Свет
„Харвард“ ги отфрли барањата на Трамп, губи 2,2 милијарди долари федерални пари

Администрацијата на претседателот Доналд Трамп објави дека замрзнува повеќе од 2 милијарди долари федерално финансирање за Харвард, само неколку часа откако елитниот универзитет ја отфрли листата на барања од Белата куќа.
„Денешната изјава на Харвард само го потврдува длабоко вкоренетиот чувство на привилегија што постои на најпрестижните универзитети во државата“, соопшти американското Министерство за образование.
Белата куќа испрати список со барања до Харвард минатата недела, наведувајќи дека тие се насочени кон борба против антисемитизмот во кампусот. Барањата вклучуваа промени во администрацијата, практиките за вработување и процедурите за упис.
Харвард ги отфрли барањата, обвинувајќи ја Белата куќа дека се обидува да ја „контролира“ нивната заедница.
Тоа е првиот голем американски универзитет кој отворено се спротивстави на притисокот од администрацијата на Трамп. Белата куќа побара опсежни промени кои значително ќе го променат начинот на кој функционираат универзитетите и ќе ѝ предадат голем дел од контролата на федералната влада.
Претседателот Трамп веќе ги обвини водечките универзитети дека не успеале да ги заштитат еврејските студенти, особено откако бројни кампуси беа погодени од протести минатата година против војната во Газа и американската поддршка за Израел.
Во писмото, претседателот на Харвард, Алан Гарбер, рече дека Белата куќа испратила „проширена и ажурирана верзија на барањето“, со предупредување дека универзитетот „мора да ги исполни условите“ доколку сака да ги задржи финансиските односи со државата.
Преку адвокати ја известивме администрацијата дека нема да го прифатиме предложениот договор“, напиша Гарбер. „Универзитетот нема да ја предаде својата независност или да се откаже од своите уставни права.
Тој додаде дека Харвард не ја сфаќа лесно својата одговорност во борбата против антисемитизмот, но посочи дека владата ги пречекорила своите овластувања.
„Иако некои барања се насочени кон борба против антисемитизмот, повеќето од нив претставуваат директно државно регулирање на „интелектуалните услови“ на Харвард“, напиша тој.
Што бара Белата куќа
– пријавување на студентите „непријателски настроени кон американските вредности“
– осигурувајќи дека секој оддел има „различно мислење“
– ангажирање на надворешен ревизор одобрен од државата за да ги анализира одделенијата кои најмногу поттикнуваат антисемитско вознемирување
– укинување на сите политики и програми за различност, еднаквост и вклучување (DEI).
– дисциплински мерки за настани што се случија за време на протестите во изминатите две години
По писмото на Гарбер, Министерството за образование објави дека веднаш замрзнува 2,2 милијарди долари грантови и 60 милиони долари договори со Харвард.
„Пореметувањата во образованието што ги погодија кампусите во последните години се неприфатливи“, се вели во соопштението.
„Малтретирањето на еврејските студенти е неприфатливо. Време е елитните универзитети сериозно да го сфатат проблемот и да направат конкретни промени доколку сакаат да продолжат да добиваат пари од даночните обврзници“.
Белата куќа наведува и дека Харвард „во последните години не успеал да ги исполни интелектуалните и граѓанските барања кои ги оправдуваат федералните инвестиции“.
Во март, администрацијата на претседателот Трамп објави дека разгледува 256 милиони американски федерални договори и грантови на Харвард, заедно со дополнителни 8,7 милијарди долари повеќегодишни обврски.
Професорите од Харвард поднесоа тужба, тврдејќи дека владата незаконски ја напаѓа слободата на говорот и академската автономија.
Администрацијата на Трамп веќе повлече 400 милиони долари од финансирањето на Универзитетот Колумбија, обвинувајќи го дека не ги заштити еврејските студенти.
Кога беа повлечени 400 милиони долари, секретарот за образование Линда Мекмахон рече: „Универзитетите мора да ги почитуваат сите федерални закони за недискриминација доколку сакаат да добијат државно финансирање“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Македонија ѝ понуди помош на Бугарија по катастрофалните поплави

Македонија е подготвена да обезбеди поддршка за справување со последиците од поплавите, објави претседателот на Бугарија, Румен Радев, на „Икс“, по телефонскиот разговор со македонската претседателка Гордана Сиљановска Давкова.
„Благодарност до претседателката Гордан Сиљановска Давкова за конструктивниот телефонски разговор и изразеното сочувство за жртвите од поплавите во Бугарија, како и за декларираната подготвеност на РСМ да обезбеди поддршка за справување со последиците од невремето“, напиша Радев.
Благодаря на президента Гордана Силяновска @gogamkd за конструктивния телефонен разговор и изразените съболезнования за жертвите при наводненията в България, както и за заявената готовност РСМ да окаже подкрепа за справяне с последиците от бедствието.
— President.bg (@PresidentOfBg) October 4, 2025
Бугарија се соочува со апокалиптични поплави. Снимките покажуваат како автомобилите се однесени од порои, а полицијата и жандармеријата се распоредени во критичните области.
Четвртата жртва од поплавите во реонот на туристичкото одморалиште Елените во Бугарија е откриена синоќа, изјави директорот на Регионалната дирекција на Министерството за внатрешни работи во Бургас, виш комесар Владимир Маринов.
БТА објави дека ситуацијата во одморалиштето Елените и поширокото подрачје на Бургас, во југоисточна Бугарија, полека се враќа во нормала.
Massive flooding due to heavy rainfall in Elenite, Burgas Province, Bulgaria 🇧🇬 pic.twitter.com/1w2cKP2lgA
— Disaster News (@Top_Disaster) October 3, 2025
Во невремето животот го загубија двајца спасувачи и еден граѓанин, кој во моментот на пристигнувањето на првиот голем бран се наоѓал во соба на приземјето од својата куќа.
Свет
Грета Тунберг изложена на суров третман во израелскиот притвор

