Свет
Судот на ОН пресуди дека Велика Британија незаконски ги окупирала островите Чагос

Велика Британија незаконски окупирала група острови во Индискиот Океан, кои му припаѓаат на Маврициус, пресуди Меѓународниот суд на правдата (МСП), пренесува РТ.
Целокупното население на архипелагот Чагос било избркано од Британците помеѓу 1967 и 1973 година за да се направи простор за американската база на Диего Гарсија, која е единствениот населен дел од архипелагот денес.
Велика Британија претходно го признала архипелагот како дел од Маврициус, но ги издвоила островите како предуслов за давање независност на поранешната колонија.
„Судот заклучи дека како резултат на незаконско издвојување на архипелагот Чагос и негово незаконско присоединување во нова колонија, процесот на деколонизација на Маврициус не бил законски завршен кога Маврициус прогласил независност во 1968 година“, се вели во издаденото советодавно мислење на МСП во понеделникот, во кое се додава дека Велика Британија има обврска што побргу да стави крај на својата администрација на архипелагот Чагос.
Тринаесет од 14 судии на панелот застанаа на страната на Маврициус во советодавното мислење побарано од Генералното собрание на ОН. Единствениот судија што се издвоил е од САД. „Гардијан“ ја нарече пресудата понижувачки удар за британскиот престиж на светската сцена.
Документите цитирани од МСП покажуваат дека Лондон му кажал на Вашингтон дека кога воените објекти ќе бидат изградени на Диего Гарсија, таму нема да има локално население. Околу 1.500 островјани биле депортирани од архипелагот до 1971 година за да се направи простор за американската база и им било забрането да се вратат.
Во жалбата до Генералното собрание на ОН лани, Маврициус тврдеше дека со поделбата била прекршена Резолуцијата 1514 на ОН од 1960 година, со која се забранувало растурање на колониите пред да им се даде независност.
„Ова е историски момент за Маврициус и за целиот народ вклучувајќи ги и жителите од Чагос, кои беа безусловно отстранети од својата татковина и спречени да се вратат во последниот половина век. Нашиот територијален интегритет сега ќе биде заокружен и кога тоа ќе се случи, жителите од Чагос и нивните потомци, конечно, ќе може да се вратат дома“, рече премиерот на Маврициус, Правинд Кумар Југнаут, коментирајќи ја одлуката.
Тој исто така ја нарече пресудата историски момент во напорите да му се стави крај на колонијализмот.
Лондон се обиде на разни начини да ги спречи жителите на Чагос да се вратат дома плаќајќи им 4 милиони фунти на речиси 1.400 од нив во 80-тите и воспоставувајќи ексклузивна поморска област.
Коментирајќи ја пресудата, портпаролот на Форин офисот посочи дека одбранбените објекти на британската територија во Индискиот Океан, како што Лондон ги нарекува островите Чагос, помагаат да се заштитат луѓето во Велика Британија и во светот од терористички закани, организираниот криминал и пиратството.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Најмалку 82 лица ранети во рускиот ракетен напад врз Харков: меѓу нив шест деца

Украинската државна служба за вонредни ситуации објави дека бројот на повредени во утринскиот руски ракетен напад врз Харков се зголемил на 82, вклучувајќи шест деца, додека едно лице е убиено, пренесува Укринформ.
Градоначалникот на тој украински град, Игор Терехов, претходно напиша на Телеграм дека 54 лица се ранети во рускиот ракетен напад врз Харков утрово, а дека подоцна тој број се зголемил на 74, додека едно лице е убиено.
Исто така, порано денес, Олех Сињехубов, кој раководи со Харковската регионална воена администрација, објави дека 13 лица, меѓу кои и две деца, се хоспитализирани по нападот, објави Укринформ.
Според него, четворица од хоспитализираните се во сериозна здравствена состојба.
Ракетниот напад го погодил густо населениот округ Основјан во Харков, според украинската агенција.
Свет
Русите распоредуваат трупи долж границата на НАТО; Финска: Внимателно ja следиме ситуацијата

