Свет
Три европски земји им делат брошури на граѓаните како да се однесуваат во случај на војна

Милиони Швеѓани почнаа да добиваат брошури со совети за населението како да се подготви и да се однесува во случај на војна или други неочекувани кризи.
Ако има криза или војна, брошурата е стара шест години и сега е ажурирана поради, како што шведската влада го нарекува, влошувањето на безбедносната ситуација мислејќи на руската инвазија на Украина. Брошурата сега е двојно поголема, пишува Би-би-си.
Соседна Финска исто така штотуку го објави својот совет за подготвеност за инциденти и кризи на интернет. Норвежаните исто така неодамна добија памфлет, кој објаснува како да поминете сами една недела во случај на екстремни временски услови, војна и други закани.
Во детаљниот дел за воениот конфликт финската дигитална брошура објаснува како владата и претседателот би реагирале во случај на вооружен напад нагласувајќи дека финските власти се добро подготвени за самоодбрана.
Шведска и Финска му се приклучија на НАТО во последните две години, по руската инвазија. Норвешка беше основач на Западната одбранбена алијанса. За разлика од Шведска и Норвешка, владата во Хелсинки одлучи да не печати брошура за секое домаќинство бидејќи тоа ќе чини милиони, а дигиталната верзија може полесно да се ажурира.
„Испративме 2,2 милиона хартиени примероци, по еден до секое домаќинство во Норвешка“, рече Торе Камфјорд, кој е одговорен за кампањата за самоподготвеност во Норвешката управа за цивилна заштита (DSB).
Во брошурите има список на храна што треба да ја имате дома. Списокот вклучува храна што не се расипува, како што се конзервиран грав, енергетски шипки и тестенини, како и лекови, вклучително и таблети со јод во случај на нуклеарна несреќа. За Швеѓаните, идејата за итна брошура не е ништо ново. Првото издание на If War Comes беше создадено за време на Втората светска војна и беше ажурирано за време на Студената војна.
Сепак, една порака е преместена од средината на брошурата на предната страна. „Доколку Шведска биде нападната од друга земја, ние никогаш нема да се откажеме. Сите информации дека отпорот ќе престане се лажни.
Шведскиот министер за цивилна одбрана, Карл-Оскар Болин, минатиот месец рече дека како што се промени глобалниот контекст, информациите за шведските домаќинства исто така мора да ги одразуваат промените. Претходно оваа година, тој предупреди дека може да има војна во Шведска, што беше сфатено како повик за тревога бидејќи министерот веруваше дека напредокот во изградбата на целосна одбрана напредува премногу бавно.
Поради долгата граница со Русија и искуството од војната со Советскиот Сојуз во Втората светска војна, Финска секогаш одржувала високо ниво на одбрана. Меѓутоа, Шведска ја намали инфраструктурата и дури во последните години повторно почна да се подготвува.
„Од финска перспектива, ова е малку чудно“, вели Илмари Каико, вонреден професор по воени студии на Шведскиот универзитет за одбрана. „Финска никогаш не заборави дека војната е можна, а во Шведска луѓето требаше малку да се размрдаат за да сфатат дека навистина може да се случи.
Мелиса Ев Ајосмаки, 24-годишна студентка со финско потекло, која студира во Гетеборг, вели дека станала многу загрижена кога почнала војната во Украина.
„Сега сум помалку загрижена, но сè уште размислувам што да правам ако избувне војна, особено што моето семејство е во Финска“.
Брошурите содржат упатства што да прават граѓаните во случај на неколку сценарија, како и совети, кои ќе им помогнат барем привремено сами да се справат во кризни ситуации.
Финската листа за проверка вклучува таблети со јод, како и храна што лесно се готви, храна за домашни миленици и резервна моќност. Шведската контролна листа препорачува компири, зелка, моркови и јајца заедно со лименки со сос од болоњезе и претходно подготвена супа од боровинки и шипинка.
Шведскиот економист Ингемар Густафсон се присети како се подготвувале брошурите порано. „Добро е да се добие информација како треба да се однесуваме и како да се подготвиме, но не сè да имам подготвено дома“.
