Регион
Мисли дека е лидер на „Голема Албанија“, Курти покажа дека сонува за повеќе од независност на Косово, вели српски дипломат

Посетата на косовскит премиер Албин Курти на Скопје и Тетово, беше тема на анализа на српскиот дипломат Зоран Миливојевиќ.
Тој за Блиц посочува дека Курти ја спроведува својата и политичката платформа на неговото движење Самоопределување.
„Во основата на таа платформа е идејата за голема Албанија. Тоа е неговото кредо. Во таа смисла, во Северна Македонија се сретна само со опозициските партии со кои ги дели истите идеолошки ставови. Не треба да заборавиме дека Курти има своја партија во Албанија, со која учествуваше и на локалните и парламентарните избори, на кои не се снајде баш најдобро“, потсетува Миливојевиќ.
Како што вели, откако стана премиер, Курти „работи на промовирање на концептот за голема Албанија“.
„Преименувањето на улицата Скопје во Адем Демачи е симбол на посетата на Курти на Северна Македонија. Интересно е што досега нема реакција од Западот за оваа посета, иако таа влијаеше на целиот регион на Западен Балкан. Мислам дека Западот нема да реагира бидејќи Албанците се најверните сојузници на Западот кога станува збор за стратегијата за сузбивање на влијанието на Русија и Кина на Западен Балкан“, оценува Миливојевиќ.
Миливојевиќ смета дека посетата на Курти во Тетово го доведува во прашање пристапот кон деескалација во регионот.
„До тој степен што нема реакција од Западот на оваа посета, ќе има ново зголемување на тензиите. Курти прави две работи со својата политика. Прво, ја спроведува големоалбанската идеја и второ, влијае на безбедноста на целиот регион. Само оние кои ја спонзорираат државноста на Косово можат да го спречат од тоа, а тоа се западните центри на моќ“, заклучува Миливојевиќ.
Од друга страна, Фатмир Шехоли, директор на Институтот за афирмација на меѓуетничките односи, „фрла поинакво светло“ на посетата на Курти на Северна Македонија.
„Курти не ги посети Скопје и Тетово во својство на премиер, туку како обичен граѓанин на Косово. Албин Курти не е премиер на сите Албанци. Истакнувањето на албанските симболи е регулирано со македонскиот закон и устав, така што јас не гледам никаков проблем во тоа. Верувам дека пораките на Курти не само во „Скопје и Тетово треба да бидат во духот на европските трендови, и би сакал Курти да ја посети Прешевската долина во Србија и да испрати пораки за мир, стабилизација и создавање на еднаквост за сите граѓани, без разлика на етничката и верската припадност“, вели Шехоли.
Како што вели тој, владата на Курти се соочува со бројни корупциски скандали на Косово.
„Тие афери не можат да се прикријат со обиди да се дадат изјави кои немаат никакво значење, затоа секоја недела стигнуваат оставки од неговата влада“, вели Шехоли.
Кога виде што донесе неговата посета на Тетово и Скопје, Курти се обиде да се претстави како „наивен миротворец“.
„Република Северна Македонија ја сметам за партнер, сојузник и пријател. Таа има за цел европска интеграција како нас, таа е и членка на НАТО, а тука го имаме и НАТО. Тоа покажува дека нашите односи се одлични“, рече Курти.
Како што тврди, средбите со градоначалниците на Тетово и на Чаир нема да наштетат никому.
„Средбите не беа одржани како средби и собири против никого. Со добри односи меѓу нас никој нема да настрада. Други изјави не коментирам, но секогаш сме изразувале волја за соработка“, додаде Курти.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Црна Гора планира да произведува дронови; САД: Покажуваат дека се сериозни

