Свет
Турски геолози: Истанбул наскоро би можел да биде погоден од земјотрес со јачина од 7 степени или посилен
 
																								
												
												
											Турската метропола Истанбул треба да почне да се подготвува за силен земјотрес и да ги мобилизира сите расположливи ресурси за да спаси животи и да ги намали економските последици, сметаат геолозите.
Научниците со кои разговараше „Ал Џезира“ велат дека е многу веројатен силен земјотрес во најголемиот турски град, во време кога земјата жали за смртта на десетици илјади луѓе во југоисточниот дел на земјата.
Повеќе од 31.000 луѓе загинаа, а околу 80.000 се повредени во земјотресите со јачина од 7,8 и 7,6 степени што се случија минатиот понеделник со епицентар кај Кахраманмарас. 10 турски провинции беа погодени. Илјадници загинаа и во соседна Сирија. Овие бројки не се конечни, бидејќи многумина се’ уште се заглавени под урнатини.
Страшната несреќа ги покрена прашањата за подготвеноста за земјотреси во Истанбул – град кој е главен град на бизнисот и туризмот и е дом на 16 милиони луѓе. Научниците веруваат дека на метрополата и се заканува неизбежен силен земјотрес – можеби повеќекратен.
Сукру Ерсон, професор по геологија на Техничкиот универзитет Јилдиз, вели дека историските податоци од минатите земјотреси укажуваат дека нов е близу до раседот под Мраморното Море.
„Знаеме колку се движи раседната линија во Северна Анадолија секоја година, движењето на линијата ќе доведе до тензии на линијата што ќе предизвика земјотрес“, изјави тој за Ал Џезира, додавајќи дека е невозможно да се знае точно кога ќе има земјотрес.
Хусеин Алан, претседател на Комората на геолошки инженери, се согласува: „Земјотрес со јачина од 7 степени или поголем треба да го погоди Истанбул наскоро, судејќи според податоците што ги имаме“.
„Раседот под Мраморното Море има капацитет да произведе два земјотреси со јачина од 7 степени за една година. Тоа го видовме во земјотресите во 1999 година, како и во други што го погодија регионот во минатото“, додаде тој.
Земјотрес со јачина од 7,6 степени според Рихтеровата скала го погоди западниот дел на турскиот регион на Мраморното Море во август 1999 година и уби околу 7.500 луѓе. Вториот земјотрес го погоди блиското Дузче во ноември истата година и уби 845 луѓе.
Турција се наоѓа во регион со неколку тектонски плочи, а земјотресите се случуваат по линиите на контакт со плочите. Раседната линија на Северна Анадолија ги дели евроазиските и анадолските плочи и минува низ Мраморното Море, јужно од Истанбул.
Според официјалните податоци, Истанбул сочинува 30,4 отсто од бруто домашниот производ на Турција во 2021 година, што го прави центар на економската активност на земјата. Во метрополата се наоѓаат и најважните државни постројки, а нивната штета тешко би го погодила турскиот индустриски сектор во случај на силен земјотрес.
Ерсој смета дека посилната сеизмичка активност, која може да влијае на Истанбул и остатокот од земјата, треба да биде на врвот на приоритетите на владата на Ердоган.
„Подготовката за земјотрес треба да биде најважниот проект и за Истанбул и за Турција. Треба веднаш да почнеме, брзо да почнеме и да ги мобилизираме сите ресурси за да бидеме подготвени за земјотрес во Истанбул“, посочува тој.
Од друга страна, Алан вели дека Истанбул треба да направи детален план за акција во случај на земјотрес, а клучната инфраструктура да се зајакне како дел од подготовката на владините канцеларии, болниците, воените бази и пожарникарите за да бидат сите подготвени во случај на итност.
„За време на земјотресот во југоисточна Турција, многу владини згради се урнаа, вклучително и болници и единици за итни случаи“, рече Алан, додавајќи дека поради тоа тие упоришта не можеле да реагираат правилно.
„Видовме што се случува кога воздушната, патната и железничката инфраструктура е оштетена од земјотреси. Тогаш помошта не може да дојде доволно брзо“.
Градежните прописи во земјата беа обновени по земјотресот во 1999 година и беа подобрени прописите за сеизмички градби во Турција. Дополнително, турските власти започнаа проект за трансформација на градот за замена на старите згради со нови.
Но, за време на минатонеделните земјотреси, некои новоизградени згради се урнаа, што доведе до критики дека прописите не се спроведуваат правилно. Ерсој смета дека корупцијата е многу присутна во градежниот сектор во Турција и дека „затоа има злоупотреби во некои градежни инспекции“.
Истанбул рапидно растеше во последните децении.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
 
