Свет
Шарл Мишел: ЕУ и кандидатите да бидат подготвени за проширување до 2030 година

Европската унија и земјите кандидати мора да бидат подготвени за проширување до 2030 година, изјави претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел и порача дека следниот бран на проширување на ЕУ претставува геополитички императив и „нов состанок со историјата“.
Во Брисел, на церемонијата по повод 20-годишнината од големото проширување на ЕУ, која се одржа на првиот ден од состанокот на министрите за внатрешни работи на ЕУ, Мишел истакна дека 2004 година, кога десет земји пристапија во ЕУ, ја одбележа повторно обединување на „поделениот континент“.
„Денес, 20 години подоцна, војната се врати во Европа. Следниот бран на проширување е повторно рандеву со историјата, повторно е геополитички императив“, рече Мишел. Тој нагласи дека проширувањето е камен-темелник на стратешкиот суверенитет на ЕУ.
„И ние, земјите кандидати и институциите на ЕУ, имаме многу работа.
„Би сакал да го повторам моето цврсто верување дека мора да бидеме подготвени од двете страни за проширување до 2030 година“, рече Мишел.
Тој објасни дека за кандидатите тоа значи спроведување на неопходните реформи и решавање на сите билатерални спорови, а за ЕУ реформа на програмата и буџетот и процесот на одлучување.
„Тестот на нашата генерација е да ја направиме оваа Европа, нашата Европска унија, посилна, посуверена, повлијателна, поинтегрирана и пообединета. Повторно сме на прагот на уште еден историски момент за нашата Унија. Имаме состанок со историјата. Ајде да го фатиме со двете раце“, изјави Мишел. Тој потсети дека од 2004 година, 13 нови членки се приклучија на ЕУ поради желбата да станат дел од „светот на слободата и просперитетот“.
Од друга страна, како што наведе, ЕУ имала морална обврска да одговори на „повикот на историјата“ како мотив, но имала и стратешки интерес.
„Големата експанзија од 2004 година беше трансформативен настан за нашиот континент. За новите членки, влезот во нашето семејство на ЕУ претставува моќен мотор за поголем просперитет, спектакуларниот раст на нивниот БДП е најдобар доказ“, рече Мишел и посочи дека големото проширување на ЕУ даде поголемо глобално влијание.
Од друга страна, како што наведе, оптимизмот што владеел во 2004 година изгледа далечен.
„Денес се соочуваме со три големи шокови. Првиот шок со кој се соочува нашиот природен свет: климатските промени и биолошката разновидност. Второ, шокот на технологијата: дигиталната револуција и вештачката интелигенција и влијанието врз нашите општества. И трето, шокот од хаотичната геополитичка транзиција“, рече Мишел.
Во овој контекст, тој изјави дека светскиот поредок е разнишан, што, како што рече, се случува на европско тло, каде Русија води војна против Украина. Тој тврди дека ЕУ, земјите кандидати и Африка се цел на хибридни напади на Кремљ, кој, како што рече, има за цел да го уништи европскиот сон бидејќи се плаши од слободата и демократијата на својот праг.
Тој оцени дека Европејците со децении ги земале мирот, безбедноста и просперитетот „здраво за готово“ и станале премногу зависни од енергијата од Русија, клучните суровини од Кина, па дури и од одбраната од САД.
Сега треба да го надополниме изгубеното време“. Имаме стратегија: таа се нарекува европски суверенитет или стратешка автономија.
„Суверенитетот значи дека стануваме посилни, повлијателни и повеќе ја контролираме нашата судбина“, рече Мишел, додавајќи дека суверенитетот се заснова на три столба.
Како што појасни, првото се демократските вредности и принципи, второто е градење силна и конкурентна економија и третото градење на одбранбената готовност на ЕУ.
„Сите разбираме дека безбедноста и одбраната не се теоретски и важно е да ги развиеме нашите сопствени алатки, сопствените способности и да ги зајакнеме нашите индустриски одбранбени способности. „Мораме да инвестираме повеќе во Европа и да развиваме европски водечки проекти, како што е Железната купола“, рече Мишел.
Неформалниот состанок на Советот на ЕУ за општи работи почна вчера во Брисел, на кој министрите за внатрешни работи на ЕУ ќе разговараат за процесот на проширување на ЕУ во серија работни сесии. Како што е најавено, тема ќе бидат и разговорите за владеење на правото во рамките на процесот на проширување со десет партнери со европска перспектива.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
(Видео) Пристигнуваат снимки од Полска: „На Флајтрадар можеше да се види сè во реално време“

