Забава
Тор Педерсен – првиот човек што посетил 203 земји, без да користи авион

Четириесет и четиригодишниот Тор Педерсен, авантурист од Данска, стана првиот човек на светот што посетил над 200 земји, без да користи авион, на континуирано патување, кое траело речиси една деценија.
Своето животно искуство го нарекува авантура на животот, но признава и дека се чувствува како последните десет години да ги поминал во кома.
Тор Педерсен отсекогаш имал страст за патувања и предизвици.
Идејата за оваа необична мисија потекнува од е-пошта што му ја испратил татко му. Имало линк до статија за луѓе што патувале во секоја земја во светот – но никој од нив не го направил тоа без летање. Тоа ја запалило искрата.
Педерсен си постави цел: да посети 203 земји, без ниту еден лет и со буџет од 20 евра дневно
Своето патување го почнал на 10 октомври 2013 година во 10 часот оставајќи ја родната Данска и неговата тогашна девојка Ле (40), докторка, која останала дома.
Во тој момент верувал дека патувањето ќе трае четири години. Наместо тоа, биле потребни девет години, девет месеци и 16 дена.
„Имаше моменти кога не знаев дали некогаш ќе завршам. Се чувствував како да сум заробен во временска капсула. Сè се менуваше и постојано бев во движење“, изјави Педерсен.
Неговото патување вклучувало возови, автобуси, бродови, камиони, па дури и пешачење низ џунгли, пустини, планини и градови
Попатно се соочил со болести, бирократија, осаменост, но и неизмерна човечка добрина и солидарност.
Денес, од својот дом во Данска, тој вели дека дури сега полека ги сфаќа размерите на она што го направил.
„Сè уште се навикнувам на идејата дека повеќе не морам да одам никаде. Дека можам да останам. И дека, и покрај сè, преживеав“, вели со насмевка.
Тој даде одлично интервју за „Гардијан“ и опиша какво било неговото патување.
„Иако често имав чувство дека сум роден барем еден век предоцна – во време кога немаше ништо за откривање и снимање – сè уште имав жестока потреба за авантура. Во 2013 година открив дека никој сè уште не успеал да патува постојано во сите земји во светот, без да користи авион. Тоа беше шанса да направам нешто што никој пред мене не го направил.
Во тоа време тој имал околу триесет години, стабилна кариера во поморството и логистиката, штотуку запознал прекрасна жена, а повеќето негови врсници веќе имале деца. Сепак, идејата не го напуштила.
„Јас тргнав на пат на 34 години – и не се вратив дома речиси една деценија“, раскажа.
А што научил за време на ова несекојдневно патување во продолжение.
„Една студена декемвриска вечер пристигнав во Сувалки, најстудениот град во Полска. Без СИМ-картичка, само со моето име и адреса на хартија, талкав во снегот барајќи помош“, се сеќава Педерсен додавајќи дека жена што зборува англиски му ја отворила вратата и веднаш го поканила внатре.
Како што вели, таа му понудила храна, кревет и утрото го придружувала до автобусот за Литванија.
„Бев засолнет од целосен странец – без ништо за возврат“, вели тој.
„Лесото беше 106. земја на мојата листа, вели тој, но една од најпосебните. Целата земја се наоѓа над 1.400 метри надморска височина. На местото Семонконг се најдов среде зелени планини, чист воздух и кристално чисто небо.
Тука се и водопадите Малецуњане – речиси 200 метри високи водопади, кои блескаа на сонцето. И јас бев таму сосема сам“.
Како што објаснува Педерсен, за време на минувањето низ Западна Африка, трите земји – Гвинеја, Сиера Леоне и Либерија – се бореле со најголемата епидемија на ебола. Сепак, по само еден час во Сиера Леоне, ме поканија на свадба – музика, танцување, насмевки.
Во најтешките околности луѓето наоѓаат начини да се радуваат, да сакаат и да се поврзат.
Изолацијата е најголемата грешка
„Во Данска, каде што сум роден, секој избира место што е можно подалеку од другите во јавниот превоз. Но, во Африка, седењето до некого значи создавање заедница – споделување храна, разговор, грижа за децата. Кога помислив дека возачот ќе ме остави на контролниот пункт, жената зад мене ми објасни дека тоа е тактика да ги збуни војниците.
