Контакт

Забава

Интервју со графитчиите кои се изразија на ѕидовите во новите канцеларии на „Вип“

Објавено пред

Графитите како уметничка форма датираат уште од времето на античка Грција и Римската Империја. Иако во денешно време во Македонија графитите сè уште се еден вид  вандализам, во некои држави или градови тие се дозволени и претставуваат вистинска уметност, дури и кога се нацртани на јавни површини. Ако навлеземе повеќе во зборот графити ќе дознаеме дека тоа е име за слики или букви, изгребани, исчкртани, насликани или означени на кој било начин, меѓутоа како уметничка форма тие еволуираат и се трансформираат во вистинска уметност.
За жал, во Македонија графитите се сè уште во категорија „загрозени“ и графитчиите се тајни уметници, но, за среќа, постојат луѓе, компании и институции кои ја препознаваат оваа уметност и кои сакаат нивните ѕидови да бидат украсени со истата.

dobivaj vesti na viber

Во разговор со двајца графити-артисти, еден скопјанец и еден кумановец, дознавме како успеваат да ја изразат својата креативност и дали од времето кога почнале да цртаат па до сега работите се сменети на подобро.

• Верувам, од мали сте имале желба да се изразите креативно, но кога се роди вашата љубов токму кон графитите и желбата да цртате на јавни места?

Хром: Мојата љубов кон графитите се роди пред околу 22 години и еве, сè уште трае. Уште од мал имав дарба да се изразам преку слики, а во ’96-тата сосема случајно еден мој пријател ме вовлече во графити-уметноста. Иако првиот графит не беше целосно мој, туку на него работев како поддршка на еден мој другар, тоа дефинитивно беше моментот кога знаев дека тоа е мојата голема љубов.

Трендо: Кога бев петтооделенец почнаа да ме привлекуваат графитите кои беа исцртани по ѕидовите на моето училиште, беа толку примамливи што секогаш кога ќе поминував покрај нив застанував и ги анализирав боите, стилот и начинот на кои се нацртани. На истите ѕидови за краток период се изредија многу нови и интересни графити, па кругот околу училиштето секогаш ми беше интересен.

• Колку години имавте кога го создадовте вашиот прв графит?

Хром: Мислам дека имав 13 или 14 години, не се сеќавам точно, но знам дека приказната почна кога еден мој другар ме замоли да му помогнам со боење на графитот. Сепак, тоа не беше целосно мој графит затоа што тој веќе ја имаше целосната идеја од тоа што ќе биде темата, до боите што подоцна ги користевме. Подоцна и сам почнав да создавам и еве, сè уште го правам тоа.

Трендо: Дарбата за цртање и креативно изразување ја имав уште од мал. Се сеќавам дека скици од графити имав исцртани насекаде, но создавање голем графит е нешто сосема различно, потребна е добра ориентација и планирање на површината. Мојот прв успешен графит го нацртав во 2008 година, се сеќавам дека беше нацртан со три боци спреј и дека надвор беше многу ладно.
• Од каде ја црпите инспирацијата и тематиката за вашите графити?

Хром: Да бидам искрен, за разлика од порано, во денешно време е многу потешко да измислиш нешто свое. Затрупани сме со многу информации и слики, интернетот си го направи своето дури и во графити-културата. Генерално секогаш се трудам да бидам интересен и оригинален како графити-цртач. Најчесто црпам идеи од филмови, видеоигри, цртани филмови, стрипови и работи со кои растев и кои ме правеа среќен.

Трендо: Се согласувам дека интернетот можеби ѝ штети на уметничката слобода, меѓутоа отвора и нови погледи и е добар канал за инспирација. Ако ги земеме како целина, моите графити немаат една иста или конкретна тематика што им е заедничка. Идеите некако ми доаѓаат спонтано, можеби поради секојдневната посветеност кон графитите, но дефинитивно стилот е ист, секој мој графит може да се препознае по формите и прецизните линии што ги користам.

