Свет
Што е Палестински исламски џихад: нивниот прв водач беше убиен од израелски шпиони на Малта

Движењето Исламски џихад во Палестина (Ḥarakat al-Jihād al-Islāmī fī Filasṭīn) или Палестински исламски џихад е втората по големина вооружена група во Газа. Се смета за една од најекстремните палестински вооружени фракции, а дејствува и на Западниот Брег. Израелците ги обвинија џихадистите за смртоносната експлозија што се случи вчера кај болницата Ал Ахли во Газа.
Џихадистите отфрлаат каков било политички мировен процес и гледаат воена победа над Израел како единствен начин да ја постигнат својата цел за формирање исламска држава низ Израел, Западниот Брег и Газа. Тие имаат свои резерви на ракети и минофрлачи, а пред еден месец нивното воено крило, бригадите Ал Кудс, броеше неколку стотици борци, сметаат аналитичарите.
Не е јасно колкумина останаа живи откако значителен дел од тие сили беа ангажирани во нападите на 7 октомври што резултираа со израелско бомбардирање на Газа. Групата објави дека држи десетици израелски заложници. Џихадистите речиси сигурно задржуваат доволно борбена способност и да истрелаат ракети и да се борат против сите израелски војници кои би можеле да влезат во Газа во копнена офанзива.
Иако често тесно соработуваше со Хамас, сепак тоа се две ривалски групи. Стратешките, идеолошките и меѓучовечките разлики одамна го спречуваат нивното вистинско зближување. Палестинскиот исламски џихад отсекогаш останал таинствен, со поделена клеточна структура, за разлика од масовната мобилизација што ја фаворизира Хамас, пишува Гардијан.
Нема широка мрежа за социјална заштита или вклученост во администрацијата. Исламскиот џихад и Хамас често се судираат околу тактиките, преговорите и низа други прашања, иако многу од нивните крајни цели и суштински исламистички верувања остануваат идентични.
Групата е основана во 1981 година од Фати Абд ал-Азиз ал-Шикаки како дел од новиот бран на радикализација што го зафати Блискиот Исток. Нејзините рани водачи беа инспирирани од екстремистичките мислители и активисти на Муслиманското братство во Египет во доцните 1960-ти, насилниот активизам таму во 1970-тите, а потоа и Иранската револуција од 1979 година. Списите на ајатолахот Рухолах Хомеини беа особено влијателни.
Во раните години, Џихад привлече незадоволни членови на секуларните, левичарски групи кои претходно доминираа во палестинската националистичка „вооружена борба“, како и поранешни членови на Муслиманското братство кои веруваа дека борбата против Израел треба да биде приоритет на движењето. Во последниве години, повеќето регрути беа регрутирани од редовите на образовани млади мажи во Газа и на Западниот Брег.
Групата брзо ја усвои релативно новата тактика на бомбаши самоубијци, започнувајќи серија такви напади против израелски воени и цивилни цели, иако групата претрпе голем неуспех кога Шикаки беше убиен, наводно од израелското разузнавање, на Малта во 1995 година.
По смртта на нивниот лидер, џихадистите продолжија со ретки насилни напади во Израел. Групата потоа доби нова сила за време на Втората интифада од 2000 до 2005 година, што и овозможи да се прошири на Западниот Брег и со преземањето на Газа од Хамас во 2007 година.
Голем дел од средствата ги добиваат од Иран, велат Американците. Други извори може да вклучуваат Сирија, донации од богати Палестинци во Газа и собирање средства во странство. Седиштето на групата е во Дамаск, каде што живее нејзиниот сегашен водач Зијад ал-Нахалах и има канцеларии во Техеран.
Минатата недела, иранскиот претседател Ебрахим Раиси му се јави на Нахала за да му каже: „Она што се случи на окупираните територии и во борбата со узурпирачкиот ционистички режим беше огромен, уникатен настан во изминатите 70 години, а вие навистина ја израдувавте исламската заедница со оваа иновативна и победничка операција“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
(Видео) Зеленски: Русија со дронови ја дестабилизира Европа

Украинскиот претседател Володимир Зеленски ја обвини Русија дека се обидува да ја дестабилизира Европа со користење беспилотни летала за саботажи и немири.
Зеленски, во видео обраќање доцна во вторникот, рече дека Москва ја користи својата таканаречена „флота во сенка“ не само за финансирање на војната со транспорт на нафта со танкери, туку и за саботажи и разни напори за поткопување на стабилноста низ целиот континент.
„Неодамнешните лансирања на беспилотни летала од танкери се еден таков пример“, рече тој, повикувајќи се на разузнавачки информации од украинските надворешни служби.
The Head of Foreign Intelligence reported in detail on how the Russians are utilizing tankers of their “shadow fleet” – not only to finance the war, but also for sabotage and various destabilization attempts in Europe. Recent launches of drones from tankers are one such example.… pic.twitter.com/B09UQo9EZK
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) October 7, 2025
Официјалните информации за потеклото на беспилотните летала неодамна забележани во земји, вклучувајќи ги Данска и Германија, сè уште не се потврдени.
Русија негираше каква било вмешаност.
Дмитриј Медведев, заменик-шеф на Советот за национална безбедност на Русија, посочи дека самите украински сили би можеле провокативно да користат вакви беспилотни летала за да ја вовлечат Европа во војна против Русија.
Украина, исто така, произведува беспилотни летала со долг дострел.
фото: принтскрин
Регион
(Видео/Фото) Србите и Унгарците одржаа заедничка воена вежба

