Регион
Извештај на Европската комисија: Во прашање е стратегиската насока на Србија
Србија не воведе санкции против Русија, одржуваше односи на високо ниво со таа земја и ги интензивираше односите со Кина, што отвора прашања за нејзината стратешка насока, се наведува во нацрт-извештајот на Европската комисија за напредокот на земјата кон членство во Европската унија.
„Србија сè уште не се придржува кон никакви рестриктивни мерки против Руската Федерација, ниту со повеќето изјави на високиот претставник за ова прашање. Таа ги одржува односите на високо ниво со Руската Федерација и ги интензивира односите со Кина, што го поставува прашањето за стратешката насока на Србија“, се вели во нацрт-извештаите за Србија во кои Хина имала увид.
Комисијата утре ќе објави пакет за проширување, чиј клучен дел се извештаите со оценки за напредокот во реформите на секоја од земјите кои се на пат кон членство во ЕУ. Извештајот за напредокот се објавува еднаш годишно и игра важна улога во следењето на напредокот на земјите кандидати на нивниот пат кон ЕУ.
Освен Русија, Србија не прифати и низа други изјави на високиот претставник во име на ЕУ и рестриктивни мерки кон Кина, Белорусија, Иран, Северна Кореја и Венецуела. Покрај тоа, се почести се летовите за Русија, се наведува.
„Се очекува Србија постепено да ги усогласува своите политики кон трети земји со политиките и позициите на ЕУ, вклучително и рестриктивни мерки“, се додава во нацрт-извештајот. Се вели дека Србија продолжила да соработува со ЕУ во напорите да се спречи избегнувањето на санкциите и да обезбеди финансиска и хуманитарна помош за Украина.
Србија, исто така, се очекува да ги подобри своите резултати во гонењето на воените злосторства, се вели дека сè уште избегнува обвинение против високи осомничени и дека обработката на случаите трае премногу долго.
„Србија треба да преземе чекори за да го забрза гонењето на воените злосторства и да реши значителен број отворени случаи на над 1.700 предистражни случаи, што продолжува да предизвикува голема загриженост“, се вели во текстот.
Србија ја продолжи соработката со Меѓународниот резидуален механизам за кривични судови, кој го замени Хашкиот суд. По прашањето на воените злосторства, соработката со Босна и Херцеговина продолжи, додека мал напредок е забележан во соработката со Хрватска и Косово.
„Србија допрва треба да покаже вистинска посветеност на истрагата и пресудувањето на воените злосторства. Голем број српски политички партии, политичари и медиуми продолжуваат да обезбедуваат поддршка и јавен простор за осудените воени злосторници без последици и ги негираат воените злосторства, вклучително и геноцидот во Сребреница“, се вели во нацрт-извештајот.
Во текстот се спомнуваат и голем број исчезнати лица. „Нерешената судбина на лицата исчезнати за време на конфликтот во 1990-тите останува клучно прашање што треба да се реши во Западен Балкан. И покрај тековниот напредок во идентификацијата, 7.608 лица сè уште се водат како исчезнати“, се вели во текстот.
Се додава дека се потребни дополнителни напори на регионално ниво преку групата за исчезнати лица формирана во 2018 година во рамките на Берлинскиот процес за зајакнување на соработката, како и на билатерално ниво.
И Србија се уште не ја усогласила својата визна политика, иако ЕУ постојано ја повикува на тоа. Белград има безвизен режим со 16 земји на чии граѓани им се потребни визи за влез во ЕУ.
Усогласувањето со визната политика за ЕУ е многу важно за да се намали притисокот на илегалните мигранти. Многумина од нив доаѓаат во Србија како туристи, а потоа се обидуваат илегално да влезат во ЕУ и да бараат азил. Србија има безвизен режим главно со земјите кои не ја признале независноста на Косово.
Што се однесува до билатералните односи, Србија останува посветена на одржување добри билатерални односи со другите земји од процесот на проширување и со соседните членки на ЕУ. Нејзините односи со Хрватска „продолжуваат да се карактеризираат со ад хок антагонистички јавни размени и дипломатски демарши“.
Односите со Босна и Херцеговина се добри и генерално стабилни, иако резолуцијата на ОН за Сребреница доведе до политички тензии, се вели во нацрт-извештајот. Се вели и дека високи српски функционери учествуваат на нелегалниот Ден на Република Српска, 9 јануари.
Во својот извештај, Европската комисија уште еднаш ќе ја повика Босна и Херцеговина „веднаш да ги спроведе уставните и изборните реформи со цел да се осигура дека сите граѓани можат ефективно да ги остварат своите политички права“.
„Функционирањето на демократските институции е поткопано со постојани дискриминаторски елементи во уставниот систем и постојано кршење на правниот и уставниот поредок од страна на субјектот Република Српска, кој се уште не ги спроведува одлуките на Уставниот суд, доведувајќи ги во прашање авторитетот и интегритетот на Судот“, се вели во нацрт-извештајот.
Како Србија, така и Босна и Херцеговина не е усогласена со визната политика на ЕУ. Комисијата ја повикува БиХ да го прекине безвизниот режим со Азербејџан, Кувајт, Катар, Турција, Русија, Кина и сезонскиот безвизен режим со Саудиска Арабија. БиХ го укина безвизниот режим со Оман во јануари годинава и со Бахреин во септември.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Бугарската влада падна
Бугарскиот премиер Росен Жељазков денес поднесе оставка, по неколку недели улични протести поради економските политики на владата и неуспешната борба против корупцијата.
Жељазков ја објави својата одлука за оставка непосредно пред парламентот да гласа за доверба на владата, објави „Франс Прес“.
„Владата денес поднесува оставка“, изјави Жељазков за новинарите по состанокот на лидерите на владејачката коалиција.
