Свет
Демократско обновување или враќање на хаосот: Што ќе се случува во Сирија по падот на претседателот

Сирија го слави падот на долгогодишното владеење на Асад додека се соочува со тешки прашања за нејзината иднина.
Сирија се наоѓа на историска пресвртница, но насоката во која ќе се движи е многу неизвесна.
Водачот на главната бунтовничка група Хајат Тахрир ал-Шам (ХТС), Абу Мохамед Ал-Џавлани, вети дека ќе ја насочи Сирија кон поплуралистичка и демократска иднина. Овој оптимизам го поддржуваат Обединетите Нации и меѓународната заедница, но скептиците укажуваат на насилното минато на ХТС, организација која ОН и неколку земји ја прогласија за терористичка организација.
Групата ја следат обвинувањата за кршење на човековите права, а нејзините поранешни врски со Ал Каеда се причина за загриженост. Во исто време, Ал Каеда веќе ги охрабрува и ги повикува бунтовниците да бидат непријателски настроени кон „Евреите и крстоносците“, термин кој се користи за опишување на сите христијани, што дополнително го зголемува стравот меѓу малцинските заедници во Сирија, пишува „Би-Би-Си“.
Сирија е земја со бројни етнички и верски малцинства, вклучително и Алавити, Христијани и Курди, кои имаат причина да се плашат од владеењето на сунитските исламистички бунтовници. Историските тензии меѓу религиозните групи и годините на репресија од страна на режимот на Асад оставија длабоки поделби што може дополнително да ја комплицираат транзицијата.
Ризикот од паѓање во хаос
Иако постојат охрабрувачки знаци дека транзицијата на власта би можела да се одвива релативно мирно, постои сериозен ризик Сирија да го следи патот на Либија, но и нејзиното блиско минато по 2011 година, односно да западне во хаосот на конфликтот меѓу повеќе вооружени фракции. Прашањето е дали ХТС има сила, дури и да ги исполни своите демократски ветувања, да ја задржи контролата над поголемиот дел од Сирија и да ја обезбеди стабилноста на земјата.
Судбината на Сирија зависи од способноста на новата влада да обезбеди стабилност, да ги заштити правата на малцинствата и да избегне враќање на насилството. Ако транзицијата не успее, земјата би можела повторно да се втурне во долготраен конфликт без контрола, со катастрофални последици за регионот.
Додека меѓународната заедница внимателно ја следи ситуацијата, иднината на Сирија останува неизвесна, балансирајќи помеѓу потенцијалното демократско обновување и враќањето на хаосот.
Асад оставен на цедило од сојузниците?
Недостатокот на поддршка од сојузниците на Асад, вклучувајќи ги Русија и Иран, ги остави сириските сили да не можат да го запрат напредувањето на бунтовниците, а некои единици се повлекоа без противење.
Во таа насока е денешната изјава на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп кој изјави дека сирискиот претседател побегнал од својата земја откако ја изгубил поддршката од Русија.
Бунтовниците за неколку дена ги освоија клучните градови Алепо, Хама и Хомс, а потоа влегоа во Дамаск. Додека многумина го слават крајот на владеењето на Асад, прашањето што следува понатаму останува отворено.
ХТС, која го предводеше овој бунт, се обидува да се претстави како легитимна сила, но многумина не се убедени во нивните намери и стравуваат од можна доминација на исламистите.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Убиени шест ирански нуклеарни научници во израелскиот напад

Иранските државни медиуми објавија дека шест нуклеарни научници се убиени во израелските напади.
Меѓу нив се Ферејдун Абаси, нуклеарен научник и поранешен раководител на Организацијата за атомска енергија на Иран, и д-р Мохамед Мехди Техранчи, теоретски физичар поврзан со нуклеарната програма на Иран, потврди новинската агенција Мехр.
Во нападите загинаа и Хусеин Салами, командант на Иранската револуционерна гарда (ИРГЦ), и генерал Голам Али Рашид, командант на Генералштабот на Хатам-ал Анбија.
Свет
МААЕ: Нема зголемување на нивото на зрачење по нападот врз иранскиот нуклеарен реактор

Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) објави дека нема зголемување на нивото на зрачење во нуклеарниот објект Натанц, кој беше цел на израелскиот напад, повикувајќи се на информации доставени од иранските власти.
Меѓународната агенција за атомска енергија, исто така, додаде дека иранската нуклеарна централа Бушер не беше цел на нападот.
Израел рано наутро започна напади врз Иран, насочени кон нуклеарни постројки, фабрики за ракети и воени команданти, а иранските медиуми и сведоци известуваат за експлозии, вклучително и во главниот погон за збогатување ураниум во земјата во Натанц.
Нарекувајќи го „дефинирачки момент во израелската историја“, израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху рече дека земјата ги таргетира и иранските нуклеарни научници, во операција што ќе трае со денови.
Иран, кој вети одмазда, долго време тврди дека неговите активности се поврзани со неговата мирна нуклеарна програма.
Израел прогласи вонредна состојба во очекување на иранска одмазда со ракетни и беспилотни летала напади.
Свет
Пристигнуваат реакции од целиот свет по израелскиот напад врз Иран

Израел започна напади врз Иран во петокот, насочени кон нуклеарни постројки, фабрики за ракети и воени команданти, а иранските медиуми и сведоци известуваат за експлозии, вклучително и во главниот објект за збогатување ураниум во земјата.
Врховниот лидер на Иран, ајатолахот Али Хамнеи: „Ционистичкиот режим денес во зори изврши злосторство во нашата сакана земја со своите сатански, крвави раце. Тој режим треба да очекува строга казна. Со Божја милост, моќната рака на вооружените сили на Исламската Република нема да ги остави неказнети. Со ова злосторство, ционистичкиот режим си подготви горчлива, болна судбина.“
Австралиската министерка за надворешни работи Пени Вонг: „Австралија е вознемирена од ескалацијата меѓу Израел и Иран. Тоа ризикува дополнително да го дестабилизира веќе нестабилниот регион. Ги повикуваме сите страни да се воздржат од дејствија и реторика што дополнително ќе ги влошат тензиите. Сите разбираме дека заканата што ја претставуваат нуклеарните и балистичките ракетни програми на Иран претставува закана за меѓународниот мир и безбедност и ги повикуваме сите страни да дадат приоритет на дијалогот и дипломатијата.“
Премиерот на Нов Зеланд, Кристофер Луксон: „Ова е навистина непожелен развој на настаните на Блискиот Исток. Ризикот од погрешна пресметка е висок. На регионот не му се потребни понатамошни воени дејствија и ризиците што доаѓаат со тоа.“
Портпарол на генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш: „Генералниот секретар ја осудува секоја воена ескалација на Блискиот Исток. Тој е особено загрижен за нападите на Израел врз нуклеарните инсталации во Иран, додека се водат разговори меѓу Иран и САД за статусот на нуклеарната програма на Иран. Генералниот секретар ги замолува двете страни да покажат максимална воздржаност, избегнувајќи по секоја цена да влезат во подлабок конфликт, што регионот тешко може да си го дозволи.“
Министерство за надворешни работи на Саудиска Арабија: „Саудиска Арабија ја изразува својата силна осуда на очигледната израелска агресија против братската Исламска Република Иран, која го поткопува нејзиниот суверенитет и безбедност и претставува јасно кршење на меѓународните закони и норми.“