Свет
Европа во страв од новиот вирус – се шири со голема брзина и не е под контрола

Од неделата речиси 21 милион луѓе се под построги мерки во Лондон, на југоистокот и на истокот на Англија и Велс, кои се воведени за да се запре ширењето на многу заразен нов вид Ковид-19. Британскиот премиер, Борис Џонсон, рече дека новиот вид може да биде и до 70 % попренослив од оригиналната верзија на болеста. Крис Вити, главен советник за здравство во британската влада на Англија, рече дека овој вид предизвикал над 60 % од новите случаи во Лондон во текот на изминатата недела.
Поради тоа, таканареченото ниво од 4 мерки беше воведено во голем дел од земјата, а Божик практично беше укинат. Луѓето од тој регион се советуваат да останат дома, освен во случај на итни патувања, закажување лекари и вежбање на отворено. На други им се препорачува да не патуваат во регионите каде што се воведени најстрогите мерки, а на оние што живеат во нив нема да им биде дозволено да заминуваат. Продавниците, кои не се неопходни, се затворени, како и спортските сали, кината, фризерските салони и салоните за нокти.
Шкотска одлучи да го направи истиот чекор и наместо предвидените пет дена за ублажување на ограничувањата, тој период ќе се сведе само на Божик. По тој повод, премиерката на Шкотска, Никол Старџен, им се обрати на граѓаните велејќи им дека новите правила доведуваат до солзи, но исто така предупреди дека вирусот не се грижи за ништо друго, освен што се шири што е можно повеќе.
„Ќе им дозволиме на луѓето да си го прослават Божик, но, како што рековме на почетокот, искористете ја оваа можност само ако навистина и навистина ви е потребна“, истакна Старџен.
Министерот за здравство, Мет Хенкок, предупреди дека новиот мутиран вид коронавирус е надвор од контрола и сугерира дека драконските ограничувања на нивото 4 ќе бидат во сила сè додека сите не ја земат вакцината, пишува „Дејли мејл“. Ханкок рече дека луѓето во погодените области, каде што има мерки од 4. ниво, треба да се однесуваат како да се заразени за да се борат против новата варијанта на болеста што се шири побргу од претходниот вирус.
„Новиот вид може полесно да се добие од помала количина присутен вирус“, рече тој.
Светската здравствена организација објави дека е во близок контакт со официјалните лица на Велика Британија поради новата варијанта на Ковид-19. „Тие (официјални лица во Велика Британија) ќе продолжат да споделуваат информации и резултати од нивната анализа и тековните студии. Ќе ги информираме земјите членки и јавноста додека дознаваме повеќе за карактеристиките на оваа варијанта на вирусот и сите импликации“, наведе СЗО на својот профил на „Твитер“.
Вирусот пристигна во повеќе европски држави
Нов вид коронавирус, кој се појави во југоисточна Англија, е пронајден во Данска, Холандија и во Австралија. По откривањето на новиот вид коронавирус во земјата, Холандија забрани летови на патници од Велика Британија до 1 јануари, соопшти холандската влада. Потоа, Белгија ѝ се придружи на Холандија во забраната на летови од Велика Британија, а исто така ги прекина и железничките врски во обид да спречи новиот вид на вирусот да стигне до земјата.
Премиерот Александер де Крој рече дека наредбата ќе стапи во сила на полноќ како мерка на претпазливост. „Постојат многу прашања во врска со оваа мутација, која можеби достигнала на континентот. Се надевам дека ќе знаеме многу повеќе до вторник“, рече Де Кроа.
По Холандија и Белгија, Австрија, Кувајт и Италија се решија на истиот чекор.
„Наша должност како влада е да ги штитиме Италијанците и токму поради тоа и откога ќе ја известиме британската влада, ќе ја потпишеме одредбата за прекин на летовите со Велика Британија“, напиша на „Фејсбук“ италијанскиот министер за надворешни работи, Луиџи ди Мајо. Германија исто така размислува да ги прекине летовите од Велика Британија и Јужна Африка за да спречи ширење на новиот заразен вид на вирусот, кој циркулира во двете земји. И Хрватска привремено, во времетраење од 48 часа, донесе одлука за прекин на воздушниот сообраќај со Велика Британија поради новиот вид на вирусот.