Србија и Унгарија одржаа заедничка воена вежба „Соседи 25“ со цел зголемување на нивото на соработка меѓу армиите на двете земји и размена на борбени искуства, соопшти српското Министерство за одбрана.
Вежбата се одржа на воениот полигон Пасуљанске ливаде со учество на припадници на Првата бригада на српската армија и 30-та механизирана бригада на Унгарија.
За време на повеќедневната вежба, војниците заедно ги вежбаа дејствата на единиците во тактички операции, вклучително и употребата на современи борбени возила, комуникациски системи и опрема за собирање и обработка на разузнавачки информации.
Ова е десетта заедничка вежба наречена „Соседи“ што ја спроведуваат вооружените сили на Србија и Унгарија.
Свет
Експерт за вештачка интелигенција: Никој не знае што нè очекува, дури ни водечките компании

Итан Молик, еден од водечките експерти за генеративна вештачка интелигенција, тврди дека се појавуваат докази за зголемена продуктивност на работното место, но истакнува дека сè уште знаеме многу малку за вистинското влијание на вештачката интелигенција врз пазарот на трудот. Неговото мислење го делат и директорите за човечки ресурси на водечките компании, кои се согласуваат дека доаѓаат големи промени, но дека има повеќе прашања отколку одговори за лидерите, пишува Си-ен-би-си.
Професорот од Вортон школата на Универзитетот во Пенсилванија, кој советувал многумина, од претседателот на Федералните резерви, Џером Пауел, до Џими Фалон, сподели директна порака на самитот CNBC Workforce Executive Council во Њујорк. „Можам да ви кажам, никој ништо не знае“, рече Молик. Ова, вели тој, ги вклучува и врвните лаборатории за истражување на вештачката интелигенција. „Тие не знаат за што служи. Ми велат дека го користат мојот Твитер – Икс – фид за да сфатат“, додаде тој.
Неговата поента е едноставна: ниедна компанија денес не може да вработи човек со петгодишно искуство во користењето на генеративна вештачка интелигенција. „Тие не постојат“, заклучи тој.
Потребно е отстапување од старите навики
Голем дел од напредокот во вештачката интелигенција се случува во она што експертите го опишуваат како „црна кутија“, а сличен јаз постои и во разбирањето на влијанието на вештачката интелигенција врз економијата.
Клер Мекинтајр, виш потпретседател на Sam’s Club, забележа дека модерната култура на кариера се базира на наградување на „имањето одговори“, но тоа се менува. „Веќе не станува збор за тоа да ги имате одговорите. Станува збор за поставување брилијантни прашања, уредување информации и донесување одлуки со брзината на Тик-ток“, рече таа.
Кристина Шелинг, главен директор за таленти во Verizon, се согласи, додавајќи дека со децении сме биле наградувани за перфекционизам. Со вештачката интелигенција, исходот е ретко совршен. „Во ред е да се биде во ред со неуспех или грешка“, рече таа.
Меките вештини како емпатија, љубопитност и агилност се поважни сега од кога било. Молик забележа дека сегашната вештачка интелигенција е повеќе човечка отколку машинска, па затоа луѓето кои се добри со луѓе можат да ја искористат во своја корист.
Иако постојат докази за зголемување на продуктивноста, како што е студијата на која работел со „Бостон консалтинг груп“, Молик се плаши дека неимагинативните компании ќе ја гледаат автоматизацијата како единствен пат напред.
„Се грижам дека неимагинативните организации ќе мислат дека автоматизацијата е патот напред“, рече тој, додавајќи дека работниците нема да ја прифатат вештачката интелигенција освен ако не почувствуваат дека зголемувањето на продуктивноста ќе им се врати преку дополнителни придобивки.
Компании како „Волмарт“ и „Веризон“ веќе гледаат резултати. Во „Волмарт“, повеќе од 100.000 работници на првата линија користеле генеративна вештачка интелигенција, додека „Веризон“ користел вештачка интелигенција за анализа на јавно достапни податоци за своите вработени за да им помогне да ги планираат своите кариерни патеки. Иако работниците првично биле скептични, стапката на отпуштање во пилот-групата била помала од 1%. Главниот совет на Молик за сите лидери е едноставен.
„Мојот совет број еден е да платите 20 долари месечно за Claude на Anthropic или GPT на OpenAI или Gemini на Google и да го користите за сè за што можете законски да го користите“, рече тој, препорачувајќи користење на алатките најмалку 10 часа неделно. Според него, чекањето одговори или препуштањето на сè на ИТ одделот се најголемите грешки што лидерите можат да ги направат.
фото: принтскрин