаб, генерал Валери Герасимов на 27 ноември на барање на руското Министерство за одбрана“, рече портпаролот на Браун, капетанот Џ.Д. Дорси, се вели во соопштението доставено за Еј-би-си Њуз.
„Ова беше првпат лидерите да зборуваат откако генералот Браун стана претседател на Здружениот Генералштаб. Лидерите разговараа за низа глобални и регионални безбедносни прашања, вклучително и тековниот конфликт во Украина“, се вели во соопштението.
Во разговорот, Браун и Герасимов разговарале и за тоа како да се избегнат можните погрешни пресметки и ескалација меѓу двете земји кога станува збор за Украина, рече американскиот претставник.
Поточно, тие разговараа за тоа што САД и дозволуваат на Украина да користи ракети со долг дострел ATACMS против цели во Русија, како и последователно тестирање на Русија на балистичка ракета со среден дострел (IRBM) против цел во Украина. Русија рече дека нападот на IRBM бил одмазда за тоа што и дозволила на Украина да користи ракети ATACMS во Русија.
Руското Министерство за одбрана завчера преку соопштение објави дека фрегатите „Адмирал Горшков“ и „Адмирал Головко“ „испукале хиперсонични ракети Циркон, а подморницата Новоросијск лансирала крстаречка ракета „Калибр“ кон цел на површината на морето.
„Целите беа директно погодени“, се додава во соопштението.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Додик шест години не смее да врши јавна функција: бара помош од Трамп, Орбан и руската амбасада се на негова страна

Судот на Босна и Херцеговина соопшти дека претседателот на Република Српска (РС) Милорад Додик нема да може да извршува никаква јавна функција шест години, не само претседателската, според пресудата.
Лидерот на српскиот ентитет во Босна и Херцеговина е осуден на една година затвор и шестгодишна забрана за политичка активност поради неспроведување на одлуките на високиот меѓународен претставник Кристијан Шмит, пресуда што Додик ја отфрла.
Судот на БиХ првично објави дека Додик нема да може да биде претседател на РС шест години, а потоа испрати ново соопштение во кое објаснува дека оваа одлука, со оглед на промените во законот што ги наметна Шмит, вклучува и забрана за вршење на сите други функции што вклучуваат јавни пари.
Буквалното толкување на ова вклучува и забрана за извршување на функцијата претседател на владејачката СНСД ако партијата на Додик се финансира од буџетот.
Додик во меѓувреме побара меѓународна поддршка и го тагираше американскиот претседател Доналд Трамп на профилот на X, цитирајќи ги неговите зборови од 2024 година во кои повика на прекин на прогонот против него во САД. Тој го спореди својот случај со она што го доживеа Трамп, нагласувајќи дека тој, исто како Трамп, е жртва на политички прогон.
Руската амбасада во БиХ ја оцени пресудата како политичка и го нарече високиот меѓународен претставник „узурпер“.
„Затоа сите пресуди засновани на наводи за наводно кршење на одлуката на високиот претставник не се законски, туку чисто политизирани. Целата одговорност за евентуалната дестабилизација на внатрешнополитичката ситуација во земјата е на промоторите на оваа политичка акција“, соопшти амбасадата.
Унгарскиот премиер Виктор Орбан, исто така, го поддржа Додик, велејќи дека треба да се почитува одлуката на народот на РС кој го избра Додик за свој претседател.
It’s time for everyone to respect the decision of the PEOPLE of Republika Srpska, who elected @MiloradDodik as their President.
There is no place for legal witch-hunts in a democracy.
— Orbán Viktor (@PM_ViktorOrban) August 1, 2025
„Нема место за легален лов на вештерки во демократијата“, напиша Орбан на X.
Фото: ЕПА
Свет
Франција почна со достава на хуманитарна помош од воздух во Газа

