Замислете болест која полека го ослабува вашето срце, го забавува вашиот метаболизам, ги оптоварува вашите зглобови и го зголемува ризикот од прерана смрт – без дури и да го сфатите тоа.

Не предизвикува моментална болка, не дава јасни симптоми и затоа останува незабележана. Оваа болест се нарекува седечки начин на живот и влијае на речиси секој современ човек.

Зошто седечкиот начин на живот е толку опасен?

Кога седиме со часови, нашето тело влегува во состојба на „биолошка пасивност“:

Метаболизмот се забавува – телото согорува помалку енергија, што доведува до зголемување на телесната тежина и инсулинска резистенција.

Атрофија на мускулите – нашата најважна алатка за стабилен ‘рбет и здрави зглобови, ослабува.

Циркулацијата страда – крвта и кислородот стигнуваат до органите побавно, зголемувајќи го ризикот од згрутчување на крвта и срцеви заболувања.

Хормонот на среќата се намалува – недостатокот на движење влијае и на менталното здравје, промовирајќи стрес и анксиозност.

Неодамнешните истражувања покажуваат дека 6+ часа седење дневно го зголемуваат ризикот од прерана смрт за дури 19% – без оглед на тоа дали подоцна одите во теретана или не.

Зошто рекреацијата еднаш неделно не е доволна?

Еден од најголемите митови е дека „седечката недела“ може да се избрише со еден тренинг. За жал, не може. Нашето тело реагира на вкупната количина на движење секој ден, а не на еден „голем настан“. Ова значи дека здравјето не се одржува само со тренинг во теретана, туку и со сите мали навики помеѓу нив.

Мали промени, големи резултати

Добрата вест е дека започнувањето со решавање на проблемот не е комплицирано. Само треба да го вратите движењето во вашиот секојдневен живот:

Микро-паузи – станувајте, одете, истегнете се најмалку двапати на ден.

Активен транспорт – одете или возете велосипед наместо да возите автомобил на кратки растојанија.

Работа во стоење – користете подигнати бироа или работете стоејќи барем дел од денот.

10 минути мобилност дневно – едноставни вежби за дишење, истегнување и стабилизација прават чуда за ‘рбетот.

Тренингот како лек

Најдобриот лек против седечки начин на живот е всушност тренингот за сила и мобилност. Заедно со кардио вежбите, тренингот за сила гради мускули – а мускулите се метаболички активно ткиво кое го штити целото тело. Тие се нашиот „лек“ против стареење, болка и метаболички нарушувања.

Филмската и телевизиската актерка Мона Муратовиќ од БиХ привлече внимание на црвениот тепих на Сараевскиот филмски фестивал со необичен потег – наместо да носи чевли, се појави боса.

За оваа пригода, таа избра долг елегантен бордо фустан, но причината зошто одлучи да оди без чевли е непозната.

Муратовиќ се појави на фестивалот во придружба на својот сопруг, водителот Данко Делибашиќ, кој носеше класично сиво одело.

Во Босна и Херцеговина, тие се познати како еден од најхармоничните парови, а заедно имаат ќерка Ливија и син Виго, додека Мона го има и синот Акин од претходниот брак.

Инаку, Мона Муратовиќ дипломирала глума на Академијата за сценски уметности во Сараево, а студирала и историја на уметност и компаративна книжевност на Филозофскиот факултет во Сараево.

Експертите откриваат 8 најважни, но запоставени вештини што родителите треба да ги научат своите деца.

Главната задача на родителите е да ги воспитуваат своите деца со љубов и трпение, учејќи ги најважните вештини што им се потребни за среќен и независен живот.

Многу родители ги занемаруваат некои од вештините што се потребни за да се воспитаат деца кои ќе бидат среќни и задоволни во овој несигурен свет, а експертите посочуваат кои се тие вештини.

Овие осум најважни вештини се занемарени од многу родители, според експертите:

1. Способност да се зборува за своите чувства

Едно нешто што родителите забораваат да ги научат своите деца, особено момчињата, е како да зборуваат за чувствата, истакнува Џоана Шредер, експерт за родители и автор на „Како да разговарате со вашите момчиња“.

Кога децата почнуваат да имаат силни чувства, едноставно им велиме да се смират или да им кажеме да се ослободат од своите емоции. Наместо тоа, треба да слушаме, да ги слушаме неколку минути, а потоа да го повториме она што мислиме дека сме го слушнале за да се чувствуваат потврдено, прифатено и прифатено.

Можете да започнете велејќи: „Чекај, дозволи ми да се осигурам дека те разбирам правилно. Лут си затоа што твоите браќа и сестри не сакаат да ја играат играта што сакаш да ја играш“. Дозволи им да те исправат ако грешиш.

