Македонија
„Фајненшл тајмс“: Кревката иднина на Балканот зависи од македонскиот договор
Ако дефиниција за напредок е дека земјата повеќе не го нарекува аеродромот на својот главен град по воинот кој загинал пред 2 300 години во Вавилон, тогаш сигурно има надеж за Балканот – извор на повеќето конфликти во модерна Европа. Во февруари македонското реформско лидерство го смени претходниот бомбастичен владин национализам и го промени името на аеродромот од „Александар Велики“ во Меѓународен аеродром – Скопје. Мразот почна да се топи во еден од потешките спорови во постокомунистичка Европа, пишува Тони Барбер во колумна за „Фајненшл тајмс“.

„На автопатот кон Скопје, престолнина на поранешната југословенска република, големите зелени табли покажуваат уште поголеми промени. Автопатот повеќе не го носи името на Александар, туку се нарекува ‘Пријателство’. Македонските лидери сметаат дека овие промени не се козметички, туку вистински што ги прават кон Грција. Во овие 27 години Атина го обвинуваше својот северен сосед за присвојување на дел од грчката територија, за културното наследство и идентитетот, употребувајќи го името Македонија и Александар Велики како државни симболи.
Преговорите што имаат за цел да се најде компромис за името на Македонија веќе се ближат кон кулминација. Шефовите на дипломатиите на Грција и на Македонија се сретнаа 20 пати. Ако се постигне договор, ќе се испрати редок сигнал до другите балкански држави и заедници кои имат конфликт – на пример Србија и Косово, или муслиманите, Хрватите и Србите во Босна и Херцеговина – дека дури и најболните историски рани заздравуваат доколку се третираат.
Уште повеќе, договорот може да ги отвори вратите на ЕУ и НАТО за македонското членство, блокирано со вето од страна на Атина. Ова може да ја извади Македонија од состојба на неизвесност во геополитичката нестабилност во која западна по дезинтеграцијата на комунистичка Југославија. Toa ќе биде и спротивставување на проширеното влијание на Русија, Турција, Кина, Саудиска Арабија и другите заливски земји врз Балканот. Ќе го намали и ризикот дека Македонија може да стане плен на насилен внатрешен конфликт, дестабилизирајќи го остатокот од регионот.
Во 2001 година изби конфликт меѓу етничкото албанско малцинство во Македонија, кое брои околу една четвртина од двомилионското население. Според Али Ахмети, поранешен командант, постоел ризик конфликтот да биде поразорувачки од војната во Босна, во која загинаа над 100 000 борци и цивили. На крајот, НАТО издејствува договор по добро изведена интервенција.
Ахмети сега ја предводи албанската етничка партија која е во коалиција со социјалдеморкатите на Зоран Заев, енергичен млад премиер кој ги предводи напорите за помирување со Грција. Во Скопје неодамна слушнав дека Ахмети предупредил дека сè што е постигнато во 2001 би било залудно доколку Македонија не обезбеди членство во ЕУ и НАТО. Тоа дава кредибилитет на визијата на Заев за западноориентирана Македонија.
Перспективите за грчко-македонски договор, сепак, не се сигурни. Преговарачите го стеснија изборот за името на Северна, Горна или Вардарска Македонија – последното инспирирано од најдолгата река во Македонија. Едно од овие ќе биде името на Македонија на меѓународната сцена. За домашна употреба Заев сака да се употребува „Република Македонија“. Ова не е доволно добро за Грција, која во ова препознава претензии за северниот грчки регион Македонија. Атина притиска и за промена на македонскиот Устав, што би елиминирал ваква закана.
Заев е отворен кон оваа идеја, но какви било промени треба двапати да се ратификуваат од страна на македонскиот Парламент. Освен тоа, тој сака да ја зајакне легитимноста на договорот со Грција, поднесувајќи ги на референдум евентуалните уставни измени. Надминувањето на овие три пречки нема да биде лесно. Ниту, пак, одобрувањето на Грција нема да биде земено здраво за готово. Алексис Ципрас, левоориентиран премиер, гледа шанса за победа. Но неговите коалициски партнери, грчката конзервативна опозиција и Православна црква се гласни критичари на неговата дипломатија. Со изборите наредната година Ципрас може да наиде на зовриена политичка атмосфера дома, со што разговорите со Скопје може да станат потешки за справување.
На крајот, сите влади во ЕУ не сaкаат да отворат преговори со Македонија. Во НАТО не го гледаат сите на членството на Македонија како приоритет. Работите повеќе ќе се разјаснат на самитот на ЕУ во јуни и на самитот на НАТО во јули. Двата настани доаѓаат многу брзо за договор меѓу Македонија и Грција. Доколку е така, ЕУ и НАТО треба да одолеат на искушението да го искористат неуспехот како изговор за занемарување на македонското прашање. Балканот денес е премногу кревок за да си дозволи такво задоволство“, заклучува во колумната за „Фајненшл тајмс“, авторот Тони Барбер.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
ЗНМ и ССНМ: Каква било резолуција не смее да влијае на новинарската слобода на изразување
Здружението на новинари на Македонија (ЗНМ) и Самостојниот синдикат на новинари и медиумски работници (ССНМ), укажуваат на одредени формулации во Резолуцијата за миграцијата поднесена од партиите што се дел од владината коалиција до Собранието, кои се однесуваат на јавниот говор и медиумското известување. Притоа, истакнуваат дека не навлегуваат во политичката, безбедносната или стратешката суштина на резолуцијата, ниту во дебатата за мигрантските политики.
