Регион
Швајцарски весник со истражување: Зошто Балканот е легло на антиваксери?
Весникот Ноје Цирхер Цајтунг (НЗЗ), на почетокот на анализата од дописникот на Југоисточна Европа, Волкер Пабст, истакнува дека до неодамна, Србија важела за земја со најголема стапка на вакцинација против коронавирус во Европа (покрај Велика Британија).
Но, во меѓувреме, кампањата, како што се наведува во текстот, постепено забавува. Како главна причина се посочува недовербата на граѓаните кон вакцинацијата. Тоа е и една од причините за отворање на српската програма за вакцинација за граѓаните од соседните држави.
„Фактот што Србија ја отвори својата програма за вакцинација за странци во март, покрај ПР-ефектот, е поврзан и со вишокот на вакцини. Во тоа време, само една четвртина од возрасните српски граѓани се пријавиле за вакцинација“, пишува НЗЗ во своето понеделничко издание, а пренесува „Дојче веле“.
Исто така, се посочува дека кампањата станала толку тешка што претседателот на Србија, Александар Вучиќ, сега ги наградува сите оние што ќе решат да се вакцинираат со по 3.000 динари (околу 25 евра), што е околу една десетина од минималецот. НЗЗ наведува дека не е подобро ниту во соседството и посочува за тоа како властите во Република Српска во БиХ, телефонски ги повикуваат оние кои сè уште не се вакцинирани. Но, и тоа не е успешно.
„Една лекарка од Бања Лука сведочи дека од петмина повикани граѓани само еден одговорил на повикот за вакцинирање“, пишува НЗЗ. Слично е и во Косово и во Северна Македонија. Весникот се повикува и на анкета од агенцијата „Галуп“ која покажува дека, со исклучок на некои земји настанати од распадот на Советскиот Сојуз, ниту еден дел од светот не е толку скептичен за вакцинацијата против коронавирус како Источна и Југоисточна Европа.
„Во Босна и Херцеговина и Унгарија, само тројца од десет испитаници би примиле вакцина. На Косово 32 проценти, во Бугарија 33 проценти. И во Албанија, Црна Гора, Северна Македонија, Србија, Романија и Чешка помалку од 40 проценти од луѓето се подготвени да бидат вакцинирани“. НЗЗ наведува дека испитувањето било спроведено во 2020 година, кога многу малку се знаело за вакцините. Но, сепак во текстот додава: „Оттогаш, довербата порасна во многу делови на светот, но не и во Југоисточна Европа“.
Овој скептицизам кон државните кампањи за вакцинација, авторот го поврзува со недовербата кон државата што датира од социјалистичкиот период, со посебен акцент на маргинализираните групи на населението, како што се Ромите.
Но, уште поголема улога во создавањето недоверба, според НЗЗ, се припишува на посебната подготвеност на жителите од овој дел на Европа да ги прифатат различните теории на заговор поврзани со вакцинацијата. Според извештајот на групацијата The Balkans in Europe Policy Advisory Group (BiEPAG) во САД и Западна Европа е забележана подготвеност за прифаќање на теории на заговор во врска со вакцините кај максимум 25 проценти од населението. Во исто време, оваа вредност во земјите од Југоисточна Европа некаде е и двојно поголема. „Повеќе од 60 проценти од анкетираните веруваат дека фармацевтската индустрија придонела за ширење на вирусот, а скоро половина веруваат во вмешаноста на Бил Гејтс или американската воена индустрија“.
Според весникот, геополитичка поларизација е видлива и во фактот што мнозинството жители на Република Српска ја претпочитаат руската вакцина „Спутник в“. На Косово, пак, владата категорично ги отфрла вакцините од Русија и Кина од политички причини затоа што Москва и Пекинг не ја признаваат независноста на поранешната српска покраина.
Медиумските кампањи што би помогнале да се спречи ширењето на теории на заговор се попречени, според НЗЗ.
„Скоро и да нема медиуми кои би се спротивставиле на социјалните мрежи преку кои се шират претежно лажни информации… Во авторитарните земји како што се Србија и Албанија, но и членки на Европската унија како Бугарија, преовладуваат сензационалистички, владини, масовни медиуми, кои често придонесуваат за ширење лажни информации“, се наведува во текстот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Пленковиќ: По Хрватска, можеби е време некој друг да ѝ се приклучи на ЕУ
За разлика на претходните европски комисии, сегашната има вистинска политичка волја за проширување на Европската Унија, изјави денес во Загреб хрватскиот премиер Андреј Пленковиќ додавајќи дека е можна некаква одлука до 2030 година ако некои кандидати се технички подготвени.
„За разлика од Комисијата на (Жан-Клод) Јункер или првиот мандат на Урсула фон дер Лајен, кога не чувствував искрена политичка волја во центарот на политиката во Брисел за постигнување проширување за која било земја кандидат, овој пат морам да признам дека атмосферата е малку поинаква“, рече Пленковиќ на Вториот годишен самит на Хрватска.