Каков е новиот вид на вирусот?
Станува збор за верзија на вирусот што носи одредени генетски мутации. Овој нов вид откриен во Велика Британија е верзија на Сарс-Ков-2, вирусот корона што ја предизвикува болеста Ковид-19, што ја прави позаразна од другите. Го доби името ВУИ-202012/01, што е шифра за првата варијанта од истрагата од декември 2020 година. Неговото техничко име е N501I + 69 / 70del, што се однесува на специфични генетски мутации.
Колку полесно може да се шири?
Врз основа на прелиминарните докази, научниците од британската влада веруваат дека се шири и до 70 проценти полесно од другите видови. Ова значи дека ќе се зголеми R, односно стапката на репродукција, што се однесува на просечниот број луѓе што може да го зарази едно инфицирано лице.
Борис Џонсон рече дека новиот вид може да го зголеми бројот на R за 0,4 или повеќе, но неговото влијание веќе се чувствува. Низ целата земја, “R” е околу 1,1 или 1,2, но е 1,4 во источна Англија и 1,3 во Лондон и југоисток, каде што новиот вид е најраспространет.
Каде и кога првпат се појави овој вид?
Се чини дека се појавил во Лондон или Кент во септември. Првпат беше официјално идентификуван од владината лабораторија за тестирање во Милтон Кејнс на 20 септември, но можно е и пред тоа да циркулирал кај луѓе што претходно не биле тестирани.
До каде се прошири досега?
Пред еден месец околу една четвртина од случаите на југоистокот, во Лондон и на истокот од Англија беа предизвикани од новата варијанта на вирусот, но до средината на декември тој веќе е причина за повеќе од половина од заразените, рече Крис Вити. Ако патувањата на луѓето не запрат, мутацијата може бргу да се прошири на друго место.
Главниот научен советник, сер Патрик Валанс, рече дека оваа варијанта на вирусот може да ја има и во други земји, што не би било изненадувачки бидејќи постои веќе три месеци. Тој не погреши во процените бидејќи Холандија објави дека открила нов вид вирус во земјата.
Што прават овие нови мутации?
Мутациите го олеснуваат врзувањето на вирусот со рецепторите на ACE2 во човечките клетки. Промените исто така може да помогнат вирусот да ги избегне човечките антитела, кои инаку би помогнале да се заштитиме од инфекција. Секојпат кога вирусот се повторува, постои можност неговите делови да мутираат поради познатата генетска грешка во копирање. Сите индивидуални мутации се случајни и повеќето практично не прават никаква разлика.
Одредени услови може да извршат еволутивен притисок врз промена на вирусот. Една група генетичари претпоставуваат дека растечкиот природен имунитет кај населението во Обединетото Кралство, поради што вирусот потешко се шири, го принуди вирусот да се приспособува. Друга теорија е дека мутацијата се случила кај пациент што долго време се борел против вирусот, а потоа го пренел на друга личност.
Дали предизвикува посериозна болест?
Според научниците, се чини дека одговорот е „не “, колку што може да каже во моментот. Нема докази дека тоа предизвикува поголема стапка на хоспитализации или смртни случаи, но ако се заразат повеќе луѓе, бидејќи новиот вид се шири полесно, тогаш неизбежно повеќе луѓе ќе завршат во болница. Трите главни симптоми за кои треба да внимавате остануваат исти: постојана кашлица, треска или висока температура и промена на сетилата за мирис или вкус.
Како се лекува новиот вид?
Бидејќи се чини дека мутациите не влијаат на сериозноста на болеста, оние што имаат нов вид ќе бидат третирани на ист начин како и оние што имаат други видови. Во Велика Британија се советуваат истите мерки на заштита против овој вид, односно редовно миење на рацете, носење маски и избегнување контакт со луѓе надвор од домаќинството.
Дали вакцината ќе биде ефективна при нови мутации?
