Македонија
Транспаренси: Македонија најлошо рангирана досега во борбата против корупцијата
Индексот за перцепција на корупцијата (ИПК) за 2020 година објавен денес од Транспаренси интернешнл открива дека корупцијата придонесува за уназадување на демократијата и влошување на состојбата со здравствените системи поради пандемијата предизвикана од Ковид-19. Државите кои се рангирани добро според индексот, инвестираат повеќе во здравството, се поспособни да обезбедат универзално здравствено осигурување и е помалку веројатно да ги повредат демократските норми и институции или владеењето на правото.
Оваа година ИПК 2020 го бележи најнискиот резултат и најниското рангирање на Македонија на Индекстот за перцепција на корупцијата од 2001 година кога првпат бевме рангирани. Оваа година, со непроменет број на поени од минатата 2019 година (35), Македонија се наоѓа на 111. место од вкупно рангирани 180 држави.

Според претседателката на УО на Транспаренси интернешнел, Делија Фереира Рубио „Ковид-19 не е само здравствена и економска криза. Тоа претставува и корупциска криза. Криза со којашто не успеваме да се справиме“. „Минатата година ги тестираше владите како ниту една претходно, и тие со поголеми степени на корупција се помалку способни да се справат со предизвикот. Но, дури и тие коишто се наоѓаат на врвот според ИПК мора итно да ја зајакнат својата улога во борбата против корупцијата на национално и меѓународно ниво“, вели таа.
За формирање на резултатот користени се податоците од 7 истражувања спроведени во последните две години. Значи станува збор за нови истражувања спроведени во 2019 и 2020 година, од релевантни организации и на основа на утврдена и проверена методологија. Притоа не се забележани големи осцилaции во однос на бодувањето од минатата година.
Позначителна осцилација во намалување на индексот од истражувањата се забележува кај индексот на World Justice Project Rule of Law Index, кој ја анализира состојбата во судството и владеење на правото, каде е забележан пад од 2 индексни поени, како и помала осцилација кај Freedom House, за 0,5 поени.Според Слаѓана Тасева, претседателка на ТИ-Македонија, ова укажува на тоа дека сè уште треба да се засилат и да се преземат поконкретни активности кои ќе дадат видливи резултати во: намалување на корупцијата и зголемување на ефикасноста на судството, зајакнување на активностите за спроведување на ефикасна борба против корупцијата, а посебно високата корупција која останува недопирлива за органите за прогон и за правдата, зајакнување на постапките за конфискација и враќање на она што е украдено од граѓаните, како и во обезбедување на поголема транспарентност на институциите, кои во услови на коронавирус беа речиси недостапни за граѓаните целосно напуштање на политичките влијанија и пазарења во постапките за вработувања и обезбедување конкурентност и подеднакви услови за сите при вработувањата, а со цел да се обезбеди ефикасна администрација која ќе биде професионална и компетентна до степен да обезбеди понатамошен развој на државата и континуитет во процесот за интеграција во Европската Унија.
Глобални забелешки
ИПК 2020 рангира 180 држави и територии според перцепирани степени на корупција во јавен сектор, базирајќи се на 13 експертски оценувања и анкети на бизнис-претставници. Користи скала каде што 0 значи високо корумпирани, а 100 многу чисти. Данска и Нов Зеланд се наоѓаат на врвот на индексот со 88 поени. Сирија, Сомалија и Јужен Судан се наоѓаат последни со 14, 12, и 12 поени.
Значајни промени
Од 2012 година, најпочетната точка на споредба според сегашната ИПК методологија, 26 држави значајно ги имаат подобрено нивните ИПК-бодови, вклучувајќи ги Еквадор (39), Грција (50), Гвајана (41), Мјанмар (28) и Јужна Кореја (61). Дваесет и две држави значајно ги намалиле нивните бодови, вклучувајќи ги Босна и Херцеговина (35), Гватемала (25), Либан (25), Малави (30), Малта (53) и Полска (56). Приближно пола од државите стагнираат на индексот речиси цела декада што покажува недоволни обиди на владите да се справат со причините за корупција. Повеќе од две третини се рангирани под 50.
Ковид-19
Корупцијата е закана за животите на граѓаните, посебно кога е комбинирана со предизвик за јавното здравје. Чистите јавни сектори се поврзани со поголема инвестиција во здравството. Уругвај, на пример, ја има највисоката ИПК-оценка во Латинска Америка (71), инвестира во јавното здравје и има робустен систем за епидемиолошко набљудување, што помогна во справувањето со Ковид-19 и други инфективни болести, како жолтата треска и Зика.
Спротивно, Бангладеш со оценка од само 26 инвестира малку во здравството додека корупцијата цвета за време на Ковид-19 која рангира од мито во здравствените клиники до несоодветна распределба на помош. Корупцијата е исто така присутна и во набавката на медицинска опрема. Државите со повисоки степени на корупција се повеќе подложни на злоупотреба на владеењето на законот и демократските институции за време на кризата предизвикана од Ковид-19. Помеѓу овие држави спаѓаат Филипините (34), каде што справувањето со COVID-19 беше карактеризирано со напади на човековите права и слободата на медиумите.
