Регион
Швајцарски весник со истражување: Зошто Балканот е легло на антиваксери?
Весникот Ноје Цирхер Цајтунг (НЗЗ), на почетокот на анализата од дописникот на Југоисточна Европа, Волкер Пабст, истакнува дека до неодамна, Србија важела за земја со најголема стапка на вакцинација против коронавирус во Европа (покрај Велика Британија).
Но, во меѓувреме, кампањата, како што се наведува во текстот, постепено забавува. Како главна причина се посочува недовербата на граѓаните кон вакцинацијата. Тоа е и една од причините за отворање на српската програма за вакцинација за граѓаните од соседните држави.
„Фактот што Србија ја отвори својата програма за вакцинација за странци во март, покрај ПР-ефектот, е поврзан и со вишокот на вакцини. Во тоа време, само една четвртина од возрасните српски граѓани се пријавиле за вакцинација“, пишува НЗЗ во своето понеделничко издание, а пренесува „Дојче веле“.
Исто така, се посочува дека кампањата станала толку тешка што претседателот на Србија, Александар Вучиќ, сега ги наградува сите оние што ќе решат да се вакцинираат со по 3.000 динари (околу 25 евра), што е околу една десетина од минималецот. НЗЗ наведува дека не е подобро ниту во соседството и посочува за тоа како властите во Република Српска во БиХ, телефонски ги повикуваат оние кои сè уште не се вакцинирани. Но, и тоа не е успешно.
„Една лекарка од Бања Лука сведочи дека од петмина повикани граѓани само еден одговорил на повикот за вакцинирање“, пишува НЗЗ. Слично е и во Косово и во Северна Македонија. Весникот се повикува и на анкета од агенцијата „Галуп“ која покажува дека, со исклучок на некои земји настанати од распадот на Советскиот Сојуз, ниту еден дел од светот не е толку скептичен за вакцинацијата против коронавирус како Источна и Југоисточна Европа.
„Во Босна и Херцеговина и Унгарија, само тројца од десет испитаници би примиле вакцина. На Косово 32 проценти, во Бугарија 33 проценти. И во Албанија, Црна Гора, Северна Македонија, Србија, Романија и Чешка помалку од 40 проценти од луѓето се подготвени да бидат вакцинирани“. НЗЗ наведува дека испитувањето било спроведено во 2020 година, кога многу малку се знаело за вакцините. Но, сепак во текстот додава: „Оттогаш, довербата порасна во многу делови на светот, но не и во Југоисточна Европа“.
Овој скептицизам кон државните кампањи за вакцинација, авторот го поврзува со недовербата кон државата што датира од социјалистичкиот период, со посебен акцент на маргинализираните групи на населението, како што се Ромите.
Но, уште поголема улога во создавањето недоверба, според НЗЗ, се припишува на посебната подготвеност на жителите од овој дел на Европа да ги прифатат различните теории на заговор поврзани со вакцинацијата. Според извештајот на групацијата The Balkans in Europe Policy Advisory Group (BiEPAG) во САД и Западна Европа е забележана подготвеност за прифаќање на теории на заговор во врска со вакцините кај максимум 25 проценти од населението. Во исто време, оваа вредност во земјите од Југоисточна Европа некаде е и двојно поголема. „Повеќе од 60 проценти од анкетираните веруваат дека фармацевтската индустрија придонела за ширење на вирусот, а скоро половина веруваат во вмешаноста на Бил Гејтс или американската воена индустрија“.
Според весникот, геополитичка поларизација е видлива и во фактот што мнозинството жители на Република Српска ја претпочитаат руската вакцина „Спутник в“. На Косово, пак, владата категорично ги отфрла вакцините од Русија и Кина од политички причини затоа што Москва и Пекинг не ја признаваат независноста на поранешната српска покраина.
Медиумските кампањи што би помогнале да се спречи ширењето на теории на заговор се попречени, според НЗЗ.
„Скоро и да нема медиуми кои би се спротивставиле на социјалните мрежи преку кои се шират претежно лажни информации… Во авторитарните земји како што се Србија и Албанија, но и членки на Европската унија како Бугарија, преовладуваат сензационалистички, владини, масовни медиуми, кои често придонесуваат за ширење лажни информации“, се наведува во текстот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Лукас: Половина Србија се дружи со Ориќ, нема да остапам ни милиметар пред Додик
Српскиот пејач, Аца Лукас изјави дека доживеал неравда по објавената фотографија со Насер Ориќ и дека „нема да отстапи ниту милиметар“ пред Милорад Додик, кој му го забранил концертот на Јахорина.
За „Аваз.тв“ кажа дека фотографијата погрешно се толкува и дека прв пат го видел Ориќ. Лукас истакна дека не знае дали концертот во Сараево му бил забранет поради неговата претходна поддршка на Додик, додавајќи дека „половина Србија и Република Српска се дружат со Ориќ“.
Откако Олимпискиот центар Јахорина официјално го откажа неговиот настап, Додик изјави дека Лукас „го изгубил кредибилитетот за секое идно гостување во РС“. Лукас му возврати дека тој не барал поддршка од Додик, туку обратно, и дека повторно ќе настапува на Јахорина.
Пејачот нагласи дека нема намера да се извинува за нешто што, според него, е преголема реакција и пример за двојни аршини.
Тој додаде дека не бил свесен кој седел до него кога е направена фотографијата и дека не сака да прави поделби по национална основа, туку „луѓето ги дели на добри и лоши“.