• „Вип“ е компанија во Македонија која во својата нова зграда ги отвори вратите за вас и својата внатрешност ја разубави со графити. Кој беше предизвикот за вас?

Хром: Со оглед на тоа дека цртањето графити во Македонија сè уште не е легално, а и постои одредена категорија луѓе кои истите не ги смета за уметност, многу се израдував кога од „Вип“ ме повикаа на разговор. Навистина е убаво чувството кога знаеш дека на некој му се допаѓа тоа што го правиш секојдневно, а уште поубаво е дека некој ги следи градските графити. Уште од првиот состанок со претставниците од „Вип“ се почувствува таа добра енергија за соработка и креативност, а самото тоа што „Вип“ ни ги отвори вратите и ни ги препушти своите осум ѕида беше предизвик.

Трендо: Цртањето графити е предизвик само по себе, од друга страна цртањето во внатрешна просторија на внатрешен ѕид е поразлично од цртање на ѕид што е под отворено небо. Целиот проект, целата организација и идејата да се црта во „Вип“ беше предизвик и навистина се радувам што работите испаднаа како што беше замислено. Ретки се компаниите кои своите работни простории ги украсуваат со графити, јас искрено се надевам дека и другите компании во Македонија ќе го следат примерот на „Вип“ и ќе ја искористат креативноста на графити-цртачите.
• Графитчиите кај нас се „загрозена“ категорија, какво е чувството кога некој ќе ти даде парче ѕид и ќе го препушти на твојата креативност?

Хром: И по повеќе од 20 години во Скопје сè уште нема легални ѕидови за цртање графити. Последниве неколку години почнаа некакви мали соработки со градските власти, што е за пофалба. Повеќето цртежи со во договор со приватни сопственици или се нелегални. За нас секогаш сликите говорат. Затоа соработката со „Вип“ многу ни се допадна. Од тимот на „Вип“ бевме ослободени од притисоци и бевме препуштени на целосна креативност. Графитите се во склад со просторот, темата што ја зададовме беше телефонија, интернет, компанија, тим, достапност, односно зборови што го опишуваат семејството на „Вип“. Исто така, и боите што  преовладуваат се блиски до боите на логото на „Вип“, но се во склад и со самите простории. Сакавме графитите да се блиски до секој што ќе ја посети зградата на „Вип“ на возраст од 7 до 77 години, а сепак секој цртач да го задржи и својот препознатлив стил.

Трендо: За жал, малку луѓе ја знаат вредноста на графитите. Цртањето графит бара многу работа и труд, целиот процес од идеја до имплементација не е толку лесен како што изгледа. Секој уметник е среќен кога неговата работа ќе биде препознаена и вреднувана, особено кога работата се наоѓа во категорија на „загрозени дејности“. Чувството што некој во Македонија ги препознава графитите како уметност, а во исто време ти дава можност да ја изразиш својата креативност е еднакво на радост. Секој ѕид е поубав со графити!

• Како ја остварувате таа интеракција помеѓу формата и содржината? Дали вообичаено размислувате за пораката што сакате да ја пренесете, а потоа барате соодветна слика за тоа?

Хром: Сакам да си поиграм со перцепцијата на минувачите. Морам да признаам дека не секогаш моите дела кријат и некоја голема порака. Последниве неколку години сум заинтересиран за форми и букви, постојаната игра помеѓу нив. Ги упростувам буквите оо наједноставни до  необични форми и обратно.

Трендо: Пред да почнам со цртање, прво размислувам за пораката што сакам да ја пренесам, согласно со тоа подоцна ги бирам боите. Кога работам на проекти како во „Вип“, прво сликата ја поврзувам со компанијата и со пораката што сакам да ја пренесем и на крај ги вклопувам во еден креативен цртаж.

• Како е да се биде графитчија во Македонија?

