Свет
Демократско обновување или враќање на хаосот: Што ќе се случува во Сирија по падот на претседателот

Сирија го слави падот на долгогодишното владеење на Асад додека се соочува со тешки прашања за нејзината иднина.
Сирија се наоѓа на историска пресвртница, но насоката во која ќе се движи е многу неизвесна.
Водачот на главната бунтовничка група Хајат Тахрир ал-Шам (ХТС), Абу Мохамед Ал-Џавлани, вети дека ќе ја насочи Сирија кон поплуралистичка и демократска иднина. Овој оптимизам го поддржуваат Обединетите Нации и меѓународната заедница, но скептиците укажуваат на насилното минато на ХТС, организација која ОН и неколку земји ја прогласија за терористичка организација.
Групата ја следат обвинувањата за кршење на човековите права, а нејзините поранешни врски со Ал Каеда се причина за загриженост. Во исто време, Ал Каеда веќе ги охрабрува и ги повикува бунтовниците да бидат непријателски настроени кон „Евреите и крстоносците“, термин кој се користи за опишување на сите христијани, што дополнително го зголемува стравот меѓу малцинските заедници во Сирија, пишува „Би-Би-Си“.
Сирија е земја со бројни етнички и верски малцинства, вклучително и Алавити, Христијани и Курди, кои имаат причина да се плашат од владеењето на сунитските исламистички бунтовници. Историските тензии меѓу религиозните групи и годините на репресија од страна на режимот на Асад оставија длабоки поделби што може дополнително да ја комплицираат транзицијата.
Ризикот од паѓање во хаос
Иако постојат охрабрувачки знаци дека транзицијата на власта би можела да се одвива релативно мирно, постои сериозен ризик Сирија да го следи патот на Либија, но и нејзиното блиско минато по 2011 година, односно да западне во хаосот на конфликтот меѓу повеќе вооружени фракции. Прашањето е дали ХТС има сила, дури и да ги исполни своите демократски ветувања, да ја задржи контролата над поголемиот дел од Сирија и да ја обезбеди стабилноста на земјата.
Судбината на Сирија зависи од способноста на новата влада да обезбеди стабилност, да ги заштити правата на малцинствата и да избегне враќање на насилството. Ако транзицијата не успее, земјата би можела повторно да се втурне во долготраен конфликт без контрола, со катастрофални последици за регионот.
Додека меѓународната заедница внимателно ја следи ситуацијата, иднината на Сирија останува неизвесна, балансирајќи помеѓу потенцијалното демократско обновување и враќањето на хаосот.
Асад оставен на цедило од сојузниците?
Недостатокот на поддршка од сојузниците на Асад, вклучувајќи ги Русија и Иран, ги остави сириските сили да не можат да го запрат напредувањето на бунтовниците, а некои единици се повлекоа без противење.
Во таа насока е денешната изјава на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп кој изјави дека сирискиот претседател побегнал од својата земја откако ја изгубил поддршката од Русија.
Бунтовниците за неколку дена ги освоија клучните градови Алепо, Хама и Хомс, а потоа влегоа во Дамаск. Додека многумина го слават крајот на владеењето на Асад, прашањето што следува понатаму останува отворено.
ХТС, која го предводеше овој бунт, се обидува да се претстави како легитимна сила, но многумина не се убедени во нивните намери и стравуваат од можна доминација на исламистите.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Еден од најпознатите руски снајперисти загина во Украина, Путин ќе го одликува

Виталиј Шаповалов, еден од најпознатите руски снајперисти, бил убиен на бојното поле во Украина.
Украинските медиуми објавија дека 51-годишниот Шаповалов починал во градот Часив Јар во регионот Донецк. Не се дадени детали за околностите на неговата смрт.
On May 11, Second Lieutenant Vitaly Nikolaevich Shapovalov, 51 years old, a reconnaissance sniper of the Russian army special forces, died during a combat mission. As a man with 20 years of experience in combat and having appeared many times in the Middle East and Africa,… pic.twitter.com/zQM81L7ThT
— Uncensored News (@uncensorednews9) May 19, 2025
Шаповалов имал чин виш гардиски офицер-полковник и наводно ќе биде погребан со сите воени почести. Рускиот претседател, Владимир Путин, постхумно ќе го одликува со титулата Херој на Русија, највисокото државно одликување.
Според извештајот на украинските медиуми, Шаповалов се сметал за легенда меѓу снајперистите во воените кругови и за личност која „одгледала неколку генерации снајперисти, од кои некои станале херои на Русија“.
Тој бил одликуван повеќе пати за храброст и учествувал во пет шестмесечни ротации за време на војните во Чеченија. Тој, исто така, дејствувал во Сирија две години како дел од руските сили.
Свет
Медведев: Човештвото е на работ на глобална катастрофа

Човештвото е на работ на глобална катастрофа поради избувнувањето на вооружени конфликти и конфронтацијата меѓу нуклеарните сили, изјави заменик-претседателот на Советот за безбедност на Русија, Дмитриј Медведев.
„Општите експертски проценки се дека човештвото е на работ на глобална катастрофа. А главната пружина во овој механизам на часовникот е намотана од вооружените конфликти што беснеат низ целиот свет, конфликтот меѓу нуклеарните сили и влошувањето на хроничните глобални проблеми“, рече Медведев на пленарната сесија на Меѓународниот правен форум во Санкт Петербург.
Новиот светски поредок ќе се темели на последиците од сегашната конфронтација, смета Дмитриј Медведев.
„Веројатно е дека новиот светски поредок ќе се базира на последиците од сегашната конфронтација, воените дејствија и правните модели предложени да ја заменат“, рече Медведев.
Свет
„Како расипана плоча“: министерката за одбрана на Литванија за разговорот на Трамп со Путин

Литванската министерка за одбрана Довиле Шакалиене го коментира телефонскиот разговор меѓу американскиот претседател Доналд Трамп и рускиот претседател Владимир Путин велејќи дека изјавите што следувале по разговорот личат на расипана плоча.
Шакалиене за литванската јавна телевизија ЛРТ изјави дека исходот од овие преговори изгледа како веќе видено сценарио, без вистински промени во руската агресија против Украина.
„Сè изгледа како повторување стари шеми. Слична ситуација се случила и претходно. Разговорите секогаш се опишуваат со исклучително позитивен тон, што буди надеж за брзи промени, но искуството нè учи дека овие промени никогаш не се случуваат“, рече Шакалиене.
Министерката потсети дека Трамп претходно бил разочаран, па дури и лут поради однесувањето на Русија, но дека сега, по уште еден разговор со Путин, повторно зборува за позитивни исходи.
„Сега имаме нова рунда разговори, кои повторно се покажуваат како многу позитивни. Не верувам дека исходот ќе биде поинаков, со оглед на тоа што Путин сè уште ја продолжува својата агресија против Украина“, рече Шакалиене.
Според неа, ваквиот развој на настаните му одговара на рускиот претседател.
„Кога зборуваме за тековниот процес, јасно е дека е во интерес на Путин да одложува, да создава привид на преговори, да ги лаже сојузниците и да купува време. Но, искрено, не верувам дека денес многу сојузници, дури и веруваат дека е можно да се договори нешто со Путин“, заклучи литванската министерка.