Свет
Демократско обновување или враќање на хаосот: Што ќе се случува во Сирија по падот на претседателот

Сирија го слави падот на долгогодишното владеење на Асад додека се соочува со тешки прашања за нејзината иднина.
Сирија се наоѓа на историска пресвртница, но насоката во која ќе се движи е многу неизвесна.
Водачот на главната бунтовничка група Хајат Тахрир ал-Шам (ХТС), Абу Мохамед Ал-Џавлани, вети дека ќе ја насочи Сирија кон поплуралистичка и демократска иднина. Овој оптимизам го поддржуваат Обединетите Нации и меѓународната заедница, но скептиците укажуваат на насилното минато на ХТС, организација која ОН и неколку земји ја прогласија за терористичка организација.
Групата ја следат обвинувањата за кршење на човековите права, а нејзините поранешни врски со Ал Каеда се причина за загриженост. Во исто време, Ал Каеда веќе ги охрабрува и ги повикува бунтовниците да бидат непријателски настроени кон „Евреите и крстоносците“, термин кој се користи за опишување на сите христијани, што дополнително го зголемува стравот меѓу малцинските заедници во Сирија, пишува „Би-Би-Си“.
Сирија е земја со бројни етнички и верски малцинства, вклучително и Алавити, Христијани и Курди, кои имаат причина да се плашат од владеењето на сунитските исламистички бунтовници. Историските тензии меѓу религиозните групи и годините на репресија од страна на режимот на Асад оставија длабоки поделби што може дополнително да ја комплицираат транзицијата.
Ризикот од паѓање во хаос
Иако постојат охрабрувачки знаци дека транзицијата на власта би можела да се одвива релативно мирно, постои сериозен ризик Сирија да го следи патот на Либија, но и нејзиното блиско минато по 2011 година, односно да западне во хаосот на конфликтот меѓу повеќе вооружени фракции. Прашањето е дали ХТС има сила, дури и да ги исполни своите демократски ветувања, да ја задржи контролата над поголемиот дел од Сирија и да ја обезбеди стабилноста на земјата.
Судбината на Сирија зависи од способноста на новата влада да обезбеди стабилност, да ги заштити правата на малцинствата и да избегне враќање на насилството. Ако транзицијата не успее, земјата би можела повторно да се втурне во долготраен конфликт без контрола, со катастрофални последици за регионот.
Додека меѓународната заедница внимателно ја следи ситуацијата, иднината на Сирија останува неизвесна, балансирајќи помеѓу потенцијалното демократско обновување и враќањето на хаосот.
Асад оставен на цедило од сојузниците?
Недостатокот на поддршка од сојузниците на Асад, вклучувајќи ги Русија и Иран, ги остави сириските сили да не можат да го запрат напредувањето на бунтовниците, а некои единици се повлекоа без противење.
Во таа насока е денешната изјава на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп кој изјави дека сирискиот претседател побегнал од својата земја откако ја изгубил поддршката од Русија.
Бунтовниците за неколку дена ги освоија клучните градови Алепо, Хама и Хомс, а потоа влегоа во Дамаск. Додека многумина го слават крајот на владеењето на Асад, прашањето што следува понатаму останува отворено.
ХТС, која го предводеше овој бунт, се обидува да се претстави како легитимна сила, но многумина не се убедени во нивните намери и стравуваат од можна доминација на исламистите.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Борисов: Бугарија ќе се вклучи во процесот на обнова на Украина

Бугарија ќе се приклучи на процесот на обнова на Украина. Ова го изјави лидерот на ГЕРБ, Бојко Борисов, на средба со амбасадорот на Украина во Бугарија, Олесја Илашчук.
Лидерот на ГЕРБ ја прогласи способноста на Бугарија да придонесе во сектори, како што се енергетиката, трговијата и инфраструктурата.
„Разговаравме и за развојот на воените операции на територијата на Украина. Украина има категорична поддршка од Бугарија за нејзината европска перспектива“, изјави Бојко Борисов.
Европа
(Видео) Експлодира бензинска пумпа во Рим, неколку повредени, тројца со сериозни изгореници

Неколку лица се повредени, меѓу кои тројца со сериозни изгореници, по експлозија на бензинска пумпа во Рим, јавуваат медиумите.
#Últimahora 🚨 Sentida en #Roma una fuerte explosión originada en un depósito de combustible de #Centocelle. Hay varios heridos.#Rome #Italia #Italypic.twitter.com/DNyPh0Vr7e
— eSPAINews (@eSPAINews_) July 4, 2025
Силна експлозија на дистрибутивна станица за бензин, дизел и течен нафтен гас на Виа деи Гордијани се слушнала во целиот италијански главен град.
Локалниот портал „Рома тудеј“ објави фотографија, на која се гледа огромен облак од чад и пламен над бензинската пумпа.
BREAKING: A powerful explosion struck a fuel depot on Via dei Gordiani in Rome, Italy, injuring multiple people. pic.twitter.com/Aw0EM1dhEW
— Weather Monitor (@WeatherMonitors) July 4, 2025
Агенцијата за јавен превоз во Рим, „Атак“, соопшти дека блиската метро-станица Теано е затворена по наредба на полицијата.
Свет
Трамп: Многу сум разочаран од Путин, не мислам дека сака да престане, тоа е лошо

Американскиот претседател Доналд Трамп утрово изјави дека е разочаран од телефонскиот разговор со Владимир Путин бидејќи рускиот претседател не изгледал дека сака да ја запре војната во Украина и додаде дека денес ќе разговара со украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Напорите на САД дипломатски да ја прекинат војната на Русија во Украина во голема мера се во застој, а Трамп се соочува со растечки повици, вклучително и од некои републиканци, да го зголемат притисокот врз Путин да почне сериозни преговори.
По вчерашниот разговор со Путин, Трамп планира да разговара со Зеленски денес, изјави тој за новинарите по враќањето во Вашингтон од патувањето во Ајова.
„Многу сум разочаран од разговорот што го имав со претседателот Путин денес… Многу сум разочаран“, рече Трамп. „Само велам дека не мислам оти сака да престане, а тоа е лошо“.
Двајцата лидери не разговарале за неодамнешното запирање на испораките на оружје од САД во Киев за време на речиси едночасовниот разговор, покажа резимето доставено од помошникот на Путин, Јуриј Ушаков.
Во рок од неколку часа по завршувањето на разговорот, руски напад со беспилотно летало запали станбена зграда во северно предградие на Киев, соопштија украинските власти, што укажува дека нема промена во водењето на војната од страна на Русија.
Во самиот Киев сведоци за „Ројтерс пријавија експлозии и постојан оган додека единиците за воздушна одбрана се бореа со беспилотни летала над главниот град.
[Q]: What was your call with Vladimir Putin today accomplished?
President Trump: We had a call. It was a pretty long call. We talked about a lot of things, including Iran. And we also talked about, as you know, the war with Ukraine. And I’m not happy about that.
[Q]: Did you… https://t.co/f3Yb379dfb pic.twitter.com/8gtZ9ITZ8v
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) July 3, 2025
„Воопшто не постигнав никаков напредок со него“, им рече Трамп на новинарите вчера.