Забава
Нова студија открива колку време ѝ е потребно на жената за да закрепне по бременоста

Бременоста и породувањето имаат огромни физички последици. А колку се тие навистина големи и колку време всушност ѝ е потребно на жената за да се опорави, покажува нова студија.
Бројките се импресивни: повеќе од 300.000 породувања беа во фокусот на истражување спроведено од страна на научници од Израел и САД и беа направени околу 44 милиони мерења. Резултатот е исклучително точна слика за промените во женското тело пред и по бременоста.
За студијата, анонимно беа спроведени тестови за крв, урина и други тестови. На пример, беше измерен холестеролот во крвта, бројот на имуни клетки и црвени крвни клетки, воспалителни процеси, како и податоци за состојбата на црниот дроб, бубрезите и метаболизмот. Вкупно беа земени предвид 76 параметри.
За целите на студијата, обработени се само податоци од жени на возраст меѓу 20 и 35 години кои не земале лекови и немале никакви хронични заболувања.
Резултатите ги покажаа различните ефекти од бременоста и породувањето во невидена мера, вели Ури Алон, биолог во Институтот Вајцман во Реховот, Израел. Првично беше објавена во научната платформа Science Advances, а потоа во списанието Nature, и беше поддржана од Европскиот истражувачки совет.
Бременоста и породувањето влијаат на телото подолго отколку што се мислеше претходно
„Резултатите од студијата сугерираат дека телото е преокупирано со последиците од бременоста и породувањето подолго отколку што се мислеше претходно“, вели Џенифер Хол, научник која го проучува репродуктивното здравје на Универзитетскиот колеџ во Лондон. Постои општествено очекување дека жената брзо се опоравува по породувањето. „Ова сега е нешто како биолошки доказ дека тоа не е случај“, вели Хол.
Се покажа дека околу половина (47 проценти) од 76-те проучувани телесни параметри се стабилизирале во првиот месец по породувањето. Сепак, стабилизацијата на другата половина од параметрите (41 процент) трае од три месеци до една година додека не се достигне вредноста пред бременоста.
Вредностите поврзани со холестеролот или функцијата на црниот дроб се стабилизирале само по околу шест месеци. Важната, таканаречена ALP вредност, траела дури една година за да се стабилизира. Ова јасно укажува на физичкиот напор на породувањето, се наведува во студијата.
Некои вредности сепак беа јасно изменети дури и 80 недели по породувањето. На пример, маркерите во имунолошкиот систем што укажуваат на воспаление беа покачени. Пониски вредности се забележани кога станува збор за железото во крвта и просечната концентрација на хемоглобин во црвените крвни зрнца.
Сепак, не е јасно дали овие разлики можат да се поврзат со промени во однесувањето по породувањето или трајни физиолошки последици од бременоста, исто така се наведува во студијата. Се додава дека ова е едно од прашањата на кои науката сè уште треба да одговори.
За време на бременоста, мајката претрпува значајни физички промени кои го поддржуваат растот и развојот на ембрионот, а подоцна и на фетусот. Зголемената потреба за кислород и хранливи материи доведува до зголемување на срцевиот минутен волумен на мајката, а нејзиниот волумен на крв се зголемува до 50 проценти.
Нејзиното дишење се менува, како и целата нејзина хормонална рамнотежа. Нејзините бубрези филтрираат повеќе крв за пократок временски период, нејзиниот имунолошки систем се менува за да се избегне отфрлање на ембрионот или фетусот.
Скелетниот систем на мајката е исто така под влијание на промените, како и нејзиниот дигестивен систем, желудникот и метаболизмот. За време на бременоста и по породувањето, постои зголемен ризик од депресија, гестациски дијабетес, анемија и згрутчување на крвта. Постпарталната хеморагија останува водечка причина за смрт кај мајките во светот.
Дури и без компликации, породувањето е длабока промена. Бидејќи кога фетусот и плацентата (органот што се развива за време на бременоста и е одговорен за снабдување на фетусот) го напуштаат телото, нивниот ефект врз метаболизмот и хормоните на мајката одеднаш престанува.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Наука
230 милиони луѓе живеат во опасност од топењето на ледените покривки

