Свет
Турција најави копнена инвазија на Северен Ирак

Владата на Турција го објави почетокот на операцијата „Тигрова канџа“, копнена инвазија на Северен Ирак за елиминација на членовите и сојузниците на Курдистанската работничка партија (ПКК), пренесува „Анадолија“.
Објавувањето уследи по понеделничкиот почеток на операцијата „Прелска каџа“, серија воздушни напади на ранливите делови на Северен Ирак во кои се верува дека се кријат припадниците на ПКК и нивните симпатизери.
„Операцијата ‘Тигрова канџа’ се спроведува како дел од нашите легитимни права за одбрана кои произлегуваат од меѓународното право ориентирано против ПКК и другите терористички елементи кои неодамна ги засилија вознемирувањето и нападите врз нашата полициска станица и базите “, се вели во соопштението на турското Министерството за одбрана.
ПКК е марксистичка терористичка организација означена од САД, која се обидува да формира независна курдска држава. ПКК се одговорни за неколку терористички напади во Турција изминатата деценија, најмногу насочени кон турските војници и полицијата.
Надвор од Турција, ПКК е активна во борбата против радикалните џихадисти во Ирак, особено против Исламска држава. Припадниците на религиозното малцинство Језиди ѝ дозволија ПКК да остане во Синџар со години откако членовите на групата се бореа против терористите на ИСИС, кои се обидоа да извршат геноцид врз Јазидите во 2014 година.
Ирачката влада, која има ограничен авторитет во областите контролирани од северната Курдистанска регионална влада (КРГ), изрази неодобрување за инвазијата на Турција. КРГ, која е противник на ПКК и се обидува да ги задржи пријателските врски со Турција, не ја коментираше операцијата, но нејзиниот министер за финансии неделава повика на подлабока економска соработка со Анкара.
Турските командоси влегле во регионот Хафтанин во Ирак, на границата со Турција, за да ги неутрализираат ПКК и другите терористички елементи. Турција го употребува зборот „неутрализира“ како нејасен показател дека некое лице е убиено, сериозно повредено или уапсено или на друг начин е оневозможено за напад.
Новинската агенција „Фират“, поврзана со ПКК, понуди неколку детали за нападот кој го нарече „црна операција“. Цивилните лидери на теренот во Хафтанин се вознемирени од ненадејниот напад и спречени да помогнат во обновата на заедниците кои претрпеле како резултат на продолженото постоење на калифатот на ИД во Ирак.
„Поради конфликтот ПКК-Турција има многу села каде не можеме да одиме, да ги озградиме и да ги прошириме услугите за нив“, рече градоначалникот на Батифа, Хафтанин, кого агенцијата „Рудоу“ го идентификуваше само како Абдулсатар.
Надија Мурад, добитник на Нобелова награда за мир и активист за Јазидите, неделава, пред да почнат воздушните напади, посочи дека Синџар штотуку ги поздравил над 150 језидски семејства кои се обидоа да го обноват градот.
„Кога ирачката влада и меѓународната заедница ќе применат одредена храброст и политичка волја за решавање на безбедносните предизвици во Синџар?“ праша таа.
Министерството за надворешни работи на Ирак во вторникот го повика турскиот амбасадор во земјата по двата последователни бомбашки напади. Притоа министерството му предало на амбасадорот писмо во кое се опишува осудата од ирачката влада за кршење на светоста и суверенитетот на Ирак и ирачкиот воздушен простор.
Во изјавата на министерството се осудуваат нападите како „спротивни на меѓународните конвенции, релевантни правила на меѓународното право, пријателските односи и на принципи на добрососедство и заемно почитување“.
Ова е вторпат во два месеца Багдад да го повика турскиот амбасадор за кршење на суверенитетот на земјата со воздушни напади.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Телескоп на НАСА ја сними поларната светлина на Јупитер

