Свет
Силен земјотрес во Непал со најмалку 128 загинати, а се тресеше сè до Њу Делхи

Најмалку 128 луѓе загинаа, а десетици се повредени во Непал кога силен земјотрес го погоди западниот регион Џајаркот, соопштија денеска официјални лица, додека куќите во областа се урнаа, а зградите се тресат до Њу Делхи во соседна Индија.
Земјотресот се случил во петокот ноќта пред полноќ, во 23:47 часот по локално време, со јачина од 6,4 степени, соопшти Непалскиот национален сеизмолошки центар. Германскиот истражувачки центар за геонаука го измери земјотресот со јачина од 5,7, што е помалку од првичните 6,2, додека Американскиот геолошки институт го измери 5,6 степени.
Овој земјотрес е најсмртоносниот од 2015 година, кога во два земјотреси во оваа хималајска земја загинаа околу 9.000 луѓе. Цели градови, храмови стари со векови и други историски локалитети потоа беа претворени во урнатини, при што беа уништени повеќе од милион домови, што ја чинеше економијата 6 милијарди долари.
Официјалните лица стравуваат дека бројот на жртвите од земјотресот може да се зголеми бидејќи не успеале да воспостават контакт во ридско подрачје во близина на епицентарот, на околу 500 километри западно од главниот град Катманду, каде што исто така се почувствувале потреси. Округот има население од 190.000 со села расфрлани во оддалечените ридови.
„Бројот на повредени би можел да биде и стотици, а бројот на загинати исто така може да се зголеми“, изјави за Ројтерс функционерот на областа Јајаркот, Хариш Чандра Шарма.
Портпаролот на полицијата Кубер Кадијат рече дека 92 лица загинале во Јајаркот и 36 во соседниот округ Рукум Запад, и двете во провинцијата Карнали. Епицентарот бил во селото Рамиданда. Најмалку 85 лица се повредени во Рукум Вест и 55 во Јајаркот, изјави официјален кабинет на премиерот, додека Шарма рече дека најмалку 50 луѓе се во болниците само во Јајаркот.
„Многу куќи се урнаа, на многу други има пукнатини. Илјадници жители ја поминаа цела ноќ на студено, на отворено, бидејќи беа премногу исплашени да влезат во испуканите куќи додека се случуваа последователните потреси“, рече Шарма.
Службите за пребарување и спасување треба да ги расчистат патиштата блокирани од лизгање на земјиштето предизвикано од земјотресот за да стигнат до погодените области, велат полициски извори. Премиерот Пушпа Камал Дахал рано во саботата полета во погодената област со 16-член воено медицински тим за да ги надгледува напорите за пребарување, спасување и помош, соопшти неговата канцеларија.
Снимките од локалните медиуми ги покажаа срушените фасади на повеќекатните куќи од тули, со расфрлани големи парчиња мебел. Видеата на мрежата Х покажаа луѓе како трчаат на улица додека некои згради беа евакуирани.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Русија се заканува: наскоро ќе го освои светот со своите сателити слични на „Старлинк“

Руски сателитски систем ќе нуди широкопојасен пристап до интернет во сите делови од светот.
Русија наскоро ќе има свој сателитски систем сличен на американскиот „Старлинк“, изјави генералниот директор на Роскосмос, Дмитриј Баканов.
За време на гостувањето во емисијата „Соловиев во живо“, Баканов објави дека наскоро ќе бидат достапни руски терминали, кои ќе обезбедат слична услуга како „Старлинк“ – широкопојасен пристап до интернет во сите делови од светот, објави ТАСС.
Системот „Старлинк“, во сопственост на милијардерот Илон Маск и неговата компанија „Спејс Икс“, обезбедува глобален пристап до интернет.
Украинските војници, рече тој, активно го користат системот во борбени зони, а терминалите им ги обезбедиле нивните „западни сојузници“.
Вицепремиерот на Украина, Михаил Федоров, изјави дека украинските вооружени сили користат повеќе од 50.000 терминали на „Старлинк“, а руските сили повеќе пати идентификувале и напаѓале станици на „Старлинк“ во Источниот воен округ, објави ТАСС.
Регион
(Видео) Во Албанија, бот-министерката одржа говор, некои пратеници ја исвиркаа

