Регион
Славен, но празен: Егзодус на грчки остров, нема деца, училиштата се затворени

Кога ќе пристигне зимата на Антикитера, и онака малото население на изолираниот грчки остров уште повеќе се намалува.
„Ние сме дваесетина, нема деца, нема пекара“, вели началникот Јоргос Хархалакис, кој прави се што може за да го оживее малиот остров во Егејското Море. „Не се откажувам“, изјави тој за АФП, птенесе „Индекс“.
Антикитера, остров помеѓу Китера и Крит, како и многу други рурални региони во Грција, страда од сериозна депопулација. Островот е со големина на хрватскиот Вир и има 39 жители според пописот од 2021 година. Пред Втората светска војна имал илјада.
Хархалакис (37) сè уште се сеќава на своите први години во основно училиште во 1990-тите, пред неговото семејство, како и многу други, да биде принудено да се пресели на копното поради финансиски проблеми. Во тоа време, островот бил дом на фармери, рибари и сточари, рече тој. Денеска е населено само пристанишниот град Потамос.
Во карпестите височини на Антикитера сè уште се видливи сувите ѕидови на терасовите полиња меѓу напуштените и урнати куќи. Единствената врска на островот со надворешниот свет е бродот до Китера и Крит.
Поради егзодусот на жителите, основното училиште беше затворено на крајот на минатиот век, но накратко беше отворено во 2018 година за само тројца ученици, децата на Деспина и Диониз Андроникос, брачен пар кој се врати на островот од Атина.
„Кога мојата најстара ќерка заврши основно училиште во 2021 година, моравме повторно да заминеме за да може да оди во средно училиште во Китера“, рече Диониз Андроникос.
Училиштето беше принудено повторно да се затвори. На почетокот на оваа учебна година иста судбина имаа уште десет училишта низ Грција поради недостиг на ученици. Стапката на фертилитет во Грција е 1,43, што е под просекот на ЕУ од 1,53 деца, покажуваат податоците на агенцијата на ЕУ Евростат. Неодамнешното истражување на Грчкиот институт за демографски истражувања (ИДЕМ) покажа дека секоја трета општина во земјата има помалку од 10 раѓања годишно.Институтот ова го припишува на стареењето на населението во Грција, но и на „екстремно нерамномерната распределба на населението“.
Повеќе од една третина од Грците живеат во Атина. Со повеќе од една петтина од населението на возраст од 65 и повеќе години, Грција е на четвртото место меѓу земјите-членки на ЕУ со најголем број стари лица. Само Италија (23,8 отсто), Португалија (23,7 отсто) и Финска (23,1 отсто) се повисоко рангирани, според Евростат. За да бидат работите уште полоши, повеќе од половина милион млади луѓе ја напуштија земјата за време на финансискиот колапс во последната деценија.
Хархалакис вели дека главниот проблем во Антикитера е недостатокот на инфраструктура.
„Државата мора да понуди стимулации за изградба на куќи и продавници“, рече тој. Во зима, на островот има само едно кафуле, кое исто така е мала продавница. Со него управува човек на возраст од осумдесет години.
„Локалната популација старее и иднината на островот е доведена во прашање“, вели Кетрин Дехосал, пензионирана Французинка која времето го поминува меѓу островот и нејзината татковина. Оваа година Владата воведе стимулации за новороденчињата за борба против демографскиот колапс. Но, експертите предупредуваат дека зголемувањето на бројот на раѓања не е единствениот одговор.
„Стапките на смртност и имиграцијата играат важна улога и не треба да се минимизираат“, рече Вирон Коцаманис. Хархалакис се надева дека планираната опсерваторија за климатски промени на островот ќе создаде работни места.
Антикитера веќе ужива голема слава во научниот свет. Таму, на почетокот на 20 век, нуркачите со сунѓери пронајдоа астролошки часовник од вториот век во бродолом од римската ера, за кој се верува дека е најстариот компјутер во светот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Дете остана без рака при експлозија на плажа кај Будва

Страшна несреќа се случи на плажа во близина на Будва, каде што вчера експлодираше боца за нуркање. Во таа прилика, едно дете беше тешко повредено.