Постои разлика помеѓу она што го сакате и она што навистина ви треба
Патувањето речиси десет години, без пауза, ја црпи душата.
„По две години, удрив во ѕид, но морав да продолжам. Научив дека не ми требаат работи – туку врските што ги создадов со луѓето од целиот светот. Сè друго беше минливо“, вели тој.
Не ви треба заеднички јазик за да се поврзете со луѓето
„Во возот од Белорусија до Москва никој не зборуваше ниеден друг јазик, освен руски. Сепак, се смеевме, делевме храна и вотка. Преговарав за цените покажувајќи сметки, наоѓав сместување со гестови и често детската насмевка ме спасуваше од најтемните моменти“, вели тој.
Бавното патување ја открива вистинската големина на светот
Летот помеѓу Лондон и Њујорк трае неколку часа, но ако одите со брод и со автобуси, гледате премини од пустината во шумата, од селото во градот, од реката до океанот.
Границите ретко се остри – луѓето од двете страни често јадат иста храна, зборуваат слични јазици и споделуваат култура.
Патувањето е најинтензивното образование
Кога патувате, постојано сте под притисок да научите: како да се движите, да препознавате опасност, да комуницирате без јазик, да најдете основни работи.
„Се вратив со знаења за јазиците, геополитиката, хуманитарната работа, географијата и најмногу – за себе. Заминав на 34, се вратив на 44, но според она што го преживеав, можеби сум, всушност, многу постар“, вели тој.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Забава
Пет намирници за кои сите мислат дека се нездрави, а всушност се здрави

Денес знаеме дека многу од „забранетите“ прехранбени производи не само што се во ред за консумирање, туку можат да бидат и корисни за здравјето.
Со години, некои прехранбени производи се наоѓаат на црната листа поради погрешни информации, митови или застарени препораки за исхрана. Денес знаеме дека многу од овие „забранети“ намирници не само што се во ред за јадење – тие можат да бидат и корисни за здравјето.
Јајца – Холестеролот (веќе не е) проблем
Јајцата со децении имаат лоша репутација поради високата содржина на холестерол. Сепак, денешните истражувања покажуваат дека холестеролот во исхраната има многу помал ефект врз холестеролот во крвта отколку што се сметаше претходно.
Јајцата се одличен извор на протеини, витамини Б12, Д, селен и холин. Едно јајце има само околу 70 калории. Можете безбедно да јадете 1-2 јајца на ден ако немате специфични здравствени ограничувања.
Путер – кога се користи умерено
Со години, путерот се смета за непријател број 1 поради заситените масти. Сепак, неодамнешните студии покажуваат дека природните заситени масти во путерот не се нужно штетни ако се консумираат умерено, особено во контекст на целокупната исхрана.
Путерот содржи витамини растворливи во масти (А, Д, Е и К) и масни киселини со краток синџир кои можат да имаат антиинфламаторно дејство. Клучот е во количината – не е за секој ден во големи количини, но не треба целосно да се избегнува.
Компири – не само „празен скроб“
Компирите често се етикетираат како „лоши“ јаглехидрати, но тоа зависи и од тоа како се подготвени. Пржените компири не се здрави – но варените, печените или варените компири се хранливо богати.
Црвено месо – добар квалитет и во разумни количини
Црвеното месо добива лоша репутација поради неговата поврзаност со срцеви заболувања и рак, но клучниот збор е прејадување. Умерената консумација на квалитетно, свежо приготвено месо не е штетна и може да биде вреден извор на протеини, железо, цинк и витамини од групата Б.
Важно е да се избегнуваат преработени месни производи како што се хот-догови и салама, а наместо тоа да се избираат парчиња месо кои се минимално преработени, по можност од домашно потекло.
Темно чоколадо – повеќе придобивки отколку штета
Многу луѓе го ставаат чоколадото во категоријата „слатки што треба да се избегнуваат“, но темното чоколадо (со повеќе од 70 проценти какао) може да има позитивни ефекти врз здравјето.
Богат е со антиоксиданси, може да помогне во намалувањето на крвниот притисок и подобрувањето на циркулацијата, а содржи и мали количини на магнезиум и железо. Секако, не треба да претерувате – 20 до 30 g дневно е доволно.
Забава
Зачин што го чисти телото, го зајакнува имунитетот и го штити срцето

Иако често го доживуваме како едноставен зачин или декорација на чинијата, магдоносот е многу повеќе од тоа.
