Економија
Нема резултат од работењето на Државниот завод за ревизија
Институциите законски ги извршуваат своите должности, но нацијата е неефикасна, беше речено на денешната презентација на првиот од шесте квартални извештаи предвидени за оценка на законодавните и регулаторни одредби поврзани со работата на Државниот завод за ревизија на Република Македонија (ДЗР).
Кредибилни информации за граѓаните во однос на трошењето и работата на јавните институции и нивна транспарентност треба да понуди проектот „Зајакнување на финансиската отчетност и транспарентност во Македонија“, преку кој во наредните 18 месеци ќе се изготвуваат извештаи.
Носителите на проектот Фондацијата за демократија на Вестминстер, Центарот за економски анализи и Институтот за комуникациски студии во вторникот го презентираа првиот од шесте квартални извештај предвидени за оцена на законодавните и регулаторни одредби поврзани со работата на Државниот завод за ревизија на Република Македонија (ДЗР).
Преку проектот и извештаите во наредните 18 месеци, со поддршка на британската амбасада, ќе се мери перцепцијата за транспарентност од страна на медиумите, Собранието, Министерството за внатрешни работи, Јавното обвинителство, Државната комисија за спречување корупција, како и резултатите од работата на ДЗР од аспект дали нешто е преземено по наодите од ревизорот во овој Завод. Ќе се оценува дали пратениците и Собранието се свесни за моќта и улогата на работата што ја има ДЗР.
Британскиот заменикамбасадор во Македонија Пол Едвардс порача дека независните регулаторни тела се многу значајни за функционалност на демократијата.
„Може да се чини дека е малку ирелевантно да се зборува за ова прашање кога самата основа на парламентарната демократија е доведена во прашање, кога претседателот одбива да ѝ дозволи на коалицијата партии што имаат јасно мнозинство во парламентот да формираат влада. Но, јас не се согласувам. Ова не е нерелевантно прашање, ова е далеку од тоа да биде второстепено прашање. Работата што се одвива преку овој проект е од суштинско значење за демократијата“, рече заменикамбасадорот Едвардс.
Според него, ефективен Државен завод за ревизија постапува во име на граѓаните за оние што се на власт да сносат одговорност, има независност да види што можеби некој сакал да остане тајно и да оспорува доколку има потреба, како и способност да ги спроведува своите одлуки преку парични казни или други мерки.
„Вие вршите многу важна работа независно од протестите и политиките и меѓународните изјави што бараат претседателот Иванов да ја повлече својата одлука да не го додели мандатот. Знам дека по некоја фаза оваа криза ќе заврши, дека ова го велиме во последните две години, но не заборавајте дека вршиме многу значајна работа и британската амбасада секако нема да го заборави тоа“, рече Едвардс.
Според Марјан Николов од Центарот за економски анализи, за ефект од работата на ДЗР и финансиска отчетност и транспарентност се потребни првенствено политички консензус и законски измени.
„Како општество треба да донесеме консензус и да престанеме да увезуваме кредибилитет од разни институции од странство за нешто што треба да биде основен фундамент на една парламентарна демократија. Само во тој случај може да бидеме ефикасни како општество и да обезбедиме одржливост. Во спротивно постојано ќе гледаме кон некој од страна не само да ни дијагностицира состојби, туку и да упатува кон нас, а ние да прифаќаме по слободна волја условно речено нешто што не би сакале да прифатиме“, рече Николов.
Тој рече дека нема резултат од она што го работи Државниот завод за ревизија бидејќи дека општеството не ги бара и користи капацитетите и она што заводот го произведува.
Препорача да се направат одредени измени и дополнувања на Законот за државната ревизија, во Деловникот на Собранието и во организациската структура на комисиите во Собранието каде би се разгледувале извештаите на Државниот завод за ревизија.
Со законски измени, ДЗР може да добие и извршна функција, како што покажува практиката во други држави, како на пример во Бугарија, каде Државниот завод за ревизија може да издаде сертификат на политичка партија со којшто таа може да се легитимира пред Државна изборна комисија, а во Словенија главната ревизорска институција да влезе во банка и да ги разгледува трансакциските сметки на правните субјекти без судски налог.
Дамир Незири, програмски менаџер во Фондацијата за демократија на Канцеларијата на Вестмистер во Македонија, рече дека ДЗР успешно истражува и оценува каде се трошат јавните пари, но оти недостасува следење на препораките што ги дава до институциите.
