Свет
Сонда со примерок од опасен астероид пристигнува на Земјата

Сондата OSIRIS-Rex на НАСА треба да се врати од своето долго патување во вселената и да ја допре почвата на западната пустина во американската држава Јута в недела.
Сондата носи скапоцен товар – прашина од огромниот астероид Бену, голем колку планина и најопасен за нас во целиот Сончев систем. Овој примерок би можел да одговори на многу важни прашања: Од каде доаѓаме? Како е возможен живот на Земјата?
„Кога астероидот Бену од 250 г ќе стигне до нас, во нашите раце ќе имаме материјал што постоел пред нашата планета, можеби дури и некои зрна што постоеле пред Сончевиот систем“, рече планетарниот научник Данте Лаурета, главниот истражувач на мисијата, како што соопшти Би-би-си.
„Се обидуваме да ја составиме сложувалката на нашите почетоци. Како настанала Земјата и зошто е возможен живот на неа? Од каде доаѓа водата во океаните, од каде воздухот во нашата атмосфера и што е најважно. Кој е изворот на органските молекули што го сочинуваат целиот живот на Земјата?“, тој додаде.
Имено, научниците претпоставуваат дека многу од клучните компоненти за развој на животот пристигнале на Земјата во нејзината рана историја преку удар на астероид. Со цел да се истражи оваа хипотеза, во 2016 година НАСА лансира сонда кон астероид со дијаметар од 500 метри.
Беа потребни две години за леталото да стигне до Бену, а потоа уште две мапирања на површината пред тимот да најде соодветно место за собирање на примерокот. На 20 октомври 2020 година сондата се спушти до астероидот и успеа да ја собере скапоцената прашина. Но, не помина сè како што очекуваа научниците.
Идејата беше сондата со својот дел да удри во површината и да ослободи излив на азотен гас што ќе подигне чакал и прашина. Но, во текот на тој процес дојде еден вид шок. Кога механизмот допрел, површината се одвоила како течност и притисокот создал кратер со дијаметар од 8 метри.
Материјалот се разлетал во сите правци, но за среќа и во комората за собирање примероци. Кога сондата ќе стигне до Земјата, ќе биде транспортирана во вселенскиот центар Џонсон во Тексас, каде што е создадена посебна „чиста просторија“ за анализа на примерокот.
НАСА го смета Бену за најопасната карпа во Сончевиот систем бидејќи има најголема веројатност да удри во Земјата од сите познати астероиди. Но, нема причина за грижа. Иако Бену претставува ризик за нашата планета, веројатноста за удар е многу мала, пишува Science Alert.
Имено, Бену, заедно со астероидот 1950 DA, се вбројува меѓу најопасните познати астероиди. Поради својата патека и орбита околу Сонцето, која трае 1,2 година, во следните неколку века во неколку наврати ќе се доближува до Земјата до тој степен што постои мала можност за судир.
НАСА вели дека постои шанса Бену да помине низ таканаречената гравитациска брава за време на неговото прелетување на 25 септември 2135 година – област во вселената што може да го насочи да се судри со нашата планета на крајот на 22 век.
Иако е тешко да се одреди точната веројатност за ваков катастрофален настан, со помош на податоците собрани од леталото OSIRIS-Rex, експертите успеаја да создадат подобар модел на развојот на орбитата на Бену. Нивната анализа покажува дека има само 0,037 % (1:2700) шанса да удри во Земјата на 24 септември 2182 година.
Бену, веројатно, содржи многу вода врзана во минерали, кои би можеле да сочинуваат дури 10 проценти од неговата тежина. Научниците имаат намера да откријат дали односот на разните видови атоми на водород на овој астероид е сличен на оној во океаните на Земјата.
Веројатно, има многу јаглерод на Бену. Како што знаеме, животот на нашата планета се заснова на органска хемија, па се поставува прашањето дали сложените молекули, како водата, дошле на младата Земја од вселената.
„Анализата на метеоритите покажува дека астероидите, веројатно, содржат зоолошка градина со разни органски молекули. Но, во метеоритите тие често се контаминирани, па со овој примерок можеме да откриеме точно кои органски компоненти се наоѓаат на Бену“, објасни планетарниот научник Сара Расел од Природонаучниот музеј во Лондон.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(ФОТО) Погледнете го новиот севернокорејски воен брод од 5.000 тони

