Македонија
Почина академик Георги Старделов
На 11 јануари, со навршени девет децении живот, почина еден од најзначајните македонски интелектуалци, филозофот естетичар, книжевен критичар и теоретичар, есеист и универзитетски професор, академик Георги Старделов. Беше пример за длабок мислител, минуциозен аналитичар и во исто време инспиративен изведувач на синтези и творечки поврзувања, извонреден стилист и сугестивен едукатор, впечатлив оратор и секогаш интересен собеседник.
Зад себе остави огромно и првокласно по квалитет творештво, кое се вградува во столбовите на македонската литература, од кое ги издвојуваме критичко-есеистичките дела: „Есеи“ (1957), „Модерното и модернизмот“ (1962), „Светови“ (1969), „Антеј бара почва“ (1971), „Доба на противречности“ (1977), „Меѓу литературата и животот“ (1981), „Македонско светско чудо“ (2009), како и студиите: „Еxperimentum Macedonicum“ (1983), „Изморена авангарда“ (1985), „Одземање на силата – Поезијата на Блаже Конески“ (1989), „Ѕumma aestheticae“ (1991), „Антеј ја допира земјата“ (1993), „Величанија – Поезијата и поетското искуство на Анте Поповски“ (1997), „Небиднината – Поезијата и поетското искуство на Ацо Шопов“ (2000), „Искушенијата на естетичкиот ум – 20. Век“ (2003), „Балканска естетика – една друга естетика“ (2004), „Angelus Novus (Или подготовка за лет)“ (2004), „Ноќен градинар“ (2006), „Небесен клучар – книжевното наследство на Славко Јаневски“ (2008), „Херменефтика на новата македонска книжевност“ (2008), „Слушате ли Каина-велијци?“ (Славко Јаневски – книжевна генеологија, 2010), „Слова“ (2011), „Summa aestheticae. I, Јужнословенска естетика“ (2015), „Summa aestheticae. II, Балканска естетика – една друга естетика“ (2015), „Summa aestheticae. III, Историја на европската естетика на XX век“ (2015). Автор е и на десетина релевантни антологии од различни жанрови на македонската книжевност.
Акад. Старделов беше член на ДПМ од 1957 година и во одреден период и негов претседател. Неговиот профил на филозоф естетичар со нагласен интерес за книжевноста е посебно значаен за македонската култура, затоа што покажува колку се неопходни оние книжевници кои својот труд, ерудиција и талент ги вложуваат во објаснувањето и валоризирањето на уметничкото творештво на другите писатели и на глобалните и локалните културни процеси. Тој беше врвен ерудит, со нагласен книжевен талент и со огромна енергија и творечко љубопитство. Старделов останува еден од најдобрите познавачи и афирматори на творештвото на нашите канонски писатели, како што се Блаже Конески, Анте Поповски, Славко Јаневски, Ацо Шопов и многу други. Неговиот грандиозен опус е непроценливо богатство на кое постојано му се навраќаме, а ќе му се навраќаат и генерациите што доаѓаат по нас.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Мицкоски: Македонија е дом на различности што ја збогатуваат нашата заедничка приказна
Премиерот Христијан Мицкоски упати честитка по повод 22 Ноември – Денот на албанската азбука, истакнувајќи дека празникот носи силна историска и културна симболика, поврзана со Битолскиот конгрес од 1908 година.
Во своето обраќање, Мицкоски потсетува дека тогаш, албанската интелигенција направила голем чекор кон создавање унифицирана азбука – „чин со длабоко европско значење“, како што рече, кој означил модернизација, образование и отвореност.
Премиерот нагласи дека Денот на албанската азбука е важен и за државата, бидејќи „Македонија е дом на различности кои не разделуваат, туку ја збогатуваат нашата заедничка национална приказна“. Албанската заедница, според него, е суштински дел од културниот и општествениот мозаик на земјата.
Мицкоски порача дека Владата останува посветена на политики кои градат меѓуетничка доверба, создаваат услови за достоинствен развој на јазиците и културите и ја зајакнуваат кохезијата меѓу граѓаните.
„Имаме амбиција да градиме општество во кое младите Македонци, Албанци, Турци, Срби, Бошњаци, Роми, Власи и сите други ќе ја гледаат својата иднина овде – во силна и развиена татковина“, изјави тој, додавајќи дека секој јазик треба да биде „мост, а не граница“.
Во обраќањето беа истакнати и проектите што Владата ги спроведува – модернизација на инфраструктурата, образованието, поддршка на културните институции, дигитализација и економски развој на локалните заедници, како и јакнење на институциите за рамноправност и интеграција.
На крајот, Мицкоски порача дека успехот е „заеднички проект“ и дека со обединетост, почит и одговорност може да се постигне напредок за целата држава.
„Нека е честит Денот на албанската азбука“, стои во честитката.
Македонија
Поплавени 50 домови во Ресен, под вода земјоделски површини и во Демир Хисар, во Прилеп паднал таван од куќа
Според информациите на Центарот за управување со кризи до 8 часот, обилните врнежи предизвикаа локални излевања, поплави и прекини во водоснабдувањето на повеќе локации низ државата.