„Тие треба да бидат под близок парламентарен надзор, односно во Парламентот се уште не се отвора дискусија за извештаите на ДЗР“, рече Незири и додаде дека ваква забелешка е нотирана и во Извештајот на Европската комисија./крај/мф/бб
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Пуштена во употреба новата микробиолошка лабораторија за квалитет на „Алкалоид“ при официјалната посета на владина делегација на компанијата
ГЛАВНАТА ЦЕЛ НА МИКРОБИОЛОШКАТА ЛАБОРАТОРИЈА ЗА КОНТРОЛА НА КВАЛИТЕТ, НАЈНОВАТА ИНВЕСТИЦИЈА НА „АЛКАЛОИД“ АД ВРЕДНА 3,1 МИЛИОНИ ЕВРА, Е ОБЕЗБЕДУВАЊЕ НАЈВИСОКО НИВО НА КОНТРОЛА НА МИКРОБИОЛОШКИОТ КВАЛИТЕТ НА СУРОВИНИТЕ, ПРИМАРНАТА АМБАЛАЖА, ПОЛУПРОИЗВОДИТЕ И НА ГОТОВИТЕ ПРОИЗВОДИ.
На простор од близу 700 м2 се спроведуваат активности како што се мониторинг на просториите и површините, мониторинг на системите за производство и дистрибуција на прочистена фармацевтска вода, мониторинг на компримираниот воздух, верификација на чистењето на процесната опрема, тестови за стерилност, идентификација на микроорганизми, тестирање на антимикробната ефикасност, потврда за ефикасноста на дезинфициенсите, како и други анализи, во согласност со регулаторните барања.


Оваа најнова инвестиција на „Алкалоид“ беше пуштена во употреба при официјалната посета на владина делегација на компанијата, предводена од Претседателот на Владата проф. д-р Христијан Мицкоски, придружуван од д-р Азир Алиу, Министер за здравство, и од г. Сашо Клековски, Директор на Фондот за здравствено осигурување.
„Со Микробиолошката лабораторија за контрола на квалитет Македонија се позиционира како регионален лидер не само во фармацевтската микробиологија, туку и во целокупната контрола на лекови. Проектот е целосно финансиран и реализиран од ’Алкалоид’ АД, со сопствени ресурси, интерна експертиза и со инвестиција од околу 3,1 милиони евра реализирана во период од речиси две години, што е јасна потврда за визијата, знаењето и за долгорочната посветеност на компанијата на врвниот квалитет“, изјави Живко Мукаетов, Генерален директор и Претседател на Управниот одбор на „Алкалоид“ АД Скопје.

„За мене претставува огромна чест и задоволство што денеска во ’Алкалоид’ видовме работи кои ги гледаме во најсовремените светски фармацевтски индустрии. Горди сме што се македонски. Благодарност до Генералниот директор и до сите вработени кои денеска стручно ни објаснија со што сè се занимава оваа компанија и можам со задоволство да констатирам дека над 3000 вработени ја градат својата иднина во ’Алкалоид’. Извозното портфолио на компанијата, кое е повеќе од две третини од производството, позитивно влијае во насока на економската состојба на државата и зголемувањето на БДП и на индустриското производство, па затоа ние како Влада секогаш ќе поддржуваме успешни македонски приказни бидејќи нема подобра промоција за државата од ваква успешна приказна надвор од границите“, изјави Претседателот на Владата проф. д-р Христијан Мицкоски.

Новата Микробиолошка лабораторија за контрола на квалитет на „Алкалоид“ АД Скопје има капацитет да изведува околу 20.000 различни микробиолошки анализи годишно, a во неа работи 21 високостручно лице. Одделот за контрола на квалитет носи стратешка одговорност за усогласеност со меѓународните регулаторни стандарди во фармацијата, а со него раководи д-р Ѓорѓи Петрушевски, доктор по хемиски науки со значаен научен придонес (33 објавени научни трудови во меѓународни списанија со фактор на влијание и повеќе од 500 цитати) и со експертиза на полето на фармацевтската хемија и фармацевтските системи за квалитет.


Економија
Народната банка и Државниот секретаријат за економски прашања на Швајцарија (SECO) потпишаа меморандум за соработка и јакнење на институционалните капацитети
Народната банка и Државниот секретаријат за економски прашања на Швајцарија – СЕKО (SECO) потпишаа Меморандум со кој се воспоставува рамка за соработка во периодот 2025 ‒ 2028 година. Меморандумот го потпишаа гувернерот на Народната банка, Трајко Славески и амбасадорот на Швајцарија во земјава, Кристоф Зомер.
Соработката опфаќа обезбедување техничка помош и размена на знаење заради унапредување на истражувачката активност, модернизација на алатките неопходни за водење монетарна политика, зајакнување на стабилноста на финансискиот сектор, како и за понатамошно јакнење на институционалните капацитети на Народната банка.
„Воспоставената соработка претставува значаен поттик за натамошно зајакнување на капацитетите на Народната банка во повеќе важни области на работењето и потврда на долгогодишното партнерство меѓу нашата земја и Швајцарија“, истакна гувернерот Славески нагласувајќи ја улогата на централната банка во обезбедувањето макроекономска стабилност и поддршката на одржливиот економски развој.
