Свет
50 земји во Хаг ќе разговараат за израелската окупација на Палестина

Меѓународниот суд на правдата денеска го отвора седумдневното рочиште за правните последици од израелската окупација на Палестина, а меѓу повеќе од 50 земји, САД, Русија, Кина, Словенија и Унгарија ќе ги изнесат своите ставови пред судиите.
Генералното собрание на ОН побара од судот мислење за израелската окупација во 2022 година и судиите сега ќе ги разгледаат „окупацијата, населувањето и анексијата… вклучително и мерките што ќе ја променат демографската структура, карактерот и статусот на Светиот град Ерусалим“.
Израел ги окупираше Западниот Брег, Газа и Источен Ерусалим во војната во 1967 година. Тој се повлече од Газа во 2005 година, но сè уште ги контролира нејзините граници. Од 1967 година тој значително ги проширил населбите на Западниот Брег, кои според Палестинците се закануваат со создавање одржлива палестинска држава.
Тој го анектира Источен Ерусалим, но повеќето земји во светот не ја признаваат анексијата.
Генералното собрание на ОН побара мислење од 15 судии за тоа како овие мерки и практика „влијаат на правниот статус на окупацијата“ и кои се нејзините правни последици за сите земји во светот и за Обединетите нации. Палестинскиот министер за надворешни работи Ријад ал-Малики ќе ја отвори дебатата, а потоа ќе следат повеќе од 50 земји, вклучувајќи ги САД, Кина, Русија, Јужна Африка и Египет. На листата се и Словенија и Унгарија.
Израел нема да се појави пред судот и веќе достави писмени коментари. Во претходните дискусии тие ги игнорираа мислењата на судот, но сега се под политички притисок поради војната во окупираниот палестински Појас Газа, каде од почетокот на израелските воени операции на 7 октомври беа убиени околу 29 илјади Палестинци.
Светската јавност будно ќе ја следи дебатата пред судот на ОН, особено во поглед на најавената израелска офанзива на градот Рафах, на границата меѓу Газа и Египет, каде што повеќе од милион Палестинци се засолниле пред израелските воени операции.
Генералното собрание на ОН по втор пат бара судско мислење за израелската окупација. Во 2004 година, судот заклучи дека Израел го прекршил меѓународното право со изградбата на ѕидот на Западниот Брег и дека тој мора да биде урнат. Тел Авив не го исполни ова барање.
Овонеделните рочишта не се поврзани со тврдењето за геноцид врз Палестинците што Јужна Африка го изнесе пред судот против Израел. Судот на крајот на јануари побара од Израел да ги преземе сите мерки за да го спречи геноцидот во Газа.
Мислењето на судот нема да биде правно обврзувачко, но ќе има „голема правна тежина и морален авторитет“, забележа судот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Киев ќе остане без пари до април, објави „Ел Паис“

Украинската влада брзо останува без пари поради конфликтот со Русија и во моментов има доволно средства само до април, објави шпанскиот весник „Ел Паис“.
Во последните недели, ЕУ размислуваше да ѝ даде на Украина таканаречен „кредит за репарација“ до 140 милијарди евра (163 милијарди долари), користејќи замрзнати руски средства како колатерал за обврзници издадени од блокот. Овој потег би претставувал ефикасна конфискација на руските средства, со оглед на тоа дека Украина би била обврзана да го врати кредитот само кога Москва ќе ја компензира за штетата предизвикана за време на конфликтот.
„Ел Паис“ предупреди во напис дека „Украина има сериозни финансиски проблеми“. Според извори од Е, цитирани од весникот, Киев во моментов има доволно пари за да преживее само „до крајот на првиот квартал од 2026 година“.
Весникот наведува дека се очекува лидерите на ЕУ да го поддржат кредитот за Украина за време на состанокот во Брисел во четврток.
Досега, Белгија, која е домаќин на клириншката куќа „Евроклеар“, каде што се чуваат поголемиот дел од замрзнатите средства на Москва, беше скептична кон предлогот за заем и побара одговорноста да се сподели меѓу сите членки на ЕУ доколку се направи овој потег.
Во средата, украинскиот парламент гласаше за нацрт-буџетот на земјата за 2026 година, со дефицит од над 58%. Се предвидува дека владата во Киев ќе потроши 4,8 трилиони гривни (околу 114 милијарди долари) додека ледната година ќе заработи само 2,8 трилиони гривни (околу 68 милијарди долари). Според нацрт-документот, 2,8 милијарди гривни даночни приходи ќе бидат искористени за финансирање на армијата, додека сите други државни расходи ќе бидат покриени со финансиска помош од странски спонзори, според написите.
САД и ЕУ, се додава во напишаното, блокираа околу 300 милијарди долари руски средства по ескалацијата на конфликтот во Украина во февруари 2022 година, од кои околу 200 милијарди евра (213 милијарди долари) ги држи „Евроклеар“. Тие веќе ги искористија приходите генерирани од средствата на Москва за да обезбедат помош за Киев. Руските власти ги опишаа чекорите како „кражба“ и ветија одмазда.
Фото: принтскрин
Регион
Милановиќ: Само САД и Русија можат самостојно да војуваат, Кина сè уште не