Ресен: Над 50 поплавени куќи и објекти
Во Општина Ресен, реките Болнска и Источка се излеале во селата Царев Двор и Дрмени, при што се поплавени повеќе од 50 куќи, магацини, визби и земјоделски површини.
Ангажирани се екипи со 4 багери, 7 пумпи и дополнителни приватни пумпи за исцрпување вода. Голема Река бележи водостој од 2,1 метар со почетни излевања во Долна и Горна Бела Црква.
ЈКП „Пролетер“ известува за нарушен квалитет на водата, која привремено не се препорачува за пиење. ТППЕ Ресен интервенира во с. Дрмени со 2 возила и 5 пожарникари.
Битола: Работа на повеќе локации и затворени патишта
Општина Битола пријавува бројни интервенции:
Екипите на јавните претпријатија работат во селата Нижеполе, Дихово, Цапари, Породин, Жабени, Лажец, Меџитлија, Острец, Граешница и Кишава.
„Нискоградба“ и АД Водостопанство подигаат насипи на р. Драгор кај Долно Оризари.
На мостот во Карамани се расчистуваат гранки и отпад за зголемување на протокот.
ХМС „Стрежево“ ги чисти пропустите на Цапарска Река (Доленци–Лера).
Затворени се патиштата Лера–Доленци и кон Цапари поради вода на коловоз.
Нивото на р. Црна е зголемено на 2,7 метри (во 15:30 ч).
ЈКП Водовод работи на дефект што предизвика прекин во водоснабдувањето од Кравари до Меџитлија.
Преку Е-112 пријавени се повеќе поплавени подруми, дворови, паднато дрво и ризик од излевање канали.
Демир Хисар
Излевање на р. Црна кај с. Жван со поплавени земјоделски површини. Екипите расчистуваат одрони на патиштата Базерник и Вирово, кои се проодни.
Прилеп
Пријавено е паѓање таван на куќа на ул. „Кајмакчалан“ како последица од дождовите. Надлежните служби се известени.
Охрид
РЦУК известува за повеќе интервенции на поплавени домови. По прекинот на дождот состојбата се стабилизира, но реките остануваат со висок водостој.
Куманово
Екипите во Крива Паланка и Кратово расчистуваат одрони на регионалните патишта. Водостојот на Кратовска и Крива Река е зголемен, но без излевања.
Скопје
Нивото на реките е покачено, но состојбата е под контрола и нема пријавени излевања.
Струмица
Пријавени се три одрони на патот Струмица–Валандово, проследени до надлежните служби.
Македонија
Опасност од зарази по поплавите – надлежните со упатства за граѓаните и одгледувачите на животни
Поради покачените водостои на реките по неколкудневните врнежи од дожд и опасноста од нивно излевање, но и заради излевањето на реките во неколку региони во земјава, со цел навремено преземање превентивни активности за намалување на ризиците од појава на заразни болести кои се пренесуваат преку храната или водата за пиење и за заштита на животните, Агенцијата за храна и ветеринарство (АХВ) апелира до населението да води сметка за безбеднсота на храната, водата за пиење и за здравствената состојба и благосостојбата на животните.
Преку медиумите да се следат информациите за временската прогноза, состојбата со водотеците во земјава, состојбата со водоснабдувањето и безбедноста на водата за пиење.
Доколку во регионите каде веќе има излевање на реките и поплавување на домовите и земјоделските површини и водоснабдувањето се врши од индивидуални водоводни објекти, ако има видливо заматување на водата, истата да не се користи за пиење и за готвење, се до санирање на состојбата и до добивање на лабораториска потврда дека водата е безбедна. Редовно да се одржува хигиената на рацете, пред се по контактот со водата од поплавата или со предметите кои биле поплавени, по чистењето и пред подготовка на храна. Да се внимава и се заштити готовата храна за да не дојде во контакт со водата од поплавата или со отпадните води.
Во домаќинствата кои се поплавени, храната која била во контакт со водата од поплавата, во поплавени фрижидери, замрзнувачи или подруми, да не се користи за исхрана, односно, се препорачува ваквата храна да се фрли. Храната да се подготвува со безбедна вода и задолжително термички да се обработи на температура повисока од 70 степени Целзиусови. Овошјето и зеленчукот кое обично се користи свежо, дополнително да се измие, да се исчисти, повторно да се измие и термички да се обработи.
Доколку во домаќинствата кои се поплавени има мали деца, се препорачува тие да се хранат со индустриски подготвена храна.
Без разлика дали се работи за домашен миленик или за домашни животни, сопствениците и одгледувачите имаат должност да бидат подготвени и во случај на поплавување да водат сметка за заштитата и благосостојбата на животните. Основна обврска е тие на животните да им обезбедат соодветна храна, вода и засолниште на безбедна локација.
Доколку во краток рок е потребно да се напушти местото на живеење, а не е можно да се понесат животните со себе, животните треба да се префрлат на безбедно место. Ако се во штала и се држат врзани, животните треба да се одврзат и доколку постои можност, да се дислоцираат на повисоко место каде ризикот од поплавување е помал.
На безбедно, суво место, треба да се префрли и храната за животните, а потребно е за нив да се обезбеди и свежа вода. Одгледувачите на добиток треба да бидат во контакт со надлежниот ветеринар за давање совети, инструкции, а по потреба и за давање на ветеринарно медицинска грижа за животните.