„Швајцарија е посветен партнер за развој на Северна Македонија повеќе од 30 години. Преку овој меморандум за соработка, ја потврдуваме нашата поддршка за економските институции и реформите во земјата, како и за силна, независна и кредибилна централна банка којашто ги применува меѓународните и европските стандарди. Швајцарија го почитува ова партнерство и е посветена на унапредување на макроекономската стабилност и на одржливиот економски развој“, истакна амбасадорот Зомер.
Во рамките на Програмата, активностите се насочени кон унапредување на спроведувањето на монетарната политика, промовирање стабилен и сеопфатен финансиски сектор, зајакнување на отпорноста, одржливоста и ефикасноста во работењето. Поддршката опфаќа анализа и спроведување на монетарната политика, макроекономски податоци и статистика, истражувања, финансиска стабилност и вклученост, развивање нови дигитални решенија за модернизација на платежната инфраструктура преку подобрување на пристапот до платежните услуги, еколошката одржливост, управувањето со ризиците, како и управувањето со човечките ресурси и меѓународната соработка.
Соработката се остварува во рамките на Програмата за билатерална помош и градење капацитети за централните банки (Bilateral Assistance and Capacity Development for Central Banks – BCC), финансирана од СЕКО и спроведена од Женевскиот институт за меѓународни и развојни студии. Програмата има за цел да ги зајакне капацитетите на централните банки во земјите во развој преку унапредување на нивната аналитичка и техничка експертиза за водење ефикасна монетарна политика и одржување стабилен финансиски систем. Со потпишувањето на Меморандумот, Народната банка ќе биде дел од оваа мрежа на институции коишто преку оваа програма инвестираат во знаење и напредок.
Економија
Божиновска пред Енергетската заедница: Македонија ја забрзува интеграцијата во европскиот енергетски пазар
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, се обрати на состанок на Енергетската заедница, каде што ја презентираше реалната и мерлива динамика на напредокот на Северна Македонија во усогласувањето со европското енергетско и климатско законодавство и во јакнењето на регионалната енергетска интеграција.
Во своето обраќање, министерката истакна дека изминатата година била обележана со предизвици, но и со конкретни институционални резултати, пред сè во делот на законодавните реформи и стратешките инфраструктурни чекори.
Како клучна пресвртница, Божиновска го нагласи усвојувањето на новиот Закон за енергетика, со кој во голема мера е транспониран Пакетот за интеграција на електричната енергија. Според неа, Законот создава јасна правна основа за активна интеграција на националниот електроенергетски и гасен систем во регионалниот и во внатрешниот пазар на Европската Унија и претставува најзначајниот чекор кон идното спојување на македонскиот пазар со европскиот пазар на електрична енергија.
„Со овој закон се редефинираат улогите, обврските и одговорностите на институциите, операторите на преносните системи и пазарните оператори – не само во имплементацијата, туку и во активното учество во креирањето на заедничките правила за регионалните енергетски пазари“, беше истакнато во обраќањето.
Дополнително, министерката информираше дека во 2025 година е усвоен и Законот за изменување и дополнување на Законот за енергетска ефикасност, со кој се отстрануваат регулаторните и нерегулаторните бариери за реализација на проекти за енергетска ефикасност, се зајакнува соработката меѓу сите чинители, се поттикнува користењето обновливи извори на енергија кај крајните корисници и се овозможува поефикасно користење на финансиски механизми и стимулации.
Во делот на стратешкото планирање, Божиновска информираше дека Ревидираниот Национален енергетски и климатски план (НЕКП) за периодот 2025–2030 се наоѓа во финална фаза пред усвојување. Јавната консултација со сите релевантни засегнати страни, вклучително и со Енергетската заедница, е завршена, а усвојувањето се очекува во најкраток можен рок.
Посебно беше истакнат и пристапот на МЕПСО кон Заедничката канцеларија за алокација (JAO) – заедничката европска платформа за аукција на прекугранични преносни капацитети, што, како што кажа Божиновска, претставува стратешки исчекор за националниот електроенергетски систем и практична интеграција во најголемата и најтранспарентна европска платформа од овој тип.
Во таа насока, министерката најави дека МЕПСО има намера да номинира еден преносен инфраструктурен проект во рамки на процесот за избор на Проекти од интерес на Енергетската заедница / Проекти од заемен интерес (PECI/PMI) во циклусот за 2026 година, како дел од заложбите за јакнење на регионалната поврзаност и усогласување со европските плански рамки.
На крајот, Божиновска подвлече дека државата паралелно работи на критични инвестиции во регионалните електроенергетски и гасни интерконекции, со цел зголемување на енергетската безбедност, вклучително и проектот за гасен интерконектор со Грција и продолжување на разговорите со Србија.