Со опаѓачки тренд, САД го достигнуваат најлошото рангирање од 2012 година, со 67 бодови. Во надополнување на наводните конфликти на интерес и злоупотреба на јавна позиција, во 2020 година слабиот надзор на 1 трилијони американски долари наменети за справување со Ковид-19 предизвика сериозни загрижувања и претставуваше уназадување на демократските принципи на одговорна влада.
Препораки
Минатата година ги истакна предизвиците на интегритет помеѓу кои и највисокорангираните држави покажаа дека ниту една држава не е слободна од корупција. За намалување на корупцијата и подобро справување со идни кризи, Транспаренси интернешнл препорачува сите влади да ги зајакнат надзорните институции и да обезбедат дека ресурсите се распределени на оние на коишто највеќе им се потребни. Антикорупциските и надзорни институции мора да имаат доволно средства, ресурси и независност во нивното работење, да обезбедат отворени и транспарентни процедури на склучување договори за да спречат несовесно работење, конфликт на интереси и да обезбедат фер цени.Да ја одбранат демократијата и да промовираат создавање граѓански простор за потикнување одговорност на владите и да објавуваат важни податоци и да обезбедат пристап до информации од јавен карактер со што јавноста ќе има лесен и навремен пристап до значајни информации.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Мицкоски: Ако се жалат судиите со 3-4.000 евра месечни примања, тогаш како им е на дечињата во градинка кои немаат играчки за играње
Реновираме градинки, училишта, цениме дека е поголем приоритет отколку да ги зголемиме платите на судиите и обвинителите. Мислиме дека е фер, нагласи премиерот Христијан Мицкоски, на денешната собраниска седница за пратенички прашања.
Премиерот Мицкоски нагласи дека следен чекор кој, исто така, е важен се законите во ресорот правда.
„Тоа се законите јавно обвинителство, за судови, за јавно обвинителска служба и за служба во судовите кој се однесува за две работи, едната е да можат судовите и обвинителствата да вработуваат само со одобрение на Судски совет и Совет на јавни обвинители, а Владата да ја информираат, што е во ред, но не можеме да се согласиме со тие средства кои треба од буџетот да ги одвојуваме за да бидат зголемени примањата, ако се жалат со 3-4.000 евра месечни примања, тогаш како им е на дечињата во градинка кои немаат па играчки за играње. Тој е буџетот, го украле, останале малку пари, тоа што останало ние се трудиме да менаџираме како што треба, реновираме градинки, училишта, цениме дека е поголем приоритет отколку да ги зголемиме платите на судиите и обвинителите. Мислиме дека е фер“, нагласи премиерот Мицкоски.
Премиерот додаде дека следен чекор кој помина на владина процедура е новиот закон за Судски совет и се усогласува со Канцеларијата на Европска Комисија и за брзо ќе се најде во Собрание.
„Потоа е делот на објавување на регистар на компании во кои државата има некаков удел, не доминантен, туку некаков удел, тоа се претпријатија во кои државата е сопственик, законот заедно со професори од Правен факултет го направивме, го доставивме до Министерство за економија и труд и Министерство за европски прашања и очекуваме скоро да се усогласи и во декември да се најде во Собрание. Понатаму има дел во кој давачки и процедури кои треба во три институции да бидат усогласени тоа се Централен регистар, Малмед, односно Агенцијата за лекови и Министерството за економија и труд во делот на Централен регистар е завршено тоа се шест, во Малмед се 19, десет усогласени, девет ќе се усогласат и останува уште три во Министерство за економија и труд и ова ќе биде завршено во рамките на оваа година. Понатаму имаме либерализација на железнички сообраќај, во делот на инфраструктура, транспорт, и веќе се реализираше состанок со Канцеларијата на Европската Комисија договорени се активностите. Имаме комплетирање на вработувања во рамките на Агенција за одземен имот, и работните места ќе бидат пополнети“, изјави премиерот Мицкоски.
Тој најави и дека владата ќе продолжи да ги субвенционира сметките за електрична енергија за домаќинствата
„Следниот чекор е исто така значаен кој не можеме да го исполниме, а се однесува во делот на енергетиката, а тоа е целосна либерализација на пазарот за електрична енергија, пред сѐ, се мисли на домаќинствата, затоа што ако Владата престане да ја субвенционира електричната енергија за домаќинствата тогаш цената ќе поскапи за отприлика 30% до 35% и тоа ќе предизвика инфлација и ќе има верижен ефект врз многу други процеси, и затоа ние како држава продолжуваме да ги субвенционираме сметките за електрична енергија за домаќинствата и сите на регулираниот пазар“, потенцираше премиерот Мицкоски.
