Свет
Судирите меѓу Ерменија и Азербејџан се закануваат да ги потопат мировните преговори

Ерменија и Азербејџан меѓусебно се обвинија во четвртокот за смртоносната размена на оган по должината на заедничката граница, која се заканува да го попречи моментот за решавање на долготрајниот спор неколку дена пред мировните разговори предводени од ЕУ, пренесува „Еурактив“.
САД и Русија повикаа на воздржаност меѓу кавкаските соседи вовлечени во деценискиот спор за регионот Нагорно-Карабах по последното разгорување на судирот, во кое едно лице загина, а четворица беа повредени.
Повикувајќи се на договорот од ноември 2020 година, со кој завршија шестнеделните непријателства, Баку ја обвини Ерменија за провокација во која загинал еден азербејџански војници и за прекршување на примирјето со оружје во голем калибар.
Ерменија првично рече дека четворица нејзини војници биле ранети во источниот регион на земјата.
„Азербејџанските сили напаѓаат со артилерија и минофрлачи врз ерменските позиции во регионот Сотк“, соопшти ерменското Министерство за одбрана.
Регионот Сотк во Источна Ерменија е познат по рудниците за злато. Сотк се наоѓа во Ерменија и е на одредено растојание од спорниот Нагорно-Карабах.
Ерменија е членка на Организацијата на договорот за колективна безбедност (ОДКБ), регионална меѓународна организација и воен сојуз за одбрана предводен од Русија.
Договорот за колективна безбедност, исто како и Северноатлантскиот договор, предвидува колективна одбрана, односно агресијата против една држава учесничка во договорот се смета за агресија врз сите држави учеснички во договорот.
#NagornoKarabakh: according to local sources #Azerbaijan has started setting up a military checkpoint on the #Lachin corridor, the only road connecting #Stepanakert to #Armenia, with Russian blessing by the looks of it. pic.twitter.com/kM0PCBKmte
— Thomas van Linge (@ThomasVLinge) April 23, 2023
Ерменскиот премиер Никол Пашинјан и азербејџанскиот претседател Илхам Алиев треба да се сретнат в недела во Брисел на разговори предводени од претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел, како дел од напорите да се постигне мировен договор за нивниот тридецениски територијален спор.
Според ЕУ, тие се согласиле да се сретнат и со лидерите на Франција и Германија на маргините на европскиот самит во Молдавија на 1 јуни.
Дипломатските напори на ЕУ следуваат по средбата на министрите за надворешни работи на Азербејџан и на Ерменија со американскиот државен секретар Антони Блинкен во Вашингтон на почетокот на мај.
Портпаролот на Стејт департментот, Ведант Пател, истакна дека двете земји треба да го прифатат во Брисел предлогот на Блинкен, со кој ќе тргнат вооружените сили од границата.
„Веруваме дека овој вид насилство го поткопува напредокот кон траен и достоинствен мир постигнат од Ерменија и Азербејџан “, рече Пател.
Западот го засили посредувањето во регионот бидејќи влијанието на Русија, историски главниот моќник меѓу поранешните советски републики, слабее по инвазијата на Украина.
„Очекуваме воздржан пристап од двете страни и ги повикуваме да не преземаат никакви активности што би можеле да доведат до зголемување на тензиите“, повика од Москва портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков.
Ерменија традиционално се потпира на Русија како свој сојузник и гарант за безбедност, но Ереван станува сè пофрустриран од Москва и ја обвини Русија дека не ја исполнила својата мировна улога кога азербејџанските активисти го блокираа коридорот Лачин, единствената копнена врска на Нагорно-Карабах со Ерменија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Португалија ја исклучи можноста дека хакерски напад е причина за прекинот на струјата

Португалскиот оператор на електричната мрежа РЕН објави дека нема информации дека масовните прекини на електричната енергија што го погодија Пиринејскиот Полуостров се предизвикани од кибернапад.
Членот на одборот на РЕН, Жоао Консеисао, изјави дека постои можност прекинот на електричната енергија да е предизвикан од „многу голема осцилација на електричните напони, прво во шпанскиот систем, која потоа се проширила на португалскиот“.