Франција започна да испушта 40 тони хуманитарна помош од воздух во Газа, повикувајќи го Израел да дозволи целосен пристап до областа.
„Соочени со апсолутна итност, штотуку спроведовме операција на испуштање хуманитарна помош од воздух во Газа. Благодарност до нашите јордански, емиратски и германски партнери за нивната поддршка и до нашиот воен персонал за нивната посветеност“, напиша францускиот претседател Емануел Макрон на социјалната платформа X.
„Испуштањето хуманитарна помош од воздух не е доволно. Израел мора да дозволи целосен хуманитарен пристап за да се намали ризикот од глад“, додаде тој.
Италија, пак, има намера да евакуира болни палестински деца од Појасот Газа за да им обезбеди медицинска помош, изјави министерот за надворешни работи Антонио Тајани.
Тајани рече дека Рим подготвува план за воздушен транспорт на 50 лица, вклучувајќи возрасни кои ќе ги придружуваат децата.
Тој, исто така, објави планови според кои Италија ќе им се придружи на земјите што доставија помош од воздух во Газа, но не прецизираше конкретен датум за нивно спроведување.
Авиони управувани од Израел, Јордан и Обединетите Арапски Емирати од неделата, кога Израел почна да дозволува повеќе помош во затворените територии по месеци речиси целосна блокада, испуштаат палети со хуманитарна помош од воздух.
Германија и Франција, исто така, денесја почнаа да испуштаат помош од воздух, поради предупредувањата за претстојниот глад во Газа, иако Обединетите нации и другите агенции за помош ги критикуваа таквите мерки како во голема мера симболични, тврдејќи дека е многу поевтино и поефикасно да се достави помош по копно.
Покрај тоа што дозволува испуштања од воздух, Израел, исто така, дозволи влез на 200 камиони дневно од ОН и други агенции од неделата.
Фото: ЕПА
Свет
Путин: Првиот сериски ракетен систем „Орешник“ е во рацете на армијата

Рускиот претседател Владимир Путин објави дека првиот сериски произведен ракетен систем со среден дострел, „Орешник“, заедно со првата ракета од оваа серија, официјално е доставен до руските вооружени сили. Станува збор за нов стратешки систем што Москва го претставува како одговор на сè поизразените закани од Западот.
„Го произведовме првиот сериски комплекс ‘Орешник’, првата сериска ракета, и таа веќе е во рацете на армијата“, рече Путин за време на состанокот со белорускиот претседател Александар Лукашенко додавајќи дека се очекува постепено проширување на овој систем, вклучително и распоредување во Белорусија во текот на 2025 година.
Употребата на „Орешник“ првпат беше откриена на 21 ноември 2024 година кога Русија изврши напад врз воениот објект Јужмаш во Днепар (поранешен Днепропетровск) како одговор на нападите на украинските сили со американски ракети ATACMS и британски ракети Storm Shadow. Путин потоа истакна дека ниеден современ противвоздушен систем не може да пресретне ваков тип ракета и најави дека во иднина населението ќе биде однапред информирано за евакуација.
Според достапните информации, „Орешник“ е хиперсоничен ракетен систем со можност за носење повеќе независно водени бојни глави (MIRV), базиран на технологиите на претходниот систем RS-26 „Рубеж“. Ракетата достигнува брзина над 10 маха, што ја прави речиси невидлива од повеќето постојни системи за воздушна одбрана.
Додека официјална Москва истакнува дека станува збор за оружје што ги гарантира безбедноста и територијалниот интегритет на Русија, воените аналитичари истакнуваат дека системот не е наменет за прецизни удари врз тактички цели, туку првенствено има улога на стратешко одвраќање и демонстрација на сила. Сепак, симболичната и психолошката вредност на системот, особено во контекст на сегашните геополитички тензии, останува значајна.
Масовното производство на комплексот „Орешник“ треба да се забрза во текот на 2025 и 2026 година, а најавено е дека значителен број единици ќе бидат оперативно распоредени и во Русија и на територијата на сојузничката Белорусија, според написите во медиумите.
Фото: принтскрин