Регион
Шоле и Ескобар: Време е да се формира заедница на српски општини
Советникот во американскиот Стејт департмент, Дерек Шолe, и специјалниот пратеник на САД за Западен Балкан, Габриел Ескобар, посочија дека е време да се формира заедница на општини со српско мнозинство и дека тоа е правно обврзувачка меѓународна обврска.
Шоле и Ескобар во авторски текст за приштинска „Коха“ објаснуваат како би изгледала Унијата и наведуваат дека една од најважните цели на САД на Западен Балкан е да помогне „да се создадат услови за здрави, мирни и стабилни односи меѓу Србија и Косово“ оценувајќи дека ова е историска можност што треба да ја искористат двете страни.
Тие нагласуваат дека меѓу најкритичните задачи е спроведувањето на договорот за заедница на општини со српско мнозинство и дека е време јасно да се каже што е, а што не.
Како што објаснуваат, заедницата би била структура за општини со мнозинско српско население, која би ги координирала прашањата и услугите, како што се образованието, здравството, урбаното и руралното планирање и локалниот економски развој, со други зборови – функции што се одговорност на сите општини на т.н. Косово.
Сметаат дека ова е начин да се подобри секојдневието на граѓаните, да се создаде доверба меѓу Србите и владата на привремените приштински институции, да се обезбедат подобри врски меѓу северот и остатокот од т.н. Косово и да се создадат механизми Србите да учествуваат повеќе во општествениот живот.
Шоле и Ескобар посочуваат дека имплементацијата на договорот за ЗСО е правно обврзувачка меѓународна обврска, која бара дејствување на Приштина, Белград, ЕУ, како и постојна посветеност на САД во поддршката на дијалогот со посредство на ЕУ.
Тие посочуваат дека посветеноста на Приштина за создавање заедница не го прекршува косовскиот Устав, ниту, како што наведуваат, ги загрозува „нејзиниот суверенитет, независност или демократските институции“ и додаваат дека САД силно се противат на создавање каква било етничка заедница чна на слиРепублика Српска во Босна и Херцеговина.
Шоле и Ескобар наведуваат дека меѓународната заедница не бара да наметне решение, туку бара од Приштина да ја даде својата визија за заедницата и потсетуваат дека специјалниот претставник на ЕУ изјавил дека постојат 14 слични аранжмани во рамките на ЕУ, од кои ниту еден не поткопува европски системи на ефективно владеење.
„Во рамките на дијалогот што го води ЕУ, Косово може да отфрли опции што ја загрозуваат неговата правна структура, но не може да ги отфрли неговите обврски“, истакнуваат двајца високи американски дипломати.
Тие додаваат дека САД како „најпрокосовска земја во светот“ се залагаат за поддршка на народот на т.н. Косово, со цел да се осигурат дека „неговата уставна и правна структура не е загрозена“.
Тие наведуваат дека општините со заеднички интереси, јазик и култура би можеле поефикасно да соработуваат за да ги решат заедничките предизвици во обезбедувањето јавни услуги, а како пример наведуваат дека општините ќе може да креираат наставни програми и програми на српски јазик за локални училиштата во некои општини, а не да работат, како што се наведува, во вакуум.
Шоле и Ескобар наведуваат дека општините ќе соработуваат во рамките на „легитимните косовски институции и структури“ и дека со овозможување одредени општини поефикасно да ги извршуваат овластувањата што веќе ги имаат, потребата граѓаните да бараат услуги од, како што е наведено, „незаконски паралелни структури“.
Тие додаваат дека секоја поддршка и помош што Србија ќе ѝ ја понуди на заедницата треба да биде транспарентна и да оди преку легитимни и дозволени канали.
Шоле и Ескобар нагласуваат дека заедницата на општини со српско мнозинство нема да биде ненационална и дека тоа би биле општини со српско мнозинство, каде што не живеат само Срби, туку и Албанци, Бошњаци и други.
Двајцата американски дипломати потенцираат дека САД се подготвени да ја поддржат Приштина во исполнувањето на обврската за формирање ЗСО и дека ќе стојат на секој чекор до неа.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Вучиќ бара наследник на функцијата претседател, се споменуваат четири имиња
Речиси е сигурно дека Александар Вучиќ повторно ќе се кандидира за премиер на Србија, но кој ќе биде кандидатот на Српската напредна партија за претседател останува главната непозната. Соговорниците на белградскиот портал „Данас.рс“ се согласуваат дека СНС нема доволно харизматична личност сама да ги добие претседателските избори, поради што Вучиќ наводно планира да ги одржи парламентарните и претседателските избори на ист ден.
Дури и самата Српска напредна партија не знае со сигурност кој е фаворит на Вучиќ за негов наследник. Иако за тоа не се дискутира на партиските состаноци, низ ходниците се шири приказната за желбата на сегашниот претседател жена да го наследи на таа позиција, слично како што Ана Брнабиќ еднаш го наследи како премиер.
На прашањето дали веќе има некои имиња во трка, соговорниците од СНС одговараат дека претседателот е тој што се грижи за сè. „Важно е да направиме добра кампања и да нема втор круг избори“, нагласуваат тие, избегнувајќи шпекулации за имиња.
