Свет
(Фото) Трамп сака да ја преземе контролата врз Гренланд, Канада и Панамскиот канал

Новоизбраниот претседател на САД, Доналд Трамп, ги сака Гренланд, Канада и Панамскиот канал. Ова е само дел од неговите планови, кои ги откри пред неговата инаугурација на 20 јануари.
Франција и Германија бурно реагираа на намерите на Трамп во однос на Гренланд. Париз нагласува дека нема да толерира закани за суверените граници на Европската унија. Овие жестоки предупредувања беа испратени откако Трамп не ја отфрли можноста за воена акција за преземање контрола врз Гренланд , автономна територија на Данска, членка на Европската унија.
Од друга страна, германскиот канцелар Олаф Шолц изјави дека забелешките на Трамп предизвикале „недоразбирање“ меѓу европските лидери.
– Принципот на неповредливост на границите важи за секоја земја, без разлика дали е на исток од нас или на запад и секоја земја мора да го почитува, без разлика дали е мала или многу моќна земја – рече Шолц.
Данска, која сега е во центарот на драмата околу Гренланд, дипломатски вели дека е отворена за дијалог за безбедносни прашања со Трамп, но не се согласува со закани со сила.
Иако властите на Гренланд првично решително ги отфрлија понудите на Трамп, реториката се промени во последните денови.
Односите меѓу Гренланд и Данска беа затегнати во последниве години поради наводите за историска злоупотреба на граѓаните на Гренланд за време на колонијалното владеење.
Премиерот на Гренланд, Мут Егеде, рече дека најголемиот остров во светот не е на продажба, но во својот новогодишен говор повика да се прогласи независност од Данска.
Поради ваквите планови на Трамп, фокусот повеќе не е на решението што тој ќе го понуди за ставање крај на војната во Украина, што ќе има влијание и на целиот Стар континент, туку само на она што се случува или што ќе се случи на Гренланд.
А кога станува збор за Украина, едно од решенијата што може да ги промени границите на Европа исто како и ставањето на Гренланд под американска контрола , е замрзнување на линиите на фронтот и отстапување на украинската територија на Русија.
На Русија ќе и биде дозволено да ја задржи контролата врз деловите на Украина што веќе ги освои , вклучувајќи го и полуостровот Крим.
Тоа значи дека демаркационата линија би се протегала од Нова Каховка во Херсонската област, преку делови од Запорожјската област, Селидово, Торечко и Вуледар во Доњецк и Северодонецк во Луганск.
Бидејќи Русија, исто така, контролира делови од регионот Харков, постои голема шанса Трамп и Путин да се согласат да го задржат тоа така и дека демаркационите линии би се прошириле мал дел и во оваа област.
Со сето ова Трамп потврди дека сака членките на НАТО да издвојуваат пет отсто од својот БДП за одбраната, наместо досегашниот договор од два отсто од нивниот БДП.
„Ох, Канада“
Од Европа одиме во Канада, која Трамп сака да ја види како 51-ва американска сојузна држава. Се започна како шега на социјалните мрежи, но се покажа дека новоизбраниот претседател на Америка е сериозен.
Тој се закани дека ќе воведе царини за стоки од Канада и понуди да им се придружат на САД како „сламка на спасот“ за економијата на таа земја.
Се вмеша и Илон Маск.
Канадскиот премиер во заминување Џастин Трудо рече дека „нема шанси“ да се приклучи на Америка, на што Маск одговори.
„Девојко, ти повеќе не си гувернер на Канада, па не е важно што ќе кажеш “, напиша Маск.
„Рацете подалеку од Панама“
Повторно користејќи ја економијата како причина, Трамп ги критикуваше таксите за американските бродови кои минуваат низ Панамскиот канал и се закани дека ќе побара да му се врати контролата на пловидбата на Вашингтон.
– Кога претседателот Џими Картер непромислено го даде за еден долар, за време на неговиот мандат, со него управуваше исклучиво Панама, а не Кина или некој друг. Исто така, на Панама не и беше дозволено да наплаќа превисоки цени и стапки за премин кон САД, нејзината морнарица и корпорациите кои работат во нашата земја – рече Трамп.
Неколку десетици демонстранти одржаа протест пред американската амбасада во Панама , каде му рекоа на Трамп „да ги држи рацете подалеку од Панама“, а тамошните власти нагласија дека „суверенитетот над тој канал не е прашање на преговори“.
„Мексиканска Америка, звучи убаво“
Трамп се фокусираше и на Мексиканскиот залив и објави мапи на кои се нарекува Американски залив.
