Регион
Рама: Не очекуваме преговори за членство во ЕУ, виновна е Бугарија
Албанскиот премиер Еди Рама рече дека не очекува самитот на ЕУ следната недела да го отвори патот за неговата земја да ги почне преговорите за членство и ја префрли вината на Бугарија.
Сите влади на ЕУ уште во март 2020 година се согласија да им дадат зелено светло на Албанија и Северна Македонија за почеток на преговорите за членство. Но, преговорите допрва треба да почнат откако Бугарија инсистираше на тоа дека сака отстапки од Северна Македонија во билатералните спорови кои се однесуваат на јазикот, историјата и идентитетот, пишува Политико.
Иако блокадата на Софија се однесува само на Северна Македонија, ЕУ инсистираше заеднички да ги решава кандидатурите за членство на Албанија и Северна Македонија – така што и Албанија е ефективно блокирана.
Додека ЕУ притиска Украина во екот на војната да стане кандидат за членство во ЕУ на самитот следната недела, овој статус Северна Македонија го доби во 2005 година, а Албанија во 2014 година, но сепак не успеа ниту да почне разговори со ниту една земја.
Германскиот канцелар Олаф Шолц ја посети Бугарија минатата недела во обид да ја надмине блокадата на Софија пред претстојниот самит во Брисел, кој ќе се одржи в четврток и v петок следната недела. Но, во интервју за Политико, Рама јасно кажа дека е песимист.
„Немам никакви очекувања. Мислам дека ништо нема да се случи. Албанија и Северна Македонија нема формално да ги почнат преговорите“, рече тој.
На прашањето дали некои лидери на ЕУ сигнализирале дека разговорите може да започнат наскоро, Рама одговори: „Какви сигнали можат да дадат? Не се работи за нив. Повторно, се работи за Бугарија. Сите се согласуваат, сите поддржуваат, сите мислат дека ова треба да се случи. Но се ограничени од Бугарија“.
Рама не очекува бугарските лидери да ја променат својата позиција, бидејќи, како што рече, тие го претвориле спорот во толку големо прашање што е исклучително тешко да се повлече.
„Тоа е спирала. Влегоа во спирала. И од таа спирала, многу, многу е тешко да се излезе“, изјави Рама, кој ќе присуствува на состанокот на лидерите од Западен Балкан и ЕУ во Брисел пред самитот.
„Политико“ потсетува дека бугарските функционери се држат до својата позиција, инсистирајќи дека тие едноставно бараат од Северна Македонија да се придржува до претходните обврски и да бара заштита на правата на Бугарите во земјата.
Северна Македонија, од своја страна, изјави дека прави напори со добра волја да се ангажира со Софија и нагласи дека билатералниот спор не треба да го одложи почетокот на разговорите меѓу ЕУ и потенцијалната членка.
Рама потврди дека ако нема напредок овој месец, тој ќе побара кандидатурата за членство на Албанија да се третира одвоено од онаа на Северна Македонија – чекор што ЕУ досега не сакаше да го преземе, а официјалните лица тврдат дека би било подобро за регионалната стабилност ако двајца соседи би можеле да напредуваат заедно.
„Ако ништо не се случи во јуни, ќе побараме да се разделиме од оваа двојка која е изгубена во преводот“, рече Рама. „Уверен сум дека тоа е она што треба да го направиме, тогаш дали (лидерите на ЕУ) ќе се согласат или не, ќе видиме“.
Албанскиот лидер, исто така, рече дека ја поддржува идејата на францускиот претседател Емануел Макрон за европска политичка заедница – организација која ќе биде отворена и за членки, но и за земји кои не се членки на ЕУ.
„Мислам дека е во право. Ова требаше да се направи одамна, затоа што ова е визионерско“, рече Рама, притоа одбивајќи да навлегува во детали за формата што заедницата треба да ја има.
„За ова може да се разговара, но во принцип, да се има една политичка заедница која се организира на различни начини е многу важно, а тоа е надвор од Европската Uнија што ја имаме денес која очигледно не е во состојба да се соочи со предизвиците на времето“, рече тој.
Макрон го постави својот план делумно како одговор на војната во Украина, сугерирајќи дека предложената заедница ќе биде побрз начин за Киев да се интегрира во европските политички структури отколку долгиот процес на пристапување во ЕУ.
Војната во Русија, исто така, ги истакна поделбите на Западен Балкан. Некои земји – како Албанија – ја следеа ЕУ во воведувањето санкции кон Русија, додека други – како Србија – не, пишува „Политико“.
Иако Србија и Албанија често беа во несогласувања во текот на децениите, Рама се заложи за разбирање за позицијата на Белград.
„Морате да разберете дека Србија е во многу поинаква позиција од многу други, поради нејзината историја, поради нејзините посебни врски со Русија“, рече тој.
Тој додаде дека верува оти Србија треба да воведе санкции со текот на времето, но предупреди да не се притиска Белград, кој е силно зависен од Москва за снабдување со енергија, да го направи премногу прерано.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Бугарската влада падна
Бугарскиот премиер Росен Жељазков денес поднесе оставка, по неколку недели улични протести поради економските политики на владата и неуспешната борба против корупцијата.
Жељазков ја објави својата одлука за оставка непосредно пред парламентот да гласа за доверба на владата, објави „Франс Прес“.
„Владата денес поднесува оставка“, изјави Жељазков за новинарите по состанокот на лидерите на владејачката коалиција.
Оставката доаѓа пред Бугарија да се приклучи на еврозоната на 1 јануари.
