Регион
ЕУ: Хрватска ги исполни условите за шенген
Земјите членки на ЕУ се согласија за текстот на заклучоците со кои се потврдува дека Хрватска ги исполнува сите услови за спроведување на правото на шенген, што го отвора патот за конечна одлука за влез во зоната без контроли на внатрешните граници на Унијата.
Договорениот текст на заклучоците беше формално усвоен од министрите за внатрешни работи на земјите членки без дискусија.
Вчера на состанокот на Комитетот на постојаните претставници, Холандија и Шведска имаа процедурални резерви бидејќи нивните претставници чекаа консултации со соодветните комисии во нивните парламенти, а заклучоците не можеа да се донесат без согласност на сите членови. Зеленото светло пристигна денеска, кога министрите за внатрешни работи се собраа во Брисел и официјално да го потврдат.
„Хрватска ги исполни сите неопходни услови за имплементација на сите делови од шенгенското право“, се вели во текстот на договорените заклучоци. Ова создаде предуслови Советот да донесе одлука во согласност со член 4 (2) од Договорот за пристапување на Хрватска, кој дозволува укинување на контролите на внатрешните граници.
„Во поглед на пристапувањето на Хрватска во шенген земјата е повикана да продолжи доследно да ги спроведува правата и обврските“, се вели во заклучоците.
Овие заклучоци се процедурално неопходен услов за донесување одлука за влез во шенген-зоната и отстранување на граничните контроли на хрватската копнена граница со Словенија и Унгарија, како и на аеродромите и поморските пристаништа.
Конечната одлука за пристапување во шенген би можела да биде донесена за околу шест месеци за време на француското претседателство, а потребна е согласност од сите земји од шенген. Советот треба да побара и мислење од Европскиот парламент, што може, но и не мора да го следи.
Усвоените заклучоци не значат дека одлуката за влез во шенген е загарантирана бидејќи се одлучува едногласно и не може да се исклучи можноста дека некоја од членките ќе ја блокира одлуката. Заклучоците за шенгенската подготвеност за Бугарија и Романија беа донесени уште во 2011 година, а двете земји се надвор од шенген-зоната.
Во самиот текст се наведува дека усвоените заклучоци ги исполнуваат предусловите Советот да може последователно да одлучи дека сите делови од шенгенското право се применуваат во Хрватска.
„Советот може да започне со работа на нацрт-одлуката со цел да се проследи до Европскиот парламент на консултации што е можно поскоро“, се вели во заклучоците.
Пристапот до Шенген бара темелни евалуации за да се процени дали земјата може да преземе одговорност за контрола на надворешните граници во име на други земји, ефективно да соработува со полициските власти на земји-членки на Шенген, со цел да се одржи високо ниво на безбедност по укинувањето на гранични контроли.
На 6 март 2015 година, Хрватска испрати писмо во кое се наведува дека е подготвена да започне со евалуации. Процесот на евалуација започна во јуни 2016 година и беше завршен во мај 2019 година, а Европската комисија на 22 октомври 2019 година потврди дека Хрватска ги исполнува сите технички услови за пристапување во Шенген.
Постапката ја спроведоа тимови експерти од Европската комисија и земјите-членки, кои по извршените инспекции напишаа низа извештаи и препораки за исправање на констатираните недостатоци. Следејќи ги овие препораки, Хрватска разви акциони планови за справување со овие недостатоци. Последниот акционен план за областа на управувањето со надворешните граници беше завршен во февруари 2021 година.
Хрватска го помина најсеопфатниот и детален процес на проценка на нејзината подготвеност за членство во Шенген зоната, со кој досега не се сретнала ниту една земја-членка на ЕУ. Исполни 281 препорака во осум области на правото на шенген, од кои 145 препораки се однесуваат само на областа на контролата на надворешните граници.
Со помош на ЕУ, Хрватска вложи значителни средства во заштитата на границата, која ја чуваат шест и пол илјади полицајци. Долго време е под голем притисок од мигрантите кои се обидуваат да влезат на територијата на ЕУ. Хрватската гранична полиција е обвинета од медиумите и невладините организации за насилно враќање и нехумано постапување со илегалните мигранти.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
(Видео) Курти убедливо победи на предвремените избори
Партијата на премиерот Албин Курти победи на парламентарните избори во Косово во недела, а прелиминарните официјални резултати сугерираат дека освоила близу 50 проценти од гласовите, потенцијално ставајќи крај на политичкиот ќорсокак што ја парализираше земјата.
Централната изборна комисија соопшти дека партијата Самоопределување освоила 49,79 проценти од гласовите откако беа пребројани гласачките ливчиња на околу 95 проценти од гласачките места. Демократската партија на Косово и Демократската лига на Косово се на второто и третото место со 21,18 проценти и 13,77 проценти, соодветно, додаде комисијата.