„Неколку формулации во резолуцијата кои се однесуваат на јавниот говор, дезинформациите и наводното нарушување на јавниот ред и мир, во ваква општа и недоволно прецизна форма можат да бидат проблематични од аспект на слободата на медиумите и правото на информирање“, велат од таму.
Во соопштението се наведува дека особено загрижува фактот што во резолуцијата се прави директна врска меѓу „дезинформации“, „ширење паника“ и примена на одредби од Кривичниот законик и други закони, без јасно и недвосмислено разграничување меѓу политичка пропаганда, јавно мислење и професионално новинарско известување. Ваквите формулации, велат од ЗНМ и ССНМ, оставаат простор за широко толкување и потенцијална злоупотреба, што може да има обесхрабрувачки ефект врз медиумите и новинарите.
„ЗНМ и ССНМ потсетуваат дека во демократско општество улогата на медиумите е критички да ги преиспитуваат изјавите и политиките на сите носители на власт, вклучително и преку поставување прашања, анализа и пренесување информации од јавен интерес, дури и кога тие информации се непријатни или контроверзни за власта. Таквото известување не смее да се поистоветува со „дезинформации“, „манипулации“, „лажни сценарија“ или закана по јавниот ред и мир, доколку е засновано на професионални и етички новинарски стандарди.
Доколку постојат сомнежи за неетичко или непрофесионално известување, ЗНМ и ССНМ потсетуваат дека во државата веќе постојат воспоставени механизми за саморегулација, како што се Советот за етика во медиумите и Советот на честа, кои се единствениот соодветен пат за постапување во вакви случаи, наместо решенија преку општи политички акти со потенцијално ограничувачки ефект кон слободата на изразувањето.
Апелираме институциите, при донесување резолуции, декларации или други акти, особено внимателно да ги формулираат деловите што се однесуваат на медиумите и јавниот говор, со цел да не се создаде впечаток на притисок, цензура или закана по слободата на изразување, која е загарантирана со Уставот и Европската конвенција за човекови права.
Слободните, професионални и независни медиуми и заштитата на правата на новинарите се клучен столб на демократското општество и на јавниот интерес“, се наведува во соопштението.
Македонија
Сиљановска-Давкова ги прими акредитивите на новоименуваниот амбасадор на Алжир, Абделмаџид Наaмун
Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова денеска ги прими акредитивните писма на новоименуваниот амбасадор на Народна Демократска Република Алжир, со седиште во Букурешт, Абделмаџид Наaмун.
Неговото именување, како што рече претседателката, е уште една потврда за добрите македонско-алжирски односи, втемелени на заемно разбирање и почит.
За неа, посветениот и професионален ангажман на амбасадорот Наамун ќе придонесе кон продлабочување на пријателските и партнерски односи на билатерален и мултилатерален план.
Истакнувајќи дека обете држави имаат богата историја и вредно културно наследство, Сиљановска-Давкова очекува интензивирање на соработката во културата, образованието и туризмот, како и во рамките на ООН и другите меѓународни организации.
На церемонијата, новоименуваниот амбасадор Абделмаџид Наaмун ја истакна својата желба да гради нови мостови на пријателство и меѓусебно разбирање.
Двајцата изразија загриженост за геополитичките предизвици со коишто се соочени сите држави и народи, без оглед на географската положба и големина. Тие ја потенцираа потребата од мултилатерализам како соодветен одговор и механизам за решавање на проблемите.
Сиљановска-Давкова и амбасадорот Наамун се согласија дека донесувањето правна рамка за регулирање на меѓусебните односи, како и размената на посети на највисоко ниво ќе ја поттикат соработката.
Соговорниците имаа усогласен став и во однос на потребата од реформи во Обединетите нации, како и за неопходноста од назначување на жена на највисоката позиција – генерален секретар.
Македонија
Петрушевски: Оставката на Љупчо Коцевски е значајна победа за правната држава
За првпат и самиот обвинител го признава тоа што целата јавност го кажуваше: дека Јавното обвинителство не може да продолжи да функционира со изгубен легитимитет, под товар на политички влијанија и со селективна правда, изјави Бране Петрушевски од ВМРО-ДПМНЕ.
„Фактот што оваа оставка доаѓа дури сега, а не уште од првиот ден кога беше очигледно дека институцијата е компромитирана, само дополнително ја потврдува длабочината на проблемот и обидите со месеци да се одржи статус кво кое служеше на поранешната власт. Со оваа оставка се става крај на еден мрачен период, во кој обвинителството беше перципирано како партизиран механизам, а не како независна институција во служба на законот“, вели тој.
Според Петрушевски, оставката е јасен сигнал за крајот на практиките на заштита на поранешната власт на СДС и ДУИ и почеток на процесот на департизација и европеизација на јавнообвинителската дејност.
„Оставката на Коцевски не е персонално, туку единствено системско решение. Ова е јасна порака дека никој не е недопирлив“, вели Петрушевски.