Мексиканската претседателка Клаудија Шејнбаум, која разговараше со Трамп кога тој се закани дека ќе ги зголеми тарифите поради мигрантите, истакна дека „Мексиканскиот залив“ е меѓународно признато име и дека Трамп „живее во минатото“.
– Мислам дека на претседателот Трамп му кажаа погрешна работа, му рекоа дека Фелипе Калдерон се уште е претседател. Но, не, во Мексико луѓето се главни – рече Шејнбаум на прес-конференцијата.
Шајнбаум покажа карта на поранешно Мексико, која ги вклучува териториите кои сега се дел од Соединетите Американски Држави.
– Мексиканска Америка, тоа звучи убаво – рече Шејнбаум.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Кремљ ја коментира вербалната војна Трамп – Маск

Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, изјави дека се сомнева дека контроверзноста меѓу американскиот претседател Доналд Трамп и милијардерот Илон Маск ќе има какво било влијание врз решавањето на украинската криза.
Зборувајќи на прес-конференција во Москва, Песков одби да коментира за вербалните судири меѓу Трамп и Маск, опишувајќи ги како „внатрешна работа на Соединетите Американски Држави“.
„Претседателите на државите се истовремено вклучени во огромен број различни прашања, повеќе или помалку важни“, рече Песков, додавајќи дека „шефовите на државите имаат доволно време за сè“.
Тој, исто така, не се согласи со описот на војната во Украина од страна на Трамп како „детски борби“.
„За нас, ова е егзистенцијално прашање, прашање на нашите национални интереси, нашата безбедност, нашата иднина и иднината на нашите деца, иднината на нашата земја“, нагласи Песков.
Свет
Познат стартап пропаѓа: 700 Индијци се преправаа дека се вештачка интелигенција

Builder.ai, стартап со седиште во Лондон кој успеа да привлече глобални инвеститори и да достигне проценета вредност од 1,32 милијарди евра, банкротираше. Компанијата, поддржана од Microsoft и катарскиот суверен фонд за богатство Qatar Investment Authority, собра повеќе од 390 милиони евра од инвеститорите, пишува Windows Central.
Ветуваше дека ќе го револуционизира создавањето мобилни и веб апликации, правејќи го процесот „лесен како нарачување пица“.
Во центарот на тоа ветување беше виртуелен асистент наречен „Наташа“, кој требаше да користи напредни алгоритми на вештачка интелигенција за да изгради софтвер. Алатката, првично позната како Engineer.ai, беше лансирана во 2016 година. Со години, Builder.ai ја промовираше својата платформа како решение за вештачка интелигенција кое автономно дизајнира и програмира апликации со вртоглава брзина.
Сепак, како што откриваат извештаите и внатрешните истраги, реалноста беше драстично различна од тие амбициозни тврдења.
„Вештачката интелигенција“ всушност беа 700 програмери од Индија. Тие беа оние кои пишуваа код врз основа на барањата на клиентите, додека компанијата ја претстави таа човечка работа како резултат на напредни алгоритми за вештачка интелигенција.
Оваа измама не беше сосема непозната за некои блиски до компанијата. Уште во 2019 година, Wall Street Journal ги доведе во прашање тврдењата за вештачка интелигенција на Builder.ai, истакнувајќи ја нејзината голема зависност од човечки изведувачи. Неколку поранешни вработени ја опишаа компанијата како „сите инженери, без вештачка интелигенција“, истакнувајќи дека поголемиот дел од работата се извршува рачно во Индија.
Проблемите на Builder.ai не застанаа само на лажната вештачка интелигенција.
Внатрешната ревизија на почетокот на 2025 година откри сериозна финансиска манипулација, особено драстично преценување на приходите. Новиот извршен директор Манприт Ратија, кој ја презеде функцијата во февруари 2025 година откако основачот Сачин Дев Дугал поднесе оставка, го откри обемот на неправилностите. Компанијата ја намали својата проценка на приходите за 2024 година од 193 милиони евра на само 44 милиони евра, што е пад од 300%.
Блумберг откри дека Builder.ai наводно се вклучил во сомнителни финансиски практики со индискиот стартап VerSe, разменувајќи надуени фактури за вештачки да ги зголеми бројките на продажба помеѓу 2021 и 2024 година. VerSe силно ги негираше обвинувањата.
Кризата кулминираше во мај 2025 година кога еден од нејзините главни доверители, Viola Credit, заплени 32,5 милиони евра од сметките на Builder.ai откако стартапот не успеа да ги отплати своите кредити. Компанијата остана со само 4,4 милиони евра замрзнати средства, парализирајќи ги операциите во пет земји, вклучувајќи ги Велика Британија, САД, ОАЕ, Сингапур и Индија.
