Свет
Кои маски штитат, а кои ја шират инфекцијата на Ковид-19 уште повеќе?

САД достигнаа рекордни пет милиони заразени од коронавирус, а сите напори да се запре ширењето на инфекцијата не успеаја. Иако постои притисок за конзистентно и широко распространето тестирање и развој на вакцини, експертите велат дека носењето маски доследно ќе ја доведе пандемијата под контрола во рок од неколку недели.
Нова студија покажува дека марамите и грејачите за вратот се многу опасна замена за маските. Новата студија објавена во Science Advances се осврнува на тоа кои маски се најефективни, а кои не помагаат, туку штетат во борбата против пандемијата на Ковид-19.
Анализата спроведена од истражувачи од Медицинскиот факултет при Универзитетот „Дјук“ се потпира на оптимален метод на мерење, кој користи ласерски зрак и камера за мобилни телефони за да се следи бројот на капки што ги исфрлаат лицата со маски. Од 14-те маски, двете што се покажаа како најмалку ефикасни беа маските направени од шамија врзани околу лицето и таканаречените грејачи за вратот.
Најбезбедна маска е N95, која го намалува преносот на капките под 0,1 процент. Рачно изработените маски од памук и полипропилен, од кои некои се изработени од материјал за престилка, исто така се покажаа ефикасни, при што преносот на капки се движи од 0,1 до 0,4 проценти. Плетените маски пропуштиле поголем број капки, од 0,1 до 0,6 проценти.
Но, ниту една маска не пропуштила толку капки колку шамијата врзана или завиткана околу вратот и устата, како и грејачите на вратот и лицето, кои се всушност поопасни отколку воопшто да не се носи маска (пропуштаат 110 проценти од капките, дури и 10 проценти повеќе отколку кога некоја личност нема маска).
Истражувачите објаснуваат како овие „маски“ може, всушност, да шират повеќе вируси од личност што воопшто не носи маска.
„Забележавме дека некој што разговараше преку маската (особено преку шаловите и грејачите) се чинеше дека ги распрснува најголемите капки во многу помали капки… што го објаснува очигледното зголемување на бројот на капки во споредба со другите маски“, велат истражувачите.
Овие мали капки може да се покажат исклучително опасни во однос на преносот.
„Бидејќи помалите честички остануваат во воздухот подолго од поголемите (поголемите паѓаат побргу), употребата на таква маска може да биде контрапродуктивна“, велат тие.
Доктор Амеш Адаja, постар научник од Здравствениот центар „Џон Хопкинс“, вели дека студијата е важна, особено за САД, каде што има огромен број луѓе што се спротивставуваат на носењето маски.
„Луѓето навистина не разбираат дека не сите заштитни маски се исти и дека има некои што се повеќе или помалку ефективни. И мислам дека кога ќе ги донесете тие одлуки, треба да знаете вакви работи“, вели д-р Адаja.
Со оглед на брзината на пренесување на капките од шалот или грејачот за вратот, тој посочува дека таквите работи не треба да се користат воопшто.
„Не секоја маска е иста… Мислам дека многу луѓе ги носат овие работи за да го покријат лицето или само колку да се рече дека носат маска не сфаќајќи дека тие треба да бидат ефективни за да служат за некоја цел“.
За оние што сè уште не знаат зошто се неопходни маските, докторот вели дека асимптоматското ширење е еден од најважните фактори во пандемијата.
„Постојат многу луѓе што не знаат дека се заразени, а покривањето на лицето е еден од начините за обезбедување безбедност на луѓето. Ако сите би знаеле дали се здрави или не, тоа би било друга приказна, но факт е дека повеќето не знаат дали се заразени“.
Повеќе тестирања потенцијално би ја намалиле потребата за маски, вели д-р Адаja. Но, дотогаш, тие се од витално значење против пандемијата.