Потоа, обиди се малку подлабоко да ги испиташ чувствата на твоето дете, на пример: „Сега кога разбирам зошто си лут, се прашувам дали можеби се чувствуваш малку изоставено затоа што таа игра е за постари деца и можеби ќе ти биде тешко да победиш?“

Ова може да го охрабри вашето дете да се обиде да најде решение, но исто така да им објасни на своите браќа и сестри зошто се лути, фрустрирани итн.

2. Способност за изразување емоции со зборови

Американскиот психолог Џон Готман од Институтот Готман препорачува да му помогнете на вашето дете да опише како се чувствува со зборови.

Кога децата можат правилно да ги препознаат и етикетираат своите емоции, тие исто така можат подобро да ги регулираат. Обидете се да користите фрази како: „Се чувствувам како да си вознемирен“ или „Звучи како да си повреден“, но погрижете се да не го кажувате тоа со призвук на осуда.

3. Способност за донесување сопствени одлуки

На децата постојано им се кажува што да прават, објаснува семејниот терапевт Лиен Авила. Поради ова, тие чувствуваат дека никогаш не можат да донесат свои одлуки, затоа обидете се да создадете можности за нив да донесат свои одлуки.

На пример, дозволете му на вашето дете да одлучи што да јаде. Понудете му ограничен избор – да речеме, неколку опции за облека од кои може да одлучи што да носи во градинка или училиште.

4. Способност да се охрабри себеси

За адвокатката Џенифер Харгрејв, запоставена вештина за родителство е фокусирањето на подготовката на вашето дете за живот. Честопати, особено за родителите на мали деца, примарниот фокус е на заштитата на детето.

Но, како што децата стануваат понезависни, родителите треба да преминат од заштита кон овластување на своите деца да се справат со животот.

Тоа значи да ги научите како да се справат со загуба, тага, прошка и сите непријатни чувства што ќе ги сретнат во животот. Кога родителите им помагаат на своите деца да разберат дека овие „непријатни“ чувства (а понекогаш и болни) се можности за раст и поисполнето искуство, тие ги подготвуваат своите деца за неверојатен живот, објавува Yourtango.

5. Способност да се биде самодоволен

Една од најзанемарените родителски вештини е препознавањето кога вашите деца покажуваат способност да прават нешто сами, вели уредничката и астрологка Арија Гмитер.

Навистина е тешко да се направи, особено ако го сакате вашето дете и сакате да му биде што е можно поудобно. Но, во моментот кога вашето дете ќе открие дека е љубопитно да постигне нешто за себе, најдобро е да бидете таму за да го бодрите и да ја поддржите неговата независност.

6. Способност за регулирање на емоциите

Терапевтот д-р Глорија Брејм истакнува дека една од најтешките лекции што родителите треба да ги научат е како да ги регулираат своите емоции пред своите деца.

Некои родители се многу добри во ова, но има и такви кои имаат ужасни напади на бес пред своите деца. Ова е особено опасно ако овие судири на гнев и негодување се случат меѓу мама и тато, пред децата, или дури доведат до физичка пресметка меѓу нив.

Децата треба да видат дека нивните родители можат да го контролираат и регулираат нивното однесување; во спротивно, може да се плашат дека нивните родители еден ден би можеле да се свртат против нив!

7. Способност за надминување на разочарувањето

Родителите треба да обрнат поголемо внимание на тоа да ги учат децата како да се справат со разочарувањето, предупредува авторката и клинички социјален работник Мишел Вајнер-Дејвис.

Наместо тоа, за да ги заштитат своите малечки од сè, многу родители премногу попуштаат. Дури и ако не попуштат, мајките и татковците честопати се впуштаат во долги објаснувања за тоа зошто не му дозволуваат на детето да направи нешто, зошто не може да направи нешто, што доведува до циклус на „додевање“ и изговори. Понекогаш, едноставно „не“ е во најдобар интерес на сите.

8. Способност да се познава себеси и да прифаќа ограничувања

Запомнете, вашето дете сè уште ја нема вашата мудрост, предупредува семејниот терапевт Каролин Магваер. Вашето дете има ограничено животно искуство, па затоа неговата перспектива е ограничена.

Затоа ваша задача е да му помогнете да го развие своето разбирање за животот и да го обликува својот пристап кон секоја ситуација.

Со прифаќање на ограничувањата на вашето дете, вие станувате токму родителот што му е потребен и само на овој начин можете да му помогнете да учи, да расте и да се развие во здрава, среќна личност.

Секако, сето ова не е лесно, па затоа мајките и татковците се соочуваат со предизвикот да откријат како да им го дадат на своите деца просторот и независноста што ја сакаат, а во исто време да бидат родителите што им се потребни на нивните најмали.