Научниците сè уште работат на претпоставката дека одговорот на вакцината треба да биде соодветен за оваа варијанта, но дека треба внимателност. Научниците велат дека вакцината произведува антитела против многу делови на протеините во клетката на вирусот, па затоа е малку веројатно дека една промена или неколку би ја направиле вакцината бескорисна.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) „Тие се мразат толку многу што не може да дишат“: Трамп инсистира дека тој е клучен за средба меѓу Путин и Зеленски

Американскиот претседател Доналд Трамп во неделата ја повтори својата подготвеност да воведе нови санкции врз Русија, но постави јасен услов – посилен одговор од европските земји и од сојузниците на НАТО. Во разговор со новинарите Трамп нагласи дека американските акции зависат од европските потези критикувајќи ги сојузниците за она што тој го смета за недоволен придонес кон заедничката безбедност, пишува „Киев пост“.
„Европа купува нафта од Русија. Не сакам тие да купуваат нафта“, нагласи Трамп. „А санкциите што ги воведуваат не се доволно строги. Јас сум подготвен да воведам санкции, но тие ќе мора да ги заострат своите санкции пропорционално на она што го правам јас“, додаде тој.
Оваа позиција, со која тој ја условува американската акција, е тема што се повторува во неговата политика. „Тие не си ја работат својата работа. НАТО мора да се обедини. Европа мора да се обедини“, рече тој додавајќи дека „не може да се очекува од нас да бидеме единствените што одат напред со полна пареа“.
🇺🇲🇺🇦🇷🇺 There is boundless hatred between Zelensky and Putin, they hate each other so much that they cannot talk, — Trump
Trump stated that the next stage of negotiations regarding the war in Ukraine should be a trilateral summit.
See the latest updates with us: @NSTRIKE1231 pic.twitter.com/oGnfg2iID4
— Visioner (@visionergeo) September 15, 2025
„Омразата меѓу Зеленски и Путин е несфатлива“
Трамп исто така се осврна на можноста за директна средба меѓу украинскиот претседател Володимир Зеленски и рускиот претседател Владимир Путин. Запрашан за перспективите за мировни преговори, тој рече дека омразата меѓу двајцата лидери е несфатлива.
„Тие се мразат толку многу што не може да дишат“, рече тој инсистирајќи дека тој е клучот за нивно зближување. „Мислам дека ќе морам да зборувам за сè“.
Иако состанокот сè уште не е потврден, Трамп рече дека ќе се одржат разговори.
„Ќе има разговори. Без разлика дали ќе го наречете самит или само собир, не е важно, но веројатно ќе морам да се вклучам. Тие не се способни да разговараат едни со други“.
Трамп ја нарекува Русија агресор
Во своето обраќање Трамп конкретно го истакна човечкиот данок од војната наведувајќи бројки за жртви. „Речиси 8.000 млади војници загинаа оваа недела меѓу двете земји… всушност, неделава 8.017 загинаа во оваа војна“.
Иако претходно се двоумеше, овој пат не се двоумеше да ја нарече Русија агресор. „Знаете, кога сте агресор, губите повеќе. Не знам дали го знаете тоа, но во војна, кога сте агресор, обично губите повеќе“.
Тој заврши со забелешката: „Зошто? Тие се Руси. Тие не се американски војници, но сепак се човечки суштества. Тие се души и сакам да ги запрам“.
FINALLY!!! Trump admits that russia is ‘aggressor’ 👇🏻 pic.twitter.com/c8VBU6SNTL
— Alex Raufoglu (@ralakbar) September 15, 2025
Коментарите на Трамп предизвикаа остри критики во Капитол Хил. Конгресменот Адам Смит, врвен демократ во Комитетот за вооружени сили, понуди сосема поинаков став.
Појавувајќи се на „Фокс њуз сандеј“, Смит рече дека трговската војна со Кина е одвоено прашање од конфликтот во Украина. „Не мислам дека царините за Кина ќе направат значајна разлика во конфликтот во Русија“, рече тој. Тој ја нагласи потребата од единство меѓу Соединетите Американски Држави и нивните сојузници од НАТО во поддршка на Украина и рече дека Трамп „треба да биде појасен дека Путин ја почна оваа војна. Ова е војната на Русија во Украина“.
Смит ги отфрли тврдењата на Москва за легитимни безбедносни загрижености како оправдување за инвазијата. „Русија нема легитимни безбедносни загрижености што би ги принудиле да ја нападнат Украина. Тие ја почнаа оваа војна. Тие мора да ја завршат“, рече тој.