„Ако имаме брзи тестови со кои можеме да знаеме за една минута откако ќе ја напуштиме куќата дали сме заразени или не, тоа би било сосема друга работа, но ние сме далеку од тоа. Значи, ова е мерката што ни останува“, вели д-р Адаja.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Зеленски: Ќе бидам во Турција, се надевам дека ќе дојдат и Путин и Трамп

Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека ќе отпатува во Истанбул на мировни преговори и дека е подготвен да се сретне директно со рускиот претседател Владимир Путин – доколку се појави. Во објава на социјалната мрежа, X му се заблагодари и на американскиот претседател Доналд Трамп за неговата поддршка на иницијативата за прекин на огнот и го покани лично да се придружи на состанокот.
„Тукушто ја слушнав изјавата на претседателот Трамп. Многу важни зборови“, напиша Зеленски, реагирајќи на денешната изјава на Трамп дека постои можност тој лично да отпатува во Истанбул, каде што треба да се одржи состанок меѓу украинската и руската страна.
„Го поддржав предлогот за целосен и безусловен прекин на огнот – доволно долго за да се создаде основа за дипломатија. Ние сме подготвени, од наша страна, да го одржиме прекинот на огнот“, објави Зеленски.
„Исто така, го поддржав претседателот Трамп во идејата за директни преговори со Путин. Отворено реков дека сум подготвен за средба. Ќе бидам во Турција. Се надевам дека Русите нема да се извлечат“, додаде украинскиот претседател.
Зеленски нагласи дека би им значело многу на Украинците доколку Трамп лично се придружи на разговорите: „Тоа е вистинската идеја. Можеме многу да промениме. Претседателот Ердоган навистина може да биде домаќин на состанок на највисоко ниво. Благодарам на сите што помагаат.“
Американскиот претседател Доналд Трамп претходно денес изјави дека тој инсистирал состанокот да се одржи во Турција.
„Мислам дека од таа средба можат да произлезат добри работи“, рече Трамп, додавајќи: „Размислував да одлетам. Не знам каде ќе бидам во четврток, но постои можност ако мислам дека нешто може да се случи“.
Досега само Зеленски официјално го потврди своето учество. Рускиот претседател Владимир Путин сè уште јавно не изјавил дали ќе се појави. Кремљ претходно изјави дека не прифаќа ултиматуми, но не ја исклучи можноста за разговори во Истанбул.
Според неофицијални извори, Москва би можела да го испрати министерот за надворешни работи Сергеј Лавров, со што ќе се создаде впечаток за подготвеност за дијалог без директно присуство на Путин.
Свет
На Газа и се заканува глад: „Тука се случува катастрофа“

Половина милион луѓе во Појасот Газа се соочуваат со критичен ризик од глад што би можел да се појави до крајот на септември, предупреди денес глобалниот мониторинг за глад.
Нов извештај предупредува на значително влошување на ситуацијата од нивниот последен извештај во октомври, повторувајќи ги предупредувањата од меѓународните агенции дека во Појасот Газа се одвива катастрофа.
Извештајот предвидува дека 2,1 милиони луѓе во Појасот Газа, речиси целото население, веројатно ќе доживеат високо ниво на акутна несигурност во однос на храната до крајот на септември, а 469.500 на „катастрофални“ нивоа.
Израел го блокираше Појасот Газа на почетокот на март кога ја продолжи воената кампања против Хамас, прекршувајќи го примирјето. „ИПЦ постојано зборува за глад, глад никогаш не се случил поради напорите на Израел да достави поголема помош“, изјави денес портпаролот на израелската влада, Дејвид Менсер.
Менсер го повтори обвинувањето дека Хамас го предизвикал гладот крадејќи помош наменета за цивилите и дека „создал хуманитарна криза“. Хамас ги негира овие обвинувања и го обвинува Израел дека го користи гладот како оружје.
