Смртта на папата Франциско го означи почетокот на можеби најважната фаза во поновата историја на Католичката црква – борбата за нејзиниот идентитет и иднина.

Следната конклава, која ќе ги собере кардиналите од целиот свет нема да биде само избор на нов поглавар. Тоа ќе биде судир на две визии: да се продолжи со реформите што ги иницира Папата од Аргентина или да се врати Црквата на поконзервативен пат.

Во Ватикан дејствува мала, но организирана и влијателна група која сака да поништи многу одлуки на Франциско. На многумина најмногу им пречеше неговата отвореност за заедница за разведените и повторно венчаните, прифаќањето на ЛГБТК+ верниците и острата критика на конзервативните католици кои, како што рече, сакаат да ја вратат црквата „наназад“.

Тие кругови се особено вознемирени од реформите на Френсиско, кои вклучуваат поголема улога на жените во Црквата, потенцијално како ѓаконики, и вклучување на лаици во одлучувањето. Овие промени беа забележани и дискутирани преку Архиерејскиот синод, а реформскиот процес се очекува да заврши до 2028 година.

Иако гласаат само кардиналите помлади од 80 години, постарите и пензионираните кардинали играат важна улога во неформалните консултации пред конклавата. Многумина од нив не се луѓе на Франциско и би можеле да се обидат да го насочат разговорот во поконзервативна насока.

Меѓу клучните фигури кои би можеле да влијаат на изборот се американскиот кардинал Бласе Купич, пензионираниот индиски кардинал Освалд Грацијас, поранешниот папски нунциј на САД Кристоф Пјер, Британецот Артур Рош и искусниот хондурас кардинал Оскар Родригез Марадијага.

Во игра се и Канаѓанецот Марк Оулет, Ганаецот Питер Турксон и њујоршкиот кардинал Тимоти Долан. Критиките често доаѓаат од пензионираниот кардинал Џозеф Зен од Хонг Конг, кој со години се спротивставуваше на политиката на Френсиско кон Кина.

Претстојната конклава нема да се одржи само зад затворени врати – улога ќе имаат и социјалните мрежи и дигиталните кампањи. Во 2024 година, веб-страницата „Извештај на колеџот на кардиналите“ беше отворена во Соединетите држави, на која детално се опишани ставовите на кардиналите за истополовите заедници, женското ракополагање и односите Ватикан-Кина. Групата „The Red Hat Report“ се обиде да собере повеќе од еден милион долари за досиејата за папите, тврдејќи дека нивната анализа би го спречила изборот на Франциско да постоеле.

Некои африкански и источноевропски бискупи веќе се противат на благословите за истополовите парови.

Некои верници и кардинали можеби ќе сакаат папа кој ќе ги продолжи реформите, но со помалку „изненадувања“ и медиумско внимание. Но, реформите почнаа и прашање е дали нешто може да ги спречи, освен можеби новиот папа.

Идната конклава ќе се одржи под притисок на историјата, поделеноста, реформите и отпорот. Кој и да биде избран ќе го понесе товарот на наследството на Френсиско и очекувањата на повеќе од милијарда католици, а дали ќе ги исполнат или ќе го сменат правецот ќе се види многу брзо.

Шефот на британската дипломатија Дејвид Лами изјави дека денешните разговори со украинските претставници во Лондон биле многу корисни и дека се одвиваат во критичен момент за безбедностa.

„Заедно со САД, Украина и европските сојузници, работиме забрзано на завршување на војната и постигнување праведен и траен мир“, рече Лами.

На средбата учествуваа и британскиот министер за одбрана Џон Хили, украинскиот министер за надворешни работи Андриј Сибиха и министерот за одбрана Рустем Умеров.

Украина е подготвена за преговори, но не и за предавање, изјави денес украинската вицепремиерка Јулија Свириденко, откако медиумските извештаи открија детали за американскиот предлог за договор според кој Украина би се откажала од речиси целата територија окупирана од Русија.

„Нема да има договор што ќе ѝ даде на Русија посилна основа за прегрупирање и враќање со поголемо насилство. Нашиот народ нема да прифати замрзнат конфликт преправен како мир“, напиша Свириденко на платформата X.

Медиумите оваа недела објавија детали за предлогот на Вашингтон за договор меѓу Киев и Москва, кој предлага официјално признавање на окупираниот украински полуостров Крим како руски, како и задржување на „де факто“ контролата на Москва врз поголемиот дел од освоената територија.

Од друга страна, потпретседателот на САД, Венс, изјави дека САД им претставиле „многу јасен предлог“ на Русија и Украина за можно мировно решение, велејќи дека „време е тие да се согласат или САД ќе се повлечат од процесот“.

Од друга страна, Украина се залагаше за целосно, итно и безусловно примирје, со продолжување на преговорите откако ќе се воспостави.

„Целосен прекин на огнот – на копно, во воздух и на море – е неопходен прв чекор“, рече Свириденко, додавајќи дека Киев ќе одговори на ист начин ако Москва се одлучи за ограничена пауза наместо тоа.

Рускиот претседател Владимир Путин понуди да ја запре инвазијата на Украина по сегашната линија на фронтот, како дел од напорите за постигнување мировен договор со американскиот претседател Доналд Трамп, објави вчера „Фајненшл тајмс“, повикувајќи се на луѓе запознаени со ова прашање.