Свет
Турција и Русија потпишаа договор за формирање заеднички центар за Нагорно-Карабах

Русија и Турција ги завршија разговорите околу техничките детали во врска со формирањето и одговорностите на заедничкиот центар за Нагорно-Карабах и потпишан е договор, соопшти турското Министерство за национална одбрана, пренесува ТАСС.
Министерството објави дека во тек е работата за што побрзо ставање во функција на центарот, потсетувајќи дека на 11 ноември, преку видеоконференција, е потпишан Меморандум за разбирање од страна на министрите за одбрана на Турција и Русија, Хулуси Акар и Сергеј Шојгу.
„Преку заедничкиот центар во Нагорно – Карабах, турските и руските воени делегации планираат да го следат и контролираат спроведувањето на примирјето помеѓу Азербејџан и Ерменија“, соопшти Министерството.
Односите меѓу двете поранешни советски републики се тензични од 1991 година, кога ерменската војска го окупира Нагорно-Карабах, меѓународно призната територија на Азербејџан, и седум други соседни региони.
Кога на 27 септември избија нови судири, ерменската војска покрена напади врз цивилите и азербејџанските сили и прекрши неколку договори за хуманитарен прекин на огнот. Во текот на 44-дневните судири, Азербејџан ослободи неколку градови и речиси 300 населби и села од ерменска окупација.
На 10 ноември, двете земји потпишаа договор со посредство на Русија за ставање крај на судирите и за посветување кон сеопфатно решение. Примирјето се смета за победа на Азербејџан и пораз за Ерменија, чии вооружени сили се повлекуваат, како што е наведено во договорот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Виткоф и Рубио во Париз ќе се сретнат со европски претставници: темите се прекинот на огнот и извештајот по средбата со Путин

Американскиот пратеник Стив Виткоф и американскиот државен секретар Марко Рубио денеска во Париз ќе се сретнат со европски претставници за да разговараат за напорите за запирање на војната во Украина. На состаноците ќе учествуваат и францускиот претседател Емануел Макрон и британскиот министер за надворешни работи Дејвид Лами, со што средбата ќе биде највисоко ниво на трансатлантскиот дијалог за Украина од февруари оваа година.
Прва сериозна средба по долга пауза
Состаноците се значајни само затоа што се одржуваат, имајќи предвид дека во последните месеци американската администрација не вложи многу напори да ги консултира европските сојузници за Украина.
Виткоф и Рубио ќе се сретнат со францускиот претседател Емануел Макрон и неговиот тим, а потоа американскиот дипломат ќе има посебна средба со Лами, како и со францускиот и германскиот колега. Во разговорите ќе бидат вклучени и европски советници за национална безбедност.
Темите се прекинот на огнот и извештајот по средбата со Путин
Американскиот Стејт департмент објави дека главниот фокус ќе биде ставен на можностите за прекин на борбите во Украина. Пратеникот Виткоф на европската страна ќе и пренесе и детали од неговата средба со рускиот претседател Владимир Путин, одржана минатата недела.
Европските дипломати велат дека ќе побараат од САД да заземат посилен пристап кон Москва. „Сакаме САД да користат малку помалку морков и малку повеќе стап“, рече еден висок европски функционер.
Обидите на Трамп за брз прекин на огнот досега беа неуспешни
Откако Доналд Трамп се врати во Белата куќа, американската политика кон Украина значително се промени. Додека претходната администрација инсистираше на цврст воен одговор и силна координација со сојузниците, сегашната Бела куќа се повеќе покажува подготвеност за компромис со Москва без консултации со нејзините европски партнери.
Претставниците на Трамп со месеци водат тивки разговори со руската страна, а неодамна успеаја да лобираат во Украина да се согласи на привремен прекин на огнот, што, сепак, Кремљ никогаш не го прифати. Иако Киев повеќе не спроведува големи контраофанзиви, руските сили продолжуваат секојдневно да напаѓаат цивилни цели, вклучувајќи енергетски објекти, пазари и станбени населби.
Во Брисел и Берлин се почесто се слуша фрустрација поради американското однесување, кое многумина го опишуваат како „смирување кон Москва на штета на начелата“. Европските дипломати предупредуваат дека ваквиот пристап не само што не води кон мир, туку го охрабрува Кремљ да продолжи со уцените тактики и агресија.
Меѓутоа, САД инсистираат на тоа дека „вистинската дипломатија“ е единствениот пат напред, а претседателот Трамп е уверен дека може да го постигне преку лични канали она што сојузниците го комплицираат со непотребниот мултилатерализам. Европа, од друга страна, стравува дека таквиот став може да ги продлабочи поделбите во НАТО и да го ослабне обединетиот фронт кон Русија.
Свет
Мелони денеска е кај Трамп: Ова е можеби единствената шанса на ЕУ