Ова скромно растение крие изненадувачко богатство од хранливи материи и може значително да придонесе за нашето здравје – под услов да му дадеме шанса.
Извор на витамини што го зајакнуваат имунитетот
Магдоносот е исклучително богат со витамин Ц, дури и повеќе од лимонот. Само две лажици свеж магдонос содржат околу 16 % од препорачаната дневна доза витамин Ц, кој е клучен за нормално функционирање на имунолошкиот систем и за одбраната на телото од инфекции. Покрај тоа, магдоносот е добар извор на витамини А и К, кои се важни за здравјето на очите и на коските и против згрутчување на крвта.
Го прочистува телото и го поддржува варењето на храната
Магдоносот дејствува како природен диуретик – го поттикнува елиминирањето на вишокот течности и токсини од телото. Ова го прави корисен сојузник за оние што се борат со задржување вода или имаат благ оток. Дополнително, есенцијалните масла од магдоносот, особено апиолот и миристицинот, може да ја намалат надуеноста и да го подобрат варењето на храната.
Богат со антиоксиданти
Магдоносот содржи моќни антиоксиданти, како што се флавоноидите (на пример, лутеолин), каротиноидите и витаминот Ц, кои помагаат во борбата против оксидативниот стрес. Редовното внесување на овие соединенија може да го намали ризикот од хронични заболувања, вклучувајќи срцеви заболувања и дијабетес.
Природен сојузник против лошиот здив
Благодарение на својот освежителен вкус и природните масла магдоносот може да помогне во неутрализирање на лошиот здив – нешто што нашите предци добро го знаеле, кои го користеле по оброци богати со лук и кромид.
Како најдобро да го искористите?
Најголеми придобивки од магдоносот добиваме кога го јадеме свеж. Додајте го на крајот од готвењето во супи, чорби, сосови или наросете го во салати. Можете да го додадете и во смути, да го користите како основа за зелен сок или да направите песто од магдонос наместо босилек.
Забава
Јадењето оваа суперхрана го намалува ризикот од деменција

Јадењето јајца може да помогне во намалувањето на ризикот од Алцхајмерова болест, најчестата форма на деменција.
Деменцијата е прогресивен синдром, кој ги засега милиони луѓе, предизвикувајќи постепено губење на когнитивните способности, проблеми со меморијата и промени во однесувањето.
Иако генетиката може да игра значајна улога во развојот на болеста, научниците веруваат дека речиси 45 % од случаите на деменција може да се спречат со одредени промени во животниот стил. Меѓу најважните препораки се откажување од пушење, намалување со внесување алкохол и регулирање на крвниот притисок. Исхраната исто така игра клучна улога, а експертите препорачуваат балансирано мени или медитеранска исхрана.
Истражувањето објавено во „Џурнал од нутрејшн“ покажа дека јајцата се поврзани со помал ризик од развој на Алцхајмерова болест. Авторите на студијата истакнуваат дека јајцата се богати со хранливи материи важни за здравјето на мозокот вклучувајќи холин, омега-3 масни киселини и лутеин.
Во студијата американските научници ги анализирале навиките во исхраната на повеќе од илјада постари лица користејќи прашалници за внесувањето храна. Во период од речиси шест години Алцхајмеровата болест била дијагностицирана кај 280 испитаници. Беше заклучено дека луѓето што јаделе повеќе од едно јајце неделно имале помал ризик од развој на деменција.
Авторите нагласија дека честото јадење јајца може да ги подобри когнитивните функции, особено вербалните способности, иако сè уште не е сосема јасно дали внесувањето јајца директно го намалува ризикот од Алцхајмерова болест. Особено е нагласена улогата на холинот, супстанција присутна во јајцата, и неговата поврзаност со намалувањето на ризикот од деменција:
„Речиси 39 % од ефектот на јајцата врз појавата на Алцхајмеровата деменција може да се припише на внесувањето холин преку исхраната“.
Како заклучок: студијата сугерира дека редовното јадење јајца може да биде поврзано со намален ризик од Алцхајмерова болест делумно поради ефектите на холинот.
Слични резултати беа потврдени и во студијата од 2022 година објавена во списанието „Граници во исхраната“, која исто така го поврза внесувањето јајца со помал ризик од деменција, особено кај луѓе што не се придржуваат строго кон медитеранската исхрана.