Регион
„Албанијан пост“: Што ја чека Приштина ако Курти не ги прифати условите на Западот

Ако косовскиот премиер Аљбин Курти не ги прифати условите што му ги поставија САД и Европската Унија, Косово може да се соочи со санкции без преседан, пишува „Албанијан пост“.
Порталот пишува, повикувајќи се на дипломатски извори, дека Косово на државно ниво би можело да се соочи со исклучително сериозни ограничувања, а санкциите ќе ги погодат Курти и неговите најблиски соработници. Поделени во две фази со осум точки, санкциите се остри и без преседан во историјата на Косово.
Северот на Косово ќе се врати во состојбата пред 2004 година пред КФОР да ја преземе контролата, средствата од САД и ЕУ ќе бидат блокирани, а меѓународната заедница ќе биде пасивна кон кампањата на Србија за повлекување на признавањето на Косово.
На Приштина ѝ се заканува блокада на интегративните процеси и евентуално исклучување од некои од меѓународните организации во кои веќе е членка.
„Во случај ситуацијата на теренот да се влоши и да дојде до сериозно загрозување на општата безбедност, вклучително и загрозување на војниците на КФОР, премиерот Аљбин Курти и министерот за внатрешни работи, Џељал Свечља, би можеле да бидат прогласени за персона нон грата“, вели дипломатски извор на „Албанијан пост“.
Трансатлантската заедница, објаснува изворот, има витална потреба да не дозволи да не дозволи центар на криза зад крилата на контактната линија со Русија бидејќи, како што тврди специјалниот пратеник на САД за Западен Балкан, Габриел Ескобар, Русија има корист од кризата во северот на Косово иако не ја поттикнува.
„Меѓународната заедница е затечена зашто веруваше дека Србија може да биде проблематична кога станува збор за иницирање на француско-германскиот предлог, но никој не очекуваше дека владата на Косово ќе промовира несигурност и ќе поттикне кризи и конфликти преку своите дејства“, вели изворот објаснувајќи го текот на можните санкции.
Во првата фаза Косово би се соочило со финансиски ограничувања во форма на замрзнување на средствата од ЕУ, што значи дека Приштина би останала без милионите евра што секоја година ѝ се слеваат преку владини програми или невладини канали од ЕУ.
Истото тоа ќе се случи и со процесот на визна либерализација, односно слободниот визен режим за граѓаните на Косово.
Освен тоа, Косово беше ставено на дневен ред за членство во Советот на Европа, но и овој процес може да биде запрен во првата фаза од санкциите, која би вклучувала и замрзнување на американските средства и на програмите за косовските безбедносни сили.
Втората фаза од санкциите би била поширока и насочена на политичко и на безбедносно ниво.
Во оваа фаза меѓународната заедница ќе покаже „пасивен однос кон кампањата на Србија за повлекување на признавањето на Косово“, што може да доведе до исклучување на Косово од одредени меѓународни организации.
Една од најстрогите фази на санкциите, според дипломатските извори на „Албанијан пост“, ќе биде реорганизацијата на меѓународното воено присуство.
Бидејќи состојбата на северот од Косово се влошува, Курти и Свечља би можеле да бидат прогласени за непожелни со оправдување дека претставуваат опасност за безбедноста и за мирот.
Но, сето тоа во моментот е на хипотетичко ниво бидејќи Курти и неговата влада имаат рок до петок да се изјаснат за исполнување на трите услови на меѓународната заедница, а Западот се надева дека нема да мора да преземе такви драстични чекори.
Што и да одлучи Курти, јасно е дека меѓународната заедница остана без трпение и бара брз и јасен одговор од Приштина.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Зелено светло за Бугарија – од 1 јануари 2026 година може да го воведе еврото

