Свет
Сè повеќе млади луѓе умираат од Ковид-19, кои се причините за тоа?
Високиот крвен притисок, дијабетес, дебелина и возраст се покажаа како најчести причини зошто некои пациенти не го преживуваат Ковид-19. Станува збор за ризици коишто можат да предизвикаат компликации кај пациенти со коронавирус, за кои често нема лек. Сепак, останува нејасно зошто сè повеќе млади луѓе се на респиратор, дури и умираат од корона, иако немале претходни здравствени проблеми.

Во последно време сè повеќе се зборува за можна „генетска позадина“, т.е. фактот дека нашата генетска ранливост може да има влијание врз тоа како некој се справува со вирусот.
Како пример за улогата на генетиката, холандскиот генетичар Александар Хојшен од Медицинскиот центар на Универзитетот „Радбоунд“ (РУМЦ) во Нијмеген наведува двајца браќа на 35-годишна возраст, кои немале други здравствени проблеми, се заразиле со коронавирусот и двајцата завршиле на респиратор.
Ранливост
„Во тој случај, веднаш се прашувате дали генетските фактори можат да играат улога“, вели Хојзен.

Тој додава дека би можело да биде случајно што и двајцата биле толку сериозно болни, но и дека може да станува збор за грешка во имунолошкиот систем.
За време на проучувањето на тие два случаи, научниците добиле извештај за уште две помлади лица од другата страна на Холандија, кои исто така завршиле на респиратор и започнале со истражување бидејќи немале семејна врска. Додека траело истражувањето, еден од нив ја загубил битката со вирусот.
За да се идентификува генетската ранливост од инфекцијата, истражувачите ги секвенцирале нивните егзоми, кои содржат делови коишто кодираат протеини во сите гени. Особено внимание тие посветиле на гените за кои се знае дека се вклучени во вродениот имунолошки одговор.

Се покажало дека четирворицата мажи имаат мутација на ген којшто во некои имунолошки клетки произведува TLR7 рецептор. Имено, TLR7 го предупредува имунолошкиот систем на инфекција, односно откривање на синџирот на РНК што ги носат некои вируси, како што е случајот со САРС-КоВ-2. Научниците исто така сметаат дека овој рецептор ги препознава и тесно поврзаните вируси на корона, како што се МЕРС или САРС. Кога се активира вирусот, рецепторот го „буди“ ослободувањето на интерферон, т.е. молекулите на имунолошка сигнализација кои учествуваат во одбраната на телото од вирусни инфекции.
Промени на ДНК
Покрај генетските тестови, истражувачите тестирале и имунолошки клетки од крвта на пациентите и нивните семејства. Се покажало дека сите имаат многу помалку интерферон како одговор на инфекцијата отколку што се очекувало. Во лабораторијата, тие користеле молекула наречена имиквимод (модификатор на имунолошкиот одговор) за да ги активираат TLR7 рецепторите со симулирање на инфекција.

Откриле дека мутацијата во TLR7 ја оневозможува нивната заштита од коронавирусот. Нагласено е дека ваквото истражување е од големо значење за можните лекови кои би им помогнале на таквите пациенти да го „подобрат“ имунитетот или да одговорат подобро.
Генетското истражување најчесто е поврзано со сериозните заболувања кај младите луѓе со Ковид-19, односно оние кај кои немало здравствен ризик што би било причина за да се појават компликации.
Во студијата објавена пред околу еден месец, во која се испитува геномот на 1.610 пациенти хоспитализирани за време на епидемијата во Шпанија и Италија, се откриени промени во ДНК кои исто така можат да влијаат на текот на болеста, иако тие се многу мали, пренесува „Јутарњи лист“.
Откриено е дека кај некои пациенти имало генетски промени што доведуваат до нарушувања на протеините хемокин коишто комуницираат со молекулите на имунолошкиот одговор. Тие обично служат за привлекување на имуните клетки во нападеното ткиво со цел да се уништи вирусот.