Хрватскиот претседател Зоран Милановиќ денес изјави дека само две земји во светот, како и пред 50 години, можат сами да војуваат во прашања поврзани со енергијата и ресурсите – тоа се САД и Русија, но не и Кина.
На Факултетот за организација и информатика во Вараждин, Милановиќ добар дел од својата презентација ја посвети на Русија и воениот конфликт во Украина.
„Русија е во изолација, кој ги изолираше? Колку луѓе има на земјината топка – 8,5 милијарди. Да погледнеме како се распоредени населението и политичките власти во околу двесте земји, и ќе видиме дека оние што ги изолираат Путин и Русија, заедно со Јапонија и Кореја, сочинуваат 12 проценти од светската популација, а 10 проценти се неутрални. Останатите не можат живи да нè видат“, рече тој.
Брилијантните стратези на Западот, рече Милановиќ, успеаја да го направат она што беше недостижно, да ги помират и збратимат Русија и Кина.
„Значи, сега ги имаме двете најопасни земји во светот со кои стекнавме пријатели, наместо да бидат на дистанца, така што Русија има одредена нервоза кон Кина, а не да пие од чашата на вечниот сојуз“, изјави претседателот на Хрватска, пренесува Хина.
Потсетувајќи се на зборовите на Владек Мачек: „Кога големите се караат, малите одат под маса“, тој рече дека тоа е одлична почетна точка за размислување, но не и добра имплементација. „Кога големите се караат, малите не одат под маса, малите се тргаат од масата. Јас би ја применил неговата максима на нашата ситуација во свет кој се менува до непрепознатливост“, рече Милалановиќ.
Фото:
Свет
Сијарто: Судот што ги штити саботерите на „Северен тек“ не може да го уапси Путин

Унгарија нема да постапува по наредбата на Меѓународниот кривичен суд (МКС) во случај на евентуално апсење на рускиот претседател Владимир Путин за време на неговата посета на Будимпешта, објави министерот за надворешни работи, Петер Сијарто, пренесува Ројтерс.
Изјавата на шефот на унгарската дипломатија дојде откако полскиот министер за надворешни работи, Радослав Сикорски, изјави дека Варшава „не може да ја гарантира безбедноста“ на летот на рускиот претседател доколку неговиот авион прелета над полска територија – дури беше наговестена и можноста за принудно слетување по наредба на МКС.
„Сикорски се осврнува на „независниот“ суд кој, по наредба на тогашниот шеф на Европскиот совет, Доналд Туск, одби да го екстрадира човекот осомничен за терористичкиот напад во кој беше разнесен Северен тек 2. Тој случај многу зборува за тоа колку се објективни и непристрасни оние што денес му се закануваат на Путин“, рече Сијарто.
Тој истакна дека Унгарија нема да дозволи ниту една меѓународна институција да ги диктира нејзините одлуки во врска со суверенитетот и односите со други земји.
Фото: принтскрин