Ново истражување покажува дека светските ледени покривки на Гренланд и Антарктикот се топат и се поместуваат. Ова може да предизвика пораст на нивото на морето и големи миграции од крајбрежните области.
Научниците сакале да дознаат која е „безбедната граница“ на глобалното затоплување за опстанокот на ледените покривки. Тие ги користеле податоците од сателити, климатски модели и други извори, дури и ДНК од октоподи.
Резултатите се загрижувачки. Дури и ако светот успее да го ограничи затоплувањето на 1,5 степени Целзиусови, ледениот покрив може да продолжи да се топи брзо. Тоа ќе доведе до зголемување на нивото на морето, што ќе има сериозни последици.
Ледените покривки на Гренланд и Антарктикот имаат доволно мраз што може да го подигне нивото на морето за околу 65 метри. Топењето на мразот е главната причина за порастот на морската вода. За последните 30 години, порастот на морето се забрзал двојно.
Околу 230 милиони луѓе живеат на помалку од еден метар надморска височина. Зголемувањето на морето ќе ги натера многу да се иселат од крајбрежните области.
Научниците велат дека е тешко точно да се предвиди кога ќе дојде до голем колапс на ледените покривки. Но, знаат дека опасноста постои и дека „безбедните“ температурни прагови сè повеќе се намалуваат.
Првично се мислеше дека покривките ќе се дестабилизираат при зголемување од околу 3 степени, но сега истражувачите сметаат дека не е доволно е ни 1,5 степен.
За да се спречи брз колапс, светот треба да го ограничи затоплувањето на најмногу еден степен над прединдустриското ниво. За тоа е потребно драстично намалување на согорувањето на фосилни горива. Сепак, тоа изгледа тешко, бидејќи многу земји, вклучително и САД, сè уште користат нафта, јаглен и гас.
Забава
(Видео) Чанта „Јастог“ – модно парче или луксузен фетиш за мажи?

Модно парче или луксузен фетиш за мажи? И чини повеќе од 15.000 евра
Чантата „Јастог“ (чанта во облик на јастог) од Луј Витон, која дебитираше во јануари, повторно ги преплави социјалните мрежи и модните портали.
Иако не е нова чанта, интернетот повторно полуде по ова бизарно парче, кое всушност е комбинација од статусен симбол и моден хумор.
Чантата е дизајнирана од Фарел Вилијамс во соработка со легендарниот јапонски дизајнер на улична облека Ниго, а беше претставена на машката ревија на Луј Витон за есен 2025 година.
Louis Vuitton FW25 Lobster bag by Nigo 🦞 pic.twitter.com/YdfT8U49uc
— Ovrnundr (@Ovrnundr) January 24, 2025
Чантата е, како што пишуваат странските медиуми, најголемата ѕвезда на колекцијата, иако е само дел од поширок „змиски момент“ што се протегаше низ целата линија – од приврзоците во облик на клешти до декорациите на популарните чанти „Keepall“.
Овој моден хит чини огромни 18.000 долари, но за најлојалните обожаватели на Луј Витон (и колекциите на Фарел), ова очигледно не е пречка.
Интересно е што јастогот како мотив не е ништо ново во модата – уште во 1937 година, Елса Скјапарели соработувала со Салвадор Дали на иконски фустан со принт од јастог, а темата за луксузни ракообразни животни повремено се враќа на модните писти преку работата на дизајнери како што се Џон Галијано, Том Браун и Филип Трејси (кои исто така создадоа декорација во форма на јастог за Лејди Гага во 2010 година).
Откако Фарел Вилијамс го презеде кормилото на машката мода на Луј Витон во 2023 година, тој воведе голем број интересни шари во чантите на брендот – како легендарната Millionaire Speedy со дијаманти или чантата со шари од вафли, која, иако никогаш не влезе во производство, предизвика многу реакции.
Судејќи според социјалните медиуми и модните портали, чантата со јастог повторно стана „ИТ“ парче ова лето. Одговорот на прашањето „зошто сега?“ може да лежи во комбинацијата од славата на Фарел, уличната естетика на Ниго и – секако – вечната моќ на Луј Витон да ги претвори обичните (или не толку обични) животни во луксузни фетиши.
Забава
Кисела Вода организираше бесплатна заедничка полуматурска забава

Синоќа во спортската сала на ООУ „Невена Георгиева Дуња“ се одржа првата бесплатна, заедничка полуматурска прослава за сите ученици од деветто одделение во Општина Кисела Вода. Настанот беше дел од проектот „Мисија Полуматура“, по иницијатива и организација на градоначалникот Орце Ѓорѓиевски и општината, што претставува нов пристап во одбележувањето на еден од најзначајните моменти за секој деветоодделенец.
На забавата настапуваа DJ Napster, дуото Два Бона и бендот Хепи Енд. На сцената настапија и самите полуматуранти, кои добија простор да го покажат својот талент.
Пред салата беше поставена и фото кабина и “дрво за пораки”, каде беа овековечени стотици насмевки и среќни спомени кои ќе ги следат полуматурантите во нивниот понатамошен живот.
„Јас, и како градоначалник и како човек, верувам дека секое дете, без разлика од која средина доаѓа, заслужува еднаква можност за радост, за убави спомени, за достоинствено одбележување на важните животни моменти. И токму затоа, вечерва – сите деветтоодделенци се еднакви. Без разлики, без поделеност. Оваа иницијатива не произлезе од некаков формален план или стратегија – произлезе од срце. Од вистинска потреба да покажеме дека можеме поинаку. Дека можеме да изградиме општина која навистина ги слуша младите – но уште поважно – општина која реагира и реализира. Ни беше важно не само да организираме прослава, туку да создадеме простор во кој вие, младите, ќе бидете активни креатори. И вие тоа го направивте“, рече градоначалникот Орце Ѓорѓиевски во своето кусо обраќање пред полуматурантите.