„Мора да дејствуваме што е можно побрзо за да воспоставиме институции“, рече Курти откако беа објавени прелиминарните резултати.
Тој ги повика опозициските партии да соработуваат во парламентот „во интерес на граѓаните и народот“ на Косово.
Регион
Србија оди на вонредни избори следната година, најави Вучиќ
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, изјави вечерва дека е прифатено главното барање на блокадерите и дека следната година ќе бидат распишани вонредни парламентарни избори, пренесе „Еуроњуз Србија“.
„Го прифативме нивното главно барање, наскоро, следната година, ќе одиме на избори. Само нема да бидат толку среќни кога ќе ги пребројат гласовите. Одиме да ги победиме во секое место во Србија“, рече Вучиќ обраќајќи им се на собраните граѓани пред Домот на Народното собрание.
Тој истакна дека „секогаш силата, љубовта и верата се посилни од нивната омраза“, како и дека верува оти „наредната година ќе биде една од најдобрите, ако не и најдобрата во историјата на Србија“, кога ќе бидат изградени најмногу патишта и железници.
Вучиќ изјави дека е горд што за време на протестите на блокадерите немало ниту една жртва, наведувајќи како пример дека на протестите на „жолтите елеци“ и уличните демонстрации во Франција имало десетици загинати.
„Колку што ќе имам енергија, колку што ќе имам сила, ќе ми биде чест да бидам заедно со вас во борбата против сите кои сакаат да ја уништат нашата земја“, рече Вучиќ, прецизирајќи дека тоа „мора да биде политичка борба“.
Тој потсети дека во Србија една година се одржувале, како што наведе, насилни судири на блокадерите, при што биле уриваани простории на Српската напредна странка и биле претепани поединци.
„Ќе продолжиме да работиме и ќе продолжиме да градиме. Ни зборуваа – плашете се од нас, а ние ниту еден момент не се плашевме од нив, знаевме за кого станува збор. Се плашевме да не одговориме со целата сила, го чувувавме нивниот образ, ја чувувавме Србија. На крајот, на никого од нив ама баш ништо не му се случи. Потешко беа повредени само оние кои ја чуваа Србија, и од нож и од пиштол“, изјави Вучиќ.
Регион
(Видео) Хрватска, Косово и Албанија ќе произведуваат оклопно возило наречено „Шота“
Косово, во соработка со Албанија и Хрватска, планира да започне производство на оклопното возило „Шота“, што би бил прв заеднички проект од ваков тип на Балканот. Веста ја потврди в.д. министерот за одбрана на Косово, Ејуп Мачедонци, наведувајќи дека разговорите со Албанија се во завршна фаза, по што договорот ќе биде проширен и на Хрватска, пишува „Кликс.ба“.
Во во интервју за емисијата „60 минути“, пренесено од порталот „Коха“, тој изјави дека партнерите веќе постигнале начелен договор за заеднички развој и производство на возилото со албански дизајн. Според него, производството би било географски распределено, така што секоја земја би била задолжена за изработка на различни компоненти.
Доколку проектот се реализира, тоа ќе биде првпат три балкански држави заеднички да произведуваат воено оклопно возило, кое би било наменето за нивните вооружени сили, но и за извоз. Оваа иницијатива е продолжение на меморандумот за соработка во областа на одбраната и безбедноста што Косово, Албанија и Хрватска го потпишаа во март во Тирана, при што е оставена можност и за приклучување на други земји.
U okviru trilateralne vojne suradnje, Kosovo, Albanija i Hrvatska ulaze u povijesni projekt zajedničke proizvodnje oklopnog vozila “Shota”, dizajniranog u Albaniji. pic.twitter.com/dwNGk4bcoc
— Vuk83J 🇭🇷 (@putnik833) December 27, 2025
Министерот нагласи и дека Косовските безбедносни сили напредуваат побрзо од очекуваното, надминувајќи ги целите поставени со Сеопфатниот план за транзиција од 2018 година. Тој потврди дека Косово веќе користи системи за противдронска заштита и размислува за дополнително зајакнување на тие капацитети.
Во иднина, Косово планира да премине кон целосна воена оперативност веќе од следната година, што вклучува набавка на системи за противвоздушна одбрана и хеликоптери. Се водат разговори со Пентагон за можната набавка на хеликоптери, при што министерот истакна дека Соединетите Американски Држави и Турција остануваат главни одбранбени партнери на Косово, заедно со проширување на соработката со Германија, Италија, Обединетото Кралство, Хрватска и Чешка.
Трилатералниот меморандум за одбрана предизвика остри критики од Србија, пишува „Индекс“. Белград тврди дека со него се крши регионалниот договор за контрола на вооружувањето од 1996 година, како и Резолуцијата 1244 на Советот за безбедност на ОН, која, според српскиот став, го дефинира КФОР како единствена овластена вооружена сила на Косово.
Фото: pexels

