Свет
Се појави документ со условите на Путин за прекин на војната

Рускиот претседател Владимир Путин во последните неколку недели навести дека е отворен за мировни преговори со Украина, но со одредени услови. Документ од април 2022 година, изготвен од руски и украински преговарачи, покажува што имал на ум Путин во тоа време. Преговорите пропаднаа.
Западните функционери и аналитичари сметаат дека по две години борби, Кремљ се уште се држи до своите првични цели, односно дека сака да ја претвори Украина во „кастрирана“ држава која е немоќна пред руската воена моќ. Условите кои Русија сега ги бара најверојатно ќе бидат уште построги, пишува „Волстрит журнал“.
Иако беа објавени „грубите контури“ на неуспешните мировни преговори, целиот документ од 17 страници не беше објавен. „Волстрит журнал“ доби увид во тоа и наведува дека преговарачите од двете страни се обиделе да го прекинат конфликтот со претворање на Украина во „трајно неутрална држава која не учествува во воени сојузи“.
Според документот, Украина не треба да ја обновува својата војска со помош на Западот, а Крим де факто би бил под контрола на Русија. Киев инсистира на повлекување на руските трупи од територијата на Украина пред почетокот на какви било преговори. Володимир Зеленски верува дека секој прекин на огнот всушност ќе и овозможи на Русија повторно да се вооружи, да ги обнови своите сили и да изврши нови напади.
Меѓутоа, во 2022 година, ставовите на двете страни биле различни. Документот покажува дека руските и украинските преговарачи размислувале за различни отстапки во првите недели од војната. Во нацрт-договорот се наведува дека Украина, иако и е дозволено да се стреми кон членство во Европската унија, не треба да се приклучува на воени сојузи како што е НАТО.
На нејзина територија не треба да има странско оружје, а воените сили на земјата би биле сведени на минимум. За време на преговорите, Русија се обиде да ги ограничи сите одбранбени фактори на Киев, од бројот на војници и тенкови до максималниот дострел на украинските ракети.
Нацртот наведува забрана за странско оружје, вклучително и ракетно оружје од секаков вид. Москва сакаше да ги ограничи украинските вооружени сили на 85.000 војници и 342 тенкови. Украинските преговарачи бараа 250.000 војници, 800 тенкови и 1.900 артилериски парчиња. Русија, од друга страна, сакаше дострелот на украинските ракети да биде ограничен на 40 километри.
Полуостровот Крим кој е окупиран од Русија, според документот, би останал под влијание на Москва и нема да се смета за неутрален. Москва, исто така, се залагаше рускиот јазик да функционира на еднаква основа со украинскиот во владата и судовите, но Киев не ја потпиша таа клаузула. Во документот не се зборува за иднината на деловите од источна Украина кои Русија ги окупираше во 2014 година. Тоа било оставено за понатамошни преговори.
Нацрт-мировниот договор требаше да го гарантираат странските сили; во кој беа вклучени САД, Обединетото Кралство, Кина, Франција и Русија. Во случај на прекршување на договорот, тие земји имаа задача да ја бранат неутралноста на Украина. Од друга страна, од гарантите се бараше, додека договорот беше на сила, да ги раскинат меѓународните договори и договори некомпатибилни со постојаната неутралност на Украина.
Меѓународните безбедносни гаранции не важеа за Крим и Севастопол. Откако првичниот обид на Путин да ја преземе контролата врз Киев не успеа, документот го предложи рускиот план Б – крај на западната поддршка за Украина.
За време на преговорите во април 2022 година, имаше многу нерешени прашања, како што се случува во случај на напад на Украина. Русија сакаше сите земји гаранти да се договорат за одговор, што значи дека нема да има вистинска реакција доколку Русија е агресор. Украинските преговарачи сакаа воздушниот простор да биде затворен во случај на напад, но Русија не ја одобри таа клаузула. Преговорите пропаднаа во јуни 2022 година.
Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган понуди да биде домаќин на нови разговори претходно оваа недела, по неодамнешните коментари на Путин за прекинот на огнот. Сепак, аналитичарите сметаат дека нема големи шанси за обновување на ваквите разговори во блиска иднина.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Снимен момент кога силниот земјотрес ги погоди Филипините

