Свет
Шарл Мишел: ЕУ и кандидатите да бидат подготвени за проширување до 2030 година
Европската унија и земјите кандидати мора да бидат подготвени за проширување до 2030 година, изјави претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел и порача дека следниот бран на проширување на ЕУ претставува геополитички императив и „нов состанок со историјата“.
Во Брисел, на церемонијата по повод 20-годишнината од големото проширување на ЕУ, која се одржа на првиот ден од состанокот на министрите за внатрешни работи на ЕУ, Мишел истакна дека 2004 година, кога десет земји пристапија во ЕУ, ја одбележа повторно обединување на „поделениот континент“.
„Денес, 20 години подоцна, војната се врати во Европа. Следниот бран на проширување е повторно рандеву со историјата, повторно е геополитички императив“, рече Мишел. Тој нагласи дека проширувањето е камен-темелник на стратешкиот суверенитет на ЕУ.
„И ние, земјите кандидати и институциите на ЕУ, имаме многу работа.
„Би сакал да го повторам моето цврсто верување дека мора да бидеме подготвени од двете страни за проширување до 2030 година“, рече Мишел.
Тој објасни дека за кандидатите тоа значи спроведување на неопходните реформи и решавање на сите билатерални спорови, а за ЕУ реформа на програмата и буџетот и процесот на одлучување.
„Тестот на нашата генерација е да ја направиме оваа Европа, нашата Европска унија, посилна, посуверена, повлијателна, поинтегрирана и пообединета. Повторно сме на прагот на уште еден историски момент за нашата Унија. Имаме состанок со историјата. Ајде да го фатиме со двете раце“, изјави Мишел. Тој потсети дека од 2004 година, 13 нови членки се приклучија на ЕУ поради желбата да станат дел од „светот на слободата и просперитетот“.
Од друга страна, како што наведе, ЕУ имала морална обврска да одговори на „повикот на историјата“ како мотив, но имала и стратешки интерес.
„Големата експанзија од 2004 година беше трансформативен настан за нашиот континент. За новите членки, влезот во нашето семејство на ЕУ претставува моќен мотор за поголем просперитет, спектакуларниот раст на нивниот БДП е најдобар доказ“, рече Мишел и посочи дека големото проширување на ЕУ даде поголемо глобално влијание.
Од друга страна, како што наведе, оптимизмот што владеел во 2004 година изгледа далечен.
„Денес се соочуваме со три големи шокови. Првиот шок со кој се соочува нашиот природен свет: климатските промени и биолошката разновидност. Второ, шокот на технологијата: дигиталната револуција и вештачката интелигенција и влијанието врз нашите општества. И трето, шокот од хаотичната геополитичка транзиција“, рече Мишел.
Во овој контекст, тој изјави дека светскиот поредок е разнишан, што, како што рече, се случува на европско тло, каде Русија води војна против Украина. Тој тврди дека ЕУ, земјите кандидати и Африка се цел на хибридни напади на Кремљ, кој, како што рече, има за цел да го уништи европскиот сон бидејќи се плаши од слободата и демократијата на својот праг.
Тој оцени дека Европејците со децении ги земале мирот, безбедноста и просперитетот „здраво за готово“ и станале премногу зависни од енергијата од Русија, клучните суровини од Кина, па дури и од одбраната од САД.
Сега треба да го надополниме изгубеното време“. Имаме стратегија: таа се нарекува европски суверенитет или стратешка автономија.
„Суверенитетот значи дека стануваме посилни, повлијателни и повеќе ја контролираме нашата судбина“, рече Мишел, додавајќи дека суверенитетот се заснова на три столба.
Како што појасни, првото се демократските вредности и принципи, второто е градење силна и конкурентна економија и третото градење на одбранбената готовност на ЕУ.
„Сите разбираме дека безбедноста и одбраната не се теоретски и важно е да ги развиеме нашите сопствени алатки, сопствените способности и да ги зајакнеме нашите индустриски одбранбени способности. „Мораме да инвестираме повеќе во Европа и да развиваме европски водечки проекти, како што е Железната купола“, рече Мишел.
Неформалниот состанок на Советот на ЕУ за општи работи почна вчера во Брисел, на кој министрите за внатрешни работи на ЕУ ќе разговараат за процесот на проширување на ЕУ во серија работни сесии. Како што е најавено, тема ќе бидат и разговорите за владеење на правото во рамките на процесот на проширување со десет партнери со европска перспектива.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Захарова ја нападна Полска: „Сакаат да ги вовлечат САД во опасен потфат“
Русија верува дека одредени членки на НАТО, со акцент на Полска, сакаат да се откажат од ограничувањата поврзани со распоредувањето нуклеарно оружје на нивна територија, што би ги влошило „стратешките ризици“ и дополнително би ги зголемило тензиите, изјави портпаролката на руското Министерство за надворешни работи, Марија Захарова.
