Свет
Седум клучни точки од договорот помеѓу САД и Украина

Соединетите Американски Држави и Украина потпишаа договор со кој на Вашингтон му се дава пристап до дел од природните ресурси на земјата разурната од војна. Договорот, кој се подготвува со месеци, формира инвестициски фонд за реконструкција за кој Украина верува дека ќе ја зајакне американската поддршка во третата година на отпорот на руската агресија.
Би-Би-Си го виде нацртот на договорот, но не и неговата конечна верзија. Врз основа на тој нацрт и изјавите од Киев и Вашингтон, еве седум клучни точки:
1. Украина нема да мора да враќа никаков долг кон САД
Американскиот претседател Доналд Трамп претходно побара Украина да врати 350 милијарди долари, што, според неговите тврдења, изнесува американска воена и финансиска помош од почетокот на војната. Украинскиот претседател Володимир Зеленски го одби тоа барање.
Но, се чини дека Вашингтон попушти. Украинскиот премиер Денис Шмихал изјави дека договорот не предвидува никаква обврска за враќање на наводниот „долг“.
Трамп сепак го претстави договорот како победа за неговата страна, велејќи дека САД „во теорија ќе добијат значително повеќе“ отколку што претходната администрација инвестираше во помагањето на Украина.
2. САД користат поостар тон кон Русија
Американската администрација употреби значително поостар јазик отколку што беше случај досега во изјавите на владата на Трамп.
Во соопштението на американското Министерство за финансии се наведува дека станува збор за „тотална руска инвазија“ и се додава: „Ниту една земја или поединец што ја финансирала или снабдувала руската воена машинeрија нема да има корист од обновата на Украина“.
Овој тон веројатно ќе го охрабри Киев, кој во преговорите меѓу Москва и Вашингтон инсистираше на поголем притисок врз Русија.
3. Договорот вклучува и проекти за нафта и гас
Иако најголемиот дел од јавните говори се однесуваат на рудното богатство на Украина, договорот вклучува и нови проекти поврзани со нафтата и гасот и поврзаната инфраструктура.
Во сите случаи, сопственоста на ресурсите останува украинска, иако САД ќе имаат заеднички пристап. Ова се смета за омекнување на претходната позиција на Украина, бидејќи таквите елементи не беа дел од првите верзии на договорот.
4. Договорот не го спречува пристапувањето на Украина во Европската унија
Украина со години се стреми кон членство во ЕУ, а преговорите беа официјално отворени минатиот јуни.
Имаше стравувања дека договорот со Вашингтон би можел да го отежне пристапот во ЕУ, особено ако американските инвеститори добијат повластен статус, имајќи предвид дека Украина веќе има стратешко партнерство со Брисел за суровини.
Но, во текстот на договорот се наведува дека САД ја признаваат намерата на Украина за влез во ЕУ и дека оваа цел не смее да биде доведена во прашање со овој договор.
Договорот, исто така, предвидува дека, доколку Украина треба да ги ревидира условите поради нејзините обврски за пристапување, САД се согласуваат да преговараат „со добра волја“. Киев, исто така, најави дека САД ќе поддржат трансфер на инвестиции и технологија од ЕУ и други земји.
5. Добивката за првите десет години се реинвестира во Украина
Според договорот, во првата деценија од работата на фондот за реконструкција, целата остварена добивка ќе биде целосно реинвестирана во украинската економија.
Би можело да биде од големо значење доколку се потврди дека САД не остваруваат директен финансиски бенефит во првите десет години. Украина очекува дека сите приходи од фондот ќе бидат насочени кон обнова на земјата и нови проекти.
По овој период, добивката ќе се дели меѓу партнерите. Американскиот министер за финансии Скот Бесент изјави за Фокс њуз дека договорот „испраќа порака до американскиот народ дека имаме можност да учествуваме, да надоместиме дел од трошоците и да станеме партнери во успехот на украинскиот народ“.
6. Американската воена помош е повторно на маса
Договорот е формулиран на тој начин што е претставен како предуслов за продолжување на американската воена помош за Украина.
Првиот вицепремиер на Украина Јулија Свириденко, која отпатува за Вашингтон за да го потпише договорот, рече дека тој предвидува нова американска поддршка, вклучително и испорака на системи за противвоздушна одбрана.
Ова може да претставува промена во политиката на Трамп, имајќи предвид дека неговата администрација претходно се залагаше за намалување на воената помош за Украина.
Не се знае како договорот ќе се одрази на ситуацијата на бојното поле. Москва се уште не даде официјална изјава.