Оставката доаѓа пред Бугарија да се приклучи на еврозоната на 1 јануари.
„Нашата коалиција се состана, разговаравме за моменталната ситуација, предизвиците со кои се соочуваме и одлуките што треба да ги донесеме одговорно“, рече Жељазков, објавувајќи ја одлуката на владата да се повлече.
„Нашата желба е да бидеме на нивото што го очекува општеството“, рече тој, пренесува Ројтерс. „Моќта доаѓа од гласот на народот“.
Илјадници Бугари се собраа во Софија и десетици други градови во средата вечерта, со што го истакнаа јавното незадоволство од ендемската корупција и неуспехот на последователните влади да ја искоренат.
Минатата недела, владата на Жељазков го повлече својот буџетски план за 2026 година, првиот составен во евра, поради протестите.
Опозиционите партии и други организации изјавија дека протестираат против плановите за зголемување на придонесите за социјално осигурување и данокот на дивиденди за финансирање на повеќе владини трошоци.
И покрај повлекувањето на владата од буџетскиот план, протестите продолжија со несмалена сила во земјата што одржа седум национални избори во последните четири години – најновите во октомври 2024 година – во услови на длабоки политички и социјални поделби, пренесуваат медиумите во регионот.
Фото: депозитфотос
Регион
Десетици илјади излегоа на улиците во Бугарија против корупцијата
Десетици илјади Бугари се собраа синоќа за да протестираат против малцинската влада во земјата и, како што велат, нејзиниот неуспех да се справи со корупцијата. Голем број западни медиуми, вклучувајќи ги „Вашингтон пост“ , „Ројтерс“ и „Ју-Ес њуз“, ги објавија масовните протести во земјата.
Протестите во главниот град Софија и десетици други градови се најновите во низата долготрајни демонстрации и доаѓаат во време кога Бугарија се подготвува да го усвои еврото на 1 јануари. Демонстрантите користеа ласери за да ги проектираат зборовите „Оставка“, „Мафијата надвор“ и „За фер избори“ врз зградата на парламентот во центарот на Софија.
„Мислам дека енергијата на луѓето постепено ќе ги принуди (владата) да поднесат оставка затоа што се потребни многу реформи“, рече Добри Лаков (64), жител на Софија.
„Прво на сите, судска реформа. Ако судскиот систем се поправи, сè друго ќе си дојде на свое место, апсолутно сè.“
Бугарскиот парламент во четврток ќе одржи гласање за недоверба на владата на премиерот Росен Жељазков , шесто такво гласање откако таа ја презеде функцијата на 15 јануари оваа година.
Минатата недела, владата го повлече својот буџет за 2026 година, првиот составен во евра, поради масовните протести. Опозициските партии и други групи изјавија дека протестираат против плановите за зголемување на придонесите за социјално осигурување и даноците на дивиденди за финансирање на повисоките државни трошоци.
И покрај повлекувањето на владата од буџетскиот план, протестите продолжуваат со полна сила во земјата која одржа седум национални избори во последните четири години – најновите во октомври 2024 година – во услови на длабоки политички и социјални поделби.
„Конечно е време Бугарија да се врати во нормалноста и да се ослободи од олигархијата, мафијата и силите што ги претставуваат“, рече Ангелин Бахчеванов, специјалист за информатичка технологија.
Бојко Борисов , поранешен премиер и лидер на владејачката партија ГЕРБ, изјави дека партнерите во владејачката коалиција се согласиле да не поднесуваат оставки пред Бугарија да се приклучи на еврозоната на 1 јануари. Сепак, Асен Василев од реформистичката опозициска партија „Продолжуваме со промената“, која беше меѓу организаторите на протестот во среда, рече: „Ќе влеземе во еврозоната дури и ако владата поднесе оставка“.
Фото: илустрација
Регион
Црногорскиот премиер рече дека ќе влезе во ЕУ пред Србија; Вучиќ: Прво скокни, па кажи оп
Српскиот претседател Александар Вучиќ вчера во Брисел ја коментираше реакцијата на црногорскиот премиер Милојко Спајиќ на неговата идеја земјите од Западен Балкан да бидат примени во Европската Унија истовремено, пренесува Анадолија.
Велејќи дека го презентирал својот предлог на европските лидери Урсула фон дер Лајен и Антонио Коста, Вучиќ додаде дека имал „најдобри намери“ и дека не гледа рационални аргументи во реакцијата на Спајиќ.
„Го кажав тоа од рационални причини, не ирационални, не политички, бидејќи некој ќе влезе пред нас. Прво скокнете, па кажете оп. Го кажав тоа бидејќи мислам дека е најдоброто решение. Да речеме дека Србија влезе, и нема да ве прашам сега со која територија, а Приштина никаде ја нема.
Како ќе го решиме овој проблем, бидејќи некој мора да размисли за тоа? И што ќе правиме, на пример, со БиХ во тој случај? Тогаш Бошњаците од Пазар ќе имаат три пати поголеми тешкотии при преминувањето на границата за да стигнат до Сараево и обратно. А Србите од Бијелина, Бања Лука, Требиње, Зворник и секое друго место би морале да ја преминат границата три пати потешко отколку денес, наместо да имаме отворени граници како што предлагам“, рече Вучиќ.
Тој додаде дека имало непотребна „итност и брзање“ во реагирањето на нешто во кое „немало лоша или злонамерна намера“.
Црногорскиот премиер одговори на идејата на Вучиќ во вторник со објава на социјалната мрежа Икс: „Се согласувам дека ЕУ треба да биде крајната дестинација за целиот Западен Балкан. Сепак, ние ќе ве чекаме таму од 2028 година и ве охрабруваме навистина да побрзате и да ги забрзате другите кандидати од регионот.“
фото: Depositphotos