„Може да има илјада и една причина, прерано е да се процени“, рече тој, додавајќи дека РЕН е во постојан контакт со Шпанија.
Консеисао рече дека РЕН се надева дека ќе го врати снабдувањето со електрична енергија во вториот по големина град во земјата, Порто, во следните два часа, а во рок од пет или шест часа во главниот град Лисабон.
„Доколку сè зависеше од РЕН, земјата утре ќе се разбудеше со електрична енергија, но за жал не се важни само РЕН“, рече тој.
Снабдувањето со електрична енергија во Шпанија полека се обновува, а причината се истражува.
Шпанскиот премиер Педро Санчез ги повика граѓаните да останат смирени. „Ќе поминеме неколку критични часови додека не се врати снабдувањето со електрична енергија“, рече тој во телевизиско обраќање кое не можеше да го види целата јавност.
Санчез ги повика луѓето да остваруваат само кратки и итни телефонски повици и да го користат бројот за итни случаи само кога е апсолутно неопходно.
Според весникот „Ел Паис“, кој наведува дека може да бидат потребни 10 часа за целосно решавање на прекинот на електричната енергија, телото за сајбер безбедност INCIBE го истражува инцидентот и не ја исклучило можноста за хакерски напад. Сепак, според претседателот на Европскиот совет, Антонио Коста, во моментов нема индикации дека причината е хакерски напад.
Новинарите на ДПА од Мадрид и Барселона објавија дека прекинот на електричната енергија ги погодил двата најголеми градови во Шпанија, а тенискиот турнир Мадрид Опен е исто така суспендиран.
Инфраструктурата, телефонските мрежи и сообраќајот беа погодени, семафорите се исклучија, а лифтовите се заглавија.
Шпанското Министерство за здравство соопшти дека болниците не биле толку погодени благодарение на резервните генератори.
Имаше прекини во електричната енергија во неколку области во Португалија, објави радиодифузерот РТП.
Шпанските Канарски и Балеарски Острови не беа погодени, додека мракот во соседна Андора траеше само неколку секунди пред мрежата автоматски повторно да се поврзе со француската мрежа, соопшти операторот FEDA во објава на X.
Делови од француската Баскија беа, исто така, погодени кратко време пред да се обнови снабдувањето со електрична енергија.
Европската комисија објави дека е во контакт со шпанските и португалските власти за да се утврди причината за прекинот на електричната енергија. Поставени се протоколи за повторно активирање на системот, изјави портпаролката на ЕК.
Свет
Шпанија прогласи вонредна состојба по прекинот на електричната енергија

Шпанското Министерство за внатрешни работи прогласи вонредна состојба во земјата по денешниот прекин на електричната енергија.
Шпанскиот оператор за електрична енергија „Ред Електрика“ објави дека во повеќе области е обновено снабдувањето со електрична енергија.
Извор за агенцијата изјавил дека на трасата имало 116 возови во моментот на прекинот на електричната енергија.
Освен во Шпанија, до прекин на електричната енергија дојде и во Португалија.
Португалскиот дистрибутер на електрична енергија (РЕН) предупредува дека операциите за враќање на електричната енергија се посложени отколку во Шпанија, со оглед на тоа што Португалија се потпира само на сопствени ресурси, а не на придонеси од Франција и Мароко.
Од таму додадоа дека приоритет е снабдувањето во клучната инфраструктура, како што се болниците, аеродромите и железниците.
РЕН објави дека нема информации дека масовните прекини на електричната енергија се предизвикани од кибернапад.
Членот на одборот на РЕН, Жоао Консеисао, изјави дека постои можност прекинот да е предизвикан од „многу голема осцилација на електричните напони, прво во шпанскиот систем, која потоа се проширила на португалскиот“.
„Може да има илјада и една причина, прерано е да се процени“, рече тој, додавајќи дека РЕН е во постојан контакт со Шпанија.
