Во саботата, Европската унија ги повика сите партии на воздржаност пред локалните избори во четири општини на северот на Косово, додека водечката политичка партија на косовските Срби – Српска листа (СЛ), повика на бојкот, што беше поддржан од српскиот претседател Александар Вучиќ.

Изборите беа распишани откако градоначалниците на општините на северот (Лепосавиќ, Зубин Поток, Сјеверна Митровица и Звечан), сите членови на СЛ, поднесоа оставки во ноември 2022 година како спротивставување на одлуката на косовската влада за пререгистрација на автомобили со таблички издадени во Србија до регистарски таблички Република Косово (РКС).

Портпаролот на ЕУ, Петер Стано, ја нарече одлуката на СЛ да не учествува на изборите „многу разочарувачка“, објави во денеска Радио Слободна Европа (РСЕ).

Српска листа, сестринската партија на српската владејачка партија СНС на претседателот Вучиќ, им порача на гласачите дека изборите се „недемократски“ и повика „на 23 април да бидат празни сите избирачки места“, што ќе им испрати на Србите од северот „јасна порака до Приштина и меѓународната заедница“.

Претседателот на Србија денес ги повика и Србите во Косово „да покажат колку се пообединети“ и дека властите во Приштина „не можат да ги газат“.

Вучиќ денеска пред новинарите, по презентацијата на можностите, оружјето и опремата на Вооружените сили на Србија (САФ) „Гранит 2023“, изјави дека е изненаден од изјавата на портпаролот на ЕУ Питер Стан, кој е „разочаран бидејќи Србите не сака да учествува на избори“ и повтори дека ЕУ има обврска во спроведувањето на претходните договори за кои била гарант.

Србите, посочи Вучиќ, досега учествувале „на четири или пет различни изборни циклуси организирани од приштинските власти“, и „не требало да учествуваат во ниту еден од нив додека не се формира Заедницата на српските општини“ на Косово, што е обврска на Приштина според Бриселскиот договор, постигнат под покровителство на ЕУ и тогашниот шеф на европската дипломатија, Кетрин Ештон.

„Десет години подоцна – и не е виновна само Приштина, туку и Европската Унија, која е гарант за спроведувањето на Бриселскиот договор и не го спроведе – Србите сè уште се предмет на малтретирање, малтретирање и сега велат: нема да го спроведеме тоа што го потпишавте“, рече Вучиќ.

Тој, многу остро, му рекол на Петер Стано дека треба да се срами од оценките. „Тие ни го убиваат народот, а вие велите дека сте разочарани што не учествуваме на изборите. Мислам на тој портпарол на ЕУ и го прашувам: зарем не ви е барем малку срам“, им рече Вучиќ на новинарите.

На 27 февруари во Брисел, Белград се согласи со предлогот на европскиот план за Косово, а потоа на 18 март во Охрид со анексот за имплементација на тој план, но тоа не ги прекина споровите меѓу двете страни за приоритетите и метод на имплементација.

Српската страна инсистира дека клучен предуслов за продолжување на имплементацијата е формирање на Заедница на српски општини, што властите во Приштина, и покрај притисокот од ЕУ и САД, кои го поддржуваат европскиот план, одбиваат да го направат, тврдејќи дека ЗСО не може да има извршни овластувања.

Косовскиот премиер Албин Курти инсистира дека ЗСО може да биде на дневен ред само кога Србија ќе го признае Косово, додека српскиот државен врв упорно ги повторува „црвените линии“ на Србија дека нема да прифати членство на Косово во ОН и меѓународните организации.

На денот на изборите, Србите на северот на Косово „ќе бидат мирни, одговорни и ќе чекаат подобри времиња кога ќе се применуваат Повелбата на ОН и меѓународното право и кога ќе се почитуваат потпишаните договори“, рече Вучиќ денеска.