Виртуелната министерка на албанската влада, Диела, генерирана од вештачка интелигенција, денес „одржа говор“ во парламентот, застапувајќи ја програмата на премиерот Еди Рама, среде исвиркувања од опозицијата.
Диела, која свечено беше најавена од Рама на почетокот на септември, е „одговорна“ за сите одлуки во тендерите за јавни набавки. Во тоа време, премиерот рече дека тендерите „ќе бидат 100 проценти без корупција, а секој јавен долар доставен во тендерскиот процес ќе биде целосно транспарентен“.
Именувањето на виртуелниот министер ја налути опозицијата.
„Целта е само да се привлече внимание“, рече денес поранешниот премиер и лидер на опозицијата Сали Бериша, кој самиот е обвинет за корупција.
„Невозможно е да се ограничи корупцијата со Диела. Кој ќе ја контролира Диела? Диела е неуставна, а Демократската партија ќе го однесе ова прашање до Уставниот суд“, предупреди Бериша.
Диела „рече“ дека Уставот зборува за должности, одговорности, транспарентност, без дискриминација.
„Ве уверувам, ги отелотворувам овие вредности подеднакво ригорозно како и секој човечки колега. Можеби дури и повеќе“, рече виртуелната министерка.
Рама го прекина говорот на Деиела поради исвиркувањата од опозицијата, но програмата на неговата влада сепак беше одобрена со 82 гласа „за“. Опозицијата го бојкотираше гласањето.
Свет
(Видео) Израел има ново моќно оружје: како функционира „Железниот зрак“

Израел го постави првиот ефикасен и борбено тестиран систем за ласерско пресретнување во светот, изјави поранешниот израелски премиер Нафтали Бенет.
„Компанијата „Рафаел Индустрис“ денес официјално го објави пуштањето во продажба на овој систем. Тој веќе собори десетици ракети, беспилотни летала, па дури и минофрлачи“, соопшти Бенет на Икс.
„Ова најавува длабока промена во воената историја: Оружје со брзина на светлината. Во моментот кога ќе видиме ракета, ја погодуваме. Нема временско одложување“, додаде тој.
Breaking news:
Israel has deployed the world’s first *effective and battle-tested* laser interception system.Rafael Industries announced today the official release of this system.
It’s already taken down dozens of rockets, UAVs and even mortars.
This spells a profound… pic.twitter.com/0DLe8IvURZ
— Naftali Bennett נפתלי בנט (@naftalibennett) September 17, 2025
Според Нафтали, цената на пресретнувањето е 2 долари, колку што се плаќа за струја, додека цената на системот „Железна купола“ по пресретнување била околу 60.000 долари.
„Ова целосно ја менува економијата на војната. Едноставно ќе ги банкротираме нашите непријатели. Ќе биде потребно време за целосно да се развие ова, но брзо ќе го подобриме дометот и моќноста на зракот“, рече Бенет.
„Подоцна ќе го поставиме во вселената, за да можеме да пресретнуваме балистички ракети. Ова ќе промени сè“, заклучи Бенет во објавата.
Израелското Министерство за одбрана неодамна изјави дека „Железниот зрак“ „покажал ефикасност во својата целосна оперативна конфигурација со пресретнување на ракети, минофрлачки гранати, авиони и беспилотни летала во широк спектар на оперативни сценарија“.
„Ова е прв пат во светот високопрофилен систем за ласерско пресретнување да достигне целосна оперативна зрелост“, рече израелскиот генерал Амир Барам.
фото: принтскрин