Хром: Да се биде графитчија во Македонија, односно Скопје секогаш имало две страни. Може да биде многу забавно зашто генерално нашата мала супкултура функционира добро. Се знаеме колку сме и кои сме активни. Сепак, не е Скопје град каде е ептен опасно да се биде графити-цртач, градот си има свои многу поголеми проблеми за решавање. Поголемиот проблем за графити-цртачите е финансискиот. Треба повеќе да се поработи на мали пазари и продавнички за продажба на дела од графитчии и улични уметници за да можат цртачите да бидат повеќе мотивирани.

Трендо: Да се биде графити-уметник во Македонија не е многу поразлично од другите држави каде што ваквата уметност не е дозволена. Не ни е отворен патот за да можеме слободно да создаваме, попречени сме во средината во која живееме и твориме. Да бидам искрен,  градските власти не се многу се сконцентрирани на нас и на нашите графити што ни остава простор за творење, но јас секако не се откажувам. Цртањето графити и изразување преку ваквата уметност за мене е задоволство, јас сакам да креирам бидејќи преку нив создавам своја димензија и линија на движење.

Забава

Руската вакцина против рак може да го промени животот на милиони пациенти

Објавено пред

Русија го заокружи развојот на својата вакцина против рак, која успешно ги помина претклиничките испитувања и е подготвена за клиничка употреба по добивањето на лиценца, објави Вероника Скворцова, раководителка на Федералната медицинска биолошка агенција (ФМБА).

dobivaj vesti na viber

„Кон крајот на летото 2025 година поднесовме документи до Министерството за здравство за добивање лиценца за клиничка употреба. Истражувањето траеше неколку години, а последните три години беа посветени на претклинички студии. Вакцината е подготвена, чекаме лиценца“, изјави Скворцова.

Истражувањата покажале дека вакцината е безбедна за повеќекратна употреба и ефикасна во намалувањето на големината на туморите и забавувањето на нивниот раст. Дополнително, резултатите укажуваат на продолжено преживување на пациентите.

„Прво ќе ја применуваме кај пациенти со колоректален карцином. Истовремено, во последната фаза од развој се вакцини за глиобластом – малигнен мозочен тумор, и одредени видови меланом, вклучувајќи и очни мембрани. Овие болести се многу агресивни и потребни се брзи решенија“, додаде Скворцова.

Таа потсети дека во ноември 2024 година најавила дека ФМБА планира персонализиран третман со вакцина против рак за пациенти од 2025 година, во присуство на претседателот на Русија.

Прикажи повеќе...

Забава

Две причини зошто треба да го оставите детето да оди босо

Објавено пред

Од

Многу родители се плашат да го пуштат своето дете да оди босо поради можни повреди или бактерии, но мало дете има многу придобивки од одењето босо – од зајакнување на стапалата и нозете до развивање чувство за рамнотежа.

dobivaj vesti na viber

Двете најчести причини зошто родителите не им дозволуваат на своите деца да трчаат боси се стравот од повреда од стапнување на остар предмет и избегнување кожни заболувања што може да ги добијат.

Сепак, мали се шансите такво нешто да се случи на површините за играње бидејќи тие се транспарентни и лесно се забележуваат опасни предмети. Исто така, оние што често одат боси развиваат зголемена свест за тоа каде стапнуваат, а нивните стапала се стврднуваат и создаваат природна заштита.

Исто е и со бактериите. Нашата кожа е во состојба да ги држи подалеку. Рацете се многу повалкани бидејќи ги користиме за да зграбиме сè и сешто, а децата редовно ги ставаат во уста.

Всушност, чевлите се соодветна средина за раст на бактерии и габи бидејќи тие создаваат темна, топла и влажна средина, каде што најлесно е бактериите да растат на детските стапала.

Кевин Гири, наставник, гуру за родители и автор на блогот „Револуционерен родител“, верува дека обувките се лоши за децата бидејќи ги уништуваат стапалата и го попречуваат природниот развој на движењето кај децата. Поради ова, вели тој, децата се поподложни на повреди на нозете и на стапалата.