„Можеби е време некој друг да ѝ се приклучи по Хрватска“
„Овој пат можеме да ја почувствуваме политичката волја во извршната власт на ЕУ, дури и кај повеќето земји членки, дури и кај големите, дека можеби е време некој друг да ѝ се приклучи по Хрватска, која се влезе на 1 јули 2013 година“, додаде Пленковиќ.
Комисијата би сакала да отвори преговарачки кластери со Украина и Молдавија до крајот на оваа година. Сепак, земјите членки одлучуваат за ова едногласно. Досега нема таква едногласност бидејќи Унгарија остро се спротивставува на членството на Украина во Унијата, анализираат медиумите.
Хрватскиот премиер потсети дека постојат две групи земји кандидатки: Украина и Молдавија во едната група, а земјите од Југоисточна Европа и Западен Балкан во другата група, и ја посочи Црна Гора како лидер. „Мислам дека би можеле, ако успеат да бидат технички подготвени, да имаме политичка одлука за некои пред 2030 година“, рече Пленковиќ.
Сепак, тој ги повтори своите тврдења дека апсорпцискиот капацитет на блокот ќе биде клучен за динамиката на проширувањето осврнувајќи се на четвртиот Копенхашки критериум од 1993 година, кој се однесува на буџетските трошоци за проширување и на влијанието на новите членки врз односите меѓу земјите што придонесуваат и оние што го користат.
„Речиси 80 проценти од европскиот буџет, всушност, го полнат 10-те најбогати земји на Унијата, а приближно 20 проценти одат за сите други односи. Побогатите земји, основачите, големите силни економии, не се нужно возбудени што помалите земји, кои многу малку придонесуваат, седнуваат на маса и во суштина одлучуваат за главните политики еднакво, особено кога станува збор за прашања каде што е потребна едногласност“, рече премиерот.
Тој потсети дека Германија, Франција и Италија еднаш се откажаа од двајца комесари во Комисијата во корист на проширувањето.
„А сега тие имаат ист број влијателни луѓе како и земјите што многу малку придонесуваат. Затоа процесот на донесување одлуки и буџетските импликации се во срцето на процесот на проширување“, објасни тој.
Фото: ЕПА
Регион
Лукас: Половина Србија се дружи со Ориќ, нема да остапам ни милиметар пред Додик
Српскиот пејач, Аца Лукас изјави дека доживеал неравда по објавената фотографија со Насер Ориќ и дека „нема да отстапи ниту милиметар“ пред Милорад Додик, кој му го забранил концертот на Јахорина.
За „Аваз.тв“ кажа дека фотографијата погрешно се толкува и дека прв пат го видел Ориќ. Лукас истакна дека не знае дали концертот во Сараево му бил забранет поради неговата претходна поддршка на Додик, додавајќи дека „половина Србија и Република Српска се дружат со Ориќ“.
Откако Олимпискиот центар Јахорина официјално го откажа неговиот настап, Додик изјави дека Лукас „го изгубил кредибилитетот за секое идно гостување во РС“. Лукас му возврати дека тој не барал поддршка од Додик, туку обратно, и дека повторно ќе настапува на Јахорина.
Пејачот нагласи дека нема намера да се извинува за нешто што, според него, е преголема реакција и пример за двојни аршини.
Тој додаде дека не бил свесен кој седел до него кога е направена фотографијата и дека не сака да прави поделби по национална основа, туку „луѓето ги дели на добри и лоши“.
Лукас оцени дека целата ситуација е политички мотивирана, дека никого не навредил и најави правни чекори поради забраната за настапот.
Регион
Бугарската влада го повлече предлог-буџетот по масовните протести
Бугарската влада соопшти дека ќе го повлече контроверзниот предлог-буџет за 2026 година по масовните протести во главниот град Софија и во други градови низ земјата.
Десетици илјади луѓе учествуваа на протестите против предложениот буџет, за кој рекоа дека се обидува да прикрие широко распространета корупција во владата.
Некои демонстранти, со маски на лицата, се судрија со полицијата, претходно напаѓајќи ги просториите на владејачката конзервативна партија ГЕРБ, како и на партијата ДПС во Софија.
Владата сега соопшти дека ќе се откаже од предлогот, кој предвидуваше и повисоки даноци.
И минатата недела имаше протести, кога владата го достави предлогот до парламентот.
Буџетот за следната година ќе биде првиот што Бугарија ќе го усвои во евра, бидејќи земјата на 1 јануари се приклучува кон еврозоната.
Јавното мислење околу усвојувањето на еврото е поделено, а некои се плашат дека тоа може да предизвика висока инфлација во една од најсиромашните земји на Европската унија.
Протестите против корупцијата во власта се чести во Бугарија, со оглед на тоа што од 2020 година земјата ја водат краткотрајни влади.
Се проценува дека протестот синоќа бил најголемиот во Софија во последните години.

