Свет
Трамп го прекрши своето најважно ветување веднаш штом положи заклетва

По победата на изборите и вселувањето во Белата куќа, многу американски претседатели во одреден момент ги прекршуваат своите предизборни ветувања. Доналд Трамп не чекаше толку долго. Тој го прекрши важното предизборно ветување веднаш штом даде заклетва.
Трамп постојано даваше сензационално и неверојатно ветување за време на есента со длабоки геополитички последици: тој ќе преговара за крај на војната во Украина во рок од 24 часа. Не само за 24 часа – тоа ќе го направат пред претседателската инаугурација, пишува „Њујорк тајмс“.
„Пред да стигнам до Овалната соба, кратко по победата на изборите, ќе ја решам ужасната војна меѓу Русија и Украина“, вети Трамп на митинг во јуни. „Ќе го решам ова дури и пред да станам претседател“, рече тој за време на телевизиската дебата со Камала Харис во септември. „Ќе ги поправам Русија и Украина додека ја чекам инаугурацијата“, рече тој повторно за време на поткаст во октомври.
Ова не беше еднократен коментар. Ова беше неговиот главен аргумент кога стана збор за најголемата копнена војна во Европа од падот на нацистичка Германија. Сепак, не само што не го исполни своето ветување туку тој исто така не вложи ни напори да ја реши војната по неговата изборна победа во ноември.
„Војните не може да се решат со бомбастични изјави. А алката што недостига во неговото размислување е неразбирањето дека Украинците ќе прифатат решение само ако се рамноправни на преговарачката маса. Тој, всушност, ја поткопа нивната позиција и тоа е една од причините зошто не постигна решение пред инаугурацијата“, рече демократскиот сенатор од Конектикат, Ричард Блументал.
„Тоа беше апсурдно ветување“, рече Кетрин Стонер, виш соработник на Институтот за меѓународни студии „Фримен Спогли“ на Универзитетот „Стенфорд“. „Единствената личност што може да ја заврши војната за 24 часа е Владимир Путин, но тој можеше да го стори тоа пред неколку години. Какви било преговори ќе траат повеќе од 24 часа, без разлика кога Трамп ќе го вклучи часовникот“.
Мајкл Кимаџ, автор на книгата Collisions за руско-украинскиот конфликт и новоименуван директор на Институтот „Кенан“, рече дека предизборните ветувања на Трамп секогаш биле давани многу лабаво и дека можеби се работи повеќе за испраќање сигнали отколку за прецизно толкување.
„Неговите цели со оваа реторика можеби се да ја предупреди владата дека неговиот пристап кон Русија и војната ќе биде поинаков од оној на Бајден, дека неговата клучна цел е да стави крај на војната, а не да овозможи Украина да победи и дека тој ќе биде главниот, а не длабоката држава што ги вкопува САД во вечни војни“, додаде тој.
На прашањето зошто Трамп не го исполнил своето предизборно ветување за завршување на војната пред неговата инаугурација, Каролин Левит, новата прес-секретарка на Трамп во Белата куќа, не одговори директно, но наместо тоа повтори дека тоа ќе го направи „главен приоритет во неговиот втор мандат“.
По изборите во ноември, Трамп се сретна со украинскиот претседател Володимир Зеленски и најави средба со Путин по инаугурацијата. Републиканскиот конгресмен од Флорида, Мајкл Валц, кој треба да стане советник за национална безбедност на Трамп, во неделата истакна дека завршувањето на конфликтот во Украина останува главен приоритет за новиот претседател.
Но, размислувањето што Волц го изнесе неодамна на Си-би-ес звучеше како формула за процес што може да потрае: „Клучните делови од него: 1. Кој ќе седне на масата? 2. Како да ги натераме да преговараат? 3. Кои се рамките на договорот? Претседателот е јасен: оваа војна мора да заврши. Мислам дека сите треба да се согласат со тоа“.
Дури и ако сите се согласат со таа цел – а има простор за сомнеж – можните услови остануваат трнливи. Дури и ако се претпостави дека членството во НАТО не е во план, Украина сака сериозни безбедносни гаранции од САД и Европа, особено ако е принудена да се откаже од својата територија.
Потоа, тука се прашањата за компензација и последиците. Кој ќе плати за реконструкција на Украина? Што ќе се случи со потерниците на Меѓународниот кривичен суд за Путин и другите руски функционери? Дали САД и Европа ќе ги олеснат санкциите воведени по инвазијата и под кои услови? Кој ќе ја следи линијата на раздвојување и што ќе се случи доколку се прекрши примирјето?
Трамп јавно не се осврна на таквите прашања. Сепак, тој изрази загриженост за жртвите во Украина и итноста да се најдат одговори, какви и да се тие. „Дел од поентата – и ова може да укаже на општата насока на неговата администрација – можеби е тоа што тој нема сценарио и затоа зборува на начини што се нејасни, а не откриваат што е вистинското сценарио. Колку помалку знаеме каква намера има, толку повеќе може да импровизира“, рече Кимаџ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Објавени сведоштвата на израелските заложници: „Изгубив 30 килограми“