Мирослав Паровиќ од Движењето за народна слобода тврди дека СНС разговара за кандидати. Според него, Вучиќ, како што му е стара навика, им ветил кандидатура на неколку лица.
„Еден од нив е Милош Вучевиќ, претседателот на СНС. Тука е и Милица Ѓурѓевиќ Стаменковски, бидејќи Вучиќ се обидува да ја протурка приказната преку одредени канали дека жена сега треба да биде претседател на Србија. Тој, исто така, му ветил на Никола Селаковиќ, сè за да може да продолжи да го напаѓа ТОК, но и Александар Вулин, кој сега почнува лажни приказни дека е потребно да се оди на референдум за непостоечкиот ‘српски свет’“, пишува „Данас.рс“.
„Ова се барем четири имиња за кои Вучиќ вети дека ќе бидат можни кандидати, но веројатно има некои луѓе во оптек кои од нигде никаде ќе се кандидираат, исто како што некогаш направи со Ана Брнабиќ“, смета Паровиќ.
фото/депозитфотос
Регион
Бугарската влада падна
Бугарскиот премиер Росен Жељазков денес поднесе оставка, по неколку недели улични протести поради економските политики на владата и неуспешната борба против корупцијата.
Жељазков ја објави својата одлука за оставка непосредно пред парламентот да гласа за доверба на владата, објави „Франс Прес“.
„Владата денес поднесува оставка“, изјави Жељазков за новинарите по состанокот на лидерите на владејачката коалиција.
Оставката доаѓа пред Бугарија да се приклучи на еврозоната на 1 јануари.
„Нашата коалиција се состана, разговаравме за моменталната ситуација, предизвиците со кои се соочуваме и одлуките што треба да ги донесеме одговорно“, рече Жељазков, објавувајќи ја одлуката на владата да се повлече.
„Нашата желба е да бидеме на нивото што го очекува општеството“, рече тој, пренесува Ројтерс. „Моќта доаѓа од гласот на народот“.
Илјадници Бугари се собраа во Софија и десетици други градови во средата вечерта, со што го истакнаа јавното незадоволство од ендемската корупција и неуспехот на последователните влади да ја искоренат.
Минатата недела, владата на Жељазков го повлече својот буџетски план за 2026 година, првиот составен во евра, поради протестите.
Опозиционите партии и други организации изјавија дека протестираат против плановите за зголемување на придонесите за социјално осигурување и данокот на дивиденди за финансирање на повеќе владини трошоци.
И покрај повлекувањето на владата од буџетскиот план, протестите продолжија со несмалена сила во земјата што одржа седум национални избори во последните четири години – најновите во октомври 2024 година – во услови на длабоки политички и социјални поделби, пренесуваат медиумите во регионот.
Фото: депозитфотос
Регион
Десетици илјади излегоа на улиците во Бугарија против корупцијата
Десетици илјади Бугари се собраа синоќа за да протестираат против малцинската влада во земјата и, како што велат, нејзиниот неуспех да се справи со корупцијата. Голем број западни медиуми, вклучувајќи ги „Вашингтон пост“ , „Ројтерс“ и „Ју-Ес њуз“, ги објавија масовните протести во земјата.
Протестите во главниот град Софија и десетици други градови се најновите во низата долготрајни демонстрации и доаѓаат во време кога Бугарија се подготвува да го усвои еврото на 1 јануари. Демонстрантите користеа ласери за да ги проектираат зборовите „Оставка“, „Мафијата надвор“ и „За фер избори“ врз зградата на парламентот во центарот на Софија.
„Мислам дека енергијата на луѓето постепено ќе ги принуди (владата) да поднесат оставка затоа што се потребни многу реформи“, рече Добри Лаков (64), жител на Софија.
„Прво на сите, судска реформа. Ако судскиот систем се поправи, сè друго ќе си дојде на свое место, апсолутно сè.“
Бугарскиот парламент во четврток ќе одржи гласање за недоверба на владата на премиерот Росен Жељазков , шесто такво гласање откако таа ја презеде функцијата на 15 јануари оваа година.
Минатата недела, владата го повлече својот буџет за 2026 година, првиот составен во евра, поради масовните протести. Опозициските партии и други групи изјавија дека протестираат против плановите за зголемување на придонесите за социјално осигурување и даноците на дивиденди за финансирање на повисоките државни трошоци.
И покрај повлекувањето на владата од буџетскиот план, протестите продолжуваат со полна сила во земјата која одржа седум национални избори во последните четири години – најновите во октомври 2024 година – во услови на длабоки политички и социјални поделби.
„Конечно е време Бугарија да се врати во нормалноста и да се ослободи од олигархијата, мафијата и силите што ги претставуваат“, рече Ангелин Бахчеванов, специјалист за информатичка технологија.
Бојко Борисов , поранешен премиер и лидер на владејачката партија ГЕРБ, изјави дека партнерите во владејачката коалиција се согласиле да не поднесуваат оставки пред Бугарија да се приклучи на еврозоната на 1 јануари. Сепак, Асен Василев од реформистичката опозициска партија „Продолжуваме со промената“, која беше меѓу организаторите на протестот во среда, рече: „Ќе влеземе во еврозоната дури и ако владата поднесе оставка“.
Фото: илустрација