Захарова истакна дека полските претставници веќе се обратиле до Соединетите Држави „во обид да го вклучат Вашингтон во обврска поврзана со распоредувањето американско нуклеарно оружје на полска територија“.
„Со прибегнување кон вакви потези, формално ненуклеарните членки на НАТО повторно го покажуваат своето пркосно непочитување на Договорот за неширење на нуклеарно оружје“, рече таа на брифингот, како што објави руската државна новинска агенција ТАСС. Таа додаде дека не може да се исклучи можноста некои од овие земји, кои сè уште се придржуваат кон националните ограничувања, целосно да ги напуштат овие обврски во иднина.
Захарова, исто така, ја нарече овогодишната вежба на НАТО за нуклеарно одвраќање, „Steadfast Noon“, во која учествуваат 14 земји-членки и до 60 авиони, „длабоко дестабилизирачка“. Таа тврди дека „оваа шема и соодветните капацитети на земјите-членки на НАТО“ ќе доведат до „понатамошно влошување на стратешките ризици и зголемени тензии“.
Нејзините коментари доаѓаат во време на зголемени тензии околу Украина и пропаѓање на договорите за контрола на оружјето, поттикнувајќи стравувања од нова трка во вооружување. На ова предупреди и рускиот заменик-министер за надворешни работи Сергеј Рјабков, кој во среда изјави дека „непријателските политики на земјите-членки на НАТО“ би можеле „да доведат до директна конфронтација меѓу нуклеарните сили“.
Ситуацијата е дополнително комплицирана од фактот дека американскиот претседател Трамп ја одложи средбата со рускиот претседател Владимир Путин оваа недела, додека Путин надгледуваше голема нуклеарна вежба со интерконтинентални балистички ракети.
фото: принтскрин
Свет
(Видео) Автобус се запали по судир со мотоцикл, десетици мртви во Индија
Во пожар предизвикан од истекување на гориво по судир помеѓу приватен автобус и мотоцикл на рута помеѓу јужните индиски градови Бангалор и Хајдерабад загинаа најмалку 20 лица, објавија локалните медиуми, повикувајќи се на официјални лица.
„Од 41 патник, 21 се спасени. Од преостанатите, телата на 11 лица се идентификувани досега“, изјави окружниот службеник А. Сири за новинската агенција АНИ.
Hyderabad to Bangalore bound bus catches fire in Kurnool
25 feared dead
At least 25 people believed to be charred to death after a private travel bus caught fire in near Chinnatekuru Kurnool early Friday. The Kaveri Travels bus was travelling from Hyderabad to Bengaluru when… pic.twitter.com/zFDIfibt7J
— Sudhakar Udumula (@sudhakarudumula) October 24, 2025
Во слична несреќа минатиот месец, 19 лица загинаа во западната држава Раџастан кога се запали приватен автобус, објави Ројтерс.
Агенцијата, исто така, наведува дека, иако Индија е трет по големина пазар на автомобили во светот, таа има едни од најсмртоносните патишта. Околу 180.000 луѓе загинаа во сообраќајни несреќи низ целата земја минатата година.
фото: принтскрин
Свет
Технички проблеми со „Аласка ерлајнс“: сите летови низ САД се запрени
„Аласка ерлајнс“ ги приземји сите свои летови низ САД во четврток поради технички проблеми што влијаат на нејзините компјутерски системи. Одлуката за привремено суспендирање на полетувањата е донесена откако компанијата открила грешка, објави „Би-би-си њуз“.
Во официјално соопштение, американскиот превозник изјави дека „се соочува со ИТ-дефект што влијае на работењето и затоа издал привремено заземјување“.
Компанијата не прецизираше колку долго може да трае прекинот или колку летови биле погодени од оваа мерка. Тие само потврдија дека активно работат на враќање на работењето.
Според известувањето од Федералната администрација за воздухопловство (FAA), заземјувањето влијаело и на „Хорајзон ер“, регионална авиокомпанија управувана од „Аласка ерлајнс“.
„Аласка ерлајнс“, со седиште во Сиетл, првенствено лета на западниот брег на САД и, според нејзината веб-страница, опслужува 140 дестинации во 12 земји. Минатата година, компанијата се спои со „Хавајан ерлајнс“, која, според достапните информации, не била погодена од овој проблем.
Сличен инцидент се случил во јули
Ова е втор значаен ИТ-дефект што ја погодил „Аласка ерлајнс“ оваа година. Во јули, сличен проблем ги заземји нејзините авиони околу три часа.
Воздушниот сообраќај во Соединетите Американски Држави веќе е попречен од делумното затворање на американската влада што започна претходно овој месец. Недостатокот на контролори на летање, кои не се појавија на работа, предизвика доцнења на неколку големи аеродроми.
фото: принтскрин