Научниците докажаа дека овие промени биле 1,5 пати почесто присутни кај оние пациенти на кои им бил потребен респиратор или некоја друга поддршка за дишење. Имено, мала промена во ДНК е поврзана со намалена активност на ген што помага во регулирање на хемокините.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Урсула фон дер Лајен најмоќна жена во 2025 година
На листата на 100 најмоќни жени во 2025 година на американското списание Форбс, претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, е на првото место.
Во образложението на редакцискиот одбор се наведува дека таа е првата жена на таа позиција, која е одговорна за законодавство кое влијае на повеќе од 450 милиони Европејци.
На второто место на листата е претседателката на Европската централна банка, Кристин Лагард, на третото е премиерката на Јапонија, Санае Такаичи, која е и првата жена на таа позиција.
Премиерката на Италија, Џорџа Мелони, е на четвртото место, претседателката на Мексико, Клаудија Шејнбаум, е на петтото место, а меѓу првите 10 се извршната директорка на Џенерал Моторс, Марија Бара, и извршната директорка на технолошката компанија „Сити“, Џејн Фрејзер.
Списанието меѓу 100-те најмоќни жени ги вклучи извршната потпретседателка и финансиска директорка на компанијата „Мајкрософт“ Ејми Худ, генералната директорка на ММФ Кристалина Георгиева, претседателката и оперативна директорка на компанијата „Спејс Екс“ Гвин Шотвел, поп-пејачката Тејлор Свифт, министерката за финансии и корпоративни работи на Индија Нирмала Ситараман.
На листата се наоѓаат и медиумската личност Опра Винфри, копретседателката на компанијата „Волт Дизни“ Дана Волден, британската министерка за финансии Рејчел Ривс, извршната директорка на кинеската компанија JD.com Сенди Ран Су, претседателката на њујоршката берза Лин Мартин, извршната директорка на „Водафон“ Маргерита Дела Вејл, главната директорка за содржини на платформата „Нетфликс“ Бела Бахарија.
Меѓу 100-те најмоќни жени се извршната директорка на „Фокс њуз“, Сузан Скот, финансиската директорка на „Дојче Фокс груп“, Мелани Крајс, јавната личност и претприемачка Ким Кардашијан, премиерката на Конго, Јудит Суминва Тулука, Мета Фредериксен од Данска и Миа Мотли од Барбадос.
Хероините од анимираната серија, копродуцирана од Netflix и Sony Records „KPop Demon Hunters“ за женскиот бенд K-Pop (HUNTR/X), беа на последното место на листата, која до декември 2025 година беше прегледана повеќе од 325 милиони пати и стана најпопуларниот филм на Netflix досега.
Листата, која се објавува по 22-ри пат, е направена врз основа на четири главни критериуми – пари, медиуми, влијание и сфера на влијание. Имаше жени од областите на политиката, финансиите, медиумите, забавата, претприемништвото, а на неа има и 17 жени кои претходно не беа на листата, објави Танјуг.
Фото: депозитфотос
Свет
Австрија гласа за забрана на хиџаби и бурки за девојчиња во основно училиште
Очекувано е австриските пратеници да ја одобрат забраната за носење хиџаби и бурки за девојчиња под 14 години, што групите за човекови права го сметаат за дискриминаторно и потенцијално штетно за општествената кохезија.
Владата тврди дека мерката има цел да ги „заштити девојчињата од угнетување“. Претходната забрана од 2019 година беше укината од Уставниот суд како неуставна, но власта сега е уверена дека новиот предлог е во согласност со Уставот.
Законот стапи целосно во сила во септември, а во февруари ќе започне преодна фаза без казни. Потоа, родителите кои не се придржуваат може да бидат казнети со 150 до 800 евра.
Владата проценува дека околу 12.000 девојчиња ќе бидат опфатени со законот, врз основа на податоци од 2019 година.
Фото: Pexels
Европа
(Видео) Вучиќ снимен како разговара со Фон дер Лајен: „Тукушто добив порака од Москва“
Српскиот претседател Александар Вучиќ се најде во центарот на вниманието откако камерите го фатија како синоќа накратко разговара со претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, во Брисел. Кога пристигна на состанокот, Вучиќ ѝ рече дека „штотуку добил порака од Москва“, на што таа одговори: „Добро, да почекаме и да видиме“.
Снимката ја објави новинарката Марија Тадео.
The mic is always hot. Serbia’s president Vucic last night «I got a message from Moscow now…» von der Leyen aware of cameras «Let’s…let’s wait till we are…» pic.twitter.com/YoDuGOF44R
— Maria Tadeo (@mariatad) December 11, 2025
Оваа кратка, но значајна размена на мислења брзо го привлече вниманието на европските новинари, особено имајќи го предвид чувствителниот момент во односите меѓу Европската Унија и Русија. Брисел постојано ја критикуваше Србија за неусогласеност со надворешната политика на ЕУ, особено кон Москва.
Сè уште не е познато на што конкретно се однесуваше пораката на Вучиќ, а ниту една страна сè уште официјално не го коментираше настанот.
фото: Depositphotos

