Свет
Се уште не се знае кога украинските пилоти ќе почнат со обука во воздухопловната база во Романија

Борбените авиони се подготвени, а инструкторите во новиот центар за обука чекаат украински пилоти да ги научат како да летаат со Ф-16. Но, има еден проблем – пилотите од Украина допрва треба да пристигнат на обука, и покрај изјавите минатата година дека центарот ќе игра клучна улога во одбраната на нивната земја од сè посмртоносните руски напади.
Иако се уште не е познато кога украинските пилоти ќе започнат со обука во воздухопловната база Фетести во југоисточна Романија, тоа не значи дека тие не почнале со обука на друго место. Дванаесет пилоти, помалку од целата ескадрила, кои се на обука во Данска, Британија и САД, се очекува да бидат подготвени до ова лето, пишува Њујорк Тајмс.
Друг фактор ја комплицира целата ситуација. Кога пилотите ќе се вратат во Украина, само шест од приближно 45-те борбени авиони Ф-16 ветени од европските сојузници ќе и бидат испорачани на земјата.
„Оваа година нови борбени авиони ќе летаат на нашето небо“, рече украинскиот претседател Володимир Зеленски на 1 март.
Но, останува неизвесно кога земјите ќе ги испорачаат Ф-16, колку точно ќе испратат, колку брзо пилотите можат да бидат обучени и како Украина ќе најде доволно луѓе за правилно одржување на авионот. Данскиот министер за одбрана Троелс Лунд Поулсен изјави дека обуката добро напредува и посочи дека украинските пилоти веќе летаат над данскиот воздушен простор.
Обуката на украинските пилоти почна во август минатата година во воздухопловната база Скридструп во Данска, но процесот беше бавен поради недоволното познавање на јазикот и западните техники на летање. Украинците беа подготвени за летот дури во јануари, изјавија данските власти.
Создавањето на центарот во базата Фетеста беше најавено во јули минатата година, на самитот на НАТО, а во ноември неговите инструктори започнаа со обука на романски пилоти за новата ескадрила на земјата Ф-16. Следната рунда од осум украински пилоти треба да пристигне во Данска на крајот на летото, но не е јасно кога ќе почнат со тренинзи во Фетешти.
„Зависи од владите и договорите. Сè уште ги чекаме сите одобренија“, рече полковникот Бил Томас, пензиониран офицер на американските воздухопловни сили кој ја надгледува програмата за обука на романските пилоти во базата Фетести.
Тука е и прашањето за самите Ф-16. Данска, Холандија, Норвешка и Белгија се обврзаа да испратат околу 45 авиони во Украин. Данска ги испраќа првите шест F-16 кон крајот на пролетта, а останатите 13 до крајот на годината и во текот на 2025 година. Другите земји не одредиле датум за испорака на борбените авиони. Холандија, која вети 24 од нив, ќе ги испрати во Украина кога ќе биде „подготвена за тоа“.
Околу 50 украински техничари се обучуваат во Данска за поддршка и поправка на Ф-16, бидејќи овие борбени авиони се толку сложени што потребни се од осум до 14 луѓе за одржување на секој од нив. Официјални лица велат дека западните одбранбени изведувачи ќе мора да ги следат авионите до Украина и да останат со нив додека има доволно украински тимови за одржување — процес кој може да потрае со години.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Американските медиуми: САД повлекуваат 10.000 војници од Европа