Полската војска рано утрово соопшти дека соборила беспилотни летала што го нарушиле нејзиниот воздушен простор за време на рускиот напад врз соседна Украина.
„Распоредено е оружје и службите активно работат на лоцирање на соборените објекти“, соопшти Полската оперативна команда. Додаде дека е во тек воена операција и ги повика жителите да останат во своите домови.
⚡️ Russian drones attack Poland
Shaheds have crossed the border and are moving towards Polish cities, monitoring groups report.
▪️ Rzeszów airport — the main hub for arms supplies to Ukraine — has been urgently closed.
▪️ Polish Air Force scrambled, air defense active.… pic.twitter.com/7KkiolgKru— NEXTA (@nexta_tv) September 9, 2025
„Вечерва во Полска беше многу живо – поради влегувањето на руски беспилотни летала во полскиот воздушен простор, полетаа полски и сојузнички борбени авиони. Во реално време можеше да се прати траекторијата на танкерите за надополнување гориво, авионите за рано предупредување, па дури и на Ф-35 можеше да се следи. „Непријателот ќе види сè“!“, напиша воениот аналитичар Игор Табак на Фејсбук.
Четири аеродроми се привремено затворени, вклучувајќи го главниот аеродром Шопен во Варшава и аеродромот Жешов-Јашонка, центар за префрлање патници и оружје во Украина.
#Poland is under #Russian drone attack.
Multiple drones have been reportedly shot down by Polish air-defense with NATO partners.
Currently Shahed drones can be heard flying over #Warsaw and #Krakow
AMERICA MUST RESPOND NOW! HR2548 S1241 Sanction Russia Now! @StateDept @POTUS pic.twitter.com/pytVwmW1ac
— Oleks Taran (@ollleks) September 10, 2025
Од Полска се појавија снимки од борбени авиони во акција.
UPDATE: Polish skies are now roaring with fighter jets as Russian drones violate NATO airspace.
This is what Trump’s weakness on Putin brought us, Europe scrambling to defend itself while MAGA still calls it “peace through strength.”
Poland didn’t get the memo. They got… pic.twitter.com/D02TDjmoXt
— Brian Allen (@allenanalysis) September 10, 2025
BREAKING: Polish F-16 and Dutch F-35 fighter jets flying over eastern Poland to shoot down a swarm of Russian suicide drones
WHAT THE HELL IS PUTIN THINKING? pic.twitter.com/TxokEntVjn
— Drew Pavlou 🇦🇺🇺🇸🇺🇦🇹🇼 (@DrewPavlou) September 10, 2025
Европа
Свикан итен состанок на кабинетот на Полска

Гувернерот на Лублинското Војводство, Кшиштоф Коморски, одржува итен состанок со полицијата.
Во објава на Икс, тој ги повика жителите да ги следат упатствата на властите.
Trwa sztab kryzysowy w siedzibie KWP Lublin. Prosimy o stosowanie się do komunikatów służb. @PolskaPolicja @PolicjaLubelska pic.twitter.com/MaPMz8jefO
— Krzysztof Komorski (@komorski4lbn) September 10, 2025
Во меѓувреме, премиерот Доналд Туск во својот последен пост изјави дека е во „постојан контакт“ со генералниот секретар на НАТО, Марк Руте.
Свикан е итен состанок на кабинетот за 8 часот наутро. Пред состанокот, полскиот премиер Доналд Туск се консултира со клучните министри одговорни за одбрана и безбедност, соопшти владата.
„Ова е тест, НАТО мора да одговори“
Тешко е да се замисли дека најновото навлегување на руски беспилотни летала во полскиот воздушен простор е грешка, вели Џим Таунсенд, поранешен заменик-помошник секретар за одбрана на американската војска, објави Би-би-си.
„Еден дрон е грешка, повеќе беспилотни летала не се грешка. Треба да ѝ дадеме на Полска повеќе време да разбере што наоѓа и да види каде се нејзините позиции. Но, ова најверојатно е тест. Ова е тест на кој НАТО мора да одговори“, рече тој.
Таунсенд рече дека добрата вест е дека Полска и НАТО се чини дека ја имаат ситуацијата под контрола. „Сега политичката страна на НАТО е на жешкото столче за да се осигури дека одговорот на алијансата е соодветен“, предупреди тој.
Европа
Моментално нема летови од аеродромот во Варшава

Меѓународниот аеродром „Шопен“ во Варшава, главниот воздушен центар на Полска, штотуку издаде соопштение во кое се вели дека во моментов нема летови.
Ważny komunikat dla pasażerów korzystających z @ChopinAirport. pic.twitter.com/kN1W7dFSLx
— Chopin Airport, WAW (@ChopinAirport) September 10, 2025
„Аеродромот останува отворен, но во моментов нема летови“, се вели во објавата на Икс.
Се додава дека патниците треба да ги следат владините најави и новостите од авиокомпаниите.
Ова може да биде досега незабележан инцидент
Полските вооружени сили потврдија дека објектите биле „соборени“. Ова може да биде прв пат земјата-членка на НАТО директно да учествува во напад врз руски средства во нејзиниот воздушен простор од почетокот на војната во Украина во 2022 година, доколку се потврди дека објектите се руски.
Во исто време, ова не е прв пат полски борбени авиони да бидат подигнати од почетокот на конфликтот. Сепак, претходните случаи главно вклучуваа руски беспилотни летала што минуваа низ полскиот воздушен простор обидувајќи се да стигнат до Украина.
Русија не коментираше за најновиот инцидент. Рускиот претседател Владимир Путин постојано негираше каква било намера за водење војна против земјите од НАТО.