Македонија
Амбасадорот на ЕУ во посета на Кочани
Амбасадорот на Европската Унија во Северна Македонија, Михалис Рокас, денес го посети Кочани. За време на неговата прва посета на општината по локалните избори, амбасадорот Рокас им оддаде почит на жртвите од неодамнешната трагедија и се сретна со новоформираните локални власти, како и со претставници на заедницата.
Посетата започна на градските гробишта, каде што амбасадорот Рокас и неговиот тим положија цвеќе во спомен на 63-те жртви во трагичниот пожар што настана на 16 март 2025 година. Потоа следеше состанок со новиот градоначалник на Кочани, Владко Грозданов, кој се фокусира на локалните приоритети, потребите на заедницата и тековната поддршка од ЕУ за развој на општината. За време на последователниот состанок со Општинскиот совет, беа разменети мислења со новоизбраните советници за јавните услуги, локалното управување и соработката со иницијативите финансирани од ЕУ.
„Попладнето се одржаа серија дискусии зад затворени врати: една со здружението на родителите на жртвите, „16 март 2025“ и друга со групата преживеани лица од кочанската трагедија. И двете дискусии понудија безбеден простор за споделување на искуството и ја истакнаа важноста на континуираната поддршка и почитувачката вклученост, вклучително и на државно ниво. Дискусиите ги водеше експерт од Центарот за психосоцијална и кризна акција „ЦПКА Малинска“, професионална агенција која уште од самиот почеток на трагедијата ѝ нуди психосоцијална поддршка на заедницата во Кочани“, се наведува во соопштението.
Посетата, исто така, посочи на широк спектар на иницијативи поддржани од ЕУ кои се планирани за Кочани и за поширокиот Источен регион. Тие вклучуваат напори за подобрување на управувањето со животната средина, надградба на медицинската опрема во клучните области на здравството и поддршка на енергетски ефикасна реконструкција на јавни згради. Исто така, се работи на долгорочен пристап за користење на термалните води во Кочани на одржлив начин.
Младинскиот ангажман ќе биде зајакнат преку новата Јуроп хаус (Europe House) во Кочани, со која се создава простор за креативност, учење и проекти во заедницата. Локалното граѓанско општество и независните медиуми ќе имаат пристап до нови можности за финансирање, додека подобрувањето на безбедноста на работното место останува важен приоритет за идната поддршка од ЕУ.
Се очекува дополнителна соработка преку претстојните експертски работилници за квалитетот на здравствената заштита и иницијативата Тим Европа, предводена од Романија.
Посетата заврши во „Гнездо“, каде што средношколци се приклучија на креативната работилница на Јуроп хаус користејќи формат на игра во стил на списание за да го истражат раскажувањето приказни и дизајнот на младите. Активноста е дел од тековната соработка помеѓу Јуроп хаус и заедницата во Кочани.
По посетата, амбасадорот Рокас ја испраќа следната порака: „Кочани покажа сила во година обележана со катастрофална загуба. Денес дојдовме пред сè да ја слушнеме и да ја поддржиме заедницата. Посветеноста на семејствата, посветеноста на локалните институции и енергијата на младите луѓе тука се јасни. Европската Унија ќе остане сигурен партнер додека Кочани продолжува да заздравува и да се движи напред.“
Македонија
Николоски: Ќе набавиме најмалку пет нови електрични локомотиви
Обезбедивме средства од Европската банка за обнова и развој со кои ќе набавиме најмалку пет нови електрични локомотиви, модернизирање на Македонски Железници со кои ќе можеме да го оплужиме целиот карго превоз во земјава, истакна на денешната седница за пратенички прашања во Собранието, заменик претседателот на Владата и министер за транспорт, Александар Николоски.
-Во соработка со Европската банка за обнова и развој, обезбедивме средства во висина од речиси 21 милион евра со кои треба да купиме најмалку 5 нови електрични локомотиви. Знаете дека минатата година кога беше формирана оваа Влада, имавме за жал нула активни локомотиви, а сега имаме 11, од кои што 4 се понови, а 7 постари. Со 9 локомотиви кои би биле електрични, ќе можеме целокупниот карго превоз да го опслужиме, се надевам веќе од 2028 година, затоа што рок на испорака на овие локомотиви е во 2 години, а она што го имаме најава од ЕБОР е дека март месец следната година веќе ќе можеме да го видиме повикот објавен – истакна од собраниската говорница вицепремиерот Николоски.
Вицепремиерот соопшти уште една новина, а тоа е потпишување на договор помеѓу Железници Транспорт и железници на Австрија, соработка која, како што кажа, ќе донесе огромен финансиски бенефит за МЖ Транспорт.
-Македонски железници-транспорт и Желзници Австрија се пред потпишување на договор со кој наши локомотиви ќе се користат за карго превоз кој што треба да оди од Пиреа, Атина до Виена. Тоа го договоривме со претставниците на Владата на Австрија, а сега веќе комуницираат двајцата директори, додаде Николоски.

