Свет
Шведска и Финска одлучуваат за влез во НАТО, клучни се следните денови

Финска и Шведска се поблиску до одлучување за најверојатната кандидатура за членство во НАТО, а официјалното соопштение се очекува во наредните денови, потврди финската страна. Помалку од три месеци од почетокот на инвазијата на Украина, двете нордиски земји се пред портите на западната воена алијанса во потрага по безбедносен чадор, особено американски, пишува француската новинска агенција АФП.
„100 проценти е сигурно дека Финска ќе биде кандидат и сосема е веројатно дека ќе биде членка до крајот на годината“, рече Чарли Салониус-Пастернак, научник од Финскиот институт за меѓународни односи.
Се наведува дека во Финска, како и во Шведска, војната во Украина целосно го променила јавното мислење, кое беше поделено до руската интервенција. Според анкетата на јавната телевизија Yle, 76 отсто од Финците го поддржуваат членството на земјата во НАТО. Во последните неколку години таа поддршка е само 20-30 проценти.
Во Шведска, владејачките социјалдемократи, чие зелено светло за прием во НАТО ќе обезбеди јасно мнозинство во парламентот, рекоа дека ќе ја објават својата одлука оваа недела. Иако Стокхолм изгледа повнимателен од Хелсинки по ова прашање, Елизабет Брау, воен експерт за нордиските земји во Американскиот институт за претпријатија (АЕИ), верува дека Шведска ќе донесе многу веројатна одлука заедно со Финска.
Финскиот претседател, Саули Ниинисто, ќе го соопшти својот личен став в четврток, а премиерот Сана Марин најдоцна в сабота.
Весникот „Илталехти“ објави дека комитетот, составен од две гранки на финската извршна власт и министри, треба да се состане в недела за да донесе конечна одлука. Пристапувањето на Финска ќе ја удвои копнената граница меѓу НАТО и Русија на околу 2.600 километри.
Москва предупреди на политички и воени последици од чинот, вклучително и распоредување нуклеарно оружје по должината на Балтичкото Море.
Следната недела Финска и Шведска ќе одржат годишни воени вежби во Готланд, шведски остров стратешки лоциран во средината на Балтикот.
Со 12.000 професионални војници и 21.000 регрути годишно и армија што би пораснала на 280.000 војници во случај на војна, како и моќна артилерија и 60 борбени авиони, Финска е моќна воена сила за земја со само 5,5 милиони жители.
Шведска има и модерна армија, која ги исполнува стандардите на НАТО, и најсовремена воена индустрија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Путин: Русија е подготвена воено да возврати на Западот

Рускиот претседател, Владимир Путин, изјави дека Русија е подготвена да одговори на сите закани, додавајќи дека Москва сè уште поддржува дипломатски пат за смирување на тензиите и покрај деструктивните политики на Западот.
Зборувајќи пред денешниот состанок на Советот за безбедност, Путин предупреди на „екстремната опасност од понатамошно влошување“ на геополитичката ситуација, особено во контекст на војната во Украина.
Тој додаде дека Русија понудила „конкретни идеи“ за промена на таа насока, но дека „овие апели и иницијативи не добиле јасен одговор“, објавува Russia Today.
„Не треба да има сомнеж за ова: Русија е способна да одговори на сите постоечки и нови закани. Не со зборови, туку со примена на воено-технички мерки“, предупреди Путин.
Тој потсети на одлуката на Москва од минатиот месец да се откаже од едностраниот мораториум за распоредување ракети со среден и краток дострел. Тој го опиша потегот како „принуден чекор“, поттикнат од потребата да се спротивстави на плановите за распоредување американски и други западни ракети во Европа и Азиско-пацифичкиот регион.
Сепак, Путин нагласи дека Русија не е заинтересирана за воена реторика или мавтање со оружје.
„Уверени сме во сигурноста и ефикасноста на нашите национални сили за одвраќање, но во исто време не сме заинтересирани за понатамошно ескалирање на тензиите или поттикнување трка во вооружување“.
Тој додаде дека Русија отсекогаш претпочитала „политички и дипломатски методи за одржување на меѓународниот мир, врз основа на принципите на еднаквост, неделивост на безбедноста и меѓусебно почитување на интересите“.
Путин, исто така, рече дека Москва ќе се придржува до ограничувањата на нуклеарното оружје уште една година откако ќе истече последниот преостанат нуклеарен договор со САД во февруари.
Путин рече дека раскинувањето на договорот „Нов СТАРТ“ од 2010 година би имало негативни последици за глобалната стабилност. Зборувајќи на состанокот со членовите на Советот за безбедност на Русија, тој додаде дека Русија очекува САД да го следат примерот на Москва и исто така да се придржуваат до ограничувањата на договорот.
Новиот СТАРТ, потпишан од тогашниот американски претседател Барак Обама и рускиот претседател Дмитриј Медведев, ја ограничува секоја земја на не повеќе од 1.550 распоредени нуклеарни боеви глави и 700 распоредени ракети и бомбардери. Неговото претстојно истекување и отсуството на дијалог за нов договор ги загрижија застапниците за контрола на оружјето.
Спогодбата предвидува обемни инспекции на лице место за да се потврди усогласеноста, но тие се неактивни од 2020 година.
Во февруари 2023 година, Путин го суспендираше учеството на Москва во договорот, велејќи дека Русија не може да дозволи американски инспекции на нејзините нуклеарни објекти во време кога Вашингтон и неговите сојузници од НАТО отворено ја прогласија целта Русија да биде поразена во Украина. Сепак, Москва нагласи дека не се повлекува целосно од договорот и дека ќе продолжи да ги почитува ограничувањата за бројот на нуклеарно оружје што ги пропишува.
Фото: ЕПА
Регион
Милановиќ: Луѓето на водечките позиции, особено во Европа, работат многу лошо