Лукас оцени дека целата ситуација е политички мотивирана, дека никого не навредил и најави правни чекори поради забраната за настапот.
Регион
Бугарската влада го повлече предлог-буџетот по масовните протести
Бугарската влада соопшти дека ќе го повлече контроверзниот предлог-буџет за 2026 година по масовните протести во главниот град Софија и во други градови низ земјата.
Десетици илјади луѓе учествуваа на протестите против предложениот буџет, за кој рекоа дека се обидува да прикрие широко распространета корупција во владата.
Некои демонстранти, со маски на лицата, се судрија со полицијата, претходно напаѓајќи ги просториите на владејачката конзервативна партија ГЕРБ, како и на партијата ДПС во Софија.
Владата сега соопшти дека ќе се откаже од предлогот, кој предвидуваше и повисоки даноци.
И минатата недела имаше протести, кога владата го достави предлогот до парламентот.
Буџетот за следната година ќе биде првиот што Бугарија ќе го усвои во евра, бидејќи земјата на 1 јануари се приклучува кон еврозоната.
Јавното мислење околу усвојувањето на еврото е поделено, а некои се плашат дека тоа може да предизвика висока инфлација во една од најсиромашните земји на Европската унија.
Протестите против корупцијата во власта се чести во Бугарија, со оглед на тоа што од 2020 година земјата ја водат краткотрајни влади.
Се проценува дека протестот синоќа бил најголемиот во Софија во последните години.
Регион
Вонреден говор на Вучиќ: Немаме добри вести, Русите не сакаат да продаваат
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, денес објави дека Соединетите Американски Држави не дале позитивна одлука во врска со Нафтената индустрија на Србија (НИС), што може да доведе до прекин на работата на рафинеријата во Панчево. Вучиќ истакна дека руските сопственици не сакаат да го продадат својот удел во компанијата, а Србија веќе дала дозвола за затворање на рафинеријата, пишува „Нова.рс“.
„Што се однесува до НИС, немаме добри вести. Очекувавме да добиеме лиценца за продолжување на снабдувањето со нафта на нашата рафинерија во Панчево, но не добивме позитивна одлука“, рече Вучиќ по состанокот со тимовите за енергетска стабилност и безбедност на земјата.
„Недвосмислено е дека Русите не сакаат да продаваат и дека не сакаат да бидат продадени, и тоа е нивно право – тие се сопственици, но ние имаме многу проблеми со тоа. Исто како што Американците не се заинтересирани за ништо друго, освен за своите интереси. Засега само Србија страда, ќе видиме како ќе биде“, додаде тој.
Како што објасни, ресорниот министер ќе го информира НИС дека нема индикации оти САД ќе издадат лиценца, што ќе предизвика рафинеријата да престане да работи.
„Додека ја држат во топол промет, тие губат 370.000 дневно и нивна работа е кога сакаат целосно да ја исклучат рафинеријата, што се однесува до српската страна – ние дадовме дозвола за затворање на рафинеријата“, рече Вучиќ додавајќи дека НИС ќе одлучи дали ќе престане да работи денес или во наредните денови.
Зборувајќи за секундарните санкции, Вучиќ предупреди дека секоја комерцијална банка што работи со НИС може да биде казнета во секое време. „Вклучувајќи ја и НБС. Тоа би било катастрофа за нашиот инвестициски рејтинг и за сите. Понатаму, секогаш кога се прекинуваат трансакциите за плаќање, ова се огромни проблеми за компанијата“, рече тој.
Тој истакна дека ова не е проблем само на една компанија, туку на цела Србија.
„Кога НИС ќе остане без оперативни резерви на бензинските пумпи, не можеме да му обезбедиме на НИС стокови резерви. Значи, не можеме да му обезбедиме ниту на НИС ниту на ‘Лукоил’ по 13 декември. Тогаш цела Србија би била предмет на санкции. Значи, ние ќе обезбедиме деривати, но на сите други што не припаѓаат на НИС“, објасни тој.
Србија одлучи да обезбеди трансакции за плаќање за НИС до крајот на неделата. „Се договоривме на сопствен ризик да обезбедиме трансакции за плаќање до крајот на неделата, а и понатаму. Вторник, среда, четврток, петок, сабота, недела. Значи, НИС има доволно време да исплати плати и доставувачи, како и да ги подготви вработените за сè што следува. По тоа, ќе мериме ден по ден, бидејќи не сакаме српскиот банкарски систем да биде уништен“, рече Вучиќ.
Вучиќ рече дека резервите од сите видови гориво, вклучувајќи бензин, дизел и керозин, се доволни до крајот на јануари, но граѓаните ќе мора да одат на други бензински пумпи. Проблемот, рече тој, е што 47 проценти од продажбата на нафтени производи се одвивала на пумпите на НИС, кои се наоѓаат на најдобрите локации.
„Ќе имаме доволно гориво до крајот на јануари. Рековме дека ќе престанеме на 15 јануари, ако дотогаш не ги завршат преговорите со Арапите, Унгарците, Англичаните… Дефинитивно, ќе го завршиме целиот процес до 15 јануари“, рече тој додавајќи дека состаноците на оваа тема ќе се одржуваат на секои два дена во наредниот период.
Зборувајќи за гасот, Вучиќ рече дека доколку Србија не добие договор до петок, в понеделник ќе почне преговори со други доставувачи и дека државата ги обезбедила средствата за тоа.