Црна Гора планира да започне со производство на беспилотни летала во соработка со американска компанија, а првата серија ќе биде донирана на Украина, објавија денес црногорските медиуми, повикувајќи се на „писмо за намери“ усвоено од владата во Подгорица кон крајот на мај.
Во тој документ, како што објави Радио Слободна Европа, црногорската влада наведува дека оваа иницијатива ќе ги подобри капацитетите на војската во однос на НАТО, ќе ги поддржи одбранбените потреби на Украина, како и позицијата на Црна Гора како сигурен снабдувач на најсовремена одбранбена опрема на глобалниот пазар.
Се нагласува дека договорот вреден 15 милиони долари ќе биде поддржан и од американската администрација предводена од претседателот Доналд Трамп. Писмото за намери усвоено од црногорската влада на 29 мај наскоро ќе го потпишат црногорскиот министер за економски развој Ник Ѓељошај и Роберт Џ. Донахју, директор на компанијата „Бај Лајт Профессионал ИТ Сервисиз ДОО“. Тоа ќе биде претходница на договорот што треба да се потпише во септември.
Договорот предвидува користење на компании од Црна Гора и регионот за тестирање на воздушни и подводни технологии на беспилотни системи. Исто така, се наведува дека владата на Црна Гора се согласува да ја донира првата серија беспилотни системи од рано производство и сродна одбранбена опрема на Украина.
Амбасадата на САД објави дека договорот, доколку биде одобрен, ќе промовира заедничка безбедност, стабилност и напредок и дека владата на САД ги охрабрува сите земји-партнери да инвестираат и да соработуваат со американските компании.
„Инвестирањето во одбранбени капацитети, како што се американските беспилотни воздушни системи, ја покажува сериозноста на Црна Гора во исполнувањето на своите обврски кон Алијансата во време кога бараме од Европа да преземе поголем товар за нејзината безбедност“, порачаа тие.
Регион
Европската комисија не се откажува од рудникот за литиум во Србија, тој се појави на новата листа

Европската комисија денес објави список од 13 стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји, вклучувајќи го и проектот Јадар во западна Србија, кој предизвика силни протести и спротивставување во таа земја.
Списокот на стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји вклучува проекти во Канада, Гренланд, Казахстан, Норвешка, Србија, Украина, Замбија, Нова Каледонија, Мадагаскар, Малави, Јужна Африка и Обединетото Кралство.
Според проценката на Комисијата, избраните проекти, од кои повеќето се однесуваат на суровини неопходни за производство на електрични возила и батерии, како што се литиум, никел, кобалт, манган и графит, бараат вкупно 5,5 милијарди евра капитални инвестиции за да започнат со работа.
На листата е вклучен и проектот Јадар во долината на реката Јадар во западна Србија, кој предизвика широко распространето негодување и отпор поради страв од загрозување на здравјето на луѓето и животната средина.
На почетокот на 2022 година, српската влада го поништи усвоениот просторен план за рудникот во долината на реката Јадар и го запре проектот. Сепак, во јули минатата година, повторно донесе одлука со која му дозволи на британско-австралискиот рударски гигант „Рио Тинто“ да го рестартира својот проект за рударство на литиум.
Избраните стратешки проекти ќе добијат поддршка од Комисијата, земјите-членки и финансиските институции во форма на полесен пристап до финансирање. Комисијата, исто така, ќе ја зајакне соработката со трети земји за да се обезбеди развој на овие проекти, особено преку стратешки партнерства што веќе се воспоставени со некои од земјите.
Регион
Бугарија од 1 јануари 2026 година го воведува еврото

Бугарија ги исполни сите критериуми и е подготвена да ја усвои единствената европска валута од 1 јануари 2026 година. Ова е јасно од извештајот за конвергенција на Европската комисија (ЕК), објави БГНЕС.
Министрите за финансии на Еврогрупата ќе го разгледаат извештајот на ЕК и оној на ЕЦБ на состанокот на 19-20 јуни во Луксембург. На самитот на ЕУ, кој ќе се одржи на 26-27 јуни, тие ќе бидат разгледани и од лидерите на Унијата.
На 30 јуни, Европската комисија ќе го даде предлогот за фиксирање на девизниот курс, и не се очекува тој да биде различен од сегашниот девизен курс утврден од валутниот одбор.
Конечната одлука за пристапувањето треба да дојде на 8 јули, кога земјите од Еврогрупата ќе ги усвојат законските одлуки за усвојување на еврото во Бугарија.
Со ова, Бугарија ќе биде 100% полноправна членка на Европската Унија, откако на почетокот на оваа година се приклучи и на копнениот Шенген, објави БГНЕС.
Бугарија е членка на ЕУ од 1 јануари 2007 година.