Регион
Обелоденет тајниот план на Клинтон за решавање на босанското прашање
Во пресрет на претседателските избори во САД во 1995 година, Бил Клинтон ја повикал босанската влада предводена од муслиманите да направи територијални отстапки за да се стави крај на војната.
Тоа го откриваат документите од 1995 година, објавени од претседателската библиотека, кои зборуваат за настаните во БиХ за време на војната што траеше три години.
Декласифицираните документи од тој период и интервјуата со некои од учесниците ја одразуваат решеноста на Бил Клинтон и неговиот тим за надворешна политика да најдат решение за тригодишниот конфликт по секоја цена пред да почне неговата сериозна претседателска кампања во 1996 година – дури и ако тоа значи наградување на водачите на босанските Срби за нивната политика на етничко чистење дарувајќи им ја нивната цел – отцепување, пишува „Гардијан“.
Записниците од телефонските разговори на Клинтон со светските лидери откриваат дека тој повторил дека е разочаран што силите на босанските муслимани не успеале да ја сочуваат Сребреница. Во меѓувреме, неговиот советник за национална безбедност, Ентони Лејк, станал главен оперативец за спроведување таен план за завршување на војната во Босна.
Спроведувањето на планот на Клинтон почнал неколку недели пред падот на Сребреница и вклучувал постигнување мировен договор што ќе ја подели Босна на два приближно еднакви ентитети. Федерацијата на муслимани и Хрвати требала да добие нешто помалку од половина од државата, додека Американците размислувале да извршат притисок врз муслиманската страна да се согласи Србите во Босна да одржат референдум за отцепување од БиХ во рок од две до три години по завршувањето на војната.
Во случај да не успее, планот бил да се повлечат мировните сили на ООН, да се стави крај на ембаргото за испорака на оружје во БиХ и да се обезбеди воздушна поддршка на муслиманско-хрватските сили во борбата против Србите. Планот на Клинтон предвидувал прво разговори помеѓу американската администрација и претставниците на Сараево, со цел да ги убедат во отстапки по падот на Сребреница, што вклучувало можност за одвојување на РС од БиХ.
„Ако босанските муслимани не можат да ги убедат босанските Срби дека нивната иднина лежи во реинтеграција во БиХ, нема смисла да се блокира мирно раздвојување на заедничката држава, по чехословачкиот модел“, се вели во доверливиот документ од 1995 година објавен од претседателската библиотека на Бил Клинтон.
Во разговорите со Жак Ширак, Клинтон се пожалил и на босанската армија, која избегала наместо да се бори против Србите.
На крајот, САД и нејзините сојузници се согласиле да заземат став за последната муслиманска енклава во источна Босна, Горажде, заканувајќи се со голема одмазда доколку бидат нападнати. Хрватската офанзива врз Србите во западна Босна во август 1995 година ја прецрта мапата и ги принуди Србите на преговарачката маса, без ветување за одржување референдум.
„Гардијан“ исто така пишува дека Клинтон е реизбран за претседател на САД во 1996 година, а документите на Клинтон, сепак, служат како потсетник за тоа колку биле блиску САД да се откажат од Босна.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Бахамите го признаа Косово
Бахамите официјално ја признаа Република Косово како независна и суверена држава, соопшти косовската претседателка Вјоса Османи.
Османи го потпишала договорoт на Бахамите со премиерот Филип Брејв Дејвис. На социјалната мрежа „Икс“ беше објавено заедничко соопштение во кое се наведува дека двете земји воспоставиле дипломатски односи, кои стапуваат на сила со денот на потпишување на заедничкото комунике, во согласност со меѓународното право и Виенската конвенција за дипломатски односи од 1961 година.
Bahamas recognizes the Republic of Kosovo as a sovereign and independent state! 🇽🇰 🇧🇸
We just signed our bilateral agreement with Prime Minister @honphilipedavis. On behalf of the people of Kosovo, I extend my sincere gratitude for this decision of historic significance!
Full… pic.twitter.com/a9LLtW2BW7
— Vjosa Osmani (@VjosaOsmaniPRKS) December 19, 2025
Во соопштението се наведува дека Бахамите и Косово ја потврдиле посветеноста на целите и принципите на Повелбата на Обединетите нации и изразиле намера да развиваат соработка во области од заемен интерес, како што се трговијата, туризмот, образованието, културата, технологијата и јавниот сектор.
Двете земји изразиле очекување за воспоставување топло и продуктивно партнерство.
Годинава, независноста на Косово ја признаа и Сирија, Судан и Кенија.
depositphotos
Регион
Путин првпат зборуваше за НИС: Верувам дека Белград ќе ги исполни своите обврски
Рускиот претседател Владимир Путин повеќе од две децении одржува годишна прес-конференција, на која ги презентира своите политички ставови и анализи на јавноста во Русија и во странство.
За време на конференцијата, новинар од Србија го потсети рускиот претседател дека Нафтената индустрија на Србија (НИС), заедничко вложување меѓу Русија и Србија, ги трпи последиците од западните санкции. Тој го праша Путин како ја коментира оваа ситуација?
„Што се однесува до НИС, притисокот од западните санкции продолжува, а ова е показател за политичка моќ. Москва претпоставува дека Белград ќе ги исполни своите обврски, а двете земји ќе спроведат многубројни други проекти“, рече Путин не сакајќи да се продлабочува на оваа тема.
Претходно денес, рускиот претседател изјави за „Спутник“ дека знае што се случува со компанијата НИС и дека се надева оти ќе се најде заедничко решение.
„Знаеме што се случува со компанијата НИС. Имаме меѓудржавен договор и претпоставуваме дека пријателското српско раководство ќе го земе ова предвид. Имаме идеја за насоката во која сакаме да се движиме заедно. Работиме на тоа и се надевам дека ќе го најдеме потребното решение“, рече рускиот претседател.
Тој исто така рече дека без оглед на надворешната аспирација за подобрување на односите, притисокот со санкции ќе продолжи како начин за покажување сила, пренесува „Раша тудеј“.
„Москва претпоставува дека Белград ќе ги исполни своите обврски и дека Русија и Србија ќе спроведат многубројни други заеднички проекти“, рече тој.
НИС е под санкции на САД од почетокот на октомври поради мнозинската руска сопственост, што значително го комплицира работењето на една од најважните компании за функционирање на целата српска економија.
Рускиот „Газпромнефт“ е мнозински сопственик на НИС, а рускиот претседател рече дека земјата инвестирала повеќе од три милијарди долари во компанијата.
фото/депозитфотос
Регион
E-пошта со безбедносни закани во училиштата во Словенија: учениците итно евакуирани
Неколку основни и средни училишта низ Словенија денес добија е-пошта со безбедносни закани, а некои беа евакуирани како мерка на претпазливост, објави полицијата.
Главната полициска управа на Љубљана изјави дека реагирала веднаш по приемот на заканувачки пораки, собрала информации и ги спровела сите потребни мерки за да ја осигура безбедноста на учениците и персоналот, објави СТА.
Досега собраните податоци укажуваат дека станува збор за генерички закани, без конкретна оперативна опасност.
Полицијата процени дека ситуацијата носи мал ризик и дека нема потреба од дополнителен аларм.
Министерот за образование беше информиран за инцидентот, пишуваат медиумите.
Фото: депозитфотос

