Свет
Судирите меѓу Ерменија и Азербејџан се закануваат да ги потопат мировните преговори

Ерменија и Азербејџан меѓусебно се обвинија во четвртокот за смртоносната размена на оган по должината на заедничката граница, која се заканува да го попречи моментот за решавање на долготрајниот спор неколку дена пред мировните разговори предводени од ЕУ, пренесува „Еурактив“.
САД и Русија повикаа на воздржаност меѓу кавкаските соседи вовлечени во деценискиот спор за регионот Нагорно-Карабах по последното разгорување на судирот, во кое едно лице загина, а четворица беа повредени.
Повикувајќи се на договорот од ноември 2020 година, со кој завршија шестнеделните непријателства, Баку ја обвини Ерменија за провокација во која загинал еден азербејџански војници и за прекршување на примирјето со оружје во голем калибар.
Ерменија првично рече дека четворица нејзини војници биле ранети во источниот регион на земјата.
„Азербејџанските сили напаѓаат со артилерија и минофрлачи врз ерменските позиции во регионот Сотк“, соопшти ерменското Министерство за одбрана.
Регионот Сотк во Источна Ерменија е познат по рудниците за злато. Сотк се наоѓа во Ерменија и е на одредено растојание од спорниот Нагорно-Карабах.
Ерменија е членка на Организацијата на договорот за колективна безбедност (ОДКБ), регионална меѓународна организација и воен сојуз за одбрана предводен од Русија.
Договорот за колективна безбедност, исто како и Северноатлантскиот договор, предвидува колективна одбрана, односно агресијата против една држава учесничка во договорот се смета за агресија врз сите држави учеснички во договорот.
#NagornoKarabakh: according to local sources #Azerbaijan has started setting up a military checkpoint on the #Lachin corridor, the only road connecting #Stepanakert to #Armenia, with Russian blessing by the looks of it. pic.twitter.com/kM0PCBKmte
— Thomas van Linge (@ThomasVLinge) April 23, 2023
Ерменскиот премиер Никол Пашинјан и азербејџанскиот претседател Илхам Алиев треба да се сретнат в недела во Брисел на разговори предводени од претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел, како дел од напорите да се постигне мировен договор за нивниот тридецениски територијален спор.
Според ЕУ, тие се согласиле да се сретнат и со лидерите на Франција и Германија на маргините на европскиот самит во Молдавија на 1 јуни.
Дипломатските напори на ЕУ следуваат по средбата на министрите за надворешни работи на Азербејџан и на Ерменија со американскиот државен секретар Антони Блинкен во Вашингтон на почетокот на мај.
Портпаролот на Стејт департментот, Ведант Пател, истакна дека двете земји треба да го прифатат во Брисел предлогот на Блинкен, со кој ќе тргнат вооружените сили од границата.
„Веруваме дека овој вид насилство го поткопува напредокот кон траен и достоинствен мир постигнат од Ерменија и Азербејџан “, рече Пател.
Западот го засили посредувањето во регионот бидејќи влијанието на Русија, историски главниот моќник меѓу поранешните советски републики, слабее по инвазијата на Украина.
„Очекуваме воздржан пристап од двете страни и ги повикуваме да не преземаат никакви активности што би можеле да доведат до зголемување на тензиите“, повика од Москва портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков.
Ерменија традиционално се потпира на Русија како свој сојузник и гарант за безбедност, но Ереван станува сè пофрустриран од Москва и ја обвини Русија дека не ја исполнила својата мировна улога кога азербејџанските активисти го блокираа коридорот Лачин, единствената копнена врска на Нагорно-Карабах со Ерменија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Пратеникот на Трамп за Блискиот Исток: Војната во Украина беше испровоцирана, тоа не мора да значи дека Русите ја испровоцираа

Американскиот специјален пратеник Стив Виткоф денеска изјави дека Русија не треба нужно да се обвинува за предизвикување војна во Украина, пишува „Политико“.
„Војната во Украина не требаше да се случи – таа беше испровоцирана. Тоа не мора да значи дека Русите ја испровоцираа“, рече Виткоф во емисијата „State of the Union“ на Си-ен-ен.
After Special Envoy @SteveWitkoff suggests Russia’s invasion of Ukraine was “provoked,” @JakeTapper plays a clip of Russian state TV saying Trump is echoing Putin’s rhetoric and that Trump’s attacks on Zelensky “are in total alignment with the way we see things.” pic.twitter.com/nWi5ggMxIK
— State of the Union (@CNNSOTU) February 23, 2025
Виткоф посочи дека желбата на Украина да се приклучи на НАТО ја поттикнала војната.
„Имаше секакви разговори за пристапување на Украина во НАТО… Тоа не мораше да се случи“, рече тој.
„Тоа всушност стана закана за Русите и сега треба да се справиме со тој факт, а тоа се реалните факти“.
Европа
Мерц: Америка веќе не се грижи за Европа

Претседателот на германската Христијанско-демократска унија (ЦДУ), Фридрих Мерц, рече дека негов главен политички приоритет е „да ја зајакне Европа што е можно побрзо за да стане независна од Соединетите држави во областа на одбраната“.
„Никогаш не мислев дека ќе треба да го кажам ова на телевизија, но по изјавите на Доналд Трамп минатата недела, јасно е: оваа американска влада не се грижи за Европа“, рече Мерц, мислејќи на коментарите на Трамп во кои тој сугерираше дека можеби ќе ја намали американската воена поддршка за европските сојузници.
Мерц ги осуди и постапките на Илон Маск, тврдејќи дека славниот милијардер се „мешал“ во германските избори, што ги споредил со пропагандни методи кои можеле да се слушнат „од Москва во минатото“.
Неговите изјави доаѓаат откако Маск минатиот месец јавно ја поддржа крајнодесничарската партија Алтернатива за Германија (АфД), што предизвика бројни контроверзии во германскиот политички простор.
Мерц, кој се обидува да ја позиционира ЦДУ како клучен играч во стабилизирањето на европската безбедносна политика, ја истакна потребата од зајакнување на европските одбранбени капацитети и намалување на зависноста од американската воена заштита. Овие изјави дополнително го истакнуваат се поголемиот јаз меѓу европските лидери и американската политика во ерата на политичкото влијание на Трамп.
Европа
Состојбата на папата и понатаму е критична

Здравствената состојба на папата Франциско, кој се бори со билатерална пневмонија, и понатаму е критична и „остануваме претпазливи во однос на прогнозите“ поради „сложеноста на неговата клиничка слика“, соопшти вечерва Ватикан.
Ватикан додаде дека папата нема дополнителни респираторни кризи, но дека има „лесна бубрежна инсуфициенција“. Тој сè уште прима терапија со кислород со висок проток.
„Комплексноста на клиничката слика и потребното чекање за да стапат на сила фармаколошките терапии бараат од нас да останеме внимателни во однос на прогнозата“, се наведува во најновиот здравствен билтен.
Во неделата наутро Ватикан објави дека Светиот Отец поминал „тивка“ ноќ одморајќи се.