Една од најважните препораки е граѓаните да имаат доволно храна и вода за пиење дома за 72 часа. Но, прашање е колку тоа е практично, особено за поголемите семејства, кои живеат во помали станови, пренесува „Н1“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Португалија ја исклучи можноста дека хакерски напад е причина за прекинот на струјата

Португалскиот оператор на електричната мрежа РЕН објави дека нема информации дека масовните прекини на електричната енергија што го погодија Пиринејскиот Полуостров се предизвикани од кибернапад.
Членот на одборот на РЕН, Жоао Консеисао, изјави дека постои можност прекинот на електричната енергија да е предизвикан од „многу голема осцилација на електричните напони, прво во шпанскиот систем, која потоа се проширила на португалскиот“.
„Може да има илјада и една причина, прерано е да се процени“, рече тој, додавајќи дека РЕН е во постојан контакт со Шпанија.
Консеисао рече дека РЕН се надева дека ќе го врати снабдувањето со електрична енергија во вториот по големина град во земјата, Порто, во следните два часа, а во рок од пет или шест часа во главниот град Лисабон.
„Доколку сè зависеше од РЕН, земјата утре ќе се разбудеше со електрична енергија, но за жал не се важни само РЕН“, рече тој.
Снабдувањето со електрична енергија во Шпанија полека се обновува, а причината се истражува.
Шпанскиот премиер Педро Санчез ги повика граѓаните да останат смирени. „Ќе поминеме неколку критични часови додека не се врати снабдувањето со електрична енергија“, рече тој во телевизиско обраќање кое не можеше да го види целата јавност.
Санчез ги повика луѓето да остваруваат само кратки и итни телефонски повици и да го користат бројот за итни случаи само кога е апсолутно неопходно.
Според весникот „Ел Паис“, кој наведува дека може да бидат потребни 10 часа за целосно решавање на прекинот на електричната енергија, телото за сајбер безбедност INCIBE го истражува инцидентот и не ја исклучило можноста за хакерски напад. Сепак, според претседателот на Европскиот совет, Антонио Коста, во моментов нема индикации дека причината е хакерски напад.
Новинарите на ДПА од Мадрид и Барселона објавија дека прекинот на електричната енергија ги погодил двата најголеми градови во Шпанија, а тенискиот турнир Мадрид Опен е исто така суспендиран.
Инфраструктурата, телефонските мрежи и сообраќајот беа погодени, семафорите се исклучија, а лифтовите се заглавија.
Шпанското Министерство за здравство соопшти дека болниците не биле толку погодени благодарение на резервните генератори.
Имаше прекини во електричната енергија во неколку области во Португалија, објави радиодифузерот РТП.
Шпанските Канарски и Балеарски Острови не беа погодени, додека мракот во соседна Андора траеше само неколку секунди пред мрежата автоматски повторно да се поврзе со француската мрежа, соопшти операторот FEDA во објава на X.
Делови од француската Баскија беа, исто така, погодени кратко време пред да се обнови снабдувањето со електрична енергија.
Европската комисија објави дека е во контакт со шпанските и португалските власти за да се утврди причината за прекинот на електричната енергија. Поставени се протоколи за повторно активирање на системот, изјави портпаролката на ЕК.
Свет
Шпанија прогласи вонредна состојба по прекинот на електричната енергија

Шпанското Министерство за внатрешни работи прогласи вонредна состојба во земјата по денешниот прекин на електричната енергија.
Шпанскиот оператор за електрична енергија „Ред Електрика“ објави дека во повеќе области е обновено снабдувањето со електрична енергија.
Извор за агенцијата изјавил дека на трасата имало 116 возови во моментот на прекинот на електричната енергија.
Освен во Шпанија, до прекин на електричната енергија дојде и во Португалија.
Португалскиот дистрибутер на електрична енергија (РЕН) предупредува дека операциите за враќање на електричната енергија се посложени отколку во Шпанија, со оглед на тоа што Португалија се потпира само на сопствени ресурси, а не на придонеси од Франција и Мароко.
Од таму додадоа дека приоритет е снабдувањето во клучната инфраструктура, како што се болниците, аеродромите и железниците.
РЕН објави дека нема информации дека масовните прекини на електричната енергија се предизвикани од кибернапад.
Членот на одборот на РЕН, Жоао Консеисао, изјави дека постои можност прекинот да е предизвикан од „многу голема осцилација на електричните напони, прво во шпанскиот систем, која потоа се проширила на португалскиот“.