Пентагон го разгледува предлогот за повлекување до 10.000 американски војници од Источна Европа, што предизвика загриженост кај американските и европските претставници, објави „Ен-би-си њуз“ повикувајќи се на шест извори запознаени со планот.
Тие се од силите распоредени од американската армија по руската инвазија на Украина во 2022 година. Тогаш администрацијата на претседателот Џо Бајден испрати дополнителни 20.000 војници во источното крило на НАТО за да ја зајакне одбраната на сојузниците по должината на украинската граница. Според информациите на Ен-би-си, сегашниот предлог вклучува можност за повлекување до половина од овие сили.
Дискусијата за намалување на военото присуство доаѓа во време кога Доналд Трамп се обидува да го убеди рускиот претседател Владимир Путин да се согласи на прекин на огнот во Украина, тврдат американски извори.
Администрацијата на Трамп јасно стави до знаење дека очекува европските сојузници да преземат поголема одговорност за сопствената одбрана бидејќи Вашингтон сака да ги пренасочи воените ресурси кон Кина и другите глобални приоритети.
Во февруари новиот министер за одбрана на САД, Пит Хегсет, за време на својата прва надворешнополитичка посета на Брисел изјави дека „стратешките околности не дозволуваат САД да бидат првенствено фокусирани на безбедноста на Европа“. Фокусот, рече тој, ќе биде на одбраната на јужната граница на САД и на одвраќањето на Кина.
Според Ен-би-си, некои европски функционери стравуваат дека овој потег може да се сфати како знак за американско повлекување од Европа, што според нив ќе ја охрабри Русија.
„Русија би го протолкувала намалувањето на американските сили како слабеење на одвраќањето и би била поподготвена да се меша во европските работи“, изјави Сет Џонс од Центарот за стратешки и меѓународни студии (ЦСИС).
Бен Хоџис, пензиониран генерал, кој командуваше со американските сили во Европа, предупреди дека повлекувањето значително ќе ги ослаби одбранбените способности: „Полска и Романија ја зајакнуваат својата одбрана, но тоа сепак ќе остави празнина, што некој ќе треба да ја пополни“, рече тој.
На сослушувањето во Сенатот републиканскиот сенатор Роџер Викер ја критикува можноста за повлекување:
„Длабоко сум загрижен за опасните ставови на некои бирократи од среден ранг во Министерството за одбрана. Тие работат на повлекување на САД од Европа – честопати без знаење на министерот за одбрана“.
Ен-би-си пренесува дека портпаролот на Пентагон не го коментирал случајот, а американската војска исто така одбила да даде официјална изјава.
Во исто време, администрацијата на Трамп спроведува кратења во буџетот за одбрана, а повлекувањето на дел од силите од Европа би овозможило прераспределба на средствата во Индо-пацифичкиот Регион, кој Вашингтон го смета за постратешки важен.
Свет
Украина: Русите регрутираат деца за саботажа во Украина, најмладиот имал 12 години

Речиси една петина од луѓето што ги регрутираат руските специјални служби за задачи во Украина се малолетници, кои биле користени за подготовка на саботажа или терористички напади, изјави портпаролот на Службата за безбедност на Украина (СБУ), Артем Дехтаренко, во коментар за „Укринформ“.
„Русите за своите задачи најмногу регрутираат малолетници, невработени и луѓе со разни видови зависности. Според нашата статистика, 22 отсто од откриените сторители се малолетни, 55 се невработени, а другите се лица со криминално досие за разни кривични дела“, рече Дехтаренко.
Дехтаренко објасни дека малолетниците се поподложни на психолошка манипулација бидејќи младите не се во можност целосно да ги проценат последиците од своите постапки.
Портпаролот истакна дека подметнувањето пожари врз возила на украинските вооружени сили и саботажи на железницата се интензивирале во мај 2024 година, а масовното регрутирање деца за организирање експлозии почнало на почетокот на 2025 година.
„Од почетокот на 2025 година руските специјални служби повторно покажаа дека немаат црвени линии и дека се префрлија на терористички напади со употреба на експлозиви. Тие регрутираат, меѓу другото, тинејџери за такви злосторства“, рече Дехтаренко додавајќи дека најмладите извршители на руските наредби откриени од СБУ за време на палењето на канцелариите на Укрзалиц имле само 13 години.
Дехтаренко изјави дека, според податоците на Службата за безбедност на Украина, само во 2025 година СБУ и Националната полиција откриле повеќе од 50 малолетници, кои по наредба на Руската Федерација учествувале во терористички напади, палење автомобили и други злосторства.
Свет
Фон дер Лајен и кинескиот премиер разговараа за царините

Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, утрово разговараше со кинескиот премиер Ли Кијанг. Европската комисија објави соопштение за медиумите.
„Како одговор на широкото нарушување предизвикано од американските царини, претседателката Фон дер Лајен ја нагласи одговорноста на Европа и на Кина како два најголеми пазара во светот да поддржат силен реформиран трговски систем, слободен, фер и заснован на еднакви услови“, се вели во соопштението.
„Претседателката повика на договорено решение на актуелната ситуација нагласувајќи ја потребата да се избегне понатамошна ескалација“, се посочува.
Се додава дека Фон дер Лајен и Ли ја допреле клучната улога на Кина во справувањето со потенцијалното трговско пренасочување предизвикано од царините.