Свет
Судот на ОН пресуди дека Велика Британија незаконски ги окупирала островите Чагос

Велика Британија незаконски окупирала група острови во Индискиот Океан, кои му припаѓаат на Маврициус, пресуди Меѓународниот суд на правдата (МСП), пренесува РТ.
Целокупното население на архипелагот Чагос било избркано од Британците помеѓу 1967 и 1973 година за да се направи простор за американската база на Диего Гарсија, која е единствениот населен дел од архипелагот денес.
Велика Британија претходно го признала архипелагот како дел од Маврициус, но ги издвоила островите како предуслов за давање независност на поранешната колонија.
„Судот заклучи дека како резултат на незаконско издвојување на архипелагот Чагос и негово незаконско присоединување во нова колонија, процесот на деколонизација на Маврициус не бил законски завршен кога Маврициус прогласил независност во 1968 година“, се вели во издаденото советодавно мислење на МСП во понеделникот, во кое се додава дека Велика Британија има обврска што побргу да стави крај на својата администрација на архипелагот Чагос.
Тринаесет од 14 судии на панелот застанаа на страната на Маврициус во советодавното мислење побарано од Генералното собрание на ОН. Единствениот судија што се издвоил е од САД. „Гардијан“ ја нарече пресудата понижувачки удар за британскиот престиж на светската сцена.
Документите цитирани од МСП покажуваат дека Лондон му кажал на Вашингтон дека кога воените објекти ќе бидат изградени на Диего Гарсија, таму нема да има локално население. Околу 1.500 островјани биле депортирани од архипелагот до 1971 година за да се направи простор за американската база и им било забрането да се вратат.
Во жалбата до Генералното собрание на ОН лани, Маврициус тврдеше дека со поделбата била прекршена Резолуцијата 1514 на ОН од 1960 година, со која се забранувало растурање на колониите пред да им се даде независност.
„Ова е историски момент за Маврициус и за целиот народ вклучувајќи ги и жителите од Чагос, кои беа безусловно отстранети од својата татковина и спречени да се вратат во последниот половина век. Нашиот територијален интегритет сега ќе биде заокружен и кога тоа ќе се случи, жителите од Чагос и нивните потомци, конечно, ќе може да се вратат дома“, рече премиерот на Маврициус, Правинд Кумар Југнаут, коментирајќи ја одлуката.
Тој исто така ја нарече пресудата историски момент во напорите да му се стави крај на колонијализмот.
Лондон се обиде на разни начини да ги спречи жителите на Чагос да се вратат дома плаќајќи им 4 милиони фунти на речиси 1.400 од нив во 80-тите и воспоставувајќи ексклузивна поморска област.
Коментирајќи ја пресудата, портпаролот на Форин офисот посочи дека одбранбените објекти на британската територија во Индискиот Океан, како што Лондон ги нарекува островите Чагос, помагаат да се заштитат луѓето во Велика Британија и во светот од терористички закани, организираниот криминал и пиратството.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Расте бројот на жртви во судирот на воз и автобус во Мексико: десетици повредени

Најмалку десет лица загинаа, а 61 се повредени откако товарен воз удри во двокатен автобус северозападно од Мексико Сити, соопштија локалните власти.
Несреќата се случила во индустриска зона на автопат помеѓу Атлакомулко, град на околу 115 километри северозападно од главниот град, и Маравати, во близина на државата Мичоакан.
MEXICO CITY (AP) — A train slammed into a double-deck bus northwest of Mexico City early Monday, killing at least eight people and injuring 45, authorities said. pic.twitter.com/uJ0sJRLqRq
— AZ Intel (@AZ_Intel_) September 8, 2025
Снимките од местото на настанот покажуваат дека предниот дел од горниот кат на автобусот е скршен, а металниот дел е сериозно оштетен додека спасувачите брзаат кон местото на настанот.
Канцеларијата на државниот обвинител на Мексико соопшти дека загинале седум жени и тројца мажи.
фото: принтскрин
Свет
Израел: Моќен ураган ќе ја погоди Газа, а покривите на терористичките облакодери ќе се тресат