Тој истакнува дека одењето боси ги зајакнува стапалата и долниот дел од нозете правејќи го детето повешто и посвесно за положбата на своето тело. Стапалата имаат повеќе од 200.000 нервни завршоци, што е најголема густина на мрежата на нерви во целото тело, токму за да бидеме побезбедни и подобро да се приспособиме на земјата под нас.

„Најлесниот начин да се развие чувство за рамнотежа кај бебињата е да им дозволите да одат боси колку што е можно повеќе“, вели педијатарот д-р Кејси Флегал.

„Друга придобивка е зајакнувањето на свеста за околината во која се движат бидејќи босите нозе испраќаат информации до мозокот, што ја подобруваат рамнотежата“, додава таа.

Децата што често се боси учат да се движат подобро. Четири милиони години нашите стапала се развивале без чевли, а нивното затворање во чевли и патики сигурно не е добар начин природните процеси на развој на одењето да се одвиваат како што е предвидено со еволуцијата.

На крајот на краиштата, не е сè ни во медицинските причини. Одењето со боси нозе значи давање задоволство на сетилата, што најдобро го чувствуваат малите деца за кои ова е секогаш радост. Помислете на тоа прекрасно чувство кога одите боси по песок или трева или во плитките води…

Фото: ЕПА

Прикажи повеќе...

Забава

Избрана бојата за 2026 година во уредувањето: носи мир, удобност и безвременски стил

Објавено пред

Од

„Валспар“, еден од најпознатите и трендовски производители на бои, ја објави бојата на годината за 2026.

dobivaj vesti na viber

Инспирирана од носталгијата и природата, таа е дизајнирана да донесе мир, удобност и безвременски стил во секој простор.

Дизајнерите предвидуваат дека ќе доминира во домовите и на социјалните мрежи во следните 12 месеци.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Valspar (@valsparpaint)

По анализата на тони податоци што го земаат предвид однесувањето на потрошувачите и трендовите во декорирањето, открија дека победничката е топлата боја на евкалиптус, мека зелена.

Во соопштение за медиумите брендот сподели дека топлиот евкалиптус одразува колективна желба за смирен, приземјен дизајн, што се приспособува на брзото темпо на живеење во станбениот и во комерцијалниот дизајн.

„Топлиот евкалиптус е повеќе од само прекрасна нијанса на зелена боја, тој е одраз на удобноста по која копнееме во нашите домови“, вели Су Ким, директорка за маркетинг во боја во „Валспар“, за „Рил симпл“.

„Неговите топли нијанси создаваат приземјено, пријатно расположение и црпат инспирација од природата и од познатоста на ретро дизајнот – ова е боја што поттикнува обнова и отпорност“.

„Буквално ве опкружува каде и да живеете и е релевантна и позната. Ни треба стабилност и ни треба релаксација. А носталгијата е во тренд веќе некое време – се осврнуваме наназад за да планираме за иднината. Сакавме да ги истакнеме оние работи што ги опфаќаат спомените и вашиот дел од тоа наследство што се пренесува во вашето семејство. Самата боја навистина ја слави таа носталгична нота“.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија25 минути

Во пожарот во „Винчини“ повредени се пожарникари, доброволци и вработени во фабриката

Медицинска помош во текот на синоќешниот пожар во фабриката Макпрогрес-Винчини побарале 16 лица, изјави градоначалникот на Општина Виница, Миле Петков....

Свет58 минути

Зеленски тврди дека речиси 60 проценти од оружјето што го користи украинската армија се произведува во Украина

Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави синоќа дека речиси 60 проценти од оружјето што го користи украинската армија се произведува во...

Македонија1 час

Подметнат е големиот пожар кој избувна кај селото Косово Дабје близу планината Голак

Пожарот кој синоќа околу 23 часот избувна кај селото Косово Дабје во Општина Делчево, е целосно изгаснат и ставен под...

Македонија2 часа

Пожарот во фабриката „Винчини“ е под контрола, пожарникарите со часови се бореле со огнот

Ставен е под целосна пожарот што изби вчера во фабриката за кандирани производи и вафли „Макпрогрес“ во Виница позната по...