Шведската активистка Грета Тунберг изјави дека била изложена на суров третман додека била во израелски притвор, откако израелските сили ја пресретнале хуманитарната флотила која носела помош за Газа и ги уапсиле членовите на екипажот.
Во е-писмо испратено од шведското Министерство за надворешни работи до луѓе блиски до Тунберг, а до кое имал пристап „Гардијан“, се наведува дека активистката била затворена во ќелија полна со креветни бубачки и со недоволно храна и вода.
Според очевидци, Тунберг се жалела дека била дехидрирана и дека не примала доволно храна и вода. Таа исто така пријавила дека развила осип, за кој смета дека е предизвикан од креветни бубачки.
Исто така, според сведочења од други членови на флотилата, израелските сили ја принудиле Тунберг да држи израелско знаме.
Турската активистка Ерсинчелик, која била сведок на настанот, изјавила дека Тунберг била влечена за коса, тепана и принудена да го бакне знамето. Според неа, ова било предупредување за другите активисти.
Новинарот Лоренцо Д’Агостино, исто така дел од флотилата, по враќањето во Истанбул ја опишал ситуацијата како „невозможно да се поверува“, бидејќи Тунберг била завиткана во израелско знаме и парадирала со него, што предизвикало гнев и неверица меѓу присутните.
Инаку, Тунберг е меѓу 437 активисти, пратеници, адвокати, кои беа дел од флотилата „Глобал Сумуд“, која се состоеше од повеќе од 40 бродови што носеа хуманитарна помош, чија цел беше да се пробие 16-годишната израелска поморска блокада на Газа.
Израелските сили ги пресретнаа сите бродови и ги уапсија сите членови на екипажот на бродот. Повеќето од нив се наоѓаат во Кезиот, познат и како Ансар III, затвор со висок степен на безбедност во пустината Негев, кој првенствено се користи за држење палестински затвореници, од кои многумина Израел ги обвинува за вмешаност во милитантни или терористички активности.
Свет
(Фото+видео) Масовен руски напад врз Украина, Полска подигна борбени авиони

Русија изврши серија напади врз Украина во текот на ноќта, при што беа убиени и повредени неколку лица. Полска распореди борбени авиони поради опасноста по својот воздушен простор, јавуваат локалните медиуми.
Украина објави дека во рускиот напад врз Запорожје едно лице било убиено, а шест други ранети, меѓу кои и 16-годишно девојче.
There are water and electricity outages in Zaporozhye after a combined attack by multiple drones and KAB bombs struck the city. pic.twitter.com/Tg3X5eUEYR
— Gabe (@GabeZZOZZ) October 5, 2025
Шефот на југоисточниот украински регион, Иван Федоров, објави дека во рускиот „комбиниран напад“ (напад со ракети и беспилотни летала) една жена била убиена, а шест други лица ранети. Според Федоров, лекарите им обезбедиле неопходна медицинска помош на повредените.
Во времето на нападот, во 4:09 часот по локално време, низ цела Украина била прогласена национална воздушна тревога.
🇷🇺🇺🇦 Large fire is burning in Lviv following Russian missiles and drones strikes.
In addition to reported strikes on Lviv, Zaporozhye, and Odessa. Russian strikes also took place in Kharkiv, Dnepropetrovsk, Ivano-Frankivsk, Rivne, and the Chernihiv regions. pic.twitter.com/WfpWQdvUgy
— Heyman_101 (@SU_57R) October 5, 2025
Полските вооружени сили објавија дека ставиле во готовност воздушна одбрана и распоредиле борбени авиони за заштита на својот воздушен простор, особено во близина на украинската граница.
Во последните денови, Русија ги интензивираше нападите врз енергетската инфраструктура на Украина, со оглед на намалените температури и приближувањето на зимата. Овој викенд, Москва го спроведе најголемиот напад досега на украинската гасна мрежа. Нападите во саботата предизвикаа прекин на снабдувањето со електрична енергија за околу 50.000 домаќинства во северниот регион Чернигов.
Another massive attack on the west of Ukraine. Missiles and drones.
Every night Ukraine stands between russia and Europe.
When Ukraine can’t – who will protect you? pic.twitter.com/feoWYvW8Hm— Tetїana 🇺🇦 (@TPSpindel) October 5, 2025
Во Лавовската област, најмалку две лица биле убиени, а две повредени во напад со руски дрон и ракета во текот на ноќта. Командата на украинските воздухопловни сили и системите за противвоздушна одбрана соопштија дека Киев и голем број други региони беа мета на воздушни напади од страна на Русија.
Покрај Киев, нападите ги погодија и следниве региони: Хмелницки, Деражња, Сатанив, Виницки регион, Вапњарка, Немиров, Жмеринка, Козјатин, Запорожје, Днепар, Одеса.