Кучињата се обучени да го душкаат човековиот мирис, да стојат мирно и гласно да лаат за да ги предупредат своите водичи дека пронашле живот, пишува „Ал џезира“

Неколку часа по двата силни земјотреса и стотиците последователни потреси што ги погодија југоисточна Турција и северозападна Сирија на 6 февруари, во Турција почнаа да пристигнуваат многу потребните спасувачи – К9-тимовите од целиот свет.

К9 е куче специјално обучено да им помага на безбедносните сили и на тимовите за итни случаи во спасувачките операции, борбата против дрогата или друго. Овие кучиња, меѓу другото, потекнуваат од Ел Салвадор, Германија, Мексико, Катар, Јужна Кореја, Швајцарија, Украина и од САД.

Спасувачите на четири нозе, кои може да најдат жртви само по мирис, се потребни за да им помогнат на турските тимови во очајничките операции, каде што се урнаа згради високи до 14 ката, што го отежнува пронаоѓањето преживеани по вид или звук.

„Редог“, волонтерски тим К9 од Швајцарија, е на терен во турскиот град Искендерун, кој работи со локалниот тим ГЕА.

Од пристигнувањето на 6 февруари, тим од 10 луѓе и шест обучени кучиња заедно со ГЕА досега пронашле 39 живи луѓе под урнатините.

Второто куче ги потврдува наодите од првото

Кучињата се обучени да го душкаат мирисот на една личност, да стојат мирно и гласно да лаат за да ги предупредат своите водичи каде го нашле. Второто куче потоа се ослободува за да се види дали може да ги потврди наодите од првото.

Ако двете кучиња потврдат, тоа им овозможува на луѓето спасувачи да ги фокусираат своите напори за копање на тоа конкретно место додека не го пронајдат лицето.

„Мислам дека тоа е еден од најемотивните моменти во мојот живот… моментот кога едно од нашите кучиња ни сигнализира дека пронашло луѓе во урнатините“, изјави за „Ал џезира“, Матијас Гербер, заменик-шефот за пребарување урнатини во „Редог“.

Кучињата работат по цел ден во тимови од тројца околу урнатините, наизменично во смени од 20 минути, по што следуваат паузи од 40 минути.

Во еден случај, откога нивните кучиња сигнализирале локација на која се закопани луѓето, спасувачките тимови почнале да копаат на местото и набргу слушнале тропање зад урнатините на жртвите заробени внатре потврдувајќи го она што кучињата веќе го откриле.

„По осум часа напорна работа, тие спасиле четири лица“, изјави за „Ал џезира“, Џијан Форстер, водач на тимот „Редог“, кој работи со три кучиња.

Играчка или храна како награда

Секојпат кога кучето ќе најде личност, тоа е пофалено и наградено со играчка или храна.

„Тој сака да наоѓа луѓе бидејќи секојпат добива награда“, рече Форстер.

„Главната работа е што кучето се забавува и сака да бара луѓе“.

Ако преживеаниот не е затрупан премногу длабоко, кучињата може многу бргу да го помирисаат. Но, некои згради во Искендерун имаат шест ката, кои се урнати, со 2-3 метри бетон помеѓу секое ниво, што е предизвик.

„Доколку е потребно време за да се појави мирисот, мора да одиме на локацијата и да отстраниме дел од урнатините и да се обидеме повторно. Тоа е прилично тежок процес ако лицето е закопано длабоко“, рече Гербер.

Опишувајќи го неодамнешното спасување, Форстер рече: „Дојдовме до урнатините и почнавме да гледаме на врвот на покривот на зградата и таму не најдовме мирис. И тогаш Џан помисли дека ветерот доаѓа од запад, па ја пребаравме источната страна на урнатините и таму кучињата открија мирис на личност“.

Кучињата што работат со „Редог“ на теренот во Турција – меѓу нив лабрадори, германски и белгиски овчари, златни ретривери – имаат до седум години искуство во работа во спасувачки мисии и помогнале да се најдат преживеани по катастрофите во Јапонија, Непал и во Албанија.

Сепак, вели Гербер, во последните 30 години од неговата работа со кучињата спасувачи сегашната мисија во Турција носи најголем предизвик и е најтрагичната што тој ја доживеал, со оглед на обемот на уништувањето.

Куче – подобро од која било технологија

„За нашите кучиња е многу тешко да најдат луѓе ако има толку многу урнатини. Тоа е голема пречка за нас. Добро е ако можеме да се вратиме на истото место на урнатините откога ќе се отстранат некои катови и повторно да бараме бидејќи тогаш ќе имаме шанса да најдеме живи луѓе, дури и ако се закопани многу длабоко“, рече Гербер.

„Ужасно е тоа што се случи овде. Сите овие урнати згради, сите оние луѓе што ги загубија своите роднини, своите домови. Тоа е страшно“, изјави Гербер.

„Среќни сме што помагаме овде со нашите кучиња, да ги извлечеме луѓето живи. Тоа е навистина важно. Навистина ме трога што можеме да помогнеме овде“.

Невладината организација „Нешнал дизестер дог фаундејшн“, со седиште во Калифорнија, обучи седум од 12-те кучиња спасувачи распоредени од САД, кои моментно бараат преживеани во Турција.

Дениз Сандерс, директорката за комуникации и операции на тимот за пребарување, изјави за „Ал џезира“ дека кучињата се „многу подобри во откривањето мириси од која било технологија што ја имаме“.

„Тие собираат миризливи честички во воздухот и потоа го следат својот нос буквално до најсилниот извор на мирис, кој е местото на потенцијалната жртва“, вели Сандерс.

Зборувајќи од минатите искуства во работата по земјотреси, како, на пример, на Хаити, таа вели дека кучињата покажале оти може да мирисаат „многу разни мириси, кои се многу распрснати во воздухот“, и тоа длабоко и до 6-9 метри под површината.

„Особено на Хаити имавме згради високи шест-седум ката, кои се урнаа… Знаеме дека кучињата можеа да ги лоцираат преживеаните и да нè предупредат“, рече Сандерс.

За кучето да биде тренирано и вешто да најде преживеани, природно треба да има нагон, решителност и безгранична енергија, рече Сандерс.

„Ова не е вашето домашно милениче, неколкупати да му фрлите играчка во дворот, а тој да се измори и да легне. Овие кучиња ќе одат додека не паднат или додека не им кажете дека е време да престанат. Таков вид издржливост и решителност е токму она што ни треба… Тие се на терен една-две недели и мора да покријат огромна површина, да проверат толку многу локации и да зачекорат низ толку многу ридови од урнатини.

Мексиканско куче прогласено за херој

Спасувачките K9 се посветени на својата работа и се соочуваат со истите опасности како и нивните колеги луѓе.

Протео, германски овчар што работел со мексиканскиот спасувачки тим во Кахраманмараш, го загубил животот кога врз него паднале остатоците од зградата што ја пребарал. Мексиканското Министерство за одбрана го прогласи за херој.

Gracias #Proteo por tu heroica labor, cumpliste la misión #perrito del #EjércitoMexicano #fuerzaturquia🇹🇷 #sismo #esperanza pic.twitter.com/bQdgxT3wnH

— @SEDENAmx (@SEDENAmx) February 12, 2023