Четворицата заложници, Тал Шохам, Омер Шем Тов, Омар Венкерт и Ели-Хе Коен, кои денеска се вратија во Израел, биле подложени на тортура, физичко насилство, психичко малтретирање и гладување во период од 16 месеци, објави вечерва израелската телевизија Кан 11.
Четворицата изгубиле десетици килограми од својата телесна тежина и биле држени во тунели на различни локации во Појасот Газа, според Кан.
אלי-ה כהן, עומר שם טוב, עומר ונקרט וטל שהם עברו עינויים, התעללות והרעבה; אברה מנגיסטו חזר מהשבי במצב לא טוב ומתקשה לתקשר@ItayBlumental #חדשותהשבת pic.twitter.com/oU3DmMwMOY
— כאן חדשות (@kann_news) February 22, 2025
Сите четворица сведочеа дека речиси воопшто не јаделе. „Не изгладнуваа. Тие рекоа дека сите ги избричиле главите минатата недела, а четворицата дури научиле и арапски за време на нивното заробеништво, се дознава.
Тал Шохам бил држен со други заложници и не знаел дека неговата сопруга Ади била киднапирана заедно со нивните две деца Јахел и Неве и дека сите биле ослободени од заробеништво. Кога израелските сили му покажаа слики од неговите деца, тој рече: „Колку е прекрасно да се биде слободен“.
Омар Венкерт воопшто не бил изложен на медиумите. Дури откако бил ослободен, дознал дека неговата девојка Ким Демати, со која тој отишол на забава во Реим, била убиена на 7 октомври. Венкерт ослабел 30 килограми, а едно од неговите први барања било да испуши цигара: „Јас ја чекав оваа цигара 500 дена“, рече тој. Тој бил држен и со други заложници, пренесува Кан.
Омер Шем Тов бил држен во тунел, каде што поголемиот дел од времето го поминувал сам. Тој имал малку медиумска експонираност и бил свесен за протестите за неговото враќање. Тој сведочеше дека тоа го зајакнало и му давало надеж дека на крајот ќе биде ослободен.
Ели-Ха Коен исто така беше задржан во самица и не беше изложен на медиумите. Дури денеска дозна дека неговата сопруга Жив Абауд го преживеала масакрот. Тој рече дека бил изложен на дневна светлина само во последните неколку дена кога му било дозволено да излезе надвор, објави Кан.
Европа
Ватикан: Папата Франциско и понатаму критично

Состојбата на папата Франциско останува „критична“ откако денеска претрпе „продолжена респираторна криза слична на астма“, соопшти Ватикан. Папата е „полош од вчера“ и доби трансфузија на крв, се вели во соопштението.
Ватикан извести дека 88-годишниот папа бил свесен и се наоѓал во својата фотелја, но му бил потребен „висок проток“ на кислород, а неговата прогноза „останува неизвесна“.
Папата се лекува од билатерална пневмонија во болницата Гемели во Рим.
Трансфузијата на крв била неопходна поради нискиот број на тромбоцити, поврзан со анемија, соопшти Ватикан.
„Состојбата на Светиот Отец останува критична“, се вели во соопштението.
„Папата не е надвор од животна опасност. Светиот Отец останува присебен, но е полошо од вчера“, се додава.
Папата беше примен во болница на 14 февруари, откако неколку дена имаше тешкотии со дишењето.
Европа
Полска ја демантира веста за одземањето на „Старлинк“ од Украина: „Ние им го купивме“

Полска ќе продолжи да плаќа за „Старлинк“ за Украинците, изјави министерот за дигитални прашања Кшиштоф Гавковски по извештаите во медиумите дека САД би можеле да ја исклучат „Старлинк“ од воена Украина, пренесува полската ТВП.
Старлинк е мобилен рутер кој овозможува пристап до сателитски интернет, од кој украинската војска зависи за комуникација на бојното поле. Мрежата е во сопственост на американскиот милијардер Илон Маск, кој моментално го предводи новоформираното американско Министерство за ефикасност на владата.
Тројца извори запознаени со ова прашање денеска изјавија за Ројтерс дека американските претставници кои бараат пристап до клучните минерали во Украина почнале да се закануваат со „неизбежно исклучување“ доколку не се постигне договор.
Таа закана ја упати и Кит Келог, американскиот пратеник за Украина и Русија, за време на разговорите во Киев во четвртокот.
Нацртот на првиот договор бараше Украина да обезбеди на САД 50 отсто од профитот од експлоатацијата на ретки метали и други природни ресурси. Првата верзија на договорот предвидува и сите спорови да се решаваат на суд во Њујорк.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски го отфрли првичниот договор.
Извор на Ројтерс рече дека загубата на „Старлинк“, која обезбедува поврзување за војската и клучната инфраструктура, ќе биде „тежок удар“ за украинската војска.
Гавковски реагираше на извештајот на Ројтерс на социјалната мрежа Икс. Тој напиша дека Полска е таа што ги купила уредите „Старлинк“ и ги предала на Украина.
Polska kupiła Starlinki, które przekazała Ukrainie. Płacimy i dalej będziemy płacić abonament za internet satelitarny dla Ukrainy. Nie wyobrażam sobie, że ktoś może zdecydować się na zerwanie umowy biznesowej za usługę komercyjną, której stroną jest Polska.
— Krzysztof Gawkowski (@KGawkowski) February 22, 2025
„Ние плаќаме и ќе продолжиме да плаќаме претплата за сателитски интернет за Украина. Не можам да замислам дека некој ќе одлучи да го раскине деловен договор за комерцијална услуга во која Полска е страна“, додаде тој.
Во 2024 година, полското Министерство за дигитални прашања изјави дека финансирало 20.000 терминали на „Старлинк“. Исто така, го финансира одржувањето на овие системи на постојана основа.