7. Сепак, САД можат да се повлечат во секое време
Договорот не содржи цврсти безбедносни гаранции од САД, кои Украина и нејзините европски сојузници долго време ги бараат од Вашингтон. Трамп покажа неподготвеност да се заложи за воена помош со ист интензитет како и претходната администрација.
Американската поддршка за Украина во овој случај е условена исклучиво од економските компоненти на договорот. Поради ова, сè уште постои одредена неизвесност за трајноста на американската посветеност кон Киев.
Зеленски може да слави
Со оглед на тоа што договорот не вклучува отплата на долгот, предвидува десетгодишно реинвестирање на профитот, не ја попречува европската интеграција и повторно ја отвора вратата за американската воена помош, сето тоа без формални отстапки за Москва, кон која Америка зазема построг став, Киев навистина има причина да биде задоволен, особено во споредба со претходните предлози.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Фото/Видео) Протести против Трамп во сите 50 американски држави

САД го слават Денот на знамето, а Трамп го слави својот 79-ти роденден. За да се одбележи 250-годишнината од американската војска, се одржува раскошна воена парада, која се проценува дека ќе чини помеѓу 45 и 100 милиони долари.
Неколку часови пред парадата, стотици илјади луѓе излегоа на улиците на САД за да бараат заштита на американската демократија.
Американските знамиња, големи и мали, ја исполнија толпата демонстранти на маршот „Без кралеви“ во Филаделфија, каде што демонстрантите рекоа дека се борат да ја заштитат својата земја и демократијата.
„Го враќаме нашето знаме. Чувствуваме дека републиканците се обидоа да го преземат американското знаме и да го претворат во оружје против другите луѓе во оваа земја“, рече Стејси Филипс, 59, додека таа и нејзиниот сопруг маршираа држејќи големо американско знаме.
„Сакавме да дојдеме затоа што видовме дека Доналд Трамп и неговата администрација се обидуваат нелегално да ја користат својата моќ на многу корумпирани и криминални начини. Уморни сме од тоа и најдоброто нешто што можеме да направиме е да се залагаме за она во што веруваме“, рече таа.
I was proud to stand with more than 500 people in Stowe today at a No Kings protest.
Today, all over the country, tens of thousands of Americans are saying NO to the authoritarianism that has taken hold of our country. pic.twitter.com/eFM2JCe4WU
— Bernie Sanders (@BernieSanders) June 14, 2025
Остар контраст со воената парада
Филипс рече дека масовниот протест е во остра спротивност со големата воена парада што Трамп ќе ја одржи подоцна во сабота.
„Мислам дека денес испраќа многу силна порака, дека се спротивставуваме на ова со нешто што покажува дека се спротивставуваме“, рече таа.
Во исто време, толпата скандираше: „Не за фашистите, не за Трамп!“
35-годишниот Франсис Кота рече дека тој и другите демонстранти „се борат за демократија“ и за да ја заштитат земјата што ја сакаат.
Outside the U.S. Embassy in London. #NoKings #NoTyrantsDay pic.twitter.com/x4NagSziZY
— tvguygrayson.bsky.social (@TVGuyGrayson) June 14, 2025
Демократија, дипломатија
Кота рече дека неговите најважни прашања се „човековите права и животната средина, во голема мера“, како и демократијата и дипломатијата.
Тој додаде дека иако Америка има свои проблеми, нејзините демократски вредности се нешто што „мисли дека луѓето, особено неговите врсници, честопати го земаат здраво за готово“.
„Имам чувство дека ние сме тие што се обидуваат да ги зачуваат нашите институции“, рече тој.
Holy sh*t!
Protesters are lined up for a mile in the small town of Geneva, Illinois for the No Kings rally! pic.twitter.com/bZuI1Hv6wh
— Art Candee 🍿🥤 (@ArtCandee) June 14, 2025
Сем Голдман, организатор на движењето „Одбиј го фашизмот“, изјави за „NBC“ дека ја организирале акцијата во Вашингтон затоа што „беше исклучително важно главниот град да не биде оставен на овој фашистички режим“.
Таа носеше маица на која пишуваше „Трамп мора да си оди сега“ – слоган што организаторите често го скандираа заедно со толпата.
Секој тиранин беше соборен од граѓаните
„Секогаш кога тиранин беше соборен, тоа беше затоа што луѓето се собираа на улиците и го поставуваа тоа барање“, рече таа.
Демонстрантите се собраа денес во Логан Серкл во Вашингтон.