Свет4 часа

Руската вакцина против рак успешно ги помина претклиничките испитувања и е подготвена за употреба

Руската вакцина против рак успешно ги помина претклиничките испитувања и е подготвена за употреба по добивањето лиценца, објави Вероника Скворцова,...

Македонија11 часа

Чизмите им останале заглавени во стопен шеќер, повредени неколку пожарникари, пожарот во „Винчини“ под контрола

Неколку пожарникари се здобиле со изгореници на стапалата додека го гаснеле големиот пожар во фабриката „Винчини“. Тие се заглавиле во...

Македонија15 часа

(Видео) Фабриката „Винчини“ во пламен, ангажирани пожарникари од повеќе градови

Голем пожар ја зафати фабриката за слатки „Винчини“ во Виница, каде што огнените јазици уништија магацини и неколку производствени погони....

Скопје16 часа

Пет лица повредени, една жена во критична состојба во сообраќајка во Скопје

Пет лица се повредени во сериозна сообраќајна несреќа што се случи вчера околу 19:30 часот на улицата Христијан Тодоровски Карпош...

Македонија16 часа

На Табановце чекање и до 40 минути, АМСМ апелира за трпение

Долги колони возила се создаваат на граничниот премин Табановце, каде што за излез и влез во државата се чека и...

Свет17 часа

Во Украина има 700.000 руски војници, еве каде е најголемата концентрација

Главната дирекција за разузнавање на Министерството за одбрана на Украина (ГУР) информираше дека на територијата на Украина моментално има околу...

Скопје18 часа

Таксистите добиваат 200 електрични возила, Меџити го претстави проектот кој ќе го чисти воздухот

Првиот заменик на претседателот на Владата и министер за животна средина и просторно планирање, Изет Меџити, денес на работен состанок...

Економија20 часа

Мицкоски порача дека невработеноста паѓа, а економијата оди напред

Премиерот Христијан Мицкоски денеска преку објава на „Фејсбук“ порача дека најновите податоци ја потврдуваат економската стабилизација и растот кој, според...

Македонија22 часа

Илиевски: Дали за торба пари Мицкоски продаде државни тајни?

Потпретседателот на СДСМ, Методија Илиевски, денес одржа прес-конференција на која ја истакна загриженоста на партијата за одбивањето на Христијан Мицкоски...

Македонија23 часа

СДСМ призна дека ги прислушкувал Мицкоски, новинари и бизнисмени, вели Петрушевски

СДСМ призна дека го прислушкувал и го следел претседателот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски, како и новинари и бизнисмени, обвинуваат од...

Свет23 часа

„Не одам кај терористот“, Зеленски ја отфрли понудата на Путин

Украинскиот претседател Володимир Зеленски категорично ја отфрли идејата на рускиот лидер Владимир Путин за билатерална средба во Москва, објави Укринформ,...

Свет1 ден

Израел ги повика жителите на Газа да бегат кон југ пред офанзивата

Израелската армија утрово издаде итен апел до палестинските цивили во Газа да се евакуираат кон југ на градот, со цел...

Македонија1 ден

Учениците се оставени без учебници, родителите печатат материјали од Вибер, реагираше СДСМ

Образовниот систем во Македонија ја почна хаотично новата учебна година, откако се покажа дека учениците немаат учебници, иако од ВМРО-ДПМНЕ...

Свет1 ден

Трамп: Америка нема само да се брани, туку ќе оди во војна

Американскиот претседател Доналд Трамп потпиша извршна наредба со која Министерството за одбрана на земјата се преименува во Министерство за војна,...

Македонија1 ден

Македонци заминуваат кон грчките плажи, продолжениот викенд предизвика хаос на „Богородица“

Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено и по суви коловози, но зголемената фреквенција на возила поради летните одмори и...

Македонија1 ден

Летни температури во септември, Скопје до 35 степени

Граѓаните на Македонија денеска ќе уживаат во сончево и топло време со слаба до умерена облачност, соопшти Управата за хидрометеоролошки...