Builder.ai отпушти околу 1.000 вработени. Откривањето на технолошки измами и финансиски манипулации предизвика меѓународна истрага, вклучувајќи ја и канцеларијата на федералниот обвинител на САД, која побара финансиски извештаи и список на клиенти. Стартапот, исто така, остана со големи долгови кон своите технолошки партнери – 75 милиони долари кон Amazon и 26,4 милиони долари кон Microsoft за cloud услуги.
Во јавна изјава на LinkedIn, Builder.ai го призна својот неуспех.
„И покрај неуморните напори на нашиот сегашен тим и истражувањето на сите можни опции, компанијата не беше во можност да се опорави од историските предизвици и минатите одлуки кои значително ја оптоварија нејзината финансиска состојба.“
Компанијата поднесе барање за формална постапка за банкрот во сите земји каде што работи, вклучувајќи ги Индија, Велика Британија и САД.
Свет
(Видео) Снимки од рускиот напад врз Киев: Уништени згради и други објекти, илјадници цивили поминале часови во засолништа

Русија рано утрово започна масовен напад со беспилотни летала и ракети врз Киев и други делови од Украина. Се чини дека тоа е одмазда за историскиот украински воен напад врз руските воздухопловни бази претходно оваа недела.
Според украинскиот претседател, Володимир Зеленски, во нападите загинаа најмалку три лица, а 49 се повредени. Сите тројца загинати биле членови на државната служба за вонредни состојби на Украина.
Руското Министерство за одбрана потврди дека нападот бил одговор на она што го нарече „терористички акти на режимот во Киев“ и дека целите биле воени објекти. Во нападот биле користени „високопрецизни ракети со долг дострел од воздух, море и копно“, како и борбени беспилотни летала, соопшти Москва.
Нападот доаѓа само неколку дена откако Украина го изврши својот најголем напад со беспилотни летала врз четири руски воени бази, како дел од операцијата „Пајажина“. Според Киев, биле погодени околу 40 руски воени авиони, вклучувајќи 34 проценти од носачите на стратешки крстосувачки ракети.
Во операцијата, спроведена од безбедносната служба на СБУ, биле користени 117 беспилотни летала. Американските служби објавија дека биле погодени околу 20 авиони.
Зеленски рече дека во денешниот руски напад биле испукани повеќе од 40 ракети и повеќе од 400 дронови и предупреди дека бројот на жртви може да се зголеми.
Russia doesn`t change its stripes – another massive strike on cities and ordinary life. They targeted almost all of Ukraine – Volyn, Lviv, Ternopil, Kyiv, Sumy, Poltava, Khmelnytskyi, Cherkasy, and Chernihiv regions. Some of the missiles and drones were shot down. I thank our… pic.twitter.com/O1iemSp3s2
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) June 6, 2025
„Ова е моментот кога Америка, Европа и целиот свет можат заедно да ја запрат оваа војна со притисок врз Русија“, напиша Зеленски на платформата X.
Тој, исто така, додаде прикриена критика кон поранешниот американски претседател Доналд Трамп, кој се спротивставува на директниот притисок врз Москва:
„Ако некој не изврши притисок и ѝ даде на оваа војна повеќе време да одземе животи – тоа е соучесништво и одговорност. Мораме да дејствуваме решително“.
Киев беше во состојба на готовност за воздушни напади во текот на целото утро. Градоначалникот Виталиј Кличко рече дека четири лица се убиени во главниот град, а гранатирањето погодило станбени згради и го оштетило метро системот, предизвикувајќи прекини во сообраќајот.
Russia launched more than 400 drones and more than 40 missiles, including ballistic missiles, at Ukraine last night. The Russian attack killed 4 people and injured more than 40.
▪️ In Kyiv, 4 people were killed and 23 injured. Residential buildings, subway tracks, cars, and… https://t.co/fh60oMsTyv pic.twitter.com/XJoC59jyZB
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) June 6, 2025
Илјадници цивили поминале часови во засолништа додека противвоздушниот оган и карактеристичните звуци на дронови одекнувале над градот.
Нападите ги погодија и Харков, Суми и регионот Луганск. Во регионот Тернопол, регионалниот воен командант Вјачеслав Негода рече дека тоа е „најмасовниот воздушен напад врз регионот досега“. Градоначалникот на Тернопол, Игор Полишчук, рече дека пет лица се повредени, а училишта, домови и државна институција се оштетени.
Во градот Луцк, локалните власти соопштија дека пет лица се повредени во напад со 15 беспилотни летала и шест ракети.