Холанѓанецот Марк Руте, кој ќе стане нов генерален секретар на НАТО, е жесток критичар на рускиот претседател Владимир Путин и верен сојузник на Украина, кој ги усоврши своите политички вештини за време на неговиот 14-годишен мандат како премиер.

Руте (57) е еден од најголемите поддржувачи на европската воена поддршка за Украина од почетокот на руската инвазија во февруари 2022 година и нагласува дека поразот од Москва е клучен за мирот во Европа.

Соборувањето на авионот над Украина во 2014 година беше пресвртница за Руте

Тоа беше поттикнато од соборувањето на авионот над Украина во 2014 година, за што Холандија ја обвинува Русија. Тогаш загинаа 298 лица, а 196 беа холандски државјани.

„НАТО мора да биде силен за да и се спротивстави на Москва, а европските лидери не смеат да бидат наивни кога станува збор за Русија на Путин“, посочува тој.

„Тој нема да застане во Украина ако не го запреме сега. Оваа војна е поголема од Украина. Се работи за зачувување на меѓународното владеење на правото“, рече Руте во ОН во септември 2022 година, седум месеци по почетокот на руската инвазија.

Руте стана еден од најистакнатите европски политичари, играјќи важна улога во европските дебати за имиграцијата, долговите и одговорот на пандемијата на Ковид-19.

Под негово водство, Холандија ги зголеми трошоците за одбрана на повеќе од 2 отсто од БДП како што бара НАТО и донираше авиони Ф-16, артилерија, беспилотни летала и муниција на Киев.

Столтенберг ги прими Црна Гора, Северна Македонија, Финска и Шведска во НАТО

Речиси е сигурно дека во октомври тој ќе го замени Јенс Столтенберг на чело на НАТО, кој таа функција беше речиси десет години, откако романскиот претседател ја повлече кандидатурата. Руте веќе обезбеди поддршка од 31 од 32-те земји-членки на Алијансата.

Столтенберг во вторникот рече дека Руте е многу силен кандидат да го наследи и дека одлуката е блиску.

За време на мандатот на Столтенберг, Алијансата ги вклучи Црна Гора, Северна Македонија, Финска и Шведска.

Некои членки на НАТО се надеваа дека естонската премиерка Каја Калас ќе стане првиот генерален секретар на Алијансата, но за други таа е премногу радикална во односот кон Русија.

Трансатлантска врска

Руте цел живот живее во Ден Хаг и не е оженет, а по политиката имал намера да се посвети на наставата. Но, војната во Украина го поттикнала да одлучи за меѓународна функција.

Тој е силен поддржувач на украинскиот претседател Володимир Зеленски, со кого се сретна во Киев пред пет години.

„Дури и тогаш беше очигледно: ова е човек со мисија… Убеден сум дека успехот на Украина во голема мера зависи од менталитетот што тој го ширеше од самиот почеток“, изјави Руте за Ројтерс во април.

Од друга страна, иако предупреди за заканата од Путин, тој сугерираше и дека рускиот претседател не е толку силен како што изгледа.

„Не го преценувајте ментално Путин. Разговарав многу со него. Тој не е силен човек, не е силен тип“, рече Руте на дебатата во парламентот во април.

„Еден од оние во ЕУ кој најдобро се справи со Трамп“

Руте минатата година ја потврди својата кандидатура за нов генерален секретар на НАТО како еден од лидерите на меѓународната коалиција која ќе испорача авиони Ф-16 во Украина и ќе обучува украински пилоти.

На крајот од неговиот мандат на чело на холандската влада, тој потпиша десетгодишен безбедносен договор со Украина, кој и гарантира поддршка од Холандија.

Руте има добри односи со различни британски и американски функционери и многумина го сметаат за еден од оние во ЕУ кои најдобро се справиле со американскиот претседател Доналд Трамп, кој повторно се кандидира за Белата куќа.

Тоа би можело да биде драгоцено искуство за него бидејќи евентуалното враќање на Трамп на власт ги загрижи лидерите на НАТО, бидејќи тој ја доведе во прашање подготвеноста на Америка да им помогне на другите членки на Алијансата доколку бидат нападнати.

На безбедносната конференција во Минхен минатата година, Руте рече дека лидерите треба да престанат да „кукаат за Трамп“ и да трошат повеќе за одбрана и производство на муниција, без оглед на тоа кој ќе победи на претседателските избори во САД овој ноември.