„Може да има илјада и една причина, прерано е да се процени“, рече тој, додавајќи дека РЕН е во постојан контакт со Шпанија.
Консеисао рече дека РЕН се надева дека ќе го врати снабдувањето со електрична енергија во вториот по големина град во земјата, Порто, во следните два часа, а во рок од пет или шест часа во главниот град Лисабон.
„Доколку сè зависеше од РЕН, земјата утре ќе се разбудеше со електрична енергија, но за жал не се важни само РЕН“, рече тој.
Снабдувањето со електрична енергија во Шпанија полека се обновува, а причината се истражува.
Шпанскиот премиер Педро Санчез ги повика граѓаните да останат смирени. „Ќе поминеме неколку критични часови додека не се врати снабдувањето со електрична енергија“, рече тој во телевизиско обраќање кое не можеше да го види целата јавност.
Санчез ги повика луѓето да остваруваат само кратки и итни телефонски повици и да го користат бројот за итни случаи само кога е апсолутно неопходно.
Според весникот „Ел Паис“, кој наведува дека може да бидат потребни 10 часа за целосно решавање на прекинот на електричната енергија, телото за сајбер безбедност INCIBE го истражува инцидентот и не ја исклучило можноста за хакерски напад. Сепак, според претседателот на Европскиот совет, Антонио Коста, во моментов нема индикации дека причината е хакерски напад.
Новинарите на ДПА од Мадрид и Барселона објавија дека прекинот на електричната енергија ги погодил двата најголеми градови во Шпанија, а тенискиот турнир Мадрид Опен е исто така суспендиран.
Инфраструктурата, телефонските мрежи и сообраќајот беа погодени, семафорите се исклучија, а лифтовите се заглавија.
Шпанското Министерство за здравство соопшти дека болниците не биле толку погодени благодарение на резервните генератори.
Имаше прекини во електричната енергија во неколку области во Португалија, објави радиодифузерот РТП.
Шпанските Канарски и Балеарски Острови не беа погодени, додека мракот во соседна Андора траеше само неколку секунди пред мрежата автоматски повторно да се поврзе со француската мрежа, соопшти операторот FEDA во објава на X.
Делови од француската Баскија беа, исто така, погодени кратко време пред да се обнови снабдувањето со електрична енергија.
Европската комисија објави дека е во контакт со шпанските и португалските власти за да се утврди причината за прекинот на електричната енергија. Поставени се протоколи за повторно активирање на системот, изјави портпаролката на ЕК.
Регион
По две недели, студентите ја прекинуваат блокадата на РТС

Студентите во Белград вечерва објавија дека ја прекинуваат блокадата на зградата на Радио и телевизија на Србија, објави Б92.рс.
Тие на социјалните мрежи објавија дека ја прекинуваат блокадата што беше воведена од 14 април, откако Комисијата за култура и информации донесе одлука за откажување на стариот конкурс и распиша нов конкурс за избор на членови на Советот на Регулаторното тело за електронски медиуми (РЕМ).
Министерот за информации и телекомуникации, Борис Братина, синоќа изјави дека верува оти распишувањето на нов конкурс за избор на членови на советот на РЕМ, кој беше поставен како услов за прекин на блокадата на РТС, нема да ја заврши кризата околу јавниот сервис.
„Прво, оние што протестираат пред РТС всушност се на погрешна адреса. Бидејќи РЕМ се наоѓа на различна адреса од РТС, и тоа е она што всушност најмногу ги интересира, како и многу други. Генерално, тоа е еден вид борба за тој РЕМ, бидејќи највредните работи таму се всушност овие природни ресурси, со други зборови, фреквенциите што ги доделуваат“, истакна Братина.
Тој рече дека Владата добила писмо од директорот на РТС, во кое се наведува дека новинарите немаат услови да работат од дома, дека ситуацијата е тешка, дека програмата е доведена во прашање, но дека никаде не е наведено зошто.
Поради блокадата, РТС ја емитува својата програма според изменет распоред, а јавниот медиумски сервис објави дека вработените вложуваат големи напори за реализација и емитување на програмата, и покрај, како што велат, нелегалната блокада на зградата, студиото, емитувачката и другата опрема, како и прогонот на новинарите и снимателите на терен.