Севернокорејскиот лидер Ким Џонг Ун присуствуваше на церемонијата на лансирање на „нов повеќенаменски разорувач“, објави државната агенција КЦНА во саботата.
„Воениот брод од 5.000 тони е опремен со најмоќно оружје и е изграден за околу 400 дена… со наши сопствени сили и технологија“, беше цитиран Џо Чун Рјонг, секретар на владејачката Работничка партија.
Ким, во говорот на лансирањето, објавен од KЦНА, рече дека воениот брод ќе биде предаден на морнарицата и ќе влезе во служба на почетокот на следната година.
Лансирањето се одржа во петокот во военото бродоградилиште Намфо и означи нова ера на „голема изградба на флота во стилот на Ким Џонг Ун“, објави КЦНА, цитирајќи го вицеадмиралот Пак Кванг Соп. Бродот е оценет како „класа Чое Хјон“ именуван по антијапонскиот револуционерен борец Чое Хјон, се додава во извештајот.
Порано овој месец, Ројтерс објави дека новата класа воени бродови на Северна Кореја е способна да смести десетици вертикални лансирни ќелии за носење ракети што нејзината војска веќе ги развила, повикувајќи се на анализа на сателитски снимки.
Ким, исто така, рече дека силните превентивни можности за удар се најубедливото „воено одвраќање“ и дека нема ограничување на обемот на ваквите напади.
„Безбедносната средина во нашата земја во моментов е многу сериозна“, беше цитиран лидерот.
Тој им се заблагодари на работниците и техничарите за изградбата на новиот разурнувач, кој беше „верен на линијата на партијата за зајакнување на поморските сили“, пренесе КЦНА.
Ким, исто така, рече дека САД редовно распоредуваат стратешки средства на Корејскиот Полуостров.
Бомбардерите Б-1Б беа користени во заедничка воена вежба на Јужна Кореја и САД претходно овој месец, заедно со борбени авиони, според Министерството за одбрана на Сеул, објави Ројтерс. Бомбардерите Б-1Б редовно учествуваа во заеднички воени вежби во последниве години, што Северна Кореја долго време го осудува како проба за војна, додека Сеул инсистира дека тие се чисто дефанзивни.
DPRK just launched its first of new air defense frigates (labeled multi-purpose destroyer) for the Korean People’s Navy in Nampo. https://t.co/BS1aWvyIXn pic.twitter.com/7QqBN2pIgB
— Collin Koh 🇸🇬🇺🇦 (@CollinSLKoh) April 26, 2025
Свет
Борејќи се за Русите загина син на заменик-директорка на ЦИА

Централната разузнавачка агенција на САД (ЦИА) ја потврди смртта на 21-годишниот Мајкл Глос, син на заменик-директорката на ЦИА за дигитални иновации, Џулијан Галина Глос, објави „NBC News“.
Според медиумските извештаи, Глос се приклучил на руската армија и бил убиен за време на борбените операции во Украина.
„ЦИА ја смета смртта на Мајкл за приватна семејна работа на семејството Глос, а не за прашање од национална безбедност“, рече портпаролот.
Порталот „Important Stories“ беше првиот што објави за смртта на Глос, повикувајќи се на руски извори и профилите на починатиот на социјалните мрежи. На својата страница на ВКонтакте, Глос објави фотографии од Црвениот плоштад и изрази сочувство кон руската војска, нарекувајќи ја украинската армија „корумпирана“, а западните медиуми „пропаганда“.
ЦИА официјално ја потврди смртта, но не прецизираше на чија страна синот на функционерката учествувал во борбите. Во соопштението за медиумите се наведува дека семејството доживеало голема лична трагедија и побарало да се почитува нивната приватност.
„Патување во Источна Европа“
Во официјалниот некролог, семејството навело дека Мајкл починал „додека патувал во Источна Европа“, без да ја спомене Русија или војната во Украина.
Според достапните информации, Мајкл Глос е син на Џулијан Галина Глос, заменик-директорка на ЦИА за дигитални иновации, и Лари Глос, ветеран од војната во Ирак кој работи на развој на софтвер за американската војска и НАТО.
Медиумите известуваат дека Мајкл бил пацифист, протестирал против забраната за абортус и се залагал за заштита на климата. Пред да дојде во Русија во 2023 година, тој патувал низ Европа и на социјалните мрежи се опишувал како антифашист, еколошки активист и борец за правата на жените. Тој објавуваше теории на заговор за Украина и веруваше дека НАТО е основано од нацистите.
Свет
Зеленски повторно не облече одело, дали го прекрши протоколот на Ватикан?

Претседателот на Украина, Володимир Зеленски, пристигна на плоштадот Свети Петар во Ватикан само неколку минути пред почетокот на церемонијата на погребот на папата Франциско. Неговото присуство предизвика внимание, но уште поголема реакција предизвика неговиот избор на облека.
Имено, Зеленски повторно се појави без класично одело, што се смета за отстапување од строгите протоколарни норми на Католичката црква. Украинскиот претседател беше фотографиран во моментот на пристигнување, носејќи црни панталони, темна кошула и црна јакна – комплетно темна облека, но сепак далеку од официјалниот изглед што се очекува за ваков настан.
Според протоколот на Ватикан, на погребот на папата од мажите се очекува да носат темен костум, бела кошула и темна вратоврска. Иако технички се дозволени и други темни бои како сива или темно сина, светските функционери обично доследно го следат овој дрес-код. Зеленски, очигледно, направи отстапка која не остана незабележана.
Протоколот предвидува и други детали – чевлите, чорапите, капутите и чадорите мора да бидат црни. Допуштено е црно копче на левата јака како знак на жалост, а единствените дозволени украси се папските почести, кои можат дискретно да се прикажат на облеката. Сите други модни додатоци – прстени, нараквици, часовници – треба да бидат ненападни и речиси невидливи.
Жените, пак, според протоколот, мора да носат црн фустан или костум кој е под коленото. Препорачани се црни чевли со затворени пети, проѕирни црни гаќички, црни ракавици и мала црна чанта. Иако не е задолжително, дозволено е и носење на црн превез над главата, додека накитот мора да биде скромен – единствено е дозволено едноставно бисерно ланче.
Настапот на Зеленски, во контекст на ваков строго протоколарен настан, повторно ја отвори дебатата за тоа дали политичарите треба пофлексибилно да ги следат правилата, или пак токму нивниот пример е оној што ја одразува почитта кон институциите и традициите.