NOW: Thousands marching for “No Kings” in NYC against Military Parade in Washington DC pic.twitter.com/jzfBbuMZ6H
— Oliya Scootercaster 🛴 (@ScooterCasterNY) June 14, 2025
Организаторите изјавија за „NBC News“ дека сакаат протестите да останат ненасилни.
Голдман рече: „Кога создавате ситуација каде што го нарушувате секојдневното функционирање преку вашиот ненасилен, но решителен отпор, го менувате она што е можно и создавате политички услови каде што отстранувањето на Трамп може да стане остварливо“.
Свет
(Фото) Ова е осомничениот кој облечен како полицаец пукаше во политичарите во Америка

Поранешен помошник на гувернерот на Минесота, Тим Волц, се бара во врска со атентатот врз државен претставник и напад врз сенатор, соопштија полициски извори.
Ванс Лутер Боелтер наводно се претставувал како полицаец кога пукал во сенаторот Џон Хофман и неговата сопруга во нивниот дом во Чамплин рано во саботата, тешко ранувајќи ги пред да се упати кон домот на поранешната претседателка на Претставничкиот дом, демократката Мелиса Хортман – каде што ја убил неа и нејзиниот сопруг, изјавија извори за „Пост“.
57-годишниот Боелтер бил назначен од Волц во 2019 година на четиригодишен мандат во Одборот за развој на работната сила на гувернерот, покажуваат документите.
Претходно, во 2016 година, тој бил член на Советот на гувернерот за развој на работната сила под тогашниот гувернер на Минесота, Марк Дејтон.
„Д-р Венс Боелтер е извршен директор на ‘Red Lion Group’, со седиште во Демократска Република Конго. Тој е исто така извршен директор на ‘Praetorian Guard Security Services,’ со седиште во Минесота. Д-р Боелтер има диплома за меѓународни односи од Државниот универзитет Сент Клауд во Минесота. Има магистерска диплома по менаџмент и докторат по лидерство за унапредување на учењето и услугите од Универзитетот Кардинал Стрич во Милвоки, Висконсин. Работел со полно работно време за некои од најголемите компании во неговата индустрија, вклучувајќи ги Нестле, Дел Монте, Тесоро, „Маратон Спидвеј и 7-Елевен. Работел во операции, технички услуги, контрола на квалитет и континуирано подобрување. Д-р Боелтер има искуство во Источна Европа, Блискиот Исток и Африка. Моментално живее во Минесота со сопругата Џени и нивните деца“, се вели во неговата официјална биографија.
Minnesota gunman sought in deadly shootings of lawmaker, her husband identified as former appointee of Tim Walz: sources https://t.co/1oADkNU12q pic.twitter.com/an9YfIPwTi
— New York Post (@nypost) June 14, 2025
Убиецот имал леток во својот автомобил на кои пишувало „Не на кралевите“, што се однесува на планираните протести против администрацијата на Трамп во саботата, како и „манифест“ и список на имиња на други политичари, соопшти полицијата, која накратко го опколила вооружениот човек во домот на Хортман пред осомничениот да избега.
Осомничениот бил облечен како униформиран полицаец и управувал возило кое „изгледало точно како полициски теренец“. Бело опремено со светла, светла за итни случаи и изгледало точно како полициско возило“, објасни началникот на полицијата Марк Брули.
На прес-конференција, гувернерот Тим Валц ја нарече смртта на Хортман и нејзиниот сопруг „политички атентат“.
Свет
(Видео) Нов бран на надеж среде војната, Украина и Русија повторно разменија заробеници

Украина и Русија извршија нова размена на воени заробеници, четврта по ред само оваа недела, соопштија официјални претставници од двете земји. Договорот за овие разменувања бил постигнат на почетокот на јуни во Истанбул, со посредство на меѓународни актери.
Претседателот на Украина, Володимир Зеленски, преку објава на социјалните мрежи ја потврди најновата акција за ослободување на украински државјани од руски заробенички логори.
„Продолжуваме да ги ослободуваме нашите сограѓани од руско заробеништво, ова е четвртата размена за една недела“, напиша Зеленски, истакнувајќи го напорот на украинските институции да обезбедат повраток на своите војници.
Од другата страна, и руското Министерство за одбрана преку соопштение на Телеграм го потврди договорот.
„Во согласност со договореното, уште една група руски војници е вратена од териториите под контрола на Киев“, соопшти рускиот министер за одбрана Андреј Белусов.
Иако деталите за бројот на ослободени заробеници не беа веднаш објавени, од двете страни е нагласено дека размените се дел од постојан дипломатски канал што останува активен, и покрај жестоките борби на фронтот.