Свет
50 земји во Хаг ќе разговараат за израелската окупација на Палестина

Меѓународниот суд на правдата денеска го отвора седумдневното рочиште за правните последици од израелската окупација на Палестина, а меѓу повеќе од 50 земји, САД, Русија, Кина, Словенија и Унгарија ќе ги изнесат своите ставови пред судиите.
Генералното собрание на ОН побара од судот мислење за израелската окупација во 2022 година и судиите сега ќе ги разгледаат „окупацијата, населувањето и анексијата… вклучително и мерките што ќе ја променат демографската структура, карактерот и статусот на Светиот град Ерусалим“.
Израел ги окупираше Западниот Брег, Газа и Источен Ерусалим во војната во 1967 година. Тој се повлече од Газа во 2005 година, но сè уште ги контролира нејзините граници. Од 1967 година тој значително ги проширил населбите на Западниот Брег, кои според Палестинците се закануваат со создавање одржлива палестинска држава.
Тој го анектира Источен Ерусалим, но повеќето земји во светот не ја признаваат анексијата.
Генералното собрание на ОН побара мислење од 15 судии за тоа како овие мерки и практика „влијаат на правниот статус на окупацијата“ и кои се нејзините правни последици за сите земји во светот и за Обединетите нации. Палестинскиот министер за надворешни работи Ријад ал-Малики ќе ја отвори дебатата, а потоа ќе следат повеќе од 50 земји, вклучувајќи ги САД, Кина, Русија, Јужна Африка и Египет. На листата се и Словенија и Унгарија.
Израел нема да се појави пред судот и веќе достави писмени коментари. Во претходните дискусии тие ги игнорираа мислењата на судот, но сега се под политички притисок поради војната во окупираниот палестински Појас Газа, каде од почетокот на израелските воени операции на 7 октомври беа убиени околу 29 илјади Палестинци.
Светската јавност будно ќе ја следи дебатата пред судот на ОН, особено во поглед на најавената израелска офанзива на градот Рафах, на границата меѓу Газа и Египет, каде што повеќе од милион Палестинци се засолниле пред израелските воени операции.
Генералното собрание на ОН по втор пат бара судско мислење за израелската окупација. Во 2004 година, судот заклучи дека Израел го прекршил меѓународното право со изградбата на ѕидот на Западниот Брег и дека тој мора да биде урнат. Тел Авив не го исполни ова барање.
Овонеделните рочишта не се поврзани со тврдењето за геноцид врз Палестинците што Јужна Африка го изнесе пред судот против Израел. Судот на крајот на јануари побара од Израел да ги преземе сите мерки за да го спречи геноцидот во Газа.
Мислењето на судот нема да биде правно обврзувачко, но ќе има „голема правна тежина и морален авторитет“, забележа судот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Европската комисија: Транспарентноста ни е најважна, ќе ја проучиме одлуката за пораките на Фон дер Лајен

Европската комисија денес реагира на пресудата на Судот на правдата на ЕУ велејќи дека ја зема предвид, дека внимателно ќе ја проучи и ќе одлучи за следните чекори. „Комисијата сега внимателно ќе ја проучи одлуката на Општиот суд и ќе одлучи за следните чекори. За таа цел, Комисијата ќе донесе нова одлука со подетаљно образложение“, се вели во соопштението на Комисијата.
Општиот суд на Европската Унија пресуди дека Европската комисија не дала убедливо објаснување за тоа што не ги поседувала бараните документи, СМС-пораките меѓу претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, и извршниот директор на фармацевтската компанија „Фајзер“, во кои разговарале за набавка на вакцина против коронавирус.
Во соопштението на Комисијата се наведува дека Општиот суд смета дека Комисијата требало да даде подетаљно објаснување во својата одлука дека не поседува документи од бараниот тип.
„Општиот суд не ја доведува во прашање политиката на Комисијата за регистрација во врска со пристапот до документи. Целта на овие правила е да се обезбеди интегритетот на евиденцијата на Комисијата и целосна транспарентност преку обезбедување на важните документи составени или примени од Комисијата да бидат лесно достапни за заинтересираните граѓани на ЕУ“, истакнува Комисијата.
„Транспарентноста отсекогаш била од најголема важност за Комисијата и за претседателката Урсула фон дер Лајен. Ќе продолжиме строго да се придржуваме до воспоставената робусна законска рамка за спроведување на нашите обврски“, додаде Комисијата.
Претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, и извршниот директор на „Фајзер“, Алберт Бурла, размениле пораки, чија содржина останува непозната за јавноста, во време кога Комисијата преговараше за договори вредни повеќе милијарди евра за набавка на вакцини против коронавирусот.
Свет
Кремљ го критикува Макрон за изјавата за нуклеарното оружје во Европа