„Нашата коалиција се состана, разговаравме за моменталната ситуација, предизвиците со кои се соочуваме и одлуките што треба да ги донесеме одговорно“, рече Жељазков, објавувајќи ја одлуката на владата да се повлече.
„Нашата желба е да бидеме на нивото што го очекува општеството“, рече тој, пренесува Ројтерс. „Моќта доаѓа од гласот на народот“.
Илјадници Бугари се собраа во Софија и десетици други градови во средата вечерта, со што го истакнаа јавното незадоволство од ендемската корупција и неуспехот на последователните влади да ја искоренат.
Минатата недела, владата на Жељазков го повлече својот буџетски план за 2026 година, првиот составен во евра, поради протестите.
Опозиционите партии и други организации изјавија дека протестираат против плановите за зголемување на придонесите за социјално осигурување и данокот на дивиденди за финансирање на повеќе владини трошоци.
И покрај повлекувањето на владата од буџетскиот план, протестите продолжија со несмалена сила во земјата што одржа седум национални избори во последните четири години – најновите во октомври 2024 година – во услови на длабоки политички и социјални поделби, пренесуваат медиумите во регионот.
Фото: депозитфотос
Регион
Десетици илјади излегоа на улиците во Бугарија против корупцијата
Десетици илјади Бугари се собраа синоќа за да протестираат против малцинската влада во земјата и, како што велат, нејзиниот неуспех да се справи со корупцијата. Голем број западни медиуми, вклучувајќи ги „Вашингтон пост“ , „Ројтерс“ и „Ју-Ес њуз“, ги објавија масовните протести во земјата.
Протестите во главниот град Софија и десетици други градови се најновите во низата долготрајни демонстрации и доаѓаат во време кога Бугарија се подготвува да го усвои еврото на 1 јануари. Демонстрантите користеа ласери за да ги проектираат зборовите „Оставка“, „Мафијата надвор“ и „За фер избори“ врз зградата на парламентот во центарот на Софија.
„Мислам дека енергијата на луѓето постепено ќе ги принуди (владата) да поднесат оставка затоа што се потребни многу реформи“, рече Добри Лаков (64), жител на Софија.
„Прво на сите, судска реформа. Ако судскиот систем се поправи, сè друго ќе си дојде на свое место, апсолутно сè.“
Бугарскиот парламент во четврток ќе одржи гласање за недоверба на владата на премиерот Росен Жељазков , шесто такво гласање откако таа ја презеде функцијата на 15 јануари оваа година.
Минатата недела, владата го повлече својот буџет за 2026 година, првиот составен во евра, поради масовните протести. Опозициските партии и други групи изјавија дека протестираат против плановите за зголемување на придонесите за социјално осигурување и даноците на дивиденди за финансирање на повисоките државни трошоци.
И покрај повлекувањето на владата од буџетскиот план, протестите продолжуваат со полна сила во земјата која одржа седум национални избори во последните четири години – најновите во октомври 2024 година – во услови на длабоки политички и социјални поделби.
„Конечно е време Бугарија да се врати во нормалноста и да се ослободи од олигархијата, мафијата и силите што ги претставуваат“, рече Ангелин Бахчеванов, специјалист за информатичка технологија.
Бојко Борисов , поранешен премиер и лидер на владејачката партија ГЕРБ, изјави дека партнерите во владејачката коалиција се согласиле да не поднесуваат оставки пред Бугарија да се приклучи на еврозоната на 1 јануари. Сепак, Асен Василев од реформистичката опозициска партија „Продолжуваме со промената“, која беше меѓу организаторите на протестот во среда, рече: „Ќе влеземе во еврозоната дури и ако владата поднесе оставка“.
Фото: илустрација
Регион
Црногорскиот премиер рече дека ќе влезе во ЕУ пред Србија; Вучиќ: Прво скокни, па кажи оп
Српскиот претседател Александар Вучиќ вчера во Брисел ја коментираше реакцијата на црногорскиот премиер Милојко Спајиќ на неговата идеја земјите од Западен Балкан да бидат примени во Европската Унија истовремено, пренесува Анадолија.
Велејќи дека го презентирал својот предлог на европските лидери Урсула фон дер Лајен и Антонио Коста, Вучиќ додаде дека имал „најдобри намери“ и дека не гледа рационални аргументи во реакцијата на Спајиќ.
„Го кажав тоа од рационални причини, не ирационални, не политички, бидејќи некој ќе влезе пред нас. Прво скокнете, па кажете оп. Го кажав тоа бидејќи мислам дека е најдоброто решение. Да речеме дека Србија влезе, и нема да ве прашам сега со која територија, а Приштина никаде ја нема.
Како ќе го решиме овој проблем, бидејќи некој мора да размисли за тоа? И што ќе правиме, на пример, со БиХ во тој случај? Тогаш Бошњаците од Пазар ќе имаат три пати поголеми тешкотии при преминувањето на границата за да стигнат до Сараево и обратно. А Србите од Бијелина, Бања Лука, Требиње, Зворник и секое друго место би морале да ја преминат границата три пати потешко отколку денес, наместо да имаме отворени граници како што предлагам“, рече Вучиќ.
Тој додаде дека имало непотребна „итност и брзање“ во реагирањето на нешто во кое „немало лоша или злонамерна намера“.
Црногорскиот премиер одговори на идејата на Вучиќ во вторник со објава на социјалната мрежа Икс: „Се согласувам дека ЕУ треба да биде крајната дестинација за целиот Западен Балкан. Сепак, ние ќе ве чекаме таму од 2028 година и ве охрабруваме навистина да побрзате и да ги забрзате другите кандидати од регионот.“
фото: Depositphotos

