Американскиот претседател Барак Обама и кубанскиот претседател Раул Кастро се ракуваа на регионалниот самит на американските земји кои започна во петокот навечер по локално време во Панама, симболично означувајќи ги обидите за обновување на односите меѓу идеолошките непријатели од времето на Студената војна.

Агенциите ги пренесоа снимките на кои Обама и Кастро разговараат во мала група челници на свеченото отворање на панамериканскиот самит во Панама, а претставници на Белата куќа потврдија дека претседателите се ракувале и кусо разговарале. „Тоа беше неформална средба и немаше содржински разговор меѓу претседателите“, рекол функционер за Reuters.

Дводневниот регионален самит беше отворен во присуство на триесетина шефови на држави. Овој собир „навистина има посебна димензија“, изјави на отворањето генералниот секретар на Организацијата на американските држави Хозе Мигуел Инсулза оценувајќи го како историски собирот на кој првпат на иста маса се најдоа шефови на 35 држави и влади.

Куба првпат се реши да учествува во работата на овој панамерикански самит, како резултат од затоплувањето на односите со САД. Хавана беше исклучена од работата и на Организацијата на американските држави (ОАC) уште во 1962 година. Во 2009 година организацијата ја укина одлуката за исклучувањето на Куба, но Хавана не го обнови своето членство во неа.

Присуството на претседателите на САД и на Куба на самитот ќе претставува своевиден врв на затоплувањето на односите меѓу двете земји најавени по 18 месеци преговори кои беа водени во најголема тајност. Се очекува дека Обама и Кастро повторно ќе се сретнат во сабота и ќе разговараат за обидите за обновување на целосните дипломатски односи, како и за поткрепа на меѓусебното тргување и патувањата меѓу двете земји.

Нивното приближување, коешто започна со историскиот пресврт во политиката во декември, е централната тема на регионалниот самит ов Панама. „Додека напредуваме кон процесот на нормализацијата, ќе имаме различни мислења по многу прашања. Исто како што понекогаш нашето мислење се разликува од мислењата на другите земја на американскиот континент, токму како што понекогаш се разидуваме во мислењата и со најблиските сојузници“, изјави Обама во петокот.

Меѓутоа, педесетгодишниот Барак Обама, кој не бил ни роден кога Фидел и Раул Кастро ја преземаа власта на Куба со револуцијата од 1959 година, изјави дека САД повеќе не сакат да им ја наметнуваат својата волја на земјите од Латинска Америка. „Минаа деновите кога нашиот план на оваа хемисфера предвидуваше дека САД можат неказнето да се мешаат“, порача Обама.

Освен неколкуте куси неформални средби, лидерите на САД и Куба уше не одржале важен состанок, откако браќата Кастро го соборија диктаторот Фулгенсио Батиста кого го поддржуваа САД, свртувајќи ја тогаш карипската островска држава кон блиско сојузништво со Советскиот сојуз.

Колумбискиот претседател Хуан Мануел Сантос ги поздрави настојувањата на Обама да ги поправи односите со Куба, велејќи дека тоа придонесува за „оздравување на плускавецот кој му пречи на целиот регион“. Меѓутоа, кубанскиот дисидент Гиљермо Фаринас вели дека граѓанските групи на Куба се изоставени од разговорите, и го повика Обама да ја поддржи нивната желба за посилна демократија.. „Кубанската влада не покажува добра волја… тие не сакаат да направат никакви отстапки“, изјави во разговорот за Reuters.

Американскиот претседател Барак Обама пред почетокот на самитот во петокот, се сретна со кубанските дисиденти Лариц Диверсент и Мануел Куес Мору.

Обама, кој се сретна со активисти за човекови права од цела Латинска Америка, вклучително и двајцата кубански дисидента, настојува и да ја отстрани Куба од американската листа на земји коишто ги поддржуваат тероризмот. Вклучувањето на Хавана на тој список автоматски носи низа американски санкции, а Куба бара да бидат симнати санкциите, односно да биде тргната од тој список како предуслов за обновување на дипломатските врски меѓу двете земји.

Стејт департментот дал препорака Куба да виде отстранета од споменатиот список, соопшти помошникот на Комисијата на американскиот Сената за надворешни работи. Се очекува дека Обама ќе се согласи, иако не е сосема јасно дали тоа ќе го објави веќе на самитот во Панама./крај/мф/сн

Извор: Макфакс