Кремљ ги критикува коментарите на францускиот претседател Емануел Макрон, дека Париз е отворен за распоредување воени авиони со нуклеарно оружје во други европски земји велејќи дека тоа нема да ја зголеми безбедноста на континентот.
„Американците имаат бомби во авионите во Белгија, Германија, Италија, Турција“, изјави Макрон за француската телевизиска станица „ТФ 1“. „Подготвени сме да ја отвориме оваа дискусија. Ќе ја дефинирам рамката на многу специфичен начин во наредните недели и месеци“, рече тој.
Кога беше прашан за коментарите на Макрон, портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, рече дека „пролиферацијата на нуклеарно оружје на европскиот континент не е нешто што ќе додаде безбедност, предвидливост и стабилност“.
„Во моментот целиот систем на стратешка стабилност и безбедност е во жална состојба од очигледни причини“, рече Песков.
Макрон првпат ја изнесе идејата за проширување на заштитата на нуклеарниот арсенал на Франција во други европски земји во март. Кремљ во тоа време изјави дека ова претставува француско барање за „нуклеарно водство во Европа“ и го нарече „многу, многу конфронтативно“.
Регион
Додик: Кога историјата се препишува, жртвите стануваат џелати, а ослободителите криминалци

Претседателот на Република Српска, Милорад Додик, изјави дека се гордее на фактот што Српска денес стои рамо до рамо со Русија во борбата против заборавот посочувајќи дека ревизионизмот не е само опасност за историјата туку и опасност за сегашноста и иднината бидејќи ако дозволиме вистината да се промени, што нè спречува повторно да станеме жртви.
Додик го изјави ова во колумна за бањалучкиот „Глас Српска“ по враќањето од Москва, каде што присуствуваше на парадата по повод Денот на победата над фашизмот, каде што, како што истакнува, Република Српска е препознаена како горд, достоинствен, цврст и искрен меѓународен актер.
„И таму, на Црвениот плоштад, стоев рамо до рамо со оние што знаат што значи да се бориш и да умреш за слобода“, изјави Додик истакнувајќи дека Република Српска е пречекана во Москва како пријател и дека се гордее што е под нејзиното име и што Република Српска има свое место меѓу оние што се бореле против фашизмот и кои денес стојат зад вистината.
„Советскиот Сојуз направи незамисливи жртви. Повеќе од 27 милиони луѓе загинаа за време на Втората светска војна. Да, 27 милиони. Тоа се повеќе жртви отколку Соединетите Американски Држави, Велика Британија и Франција заедно. Тоа е бројка што сведочи за тоа колку Русите ја платија цената за слободата на светот. Гледајќи ја парадата, се сетив на тие жртви. Се сетив дека без нив можеби немаше ни да постои денешна Европа, можеби немаше ни да постои слободата што ја земаме здраво за готово денес“, рече Додик.
„Двајца од тројцата најголеми светски лидери – Владимир Путин и кинескиот претседател – покажаа дека се искрени пријатели на Република Српска. И во време кога светот минува низ големи промени, кои може да се споредат само со оние по победата над нацизмот, Република Српска има пријатели на силни места. Пријатели што знаат што значи да се бориш против хегемонијата, против препишувањето на историјата и вистината“, рече претседателот на Република Српска.
Ревизионизмот, истакнува тој, не е само опасност за историјата – тој е опасност за сегашноста и иднината.
„Затоа што ако дозволиме вистината да се промени, што нè спречува повторно да станеме жртви? Ако историјата се препишува, тогаш жртвите стануваат џелати, а ослободителите криминалци. Затоа денес, со ова искуство од Москва, велам: Нема да заборавиме. Нема да дозволиме да ни ја одземат вистината за нашата борба против фашизмот. Нема да заборавиме 27 милиони Руси и стотици илјади Срби, кои ги дадоа своите животи за слобода“, изјави Додик.