Финска, членка на НАТО, внимателно ги следи руските воени активности во близина на границата на Алијансата, изјави заменик-началникот на Генералштабот на финските вооружени сили.
Финска стана членка на НАТО во 2023 година откако Русија започна инвазија на Украина, со што стави крај на долгогодишната политика на неутралност со Шведска во корист на безбедносните гаранции што ги обезбедува воениот сојуз. Финска дели копнена граница долга повеќе од 1.300 километри со Русија, а во 19 век беше дел од Руската империја.
Земјите на НАТО што го сочинуваат источното крило на Алијансата сè повеќе предупредуваат за заканата што Русија би можела да ја претставува во наредните години, особено ако војниците што моментално се распоредени во Украина бидат преместени поблиску до територијата на НАТО. Алијансата веќе е сведок на тековни руски напади под прагот на отворен конфликт, како што се сајбер напади и саботажа на критична инфраструктура.
Генерал-потполковник Веса Виртанен, заменик-началник на Генералштабот на финските вооружени сили, изјави дека пред 2022 година, Русија имала околу 20.000 војници распоредени во четири бригади во близина на финската граница. Бригадата обично брои помеѓу 3.000 и 5.000 војници. „Денес гледаме дека Русија гради нова инфраструктура и внесува дополнителни војници во регионот“, изјави Виртанен за германскиот весник „Ди Велт“.
Естонскиот министер за одбрана, Хано Певкур, изјави за „Њузвик“ дека ако војната во Украина престане, стотици илјади руски војници ќе бидат достапни за распоредување во други региони, вклучително и во областа долж границите на НАТО. „Ова значи дека руската војска ќе има многу достапни сили кои веројатно ќе бидат распоредени во нашето соседство“, предупреди Певкур.
Според Виртанен, бригадите што претходно беа во составот на Финска ќе бидат проширени на четири до пет дивизии, вклучувајќи го и армискиот корпус и придружните единици. „Во иднина, во тој регион ќе има повеќе руски војници отколку пред војната во Украина“, нагласи финскиот генерал.
Естонската разузнавачка служба објави дека руските реформи довеле до формирање на 44-тиот армиски корпус и 69-та моторизирана стрелачка дивизија во близина на Естонија, кои потоа брзо биле распоредени на украинското бојно поле. Во меѓувреме, Русија започна со формирање на новата 68-ма моторизирана дивизија.
„Фактот дека и армиски корпус и дивизија беа формирани за само една година ја покажува способноста на Русија брзо да создава големи воени формации“, велат Естонците.
Планирано е 44-от армиски корпус да биде трајно распореден во близина на Финска. Шефот на финската воена разузнавачка служба Пека Турунен во јануари за Ројтерс изјави дека бројот на руски војници по должината на финската граница би можел да се удвои или тројно зголеми во споредба со ситуацијата пред инвазијата на Украина.
Балтичките земји веќе почнаа да градат нови одбранбени структури како што се противтенковски бариери и мински полиња на своите граници, додека Полска го спроведува проектот „Источен штит“ вреден повеќе од 2,5 милијарди долари, кој Варшава го опишува како „најголемата операција за зајакнување на источната граница на НАТО од 1945 година“.
Финска започна со изградба на ограда долга повеќе од 200 километри долж границата со Русија во февруари 2023 година, а се очекува работата да трае до четири години.
Сателитските снимки објавени од финската YLE на почетокот на 2025 година покажаа проширување на руските воени објекти по должината на границата со Финска, иако овие капацитети сè уште се главно во поддршка на војната во Украина. Началникот на финската армија, генерал Јане Јакола, предупреди во мај 2024 година дека Русија би можела „да ја тестира посветеноста на НАТО кон Член 5“, кој гарантира колективна одбрана во случај на напад врз која било членка на алијансата.
„Доколку преземеме соодветни мерки и го одржиме единството, мислам дека нападот е малку веројатен“, рече Јакола.
Свет
Човекот на Трамп: Русија би можела да добие некои украински региони, но не сите пет

Специјалниот претставник на американскиот претседател Стив Виткоф изјави дека неговиот неодамнешен разговор за Украина со рускиот претседател Владимир Путин во Санкт Петербург се фокусирал на прашањето за територијата, како и дека Русија ќе може да задржи „некои нови региони, но не сите“ во рамките на спогодбата.
Во интервју за „Волстрит џурнал“ (WSJ), Виткоф рече дека Киев можеби не е толку заинтересиран за региони каде што населението првенствено зборува руски јазик.
Специјалниот пратеник на американскиот претседател истакна дека „територијалното прашање“ може делумно да се реши.
Путин се сретна со Виткоф на 11 април во зградата на Претседателската библиотека во Санкт Петербург, а разговорите траеја околу четири и пол часа, пренесува Танјуг.
Виткоф претходно изјави дека како дел од преговорите за постигнување мир во Украина, се зборувало за забрана на Украина да се приклучи кон НАТО.
Претседателот на Украина, Володимир Зеленски, во вторникот го обвини Виткоф за злоупотреба на својата позиција поради разговорите за признавање на нови руски региони, а во четвртокот рече дека Виткоф ја усвоил „стратегијата на руската страна“, пренесува Танјуг.