И покрај неговите смели изјави, односот на Трамп со Русија останува извор на контроверзии. Критичарите често го обвинуваат дека бил премногу мек кон Москва за време на неговото претседателствување, а неговите закани за санкции честопати не се материјализираа.
Неговите најнови коментари ја разгореа дебатата за најефикасниот начин за управување со конфликтот. Додека еден републикански помошник во Конгресот тврди дека фокусот на Трамп на жртвите одразува желба за брзо завршување на борбите, критичарите како Смит ја истакнуваат недоследноста во неговиот пристап. Засега патот до решение останува неизвесен, како и мировните преговори за кои Трамп тврди дека сам може да посредува.
фото: принтскрин
Свет
Американските авиокомпании суспендираа вработени поради објави за убиството на Чарли Кирк

Водечките американски авиокомпании „Делта ерлајнс“, „Американ ерлајнс“ и „Јунајтед ерлајнс“ потврдија дека суспендирале неколку свои вработени поради несоодветни објави на социјалните мрежи поврзани со убиството на конзервативниот активист Чарли Кирк минатата недела, пишува Си-ен-ен.
Реакција на „Делта“
Извршниот директор на „Делта“, Ед Бастијан, во интерно писмо објасни дека дознале за објави на вработен што „далеку ги надминуваат границите на здрава, пристојна дискусија“. Тој додаде: „Овие објави на социјалните мрежи се во остра спротивност со нашите вредности и нашата политика на социјалните мрежи, а овие вработени се суспендирани во исчекување на истрагата“.
„Американ“ и „Јунајтед“ го следат примерот
„Американ ерлајнс“ во соопштението изјави дека вработените што објавиле содржина „што промовира такво насилство на социјалните мрежи се веднаш отстранети од работа“. „Јунајтед ерлајнс“ постапи слично потврдувајќи ги суспензиите и нагласувајќи во соопштението: „Јасно им кажавме на нашите клиенти и на вработените дека постои нулта толеранција за политички мотивирано насилство или каков било обид да се оправда“.
Притисок од администрацијата
Овие одлуки следуваа по притисокот од администрацијата на Трамп да го санкционира секој „што е фатен како слави атентат“. Министерот за транспорт, Шон Дафи, објави на социјалната мрежа „Икс“ во саботата: „Ова однесување е одвратно и тие треба да бидат отпуштени. Секоја компанија одговорна за безбедноста на патниците не може да толерира такво однесување“.
фото: принтскрин
Свет
Украина остана без клучните комуникации на бојното поле

„Старлинк“, сателитската интернет-мрежа во сопственост на Илон Маск, вчера доживеа глобален прекин, потврди компанијата на својата официјална веб-страница.
Сè уште не е потврдено дека „Старлинк“ е целосно вратен во употреба во Украина
Прекинот ги погоди корисниците во светот и беше особено сериозен во Украина, каде што „Старлинк“ ги одржува болниците, училиштата и воените единици на фронтот поврзани.
„’Старлинк“ повторно е паднат на целата фронтовска линија“, напиша украинскиот командант за борба со беспилотни летала Роберт (Мадијар) Бровди на „Телеграм“.
Речиси еден час подоцна тој објави дека врската постепено се враќа, иако „Старлинк“ сè уште не потврди целосно враќање на услугата.
Десетици илјади проблеми пријавени во целиот свет
Downdetector, платформа што ги следи прекините на интернет-услугите, регистрира десетици илјади пријави за проблеми од корисници во светот. Компанијата соопшти дека ја истражува причината за прекинот. Ова е втор голем прекин на услугата во последните месеци.
„Старлинк“ замени голем дел од уништената комуникациска инфраструктура во Украина и продолжува да обезбедува поврзување и за цивилите и за војската. Од почетокот на руската инвазија во 2022 година Киев доби повеќе од 50.000 терминали на „Старлинк“, од кои речиси 30.000 беа обезбедени од Полска.
Во јули 2023 година „Ројтерс“ објави дека Маск привремено го оневозможил покривањето над областа Херсон за време на украинската контраофанзива во 2022 година, што иницира прашања за зависноста на критичната инфраструктура од одлуките на приватна компанија.
фото: принтскрин