Израел им порача на жителите на Газа веднаш да го напуштат градот откако предупреди дека ќе ги интензивира воздушните напади и копнените операции во Појасот Газа во „моќен ураган“ доколку Хамас не ги ослободи последните заложници што ги држи и не се предаде.
Во она што го нарече последно предупредување во понеделник, израелската војска ѝ порача на палестинската милитантна група дека Газа ќе биде уништена доколку не се разоружа и ослободи 48 заложници.
Жителите рекоа дека израелските сили ја бомбардирале Газа од воздух и разнеле стари оклопни возила на улиците. Хамас, во меѓувреме, го проучува најновиот предлог на САД за прекин на огнот, доставен во недела со предупредување од претседателот Доналд Трамп дека тоа е „последна шанса“ на Хамас.
„Им реков на жителите на Газа: Предупредени сте – тргнете се од таму!“ рече премиерот Бенјамин Нетанјаху, додавајќи дека Израел во последните денови срушил 50 „терористички облакодери“ како претходница на „копнена операција“ во Газа.
„Моќен ураган ќе го погоди небото над Газа денес, а покривите на облакодерите на теророт ќе се тресат“, рече израелскиот министер за надворешни работи Израел Кац.
„Ова е последно предупредување до убијците и силувачите на Хамас од Газа во луксузни хотели во странство: ослободете ги заложниците и положете го оружјето, или Газа ќе биде уништена, а вие ќе бидете збришани.“
Израелските одбранбени сили (ИДФ) бомбардираа 12-катна зграда во центарот на градот Газа, во која се сместени многу раселени семејства, три часа откако ги повикаа оние во облакодерите и оние во околните шатори да заминат.
Според високи израелски претставници, најновиот предлог на САД ќе бара од Хамас да ги врати преостанатите живи и мртви заложници на првиот ден од прекинот на огнот, за време на кој ќе се водат преговори за завршување на војната.
Хамас тврди дека ќе држи барем неколку заложници додека не завршат преговорите. Во соопштението за медиумите, тие наведоа дека се посветени на нивното ослободување, но со „јасна најава за крајот на војната“ и повлекување на израелските сили.
Висок функционер на Хамас, Басем Наим, во понеделникот изјави дека предлогот за примирје на САД се сведува на „прелиминарни“ идеи. „Јасно е дека примарната цел е да се постигне отфрлање на понудата, а не да се постигне договор што ќе доведе до крај на војната“, рече тој во објава на својот Телеграм канал, иако не го наведе официјалниот став на групата.
фото: принтскрин
Европа
Терминал на лондонскиот Хитроу евакуиран поради „опасни материјали“

Терминалот 4 на аеродромот Хитроу беше евакуиран вечерва по инцидентот што пожарникарите првично го опишаа како „можен инцидент со опасни материјали“. По неколкучасовна интервенција на полицијата, пожарникарите и службите за итни случаи, терминалот беше прогласен за безбеден и повторно отворен.
Инцидентот беше пријавен околу 17 часот по локално време, а единици од Фелтам, Хитроу, Вембли и околните противпожарни станици беа испратени на местото на настанот. Патниците беа евакуирани од салата за пријавување на летот на растојание од околу 150 метри од зградата, а сведоци раскажаа како тимови во заштитни одела пристигнале на местото на настанот и биле поставени паравани за заштита на приватноста.
Еден патник, Пол Скот, изјави за Скај њуз дека штотуку се пријавил кога започнала евакуацијата. „Атмосферата беше мирна, но сите бевме збунети бидејќи никој не знаеше што се случува. На луѓето им беа дадени алуминиумски ќебиња бидејќи стануваше ладно“, рече тој.
Лондонската служба за брза помош потврди дека на местото на настанот била укажана лекарска помош на околу 20 лица поради пријавени здравствени проблеми. Сепак, Метрополитен полицијата соопшти дека „не е пронајдена никаква трага од штетна супстанца“.
„Вкупно 20 лица пријавија здравствени проблеми, но ниту една од повредите не е опасна по живот, ниту има трајни последици. Истрагата е во тек“, соопшти полицијата.
Аеродромот Хитроу потврди околу 18:40 часот дека салата за пријавување во Терминал 4 е затворена, а кратко по 20 часот терминалот е прогласен за безбеден и повторно отворен.
„Многу ни е жал за предизвиканиот прекин, безбедноста на патниците и персоналот е секогаш наш врвен приоритет. Правиме сè што можеме за да осигуриме дека вечервашните летови ќе полетаат според планот“, соопшти аеродромот, додавајќи дека другите терминали не биле погодени за време на инцидентот.
фото: принтскрин