ИПЦ вели дека постои „висок ризик“ од глад во Појасот Газа помеѓу 11 мај и 30 септември, бидејќи Израел планира воени операции од големи размери, а хуманитарните агенции не се во можност да обезбедат основни стоки и услуги. Израелскиот претседател Исак Херцог денес ја повика меѓународната заедница да помогне со нов план за директно дистрибуирање на помошта до луѓето од Појасот Газа, без Хамас.
ИПЦ верува дека планот за помош на Израел за Појасот Газа не е доволен за да ги задоволи потребите на луѓето за храна, вода, засолниште и лекови. „Покрај тоа, механизмите за дистрибуција би можеле да создадат значителни пречки за пристап за големи делови од населението. Итна акција е од суштинско значење за да се спречат понатамошни смртни случаи, акутна неухранетост и глад.“
За да се прогласи глад, најмалку 20 проценти од населението мора да страда од екстремен недостиг на храна, едно од три деца мора да биде акутно неухрането, а две лица на 10.000 мора да умираат секој ден од глад или неухранетост и болести.
Според извештајот, од април 2025 до март 2026 година, се очекуваат речиси 71.000 случаи на акутна неухранетост, вклучувајќи 14.100 тешки случаи, кај деца на возраст од 6 до 59 месеци. Извештаите на IPC се резултат на соработка меѓу агенциите на ОН, невладините организации и други организации.
Извештајот „навистина покажува дека ситуацијата во Газа драматично се влошила во последните месеци“, изјави Бет Бечдол, заменик-директор на Организацијата за храна и земјоделство на ОН (ФАО). „Од 2 март, општата блокада навистина ја спречи испораката на основна хуманитарна помош, па дури и на други стоки“, рече таа.
МПК признава дека двомесечното примирје овозможило привремено олеснување на акутниот недостиг на храна и неухранетоста, но предупредува дека сегашната блокада ја променила ситуацијата. Според извештајот, 1,95 милиони луѓе, или 93 проценти од населението на Појасот Газа, живеат во услови на високо ниво на акутна несигурност во однос на храната, вклучувајќи 244.000 во најтешки или „катастрофални“ услови.
Свет
Аналитичар: Зеленски мора да оди на преговори дури и ако Путин не дојде

Володомир Зеленски ќе мора да отпатува во Истанбул на мировни преговори, дури и ако Владимир Путин не се појави, според Џо Барнс, аналитичар на „Бритиш Телеграф“.
Според неговата анализа, украинскиот претседател и неговите европски сојузници инвестирале политички капитал во идејата да ги убедат Американците дека Русија не е сериозна во врска со прекинувањето на инвазијата. Барнс тврди дека ако Зеленски не се појави на разговорите сега, тоа би можело да ја оштети позицијата на Украина пред американското раководство.
„Украинците веруваат дека мора да му покажат на Трамп дека тие се единствените што се вистински посветени на мирот. Ако Зеленски се појави, а Путин не, тоа ќе биде клучно во очите на Трамп“, пишува Барнс.
Аналитичарот потсетува дека минатиот викенд во Киев беше голема дипломатска победа за Украина, кога европските лидери, вклучувајќи го новиот германски канцелар Фридрих Мерц, францускиот претседател Емануел Макрон и британскиот и полскиот премиер Кир Стармер и Доналд Туск, се согласија со американскиот предлог за 30 дневно безусловно примирје како предуслов за мировни преговори.
Путин, смета Барнс, се обидел да го поткопа овој консензус со неочекуван предлог за мировен состанок во Турција, што го искористи американскиот претседател Доналд Трамп, барајќи Зеленски да се појави таму. Според аналитичарот, многу е веројатно дека Кремљ ќе го испрати министерот за надворешни работи Сергеј Лавров во Истанбул за да создаде илузија дека Москва е исто така сериозна во врска со својата желба за мир.
„Но, всушност, овој гест е насочен кон Трамп – да создаде впечаток дека Киев всушност е пречка за примирје“, пишува Барнс. Во овој контекст, заклучува аналитичарот, физичкото присуство на Зеленски во Турција станува клучно, без оглед на тоа дали Путин ќе дојде или не.