Најмалку 60 лица загинаа, а повеќе од 140 се повредени во силен земјотрес со јачина од 6,9 степени по Рихтер во централните Филипини, а официјалните лица стравуваат дека бројот на жртви може да се зголеми додека спасувачите ги пребаруваат урнатините на зградите утрово.
Nahulicam sa Cebu bridge during earthquake.. Sep 30, 2025 at 9:59pm! Credits to the owner. Not my cam. #earthquake #cebu pic.twitter.com/Q4Cj47glsk
— _mockingjay (@dadnxtdoor_) September 30, 2025
Земјотресот го погоди брегот на градот Бого во покраината Себу во централниот регион Висајас, кратко пред 22 часот по локално време во вторник, предизвикувајќи прекини во електричната енергија и уривање на згради, вклучувајќи и црква стара повеќе од 100 години.
I can't imagine feeling this!
More CCTV from Cebu as the M6.9 earthquake hit 👀 pic.twitter.com/AvxL9le6nI
— Volcaholic 🌋 (@volcaholic1) September 30, 2025
Моментот на земјотресот е снимен од камера од автомобил.
Европа
Орбан: Европа е посилна од Русија, не знам зошто глумиме дека сме слаби

Унгарскиот премиер Виктор Орбан порача дека Унгарија би соборила руски беспилотни летала доколку влезат во нејзиниот воздушен простор.
Еден новинар го праша дали Унгарија ќе го брани својот воздушен простор доколку руски беспилотни летала го нарушат, намерно или случајно. „Колку што знам, да. Не се плашиме од тоа. Секако дека ќе ги собориме“, одговори унгарскиот премиер.
Орбан го критикуваше „ставот на Западноевропејците“. „Ние (Европа) сме посилни во секоја димензија. Никогаш не сум разбрал зошто, ако сме посилни, зборуваме како да сме слаби. Русија е слаба во споредба со нас, воено слаба, економски слаба и бројно слаба“, рече Орбан во провладино политичко ток-шоу.
Тензиите меѓу НАТО и Москва се зголемија во последните недели. На 10 септември, Полска собори неколку руски беспилотни летала над својата територија. Руски беспилотни летала и ракети ги преминаа границите на европските членки на НАТО неколку пати од почетокот на целосната инвазија на Украина, но овој инцидент го означи првиот пат кога сојузничките сили соборија руски беспилотни летала.
фото: принтскрин
Свет
Трамп: Блиску сме до договор со Харвард, ќе платат 500 милиони долари

Американскиот претседател Доналд Трамп вчера изјави дека неговата администрација е блиску до договор со Универзитетот Харвард и рече дека таа институција Ivy League треба да плати 500 милиони долари, по месеци преговори за образовните политики.
Администрацијата е во конфликт со неколку престижни универзитети и се закани дека ќе го скрати федералното финансирање поради прашања, меѓу кои се пропалестинските протести против израелската војна во Газа, различноста на кампусот и трансродовите политики. „Линда ги завршува последните детали“, им рече Трамп на новинарите на настанот во Овалната соба, осврнувајќи се на министерката за образование Линда Мекмахон.
„И тие ќе платат околу 500 милиони долари и ќе водат стручни училишта. Ќе ги учат луѓето како да користат вештачка интелигенција и многу други работи, мотори, многу работи“, рече тој. Трамп ги критикуваше Харвард и другите универзитети за дозволување на антисемитизам на пропалестинските протести.
Демонстрантите и некои еврејски групи велат дека владата погрешно ги изедначува критиките за израелскиот напад врз Газа и окупацијата на палестинските територии со антисемитизам, а застапувањето на палестинските права со поддршка на екстремизмот.
Неколку други универзитети од Ајви лигата постигнаа спогодби со администрацијата на Трамп во последните месеци, вклучувајќи го Универзитетот Колумбија и Универзитетот Браун. Колумбија се согласи да ѝ плати на владата повеќе од 220 милиони долари, а Браун објави дека ќе издвои 50 милиони долари за поддршка на развојот на локалната работна сила.
Администрацијата на Трамп се фокусираше на пропалестинското протестно движење кое го зафати кампусот на Харвард, преземајќи чекори за задржување на повеќе од 2 милијарди долари финансирање за истражување за универзитетот.
Исто така, се обиде да им забрани на меѓународните студенти да го посетуваат училиштето, го загрози статусот на акредитација на Харвард и отвори врата за понатамошни намалувања на финансирањето со тоа што утврди дека го крши федералниот закон за граѓански права.
Претседателот на Харвард, Алан Гарбер, рече дека разни федерални мерки откако Трамп се врати на функцијата во јануари би можеле да го чинат Харвард речиси 1 милијарда долари годишно, принудувајќи го да отпушти персонал и да ги замрзне вработувањата.
фото: принтскрин