Црногорската полиција го уапси М. Б. (45), граѓанин на Белград, кој е обвинет за предизвикување јавна опасност и нелегални активности. Според официјалните информации, осомничениот управувал со опрема за нуркање без потребната регистрација или одобрение, што, како што е наведено, ги загрозило животите на присутните.
Детонацијата се случила во непосредна близина на плажата, кога експлодирала боцата за нуркање. Делови од неа одлетале на поголемо растојание и го погодиле детето, странски државјанин, во раката, што довело до ампутирање на неговата рака. Повреденото дете веднаш било пренесено во болница.
До него, уште две лица се здобиле со полесни повреди од експлозијата и побарале медицинска помош.
На местото на настанот дошол обвинителот на Основното државно обвинителство во Котор, заедно со експерти од машинската струка, каде што била спроведена истрагата. По спроведените мерки и дејствија, М.Б. бил уапсен и приведен од надлежните органи.
Несреќата предизвика голема вознемиреност кај туристите и локалните жители, додека истрагата треба да ги утврди сите околности и одговорноста на осомничениот, пренесуваат медиумите во соседството.
Фото: принтскрин
Регион
(Видео) Вучиќ рече „ќе ги намалиме потрошувачките кредити“, а потоа замолче и ја смени темата

Српскиот претседател Александар Вучиќ вчера од Палатата на Србија презентираше нов пакет економски мерки за подобрување на животниот стандард на граѓаните. Мерките, кои тој ги нарече „чудесни“, вклучуваат ограничување на маржите на најголемите малопродажни синџири за 3.000 производи и намалување на каматните стапки на готовинските и потрошувачките кредити.
„Дали знаете што се потрошувачки кредити? Кога ви треба кредит за огревно дрво, за зима итн. Малкумина користат потрошувачки кредити. Но, ние ќе ги намалиме потрошувачките кредити…“, рече Вучиќ, по што замолчи седум секунди.
„Прво ќе зборувам за готовинските кредити бидејќи се подобри и поважни“, рече тој потоа, прекинувајќи ја тишината и менувајќи ја темата.
Ovo ko kad je Lune Šćekić polagao poslednji ispit🤡 pic.twitter.com/mueYmtkNJu
— Суки (@doktorzakrave) August 24, 2025
Вучиќ двапати ги опомена новинарите кои се смееја за време на конференцијата.
„Немам ништо против вас од медиумите ако најдете нешто смешно, но ве молам да покажете основно почитување кон местото каде што се наоѓате“, рече тој.
Дополнително, тој им покажа на камерите корпи со разни производи чии цени треба да бидат пониски. „Ова се силни и значајни мерки што ќе ја зголемат вкупната потрошувачка и ќе им користат на обичните, посиромашни луѓе“, нагласи тој.
фото: принтскрин
Регион
Вучиќ најави намалување на цените на јајцата, зеленчукот, овошјето, млечните производи…

Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, објави денеска дека од идната недела ќе се ограничат маржите во трговските синџири, што ќе доведе до пониски цени за околу 3.000 производи. Според него сега ти маржи сега се и до 45,2 проценти во најголемите синџири, и дека во наредниот период до крајот на годината ќе следат сеопфатни мерки за подобрување на животниот стандард на луѓето во Србија.
Toj најави и намалување на каматите на станбените, готовинските и потрошувачките кредити што ќе важи за следните 365 денови.
Вучиќ на прес-конференција изјави дека во наредниот период ќе бидат донесени закони за трговија и заштита на потрошувачите, додека до крајот на годината се очекува донесување на законот за забрана на нефер трговски практики.
Дел од мерките тој ги претстави денеска, а дел ќе бидат дополнително претставени во средината на септември. Маржите ќе бидат ограничени за 23 групи производи, односно околу 3.000 производи, што се однесуваат на 24 компании. Oпфатени се 24 трговци на мало.
„Во наредниот период ќе донесеме закон за трговија, ќе донесеме закон за заштита на потрошувачите, каде што ќе мора да има ценовници, нема да има измами со таканаречени промоции. А, до крајот на годината ќе донесеме и закон за спречување на нефер трговски практики, каде што им помагаме на домашните бизнисмени, на нашите добавувачи“, рече Вучиќ на денешната прес-конференција во Белград.
