Свет
Се појави документ со условите на Путин за прекин на војната

Рускиот претседател Владимир Путин во последните неколку недели навести дека е отворен за мировни преговори со Украина, но со одредени услови. Документ од април 2022 година, изготвен од руски и украински преговарачи, покажува што имал на ум Путин во тоа време. Преговорите пропаднаа.
Западните функционери и аналитичари сметаат дека по две години борби, Кремљ се уште се држи до своите првични цели, односно дека сака да ја претвори Украина во „кастрирана“ држава која е немоќна пред руската воена моќ. Условите кои Русија сега ги бара најверојатно ќе бидат уште построги, пишува „Волстрит журнал“.
Иако беа објавени „грубите контури“ на неуспешните мировни преговори, целиот документ од 17 страници не беше објавен. „Волстрит журнал“ доби увид во тоа и наведува дека преговарачите од двете страни се обиделе да го прекинат конфликтот со претворање на Украина во „трајно неутрална држава која не учествува во воени сојузи“.
Според документот, Украина не треба да ја обновува својата војска со помош на Западот, а Крим де факто би бил под контрола на Русија. Киев инсистира на повлекување на руските трупи од територијата на Украина пред почетокот на какви било преговори. Володимир Зеленски верува дека секој прекин на огнот всушност ќе и овозможи на Русија повторно да се вооружи, да ги обнови своите сили и да изврши нови напади.
Меѓутоа, во 2022 година, ставовите на двете страни биле различни. Документот покажува дека руските и украинските преговарачи размислувале за различни отстапки во првите недели од војната. Во нацрт-договорот се наведува дека Украина, иако и е дозволено да се стреми кон членство во Европската унија, не треба да се приклучува на воени сојузи како што е НАТО.
На нејзина територија не треба да има странско оружје, а воените сили на земјата би биле сведени на минимум. За време на преговорите, Русија се обиде да ги ограничи сите одбранбени фактори на Киев, од бројот на војници и тенкови до максималниот дострел на украинските ракети.
Нацртот наведува забрана за странско оружје, вклучително и ракетно оружје од секаков вид. Москва сакаше да ги ограничи украинските вооружени сили на 85.000 војници и 342 тенкови. Украинските преговарачи бараа 250.000 војници, 800 тенкови и 1.900 артилериски парчиња. Русија, од друга страна, сакаше дострелот на украинските ракети да биде ограничен на 40 километри.
Полуостровот Крим кој е окупиран од Русија, според документот, би останал под влијание на Москва и нема да се смета за неутрален. Москва, исто така, се залагаше рускиот јазик да функционира на еднаква основа со украинскиот во владата и судовите, но Киев не ја потпиша таа клаузула. Во документот не се зборува за иднината на деловите од источна Украина кои Русија ги окупираше во 2014 година. Тоа било оставено за понатамошни преговори.
Нацрт-мировниот договор требаше да го гарантираат странските сили; во кој беа вклучени САД, Обединетото Кралство, Кина, Франција и Русија. Во случај на прекршување на договорот, тие земји имаа задача да ја бранат неутралноста на Украина. Од друга страна, од гарантите се бараше, додека договорот беше на сила, да ги раскинат меѓународните договори и договори некомпатибилни со постојаната неутралност на Украина.
Меѓународните безбедносни гаранции не важеа за Крим и Севастопол. Откако првичниот обид на Путин да ја преземе контролата врз Киев не успеа, документот го предложи рускиот план Б – крај на западната поддршка за Украина.
За време на преговорите во април 2022 година, имаше многу нерешени прашања, како што се случува во случај на напад на Украина. Русија сакаше сите земји гаранти да се договорат за одговор, што значи дека нема да има вистинска реакција доколку Русија е агресор. Украинските преговарачи сакаа воздушниот простор да биде затворен во случај на напад, но Русија не ја одобри таа клаузула. Преговорите пропаднаа во јуни 2022 година.
Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган понуди да биде домаќин на нови разговори претходно оваа недела, по неодамнешните коментари на Путин за прекинот на огнот. Сепак, аналитичарите сметаат дека нема големи шанси за обновување на ваквите разговори во блиска иднина.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Израелскиот министер: Сакаме дипломатски односи со Либан и Сирија