Консеисао рече дека РЕН се надева дека ќе го врати снабдувањето со електрична енергија во вториот по големина град во земјата, Порто, во следните два часа, а во рок од пет или шест часа во главниот град Лисабон.
„Доколку сè зависеше од РЕН, земјата утре ќе се разбудеше со електрична енергија, но за жал не се важни само РЕН“, рече тој.
Снабдувањето со електрична енергија во Шпанија полека се обновува, а причината се истражува.
Шпанскиот премиер Педро Санчез ги повика граѓаните да останат смирени. „Ќе поминеме неколку критични часови додека не се врати снабдувањето со електрична енергија“, рече тој во телевизиско обраќање кое не можеше да го види целата јавност.
Санчез ги повика луѓето да остваруваат само кратки и итни телефонски повици и да го користат бројот за итни случаи само кога е апсолутно неопходно.
Според весникот „Ел Паис“, кој наведува дека може да бидат потребни 10 часа за целосно решавање на прекинот на електричната енергија, телото за сајбер безбедност INCIBE го истражува инцидентот и не ја исклучило можноста за хакерски напад. Сепак, според претседателот на Европскиот совет, Антонио Коста, во моментов нема индикации дека причината е хакерски напад.
Новинарите на ДПА од Мадрид и Барселона објавија дека прекинот на електричната енергија ги погодил двата најголеми градови во Шпанија, а тенискиот турнир Мадрид Опен е исто така суспендиран.
Инфраструктурата, телефонските мрежи и сообраќајот беа погодени, семафорите се исклучија, а лифтовите се заглавија.
Шпанското Министерство за здравство соопшти дека болниците не биле толку погодени благодарение на резервните генератори.
Имаше прекини во електричната енергија во неколку области во Португалија, објави радиодифузерот РТП.
Шпанските Канарски и Балеарски Острови не беа погодени, додека мракот во соседна Андора траеше само неколку секунди пред мрежата автоматски повторно да се поврзе со француската мрежа, соопшти операторот FEDA во објава на X.
Делови од француската Баскија беа, исто така, погодени кратко време пред да се обнови снабдувањето со електрична енергија.
Европската комисија објави дека е во контакт со шпанските и португалските власти за да се утврди причината за прекинот на електричната енергија. Поставени се протоколи за повторно активирање на системот, изјави портпаролката на ЕК.
Регион
По две недели, студентите ја прекинуваат блокадата на РТС

Студентите во Белград вечерва објавија дека ја прекинуваат блокадата на зградата на Радио и телевизија на Србија, објави Б92.рс.
Тие на социјалните мрежи објавија дека ја прекинуваат блокадата што беше воведена од 14 април, откако Комисијата за култура и информации донесе одлука за откажување на стариот конкурс и распиша нов конкурс за избор на членови на Советот на Регулаторното тело за електронски медиуми (РЕМ).
Министерот за информации и телекомуникации, Борис Братина, синоќа изјави дека верува оти распишувањето на нов конкурс за избор на членови на советот на РЕМ, кој беше поставен како услов за прекин на блокадата на РТС, нема да ја заврши кризата околу јавниот сервис.
„Прво, оние што протестираат пред РТС всушност се на погрешна адреса. Бидејќи РЕМ се наоѓа на различна адреса од РТС, и тоа е она што всушност најмногу ги интересира, како и многу други. Генерално, тоа е еден вид борба за тој РЕМ, бидејќи највредните работи таму се всушност овие природни ресурси, со други зборови, фреквенциите што ги доделуваат“, истакна Братина.
Тој рече дека Владата добила писмо од директорот на РТС, во кое се наведува дека новинарите немаат услови да работат од дома, дека ситуацијата е тешка, дека програмата е доведена во прашање, но дека никаде не е наведено зошто.
Поради блокадата, РТС ја емитува својата програма според изменет распоред, а јавниот медиумски сервис објави дека вработените вложуваат големи напори за реализација и емитување на програмата, и покрај, како што велат, нелегалната блокада на зградата, студиото, емитувачката и другата опрема, како и прогонот на новинарите и снимателите на терен.