																	
																															Свет
Новата одлука на Трамп го загрижува НАТО, Романија е само почеток
 
														По објавувањето на повлекувањето на некои сили од Романија, администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп планира да го намали бројот на војници во Бугарија, Унгарија и Словачка следниот месец. Овој потег, кој веќе предизвика остри реакции од двете страни на политичкиот спектар на Капитол Хил, покренува нови прашања за долгорочната посветеност на Вашингтон на одбраната на источниот крило на НАТО, пишува „Киев Пост“.
Иако одлуката за повлекување на ротационата бригада од Романија предизвика негодување, неколку извори потврдија дека ова е само првиот чекор. Зад затворени врати, американските претставници им сигнализираа на сојузниците дека намалувањата во Романија се само почеток и дека понатамошни намалувања во Бугарија, Унгарија и Словачка може да се очекуваат веќе кон средината на декември. Таквиот временски рок предизвика загриженост кај дипломатите на НАТО, кои брзо ги проценуваат последиците за безбедноста на најотворената граница на Алијансата.
Двајца западни претставници запознаени со дискусиите рекоа дека Пентагон го разгледува повлекувањето делумно затоа што европските копнени сили сега се сметаат за поподготвени отколку во последните години, што го прави ограниченото прилагодување на присуството на САД „соодветно“. На сојузниците им е кажано дека веројатно ќе бидат направени дополнителни прилагодувања следната година. Американскиот допис ги опиша планираните намалувања во сите четири земји како „маргинални“.
За да ги уверат сојузниците, претставници на администрацијата нагласија дека нивото на американски трупи во Полска и балтичките држави, најсилно утврдените источни позиции на алијансата, ќе остане непроменето. Тие ги истакнаа „силните“ трошоци за одбрана на тие земји и нивната тесна соработка со американските сили, велејќи дека посветеноста на Вашингтон кон НАТО останува силна.
Објавата дојде во услови на растечки критики за првичната одлука за Романија, при што и републиканците и демократите предупредуваат дека потегот може да ја охрабри Москва и да го поткопа единството на алијансата. Пратеникот Мајк Тарнер (Р-Охајо), шеф на американската делегација во Парламентарното собрание на НАТО, изрази „длабока загриженост“ за намалувањето на силите во клучна земја на првата линија на одбраната.
„Како шеф на американската делегација во Парламентарното собрание на НАТО, загрижен сум од извештаите за намалување на американските сили во Романија“, напиша Тарнер на социјалните медиуми, нагласувајќи ја потребата од „силно и решително“ присуство на САД во Европа.
Тој директно го поврза прашањето за трупите со неодамнешните руски провокации. „Агресивните акции на Русија против земјите од источниот дел преку намерни упади во воздушниот простор ги нагласуваат амбициите на Русија надвор од Украина“, предупреди тој.
Дипломатот Даниел Фрид, поранешен помошник државен секретар и еден од архитектите на американската политика во Источна Европа, верува дека новата политика одразува бирократско маневрирање, а не кохерентна стратегија.
„Во рамките на администрацијата на Трамп се води тековна дебата за глобалното распоредување на силите“, објасни Фрид, наведувајќи ги спротивставените фракции кои се залагаат за стратегијата „Азија на прво место“, пристапот „Тврдина Северна Америка“ или традиционален став кој „сериозно ја сфаќа руската закана“.
Фрид го нарече повлекувањето „грешка“, тврдејќи дека секое видливо намалување на американските сили во Европа „испраќа погрешен сигнал до Путин“. Сепак, тој забележа дека најавените намалувања се ограничени. „Бројките се толку мали што нема да ја променат воената рамнотежа. Но, сигналот е лош“, рече тој.
Свет
По 48 години бегство, пензионер уапсен во Италија поради убиство во Египет
 
														По речиси половина век бегство, италијанската полиција уапси 71-годишен Австриец осомничен за убиство извршено во Египет во 1977 година, објави австрискиот портал „Кроне“.
Тој, тогаш 23-годишен, заедно со својот татко учествувал во спор околу земјиште што завршил со пукање и убиство на познаник пред нивната куќа. По злосторството избегал во Австрија, каде добил државјанство, додека египетски суд го осудил во отсуство на пет години затвор за нанесување тешки телесни повреди со смртна последица.
За него со години постоела меѓународна потерница на Интерпол. Минатата недела бил препознаен во хотел во италијанскиот град Савона, откако се пријавил со својата патна исправа. Откако првично успеал да побегне, неколку дена подоцна се вратил во истиот хотел, каде полицијата му поставила заседа и го уапсила.
Сега се наоѓа во затворот Мараси во Џенова и чека да биде испорачан во Египет.
Свет
Обединетите Нации: Нуклеарните тестови никогаш не треба да се дозволат под никакви околности
 
														Нуклеарните тестови никогаш не треба да бидат дозволени под никакви околности, изјави портпаролот на генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш, цитиран од АФП.
Ставот на светската организација доаѓа откако американскиот претседател Доналд Трамп објави дека САД ќе продолжат со тестирање на ново нуклеарно оружје.
„Генералниот секретар постојано изјавуваше дека моменталните нуклеарни ризици се веќе алармантно високи. Мора да се избегнува секоја акција што би можела да доведе до погрешна пресметка или ескалација со катастрофални последици“, нагласи портпаролот.
„Не смееме да го заборавиме катастрофалното наследство од повеќе од 2.000 нуклеарни тестови спроведени во текот на изминатите 80 години. Нуклеарните тестови никогаш не треба да бидат дозволени под никакви околности“, додаде тој.
Претседателот на Соединетите Американски Држави, Доналд Трамп, претходно објави дека издал наредба до Пентагон веднаш да продолжи со тестирањето на нуклеарно оружје.
Трамп ја оправда својата наредба велејќи дека другите нуклеарни сили одамна ги продолжиле тестирањата на своето оружје.
Русија, која има најголем нуклеарен арсенал – неколку стотици боеви глави повеќе од САД – и Кина реагираа со претпазлива критика на изјавата на Трамп.
Пекинг не тестирал нуклеарно оружје од 1996 година, Америка од 1992 година, а Русија од 1990 година.


 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											