Израел е заинтересиран за воспоставување официјални дипломатски односи со Сирија и Либан, но нема да преговара за Голанската Висорамнина како дел од евентуален мировен договор, изјави денес на прес-конференција израелскиот министер за надворешни работи, Гидеон Саар.
Односите во регионот се полни со неизвесност поради повеќе од една година борби меѓу Израел и Либан од крајот на 2023 година, паралелно со војната во Појасот Газа и соборувањето на сирискиот претседател Башар ал-Асад во декември 2024 година. Израел ја анектира Голанската Висорамнина во 1981 година откога го зазеде поголемиот дел од неа во шестдневната војна во 1967 година.
„Ројтерс“ во мај објави дека Израел и новите исламистички владетели на Сирија се во директен контакт и дека одржале билатерални состаноци со цел ублажување на тензиите и спречување на конфликти во пограничната област.
Истиот месец американскиот претседател Доналд Трамп се сретна со сирискиот претседател во Саудиска Арабија и го повика да ги нормализира односите со Израел неочекувано објавувајќи дека САД ќе ги укинат сите санкции против исламистичката влада.
Набргу по падот на Асад, израелските трупи влегоа во демилитаризираната зона во Сирија вклучувајќи ја и планината Хермон, која се издига над Дамаск.
Свет
Русија: НАТО може да се распадне

Рускиот министер за надворешни работи, Сергеј Лавров, изјави дека Москва планира да ги намали трошоците за одбрана и смета оти одлуката на НАТО да ги зголеми трошоците на крајот може да доведе до негов колапс.
На самитот во Хаг во среда, лидерите на НАТО поддржаа зголемување на трошоците за одбрана на пет проценти од БДП до 2035 година, како што побара американскиот претседател Доналд Трамп, и рекоа дека се решени да се бранат едни со други од заканата од Русија.
Кога беше побарано од него да ја коментира изјавата на полскиот министер за надворешни работи Радослав Сикорски, кој тврдеше дека трката во вооружување меѓу Русија и Западот може да доведе до пад на рускиот претседател Владимир Путин, Лавров одговори дека смета дека НАТО може да се распадне поради зголемените трошоци за одбрана.
„Бидејќи е таков прогнозер, веројатно гледа дека катастрофалното зголемување на буџетот на земјите-членки на НАТО, според моите проценки, ќе доведе и до распад на таа организација“, рече Лавров.
Русија, која ја нападна Украина во февруари 2022 година, ги отфрла стравувањата на Западот дека еден ден ќе нападне членка на НАТО, што според мислењето и на Русија и на САД би можело да предизвика Трета светска војна.
Путин во петокот изјави дека Русија размислува за намалување на трошоците за одбрана почнувајќи од следната година. Русија ги зголеми трошоците за одбрана за една четвртина оваа година, на 6,4 проценти од БДП, што е највисоко ниво од Студената војна. Трошоците за одбрана сочинуваат 32 проценти од вкупните буџетски трошоци во 2025 година.
Свет
(Видео) Далај-лама го прославува 90-тиот роденден: „Мојот наследник ќе ја продолжи борбата за слобода на Тибет“

Протераниот тибетски духовен водач далај-лама денес изјави дека наследникот што ќе биде именуван по неговата смрт ќе ја продолжи борбата за тибетска слобода.
Далај-лама денес им се придружи на илјадниците будисти на молитвена служба за да го одбележи својот 90-ти роденден, настан што одекна далеку надвор од индискиот хималајски град, каде што живее со децении.
Облечен во својата традиционална будистичка облека, тибетскиот духовен водач се појави меѓу илјадниците членови на неговата заедница и поддржувачите, кои дојдоа од целиот свет да му се придружат во неговиот манастир „Меклеод Ганџ“.
„Имам 90 години, но сè уште сум физички во форма“, рече тој седејќи меѓу своите следбеници. „Во времето што ми преостанува ќе продолжам да се посветувам колку што е можно повеќе на благосостојбата на другите“.
Водачот и илјадници други Тибеќани живеат во егзил во Индија од 1959 година кога кинеските трупи насилно го задушија востанието во тибетскиот главен град Ласа.
What is interesting to me is the timing of clips coming out just days prior to the 90th birthday celebrations of His Holiness the 14th #DalaiLama
Visuals of 🎂celebration today at Dharamshala🇮🇳
The 5th month of the 5th day of the Tibetan calender.
📹courtesy @CTA_TibetdotNet pic.twitter.com/4gKvwa5MU8
— Tenzing Damdul བསྟན་འཛིན་དགྲ་འདུལ། (@dundhamdul) June 30, 2025
Харизматичниот добитник на Нобеловата награда за мир, чие земско име е Тензин Гјатсо, стана 14-ти духовен и политички водач на Тибеќаните на двегодишна возраст, соодветно идентификуван, како што бара будистичката традиција, како реинкарнација на неговиот претходник.
Додека Кина го обвинува дека е бунтовник и сепаратист, меѓународно признатиот далај-лама се опишува себеси како обичен будистички монах. Многу Тибеќани во егзил стравуваат дека Кина ќе назначи свој наследник за дополнително да ја консолидира контролата врз Тибет, територија на која испраќа војници од 1950 година.
Се очекува прославите за неговиот роденден да продолжат до крајот на неделата.