„Времињата во кои живееме денес се депресивни и не се добри. Луѓето што се на лидерски позиции, особено во Европа, работат многу лошо и воопшто не се на ниво на задачата. Некои работи се нерешливи, а начинот на кој се решаваат води кон понатамошен антагонизам и евентуално војна“, рече хрватскиот претседател Зоран Милановиќ во неделата вечерта во Њујорк.
Споредувајќи го времето на Студената војна со денешната ситуација, Милановиќ потсети дека тогаш било исклучително тешко и дека се потребни голема концентрација за разни луѓе да седнат и да разговараат за важни прашања.
„Во последните дваесет години сè е нарушено, безбедносната архитектура на светот, особено на западниот свет и на северната хемисфера, повеќе не постои“, рече тој и додаде дека денес живееме во тешки времиња и затоа мора да се погледнеме себеси, нашата работа и нашите интереси и да видиме дека не се истакнуваме премногу во сојузите во кои сме – НАТО и Европската Унија“.
Зборувајќи за ситуацијата во ЕУ и улогата на Хрватска, Милановиќ нагласи: „За жал, работите не функционираат онака како што требаше. Не мислам на привремени и повремени пласмани на пари што доаѓаат во Хрватска за претежно непродуктивни проекти и работи што нема да ја направат Хрватска технолошка сила и нема да ја направат побогата земја. Но, подобро е да го имаме тоа бидејќи кога ќе престане, ќе имаме нови сериозни предизвици. Денес, Хрватска мора да биде лојална на сојузите во кои е членка и мора да ги почитува обврските што ги презела, но исто така никогаш не смееме да дозволиме да бидеме вовлечени во комбинации и авантури што не сме ги кроеле бидејќи тоа не е солидарност. Никој не може да го бара тоа од нас и нема да го добие, според мене“.
Осврнувајќи се на војната во Газа, Милановиќ изјави: „Можеме да се залагаме за признавање на Палестина. Велат дека нема многу да се промени. Па, нема, но некои работи треба да се решат за да се продолжи понатаму. Светот нема да биде подобар и поубав, секогаш ќе биде исполнет со кризи, дефекти и недостатоци и ние мора да се приспособиме на тоа“.
Фото: принтскрин
Свет
Макрон: Запленувањето на руските средства би значело почеток на тотален хаос

Францускиот претседател Емануел Макрон вчера предупреди дека запленувањето на средствата на руската централна банка замрзнати во европските клириншки куќи би претставувало кршење на меѓународното право. Тој ги даде овие забелешки за време на интервју за „Си-би-ес њуз“ нагласувајќи дека европските земји мора да продолжат да дејствуваат во согласност со законските норми при ракување со државните средства.
„Во врска со замрзнатите средства: сите сме посветени на почитување на меѓународните правила. Невозможно е да се запленат средствата на Руската централна банка, дури и во оваа ситуација. Мислам дека тоа е прашање на доверба и е исклучително важно нашите земји да останат гаранти и да го почитуваат меѓународното право“, рече тој.
Ако зборуваме за Блискиот Исток, ако зборуваме за ситуацијата во Украина, кога некои земји почнуваат да не го почитуваат меѓународното право и кога ќе покажеме дека не сме доволно силни, тоа е почеток на тотален хаос“, рече францускиот претседател.
Фото: принтскрин