Во текот на денешниот состанок во Вашингтон, италијанската премиерка Џорџа Мелони ќе се обиде да го спречи американскиот претседател Доналд Трамп да воведе нови царини за Европската унија. Иако Мелони не е првиот избор на Брисел за преговори со Трамп, таа би можела да биде единствената, пишува Политико.
„Имаме сила, способност и интелигенција да ја надминеме секоја нова пречка. Веќе надминавме некои тешки пречки, а ќе има уште пред нас“, рече Мелони пред нејзиното заминување во САД, нагласувајќи дека ќе се обиде да му објасни на Трамп зошто новите трговски мерки сериозно ќе влијаат на европската економија.
„Мораме да избегнеме трговска војна колку што можеме, бидејќи тоа само ќе го ослабне Западот“, додаде таа.
Трамп, кој претходно ја пофали Мелони како „прекрасна личност“ и ја покани на својата инаугурација во јануари, е познат по тоа што ги стави личните односи во центарот на дипломатијата. Белата куќа очекува дека Мелони ќе ја искористи средбата за да се обиде да создаде простор за договор, во време кога американско-европските трговски тензии повторно се во фаза на ескалација.
Минатата недела Трамп привремено ги одложи најавените царини и рече дека европските земји го контактирале „бакнувајќи му го задникот“, што предизвика загриженост во Брисел за симболиката на пристигнувањето на Мелони во овој момент.
Нејзината блискост со светот на Трамп дополнително ја подгрева недовербата кај европските сојузници, кои стравуваат дека пораките што таа ќе ги пренесе би можеле да се разликуваат од оние што ги испраќаат францускиот претседател Емануел Макрон или британскиот премиер Кир Стармер.
Според аналитичарите, Мелони успеала да се претстави како „трансатлантичарка“ и политичарка која и покрај екстремно десничарските корени соработува со ЕУ, но гради и специфичен однос со Белата куќа. Токму поради оваа двојна позиција, европските лидери ги полагаат своите надежи во нејзината способност да изнуди трговски договор, но и да влијае на политиката на Трамп кон војната во Украина.
Европа
Русите го нападнаа Днепар со дронови: двајца загинати, меѓу повредените и деца

Русија синоќа изврши масовен напад со дрон врз градот Днепар во југоисточна Украина, при што загинаа две лица.
Серхиј Лисак, гувернер на регионот Дњепропетровск, извести дека загинале две жени, а во моментов се знае дека се повредени 16 лица. Меѓу повредените има три деца, девојче на само девет месеци и момчиња на возраст од шест и единаесет години. Пет лица во моментов се на болничко лекување.
🇷🇺 Slavyangrad on Telegram posted this picture of Dnepropetrovsk hit by Geranium-2 drones
🕊️ℹ️ IMO given the necessary time, Russia will seek to liberate Dnipropetrovsk, Zaporizhzhia, Kharkiv, Kherson, Mykolayiv and Odessa pic.twitter.com/LzKGcLGk9F
— 🇿🇦🇨🇺🇵🇸 White EFF Fighter (@lula_leftist) April 17, 2025
Покрај тоа, Лисак додаде дека нападите предизвикале неколку големи пожари кои оштетиле приватни домови и згради, како и образовна институција. Борис Филатов, градоначалникот на Днепар, додаде дека руските беспилотни летала го гаѓале и градското собрание.
Претходната ноќ, црноморскиот пристанишен град Одеса повторно беше мета на руски беспилотни летала, а за време на тој напад беа повредени три лица, а беа предизвикани и пожари, како и оштетувања на куќите и цивилната инфраструктура.