Впечатливите поларни светлини на Јупитер се стотици пати посветли од оние на Земјата, откриваат нови слики од вселенскиот телескоп Џејмс Веб, објави Асошиејтед Прес.
На најголемата планета во Сончевиот систем, се гледа импресивен светлосен феномен како „танцува“ кога честички со висока енергија од вселената се судираат со атоми на гас во атмосферата во близина на магнетните полови на планетата.
Аурорите на северната и јужната светлина на Јупитер и Земјата (aurora borealis и aurora australis) се движат од истиот механизам – честички со висока енергија што Сонцето ги исфрла за време на сончевите бури. Но, аурорите на Јупитер се уште поинтензивни бидејќи силното магнетно поле на планетата, исто така, ги заробува честичките исфрлени во вселената од џиновските вулкани на нејзината месечина Ио.
Телескопот Веб претходно го сними сјајот на аурорите на Нептун со највисока резолуција досега, децении откако тие беа првпат слабо видливи за време на прелетот на Војаџер 2.
Телескопот го снимил феноменот на аурора користејќи специјална камера во близок инфрацрвен спектар. Набљудувањето на Јупитер беше спроведено на 25 декември 2023 година, а го водеше тим научници предводен од Џонатан Николс од Универзитетот во Лестер во Обединетото Кралство. Резултатите од истражувањето беа објавени денес во научното списание „Nature Communications“.
Свет
Хамас го ослободи последниот американски заложник од Газа

Палестинската милитантна група Хамас објави дека го ослободила израелско-американскиот заложник Едан Александар и го предала на Меѓународниот комитет на Црвениот крст.
Израел потврди дека 21-годишниот Александар е ослободен.
Александар бил член на воена единица стационирана на границата со Газа кога бил заробен од милитантите на Хамас за време на нападот врз јужен Израел на 7 октомври 2023 година.
Хамас изјави дека ослободувањето на Александар е „гест на добра волја“ насочен кон оживување на разговорите за ставање крај на 19-месечната војна меѓу Израел и Хамас.
Објавувањето доаѓа пред посетата на американскиот претседател Доналд Трамп на Блискиот Исток, која започнува утре.
Свет
„Имате рок до крајот на денот“: Европа ѝ постави ултиматум на Русија, пристигна експресен одговор од Москва

Европските земји се подготвуваат да воведат нови санкции кон Русија доколку Москва не почне да го почитува предложеното 30 дневно примирје во војната против Украина до крајот на денешниот ден, објави денес германската влада.
Портпаролот на германската влада на прес-конференција во Берлин изјави дека „часовникот отчукува“ за Русија и дека е време да се покаже сериозност во врска со мирот.
Заканата со санкции доаѓа во време на интензивирање на дипломатскиот притисок од Брисел, Берлин и Париз, а се очекува дека меѓу мерките би можело да биде и прекинувањето на гасоводот „Северен тек 2“, што го објави претходно денес претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, во разговор со германскиот канцелар Фридрих Мерц.
Сепак, од Москва брзо дојде остар одговор. Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, изјави дека „јазикот на ултиматумот е неприфатлив за Русија“ и дека „не е можно да се разговара со Русија на тој начин“. Песков потсети дека ова е второ предупредување од Европа за само неколку дена, нарекувајќи го тонот на пораката „ултимативен и недипломатски“.
Во меѓувреме, рускиот претседател Владимир Путин предложи одржување директни преговори меѓу Русија и Украина во Истанбул на 15 мај, без претходни услови. Портпаролот Песков го опиша предлогот како „сериозен сигнал за мировна намера“, нагласувајќи дека целта на Москва останува да постигне траен мир и да ги реши „коренските причини за конфликтот“, а воедно да ги зачува интересите на Руската Федерација.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски одговори позитивно на предлогот на Путин, изразувајќи подготвеност лично да се сретне со рускиот лидер. Доколку средбата се одржи, тоа би бил нивниот прв состанок од декември 2019 година. Сепак, Кремљ сè уште официјално не одговорил на согласноста на Украина.
За време на нивната посета на Киев во саботата, лидерите на Франција, Германија, Велика Британија и Полска упатија заеднички повик до Русија за безусловно примирје, нагласувајќи дека мирот во Украина е од суштинско значење за стабилноста на Европа.
Сепак, на терен насилството не стивнува. Украинската војска соопшти дека во текот на претходниот ден, Русија извршила десетици напади по должината на источниот фронт, вклучувајќи повеќе од 100 напади со беспилотни летала преку ноќ.
И покрај предлогот за преговори, фактот дека Русија не се согласи на моментален прекин на огнот ги наведува европските лидери сè посериозно да разгледуваат дополнителни мерки за притисок. Брисел вели дека подготвеноста на Русија за компромис е клучна за избегнување на нов пакет санкции, што би можело дополнително да влијае на рускиот енергетски и финансиски сектор.