Свет
Што е Палестински исламски џихад: нивниот прв водач беше убиен од израелски шпиони на Малта
Движењето Исламски џихад во Палестина (Ḥarakat al-Jihād al-Islāmī fī Filasṭīn) или Палестински исламски џихад е втората по големина вооружена група во Газа. Се смета за една од најекстремните палестински вооружени фракции, а дејствува и на Западниот Брег. Израелците ги обвинија џихадистите за смртоносната експлозија што се случи вчера кај болницата Ал Ахли во Газа.
Џихадистите отфрлаат каков било политички мировен процес и гледаат воена победа над Израел како единствен начин да ја постигнат својата цел за формирање исламска држава низ Израел, Западниот Брег и Газа. Тие имаат свои резерви на ракети и минофрлачи, а пред еден месец нивното воено крило, бригадите Ал Кудс, броеше неколку стотици борци, сметаат аналитичарите.
Не е јасно колкумина останаа живи откако значителен дел од тие сили беа ангажирани во нападите на 7 октомври што резултираа со израелско бомбардирање на Газа. Групата објави дека држи десетици израелски заложници. Џихадистите речиси сигурно задржуваат доволно борбена способност и да истрелаат ракети и да се борат против сите израелски војници кои би можеле да влезат во Газа во копнена офанзива.
Иако често тесно соработуваше со Хамас, сепак тоа се две ривалски групи. Стратешките, идеолошките и меѓучовечките разлики одамна го спречуваат нивното вистинско зближување. Палестинскиот исламски џихад отсекогаш останал таинствен, со поделена клеточна структура, за разлика од масовната мобилизација што ја фаворизира Хамас, пишува Гардијан.
Нема широка мрежа за социјална заштита или вклученост во администрацијата. Исламскиот џихад и Хамас често се судираат околу тактиките, преговорите и низа други прашања, иако многу од нивните крајни цели и суштински исламистички верувања остануваат идентични.
Групата е основана во 1981 година од Фати Абд ал-Азиз ал-Шикаки како дел од новиот бран на радикализација што го зафати Блискиот Исток. Нејзините рани водачи беа инспирирани од екстремистичките мислители и активисти на Муслиманското братство во Египет во доцните 1960-ти, насилниот активизам таму во 1970-тите, а потоа и Иранската револуција од 1979 година. Списите на ајатолахот Рухолах Хомеини беа особено влијателни.
Во раните години, Џихад привлече незадоволни членови на секуларните, левичарски групи кои претходно доминираа во палестинската националистичка „вооружена борба“, како и поранешни членови на Муслиманското братство кои веруваа дека борбата против Израел треба да биде приоритет на движењето. Во последниве години, повеќето регрути беа регрутирани од редовите на образовани млади мажи во Газа и на Западниот Брег.
Групата брзо ја усвои релативно новата тактика на бомбаши самоубијци, започнувајќи серија такви напади против израелски воени и цивилни цели, иако групата претрпе голем неуспех кога Шикаки беше убиен, наводно од израелското разузнавање, на Малта во 1995 година.
По смртта на нивниот лидер, џихадистите продолжија со ретки насилни напади во Израел. Групата потоа доби нова сила за време на Втората интифада од 2000 до 2005 година, што и овозможи да се прошири на Западниот Брег и со преземањето на Газа од Хамас во 2007 година.
Голем дел од средствата ги добиваат од Иран, велат Американците. Други извори може да вклучуваат Сирија, донации од богати Палестинци во Газа и собирање средства во странство. Седиштето на групата е во Дамаск, каде што живее нејзиниот сегашен водач Зијад ал-Нахалах и има канцеларии во Техеран.
Минатата недела, иранскиот претседател Ебрахим Раиси му се јави на Нахала за да му каже: „Она што се случи на окупираните територии и во борбата со узурпирачкиот ционистички режим беше огромен, уникатен настан во изминатите 70 години, а вие навистина ја израдувавте исламската заедница со оваа иновативна и победничка операција“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Мамдани објави водич за имигранти: „Вака треба да реагирате ако ве пресретне имиграционата“
Новиот градоначалник на Њујорк, Зохран Мамдани, објави видео на социјалните мрежи во кое ги објаснува правата на мигрантите кога се среќаваат со агенти на американската Служба за имиграција и царина (ICE).
Видеото беше објавено неколку дена откако федералните агенти извршија рација во Менхетен, предизвикувајќи протести во близина на Кинеската четврт.
Мамдани, кој ќе ја преземе функцијата градоначалник на 1 јануари, рече дека ќе заштити околу три милиони имигранти кои живеат во Њујорк. „Сите можеме да се спротивставиме на ICE ако ги знаеме нашите права“, рече тој.
Know your rights. Protect your neighbors.
New York is — and always will be — a city for all immigrants. pic.twitter.com/nuntRzgEwq
— Zohran Kwame Mamdani (@ZohranKMamdani) December 7, 2025
Објавувањето на видеото дава прв поглед на тоа како Мамдани планира да ги управува тензиите меѓу политиката на „град засолниште“ на Њујорк и федералните операции за имиграција на администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп.
Мамдани, кој ќе стане првиот муслимански градоначалник на Њујорк, освои 50,4 проценти од гласовите, победувајќи го поранешниот гувернер Ендру Куомо на демократските прелиминарни избори и општите избори. Трамп најави репресија врз градовите засолниште и се закани дека ќе ги задржи федералните средства од локалните самоуправи кои одбиваат да соработуваат со федералните органи за спроведување на имиграцијата.
Со оглед на тоа што ICE спроведува рации во неколку американски градови, упатствата на Мамдани би можеле да влијаат на однесувањето на милиони имигранти во Њујорк кога ќе се сретнат со федерални агенти.
Во видеото, Мамдани ги наведува клучните права на луѓето кои се среќаваат со агенти на ICE. Тој објасни дека луѓето имаат право да одбијат да разговараат со федералните агенти за имиграција, да ги снимаат без да им ја нарушуваат работата и да им забранат влез во приватни простори.
Според Мамдани, агентите на ICE не можат да влегуваат во домови, училишта или приватни простории на работни места без судска наредба потпишана од судија.
„ICE има законско право да ве лаже, но вие имате право да молчите. Ако ве приведат, секогаш можете да прашате: „Дали сум слободен да заминам?“ и да продолжите да прашувате додека не добиете одговор“, рече Мамдани во видеото.
Свет
Зеленски: Преговорите со Америка не се лесни
Разговорите со американските претставници за мировниот план за Украина беа конструктивни, но не и лесни, изјави украинскиот претседател Володимир Зеленски пред планираните консултации со европските лидери во наредните денови.
Во саботата, Зеленски разговараше со специјалниот претставник на американскиот претседател Доналд Трамп, Стив Виткоф, и зетот на Трамп, Џаред Кушнер, а се очекува да се сретне и со француските, британските и германските лидери во Лондон денес. Планирани се понатамошни разговори во Брисел.
„Американските претставници ги знаат основните украински позиции“, рече Зеленски во своето вечерно обраќање. „Разговорот беше конструктивен, иако не и лесен“, додаде тој.
Трамп рече дека завршувањето на војната на Русија во Украина, која сега се приближува кон својата четврта година и е најсмртоносниот конфликт во Европа од Втората светска војна, останува неговиот најтежок предизвик во надворешната политика.
И покрај посредништвото на САД и повремените контакти на високо ниво, напредокот во мировните преговори е бавен, а споровите околу безбедносните гаранции за Киев и статусот на територијата окупирана од Русија сè уште не се решени.
Москва вели дека е отворена за преговори и ги обвинува Киев и Западот за блокирање на мирот, додека Украина и нејзините сојузници велат дека Русија одолговлекува и користи дипломатија за да ги консолидира своите придобивки.
Европските лидери поддржаа постепен дипломатски процес за Украина, поврзан со долгорочни безбедносни гаранции и континуирана воена помош. Трамп, сепак, се фокусираше на постигнување брз договор и поделба на товарот, а дипломатите предупредуваат дека сите разговори остануваат кревки и ранливи на промените во политиката на САД, објавува „Ројтерс“.
Свет
Вода протече низ таванот на Лувр, оштетени стотици вредни предмети
Во познатиот музеј Лувр во Париз, се случи протекување на вода, а неколку стотици предмети од египетскиот дел беа оштетени. Инцидентот се случува само неколку недели откако дрската кражба на накит покрена прашања за безбедноста на музејот и застарената инфраструктура, објавува The Guardian.
Заменик-директорот на музејот, Франсис Штајнбок, потврди дека „помеѓу 300 и 400 дела“ биле погодени од протекувањето, откриено на 26 ноември. Како што објасни, станува збор за „египтолошки списанија“ и „научна документација“ што ја користат истражувачите.
Штајнбок нагласи дека оштетените предмети, кои датираат од крајот на 19-ти и почетокот на 20-ти век, биле „исклучително корисни“, но „во никој случај не се уникатни“. „Ниеден историски артефакт не беше засегнат од оваа штета“, рече тој. „Во оваа фаза, немаме непоправливи и дефинитивни загуби во овие колекции.“
Лувр објави внатрешна истрага, наведувајќи случајно отворен вентил во системот за греење и вентилација, што предизвикало истекување на вода низ таванот на крилото Молиен, каде што се чувале вредни документи.
Директорот на музејот додаде дека „целосно застарениот“ систем не функционирал со месеци и дека неговата замена не е закажана до септември 2026 година.
Инцидентот дополнително го привлече вниманието кон проблемите со инфраструктурата на музејот, кои почнаа гласно да се дискутираат по кражбата на накит од 102 милиони долари во октомври, кога банда ги украде вредните предмети сред бел ден за само седум минути.
„Оштетените дела ќе бидат сушени, испратени во книговезница за реставрација, а потоа вратени на полиците“, објави Штајнбок.
За да се финансираат потребните структурни подобрувања, Лувр, исто така, објави зголемување на цените на билетите кон крајот на ноември.
Зголемувањето од 45% значи дека туристите од надвор од ЕУ, вклучувајќи ги посетителите од САД, Велика Британија и Кина, ќе платат 32 евра за влез. Музејот очекува овој потег да ги зголеми годишните приходи за околу 23 милиони долари. Лувр, за потсетување, го посетиле 8,7 милиони луѓе во 2024 година, од кои 69% биле странски државјани.