Вучиќ најави дека регулативата за ограничување на маржите „ќе започне следната недела“.
Тој истакна дека речиси и да нема да има измама, бидејќи се е обезбедено преку регулативата, преку директна контрола и пазарна инспекција, преку сите финансиски и даночни инспекции.
„Казните ќе бидат исклучително строги, но веќе разговаравме со трговците и ќе се погрижиме добро да го разберат тоа. Сакаме тие да остварат поголем профит и веруваме дека тоа е во нивен интерес, бидејќи луѓето ќе купуваат повеќе и ќе трошат повеќе пари, бидејќи знаат дека не плаќаат за нешто што е прескапо“, рече Вучиќ.
Тој додаде дека верува оти тоа е многу важно и дека е сигурен дека луѓето ќе бидат исклучително задоволни бидејќи секој од производите ќе биде значително поевтин. Како што истакна, за секој производ максималната маржа ќе биде 20 проценти, а максималниот „оф-рабат“ ќе биде 10 проценти.
„Се обидуваме да постигнеме ограничување на маржите што ќе придонесе за големо намалување на цените, вклучени се околу 3.000 производи. За да се види зошто стандардот е повисок во ЕУ – од 13 до 15 проценти оди во просечната потрошувачка кошничка, толку оди за храна. Во нашиот случај, оди помеѓу 40,6 и 47,8 проценти, во минималната потрошувачка кошничка, толку оди за храна, а потоа малку пари остануваат за луѓето за други потреби“, рече Вучиќ.
Српскиот претседател најави намалување на цените на сапун, паста за заби, детергенти, пелени за бебиња и возрасни, ориз, безалкохолни пијалоци, солени кондиторски производи, зеленчук и овошје, замрзнати производи, оцет, тестенини, млечни производи, јајца…
„Србија има стабилен девизен курс веќе 13 години, тоа никогаш не било случај. Србија има ниска стапка на јавен долг, некаде околу 45 проценти, сите тие бројки се добри. Таму каде што ние, признавам, направивме грешка, поради разни проблеми, не обрнав доволно внимание на одредени работи што излегоа од контрола“, рече Вучиќ.
Според него, неговата грешка била кога имало две претходни акции за намалување на цените, кои не биле ограничувања на маржите за сите производи.
Во врска со каматните стапки на кредитите, претседателот на Србија рече дека целта е да се поттикне дополнителна потрошувачка. Поповолни кредити се обезбедуваат за граѓани со приход до 100.000 динари.
„Стапката на сиромаштија во Србија е најниска, но сè уште има луѓе кои се сиромашни, секоја година тој број се намалува. Но, ова се однесува на средната класа. Просечната плата во мај била 107.500 динари, медијалната плата е 83.525 динари. Околу 50 проценти од граѓаните примаат плата што е помала од 83.525 динари, имаме голем број граѓани кои имаат големи плати од над 100.000 динари. значајна стратификација, сакаме да им помогнеме на средната класа“, рече тој.
Тој тврди дека тие мерки досега „не се видени во историјата на Србија“.
„Граѓаните и пензионерите со пензија до 100.000 динари можат да земат готовински кредити до 9.000 евра. Со ваков вид пензија и плата, до вчера каматната стапка на динарските кредити беше до 11,35. Сега им кажуваме – не смее да надмине 7,5 проценти. Поштенска штедилница ќе ја намали на 5,99“, нагласи Вучиќ.
Беа објавени и измени на Законот за извршување и обезбедување (ЗИО), според кои конфискацијата на недвижен имот ќе биде невозможна, ако станува збор за единствен семеен недвижен имот, ако живеалиштето на таа адреса е регистрирано најмалку пет години пред поднесувањето на предлогот за извршување, како и ако станува збор за стан со површина до 60 квадратни метри.
Претставувајќи нов пакет економски мерки за подобрување на животниот стандард на граѓаните, тој додаде дека ќе има одредени услови, како што е постоењето на судска одлука дека станува збор за едносемејна куќа, и дека новата регулатива ќе содржи „уште некои бенефиции за должниците на извршување“.