Во четвртокот, Бугарија доби зелено светло од лидерите на Европската Унија за воведување на еврото од 1 јануари 2026 година.
Лидерите, собрани на самитот на ЕУ во Брисел, го поддржаа предлогот на Европската комисија да ѝ се дозволи на Бугарија да стане 21-ва членка на еврозоната и да го замени левот со евро, откако веќе планираше да го стори тоа во 2024 година, но беше одбиена.
Оваа балканска земја е членка на ЕУ од 2007 година и е првата земја што може да го воведе еврото по Хрватска во 2023 година.
Европскиот парламент и Европската централна банка (ЕЦБ) сè уште треба да бидат консултирани за потребните законски измени пред Бугарите да можат да плаќаат во евра, но тие чекори се сметаат за формалност.
Бугарија, според написите во медиумите од регионот како една од најсиромашните земји на ЕУ, останува на дното на листата од 27 членки во однос на бруто домашниот производ (БДП) по глава на жител, иако стапките на раст се повисоки од другите земји.
Покрај релативно ниските и стабилни стапки на инфлација, критериумите за пристапување вклучуваат стабилност на цените, здрави јавни финансии и стабилни девизни курсеви.
Комисијата неодамна изјави дека очекува стапка на инфлација од 3,6 проценти за Бугарија оваа година и 1,8 проценти во 2026 година, што доведе до позитивен рејтинг за Софија.
Во Бугарија, воведувањето на еврото беше проследено со жестоки протести. Во февруари, националистите запалија оган пред влезот на претставништвото на ЕУ во Софија и истурија црвена боја на стаклената фасада на зградата. Тие фрлаа молотови коктели и јајца.
Минатиот месец, поддржувачите на проруските и националистичките партии демонстрираа во главниот град Софија и во други градови, барајќи левот да се задржи поради стравувањата дека еврото ќе поттикне зголемување на цените.
Противниците на еврото собраа 604.000 потписи во корист на референдум за воведување на заедничката валута, но бугарскиот парламент го отфрли референдумот двапати – во 2023 година и во мај 2025 година.
Според анкетата спроведена од бугарскиот институт Мјара кон средината на мај, повеќе од половина од сите возрасни (54,9%) се противат на воведувањето на заедничка валута во 2026 година, додека стабилна третина (34,4%) се за приклучување кон еврозоната следната година, анализираат медиумите.
Регион
(Видео) Силни ветрови, грмотевици и град: невреме ја погоди Хрватска

Силно невреме погоди неколку делови од Хрватска во четврток вечерта. Го погоди и регионот на Загреб, за кој Државниот хидрометеоролошки завод (DHMZ) издаде црвено предупредување поради исклучително опасни временски услови. Ситуацијата беше особено тешка во Бродско-посавската жупанија. Дирекцијата за цивилна заштита утрово објави дека Окружниот центар 112 во Славонски Брод добил бројни пријави од граѓани во текот на ноќта поради последиците од невремето проследено со обилни дождови и бурни ветрови.
-Во Бродско-посавската жупанија, помеѓу 00:15 и 02:45 часот, имало прекини на далноводите и прекини на трафостаниците. 2.944 корисници во некои општини останаа без електрична енергија-, се вели во соопштението. Екипите на Електра Славонски Брод веднаш излегоа на терен и работат на отстранување на дефектите, а целосно нормализирање на снабдувањето со електрична енергија се очекува во текот на утрото и попладнето.
Во пошироката област на Вуковар, граѓаните беа сведоци на многу силни ветрови, грмотевици и интензивни врнежи од дожд во текот на ноќта. „Во Вуковар имаше силен ветер, а молњите беа како луди“, опиша еден жител.
Загреб, исто така, ја почувствувал бурата, околу 3:00 часот наутро градот бил погоден од силни ветрови кои донеле обилен дожд. По краткотрајното затишје, непосредно пред 8:00 часот наутро, силен пороен дожд повторно го погоди Загреб, придружен со силни грмотевици и налети на ветер. На западот од земјата, во Истра, во некои делови беше регистриран и град.
Силната бура ја погоди и соседна Италија, каде што беа регистрирани обилни врнежи од дожд, бурен ветер и град. На социјалните мрежи кружат фотографии од големи парчиња град, кои сведочат за силата на бурата.
Регион
Запалил спирала против комарци па ја изгорел куќата во близина на Загреб

Вчера наутро во близина на Загреб избувна пожар во куќа во сопственост на 57-годишен маж, соопшти загрепската полиција.
Истрагата утврди дека пожарот најверојатно избувнал поради пад на запалена спирала од комарци што била закачена на дрвен столб, од каде што пожарот се проширил на мебелот, кој бил целосно изгорен, на ѕидот од скалите и дел од покривот, се вели во полициското соопштение.
Пожарот бил изгаснат од пожарникари, а 43-годишен член на семејството бил полесно повреден и добил